۲۴ مائده
🌎🌍🌏🌎🪐🌎🌏🌍🌎
✍ #مكّه و #بيت_المقدّس، هر دو سرزمين مقدّسند. امّا #موسى عليه السلام كه به قوم خود فرمود: وارد آن شويد و با دشمن بجنگيد، بهانه آورده و از فرمان او تخلّف كردند، ولى مسلمانان در سال ششم هجرى كه به قصد عمره در ركاب #پيامبر صلى الله عليه وآله تا نزديكى مكّه آمدند، اگر ممانعت آن حضرت نبود، به شهر حمله مى كردند. در اين سفر، « #صلح_حديبيه » واقع شد. آرى هر دو قوم به دروازه دو شهر مقدّس رسيدند، ولى يكى چنان گريزان از جنگ ويكى چنين سلحشور.
سستى #بنى_اسرائيل در مبارزه با دشمن، چنان مشهور بود كه مسلمانان نيز پيش از شروع #جنگ_بدر (در سال دوّم هجرى) وهنگام ورود به مكّه (سال ششم) مى گفتند: ما همچون بنى اسرائيل نيستيم كه «انّا ههنا قاعدون» بگوييم، همواره در ركاب تو آماده ى جنگيم.
تلاش رهبران الهى در انجام وظايفى كه بر عهده دارند، تنها در صورت همراهى مردم به ثمر مى رسد.
🐄 بنى اسرائيل، نمونه ى بى ادبى، بهانه جويى، ضعف و رفاه طلبى بودند. «يا موسى انّا لن ندخلها ابدا...»
در كلمه «لن ندخلها»، جسارت آنان در مقابل فرمان خدا آشكار است.
در كلمه ى «أبداً»، اصرار بر جسارت ديده مى شود.
در كلمه ى «اذهب»، توهين به حضرت موسى مشاهده مى شود.
در كلمه ى «ربّك»، توهين به ذات پروردگار وجود دارد و نشانگر ضعف ايمان آنان است.
«قاعدون»، رفاه طلبى آنان را مى رساند، نه عزّت جويى را.
✅ مردم بايد خود به اصلاح جامعه بپردازند، نه آنكه تنها از خداوند و رهبران دينى توقّع اصلاح داشته باشند. «فقاتلا إنّا ههنا قاعدون»
🍀 آرزوى پيروزى بدون كوشش، خردمندانه نيست. «فقاتلا إنّا ههنا قاعدون»
۱۲۷ اعراف
🔮🔮🔮🔮🍂🔮🔮🔮🔮
#فرعون و سیاست از میان برداشتن مردان مقاوم #بنی_اسرائیل
فرعون پس از شكست در برابر #موسى، از آن حضرت وبنى اسرائيل دست برداشت. در اين مدّت تبليغات پيروان موسى زياد شد تا آنجا كه اشراف قوم فرعون از سكوت او احساس خطر كرده و خواستار جلوگيرى و برخورد با آنان شدند.
فرعون خود را خالق نمى دانست، بلكه «ربّ» مى پنداشت: «انا ربّكم الاعلى» (226) و مى گفت: براى شما معبودى جز خود سراغ ندارم، «ما عَلمتُ لكم من اله غيرى» (227) ولى او و مردمش معبودهايى داشتند و آنها را به عنوان مظاهرى از خالق مى پرستيدند. «آلهتك»
- بخشى از مفاسد طاغوت ها، به خاطر فساد اطرافيان است. «وقال الملأ»
- حذف پسران و حفظ زنان، يك سياست فرعونى است تا جوانمردى و غيرت از مردان رخت بربندد و زنان، ابزار برنامه ها و سياست هاى آنان شوند. مثل سياست استعمارى امروز. «سنقتّل ابناءهم و نستحيى نساءهم»
- مخالفان انبيا، براى دو قشر جوان دختر و پسر برنامه ها دارند. «سنقتّل ابناءهم و نستحيى نساءهم»
۱۲۹ اعراف
🔮🔮🔮🔮🍂🔮🔮🔮🔮
#بنى_اسرائيل توقّع داشتند پس از قيام #موسى عليه السلام كارها يك شبه درست شود و كشور مصر، با همه ى امكانات در اختيار آنان قرار گيرد و فرعونيان نابود شوند. از اين رو مدّعى بودند كه قيام حضرت موسى برايشان رفاه نياورده است، امّا در پاسخ آنان مى فرمايد: پيروزى، نياز به شرايطى همچون صبر، تلاش وتوكّل دارد كه با فراهم شدن آنها، يارى الهى فرامى رسد.
- رفاه و امنيّت، اوّلين خواسته هاى مردم از حكومت هاست. «قالوا اُوذينا...»
- اغلب مردم، سعادت و خوشى را در راحتى و آسايش مى پندارند و نبود آن را ناكامى مى دانند، غافل از آنكه اديان آسمانى براى تنظيم و جهت صحيح دادن به زندگى آمده اند، نه برطرف كردن تمام مشكلات دنيوى مردم. «من قبل أن تأتينا و من بعد ما...»
- مشكلات طبيعى و اجتماعى را بايد از راه طبيعى و با تدبير حل كرد، نه با اعجاز. (با توجه به آيه قبل «اصبروا»، و جمله: «بعد ما جئتنا»
- مردم در قبال حكومت مسئولند و با آن آزمايش مى شوند. «كيف تعملون» و نفرمود: «كيف أعمل»
۱۳۳ اعراف
🍀🍀🍀🍀🌹🍀🍀🍀🍀
انواع #عذاب ها برای فرعونیان
✍ «طوفان»، در فارسى به معناى تندباد است، امّا عرب آن را به معناى سيل كوبنده به كار مى برد. البتّه بعضى به هر حادثه ى عمومى و وحشتناك، طوفان گفته اند. «قُمَّل»، به حيوانات كوچك از قبيل شپش، مورچه و آفات حبوبات و نوعى حشرات گفته مى شود. (237)
خون، يكى از نشانه هاى خداوند بر قوم #بنى_اسرائيل بود و مراد، خون شدن آبها يا خون دماغ شدن عموم مردم است كه نوعى #عذاب_الهى بود.
عذاب هاى طوفان، خون و هجوم ملخ، تنها نسبت به فرعونيان بود و بنى اسرائيل از آن درامان بودند. داستان اين عذاب ها در #تورات نيز آمده است. (238) هر بار كه بلايى به آنها مى رسيد، دست به دامن #موسى مى شدند و قول مى دادند كه اگر خدا رفع بلا كند ايمان بياورند، آن حضرت مى پذيرفت و از خدا درخواست نموده و بلا برطرف مى شد، امّا آنان باز دست از كفر و لجاجت خود بر نمى داشتند. چنانكه در آيات بعد نيز بيان مى شود.
۱۴۲ اعراف
🔮🔮🔮🔮🌏🌏🔮🔮🔮🔮
✍در آيه 51 سوره ى بقره، سخن از وعده ى #چهل_شب با موسى است، «واذ واعدنا موسى أربعين ليلة»، ولى در اينجا سى شب به اضافه ى ده شب، كه به فرموده ى #امام_باقر عليه السلام فلسفه ى اين كار، آزمايش بنى اسرائيل بوده است.
با آن كه حضرت موسى چهل شبانه روز را به طور كامل در كوه طور بوده است، (چنانكه در تورات سِفر خروج نيز آمده است،) ولى تعبير به چهل شب، ممكن است به اين دليل باشد كه مناجات ها اغلب در شب صورت مى گيرد و يا آنكه در قديم تقويم براساس ماه بوده و ماه در شب نمايان است، لذا براى شمارش ايّام نيز از شب استفاده مى شده است.
تغيير برنامه بر اساس حكمت، مانند تغيير نسخه ى پزشك در شرايط ويژه ى بيمار، اشكال ندارد. لذا سى شب با اضافه شدن ده شب به چهل شب تغيير نمود.
چنانكه «بداء» در مورد خداوند، به معناى تغيير برنامه براساس تغيير شرايط است، البتّه تمام اين تغييرات را خداوند از قبل مى داند، همان گونه كه گاهى پزشك از قبل مى داند پس از دو روز عمل به اين نسخه، وضع بيمار تغيير كرده و نياز به دارو و نسخه اى ديگر دارد. و درباره ى #خداوند هرگز به معناى پشيمان شدن يا تغيير هدف و يا كشف نكته اى تازه و تغيير موضع نيست، زيرا اين معانى از جهل و محدوديّت سرچشمه مى گيرد كه مربوط به انسان است، امّا خداوند در مسير #امتحان و تربيت انسان اين تغييرات را انجام مى دهد.
در «اربعين» و #عدد_چهل، اسرارى نهفته است، اين عدد، در فرهنگ اديان و در روايات اسلامى جايگاه خاصّى دارد، چنانكه مى خوانيم:
در زمان حضرت نوح عليه السلام، براى عذاب كفّار، چهل روز باران باريد.
چهل سال قوم حضرت موسى در بيابان سرگردان بودند.
پيامبر صلى الله عليه وآله چهل روز از خديجه جدا شد و اعتكاف كرد تا غذاى آسمانى نازل شد و مقدّمه ى تولّد حضرت زهرا عليها السلام فراهم گرديد.
رسول خدا صلى الله عليه وآله در چهل سالگى مبعوث شد.
انسان تا چهل سالگى زمينه ى كمال روحى ومعنوى دارد، امّا پس از آن دشوار مى شود.
چهل روز اخلاص در عمل، عامل جارى شدن حكمت از قلب به زبان است.
چهل بار خواندن بعضى سوره ها و دعاها براى فرج و رفع مشكلات سفارش شده است.
چهل روز پذيرفته نشدن اعمال از جمله نماز، پيامد بعضى گناهان است.
چهل مؤمن اگر به خوب بودن مرده اى شهادت دهند، خداوند او را مى آمرزد... (248) بعضى كتاب ها نيز با محوريّت عدد چهل، مانند چهل حديث نوشته شده است. (249)
چگونه مى توان پذيرفت كه حضرت موسى براى غيبت موقّت خود جانشين تعيين كند، امّا خاتم پيامبران صلى الله عليه وآله براى غيبت ابدى خود، جانشينى تعيين نكرده باشد؟! با آنكه #حديث_منزلت كه پيامبر خطاب به على عليه السلام فرمود: «أنت منّى بمنزلة هارون من موسى» تو براى من مثل هارون براى موسى مى باشى، به صورت متواتر در منابع اهل سنّت آمده است. (250) و آيا مردم در زمان غيبت امام زمان عليه السلام رها شده اند؟!
دو آزمايش براى قوم موسى رخ داد: يكى ده روز زيادتر ماندن موسى در وعده گاه و ديگرى #گوساله_سامرى . هنگامى كه #موسى عليه السلام فرمود: من براى دريافت دستورات الهى، سى شب به وعده گاه مى روم، چون از سى شبانه روز گذشت و موسى نيامد، مردم گفتند: موسى خلف وعده كرده است، لذا از او بريده و بدنبال برنامه هاى انحرافى رفتند. در حالى كه بار رفتن موسى به كوه طور، خداى او كه از ميان نرفته بود تا مردم به سراغ بت پرستى بروند.
مراد از اصلاح در آيه، اصلاح در مسائل اجتماعى و جامعه است، نه اصلاح در رفتار فردى و شخصى.
در زمان حضرت موسى، مفسدانِ توطئه گرى بودند كه موسى نگران آنها بود و به هارون سفارش مى كرد: نگذار زمام امور را به دست گيرند وخواسته يا ناخواسته دنباله رو آنان شوى.
- وعده گاه خداوند با انبيا، مكان نهايى همچون كوه طور و غار حراست و ضيافت الهى از بندگان صالح خود، دعا و مناجات است.
- شب، بهترين فرصت براى مناجات است. «ليلة»
- عبادت در چهل شب تمام، آثار خاصّى بدنبال دارد.
- جامعه هرگز نبايد بى رهبر باشد. «اُخلُفنى»
- انبيا آنقدر دلسوز امّتند و خود را مسئول مى دانند كه حتّى براى چند روز، مردم را بى سرپرست نمى گذارند. «اُخلُفنى»
- وظيفه ى كلّى رهبر، اصلاح امّت است
۱۶۰ اعراف
🌱🌱🌱🌱🍂🌱🌱🌱🌱
✍عدد «دوازده»، عدد ماه هاى سال، عدد نقباى بنى اسرائيل، عدد چشمه هاى آبى كه با اعجاز #حضرت_موسى صورت گرفت و عدد امامان معصوم عليهم السلام است. مخالفان اهل بيت، بسيار كوشيده اند تا اين حديث #پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله را (كه #شيعه و #سنّى با دهها سند آن را نقل كرده اند) كه خلفاىِ پس از من دوازده نفر و همه از قريشند، (303) بر حاكمان بنى اميّه و بنى عباس تطبيق دهند، امّا نتوانسته اند.
با زدن عصا به سنگ، دو معجزه اتّفاق افتاد: جوشيدن آب بسيار، پديدار شدن چشمه ها به تعداد قبيله ها. در روايات مى خوانيم كه حضرت #موسى عليه السلام با توسّل به اهل بيت #پيامبر عليهم السلام دست به اعجاز زد. (304)
#حضرت_شعيب عليه السلام به ديدن داماد خود موسى عليه السلام آمد، صف طولانى منتظران ملاقات با موسى عليه السلام را ديد. به موسى پيشنهاد كرد كه مردم را گروه گروه كند و براى هر دسته، مسئولى معيّن كند تا بخشى از مشكلات را آنها حلّ كنند و مسائل مهم تر را به موسى عليه السلام ارجاع دهند. (305)
بعضى از مطالب و جريان ها در آيات متعدّدى از #قرآن، به ظاهر تكرار شده است، از جمله اين داستان كه در آيه 57 به بعد سوره ى بقره نيز آمده و اين بيانگر آن است كه تكرار يك موضوع، با انگيزه ى تربيتى مانعى ندارد.
- دوازده گروه بنى اسرائيل، همه از يك ريشه بودند. «قطّعناهم» به جاى «جعلنا»
- به مردم آگاهى دهيم، خودشان عمل مى كنند.
- با يك ضربه عصاى موسى، چشمه ها از دل سنگ جوشيد، ولى با آن همه معجزه، دلهاى نا اهلان تكان نخورد. «و ما ظلمونا و لكن كانوا انفسهم يظلمون»
- كفران نعمت، سبب محروميّت از آن مى شود و زيانش به ناسپاسان مى رسد. «ولكن كانوا انفسهم يظلمون»
۱۷۱ اعراف
🌸🌸🌸🌸🌺🌸🌸🌸🌸
کوه طور بر فراز #قوم_بنی_اسرائیل
✍ #موسى عليه السلام كه براى ميقات الهى به #كوه_طور رفته بود، در بازگشت براى هدايت بنى اسرائيل #تورات را همراه خود آورد، امّا آنان به مخالفت پرداختند، خداوند كوه را از جا كند وبالاى سرشان قرار داد، آنان وحشت كردند وبه سجده افتاده، قول اطاعت دادند، ولى طولى نكشيد دوباره از دين برگشتند.
سؤال: آيا پيمان گرفتن و اطاعت در حال اجبار ارزشى دارد؟
پاسخ: اوّلاً هر اجبارى بد نيست، گاهى معتاد را مجبور به ترك اعتياد مى كنند كه خود يك ارزش است. البتّه عقيده ى قلبى را نمى توان با اجبار تحميل كرد، امّا عمل صحيح را مى توان به اجبار در جامعه ترويج داد. ثانياً گاهى كار در آغاز به اجبار القا مى شود، ولى به تدريج از روى آگاهى و اختيار انجام مى گيرد.
از #امام_صادق عليه السلام پرسيدند: مراد از قوّت در اين آيه قوّت بدنى است يا قلبى؟ حضرت فرمودند: هر دو. (331)
-----
331) تفسير عيّاشى و محاسن برقى، ج 1، ص 261
- قرار گرفتن كوه، بالاى سر بنى اسرائيل و تهديد آنان، حادثه اى است كه نبايد فراموش شود. «و اذ نتقنا الجبل...»
- براى تربيت عمومى جامعه و براى جلوگيرى از انحراف، گاهى بايد از اهرم فشار استفاده كرد. «اذ نتقنا ... خذوا ما آتيناكم ...