🔰تاثیر اقتصاد در سقوط سوریه
✍برداشتی از نشست علمی «بررسی وضعیت اقتصاد سوریه» (شماره دوم)
3⃣ کاهش صادرات نفت:
اقتصاد سوریه مانند ایران اقتصادی مبتنی بر نفت است. سوریه به علل 1. جنگ 2. عدم قدرت در دولت مرکزی 3. از بین رفتن زیرساخت ها در جنگ و آشوب ها؛ عملا از یک صادر کننده نفت به وارد کننده تبدیل شد.
اقتصاد سوریه نفت محور است و از 383 بشکه در سال 2010 به 90 در سال 2023 رسیده بود که به معنای نابودی اقتصاد یک کشور است.
4⃣ وضعیت تجاری
ارزش صادرات: از 8 میلیارد به 0.7 درصد
واردات از 17.5 به 7.5
از سویی با توجه به این که خود تولید کننده نفت است ولی به سبب از بین زیر ساخت های اقتصادی 50 درصد نفت خود را از ایران وارد می کرد.
از سویی 30درصد غلات خود را نیز وارد می کردند.
⬅️ شرکای تجاری سوریه:
جالب است بدانیم که 60 درصد شرکای تجاری سوریه اعراب هستند و 30 درصد صادرات سوریه به #عربستان و #ترکیه است و 45 درصد واردات این کشور از #ترکیه است و 15 درصد از #چین است.
5⃣ نرخ ارز:
چندین نظام برای نرخ ارز وجود دارد:
نظام دستوری و ثابت
نظام شناوری قیمت
در نظام دستوری بانک مرکزی نرخ ارز را با جبران کاستی از منابع خود ثابت نگه میدارد
رویکرد سوریه در قیمت دلار دستوری و ثابت بوده چرا که حجم گرانی ها و تورم بسیار شدید بوده است اما در چندین موعد مجبور به افزایش قیمت دلار شدند ک این عمل فشار زیادی به اقتصاد وارد ساخت.
6⃣ یارانه ها
در کشور های پیشرفته حدود 3 الی 5 درصد جی دی پی برای امور رفاهی و مردم تخصیص داده میشود اما این رقم برای سوریه هیچ وقت زیر 19 درصد نبوده است و در سال های 2022 و 2023 به حدود 40 درصد رسیده است و این بدان معناست که همه چیز در سوریه یارانه ای بوده است.
با توجه به این اتفاق 2 مشکل پیدا میشود : 1. حجم قاچاق به بیشترین حد خود میرسد 2. غالب اجناس قیمت پایینی پیدا میکنند اما اقتصاد کشور توانایی مدیریت این حجم یارانه را ندارد، دقیقا مثل کشور ایران.
7⃣ کاهش کمک های بشر دوستانه:
کویت ، امارات، قطر و عربستان بیشترین کمک مالی بشر دوستانه را به سوریه داشتند که این کمک ها کاملا دولتی و برای پیشبرد اهداف خودشان بوده است.
یکی از مهم ترین علت های بی رغبتی سوریه به ایران عدم تامین منافع اقتصادی از سوی ایران بود.
کشورهای عربی منطقه یکی از کارهایی که کردند این بود که منافع اقتصادی هسمو با سوریه ایجاد می کردند که یکی از نتایج ان وابستگی اقتصاد و به تبعش سیاست و حاکمیت است.
صادرات فناورانه ایران در برهه ای به سوریه نسبتا خوب بوده است ولی باز هم به میزان لازم نبود.
شرکای تجاری سوری ۶۰ درصدشان از کشورهای حوزه خلیج فارس است.در مابقی هم #ترکیه نقش جدی دارد.
۴۵ درصد واردات سوریه از #ترکیه است. ایران نه در صادرات و نه در واردات جزء ده کشور اول نیست!
❓ این ضعف از ایران بوده یا سوریه؟
🔹بدون شک ضعف ایران بوده و جذابیت تعامل با کشورهای عربی.
البته شرکای عربی همانطور که گفته شد جذابیت دیگری هم داشتند که عبارت بود از کمک های هنگفت بشر دوستانه به سوریه. مثلا دولت #امارات، #کویت و #عربستان مبالغ بالایی را به حساب مردم واریز میکردند.
❓ آیا این کمک ها منشأ دینی دارد یا منافع کشور خودشان مد نظر بوده است؟
🔹 منافع را مد نظر داشته اند، این کمک ها همه دولتی است و نه مردمی؛ یعنی بودجه ای را به این امر اختصاص میدادند.
❓ میزان کمک های ایران معلوم هست؟ کمک های عربی تسلیحاتی بوده یا فقط بشر دوستانه؟
🔹آمار کمک های ایران دولتی نیست. کمک های تسلیحاتی البته در دسترس نیست.
کشورهای عربی هزینه رفاهی میدادند، سوریه روی این کمک ها حساب کرد و بودجه بندی را بر اساس ۳.۲ میلیارد دلار کمک در نظر گرفت، اما یک میلیارد دلار دریافت نمود، بالاخره یک ابزار سیاسی است در دست دولت های کمک کننده.
از عوامل اینکه بشار به کشورهای عربی تمایل زیادی نشان داد این بود که آنها گرچه در امنیت به کمک سوریه نیامدند؛ بلکه ضربه زدند، اما اقتصاد سوریه را به خودشان گره زدند اما ما هزینه های جدی را انجام دادیم اما نتوانستیم اقتصاد سوریه را به خود گره بزنیم.
کشور جنگ زده مثل یک زمین خالی است و بهترین فرصت است برای سرمایه گذاری که برای سرمایه گذار و سرمایه پذیر سودآور است که ما از این فرصت استفاده نکردیم.
❓این مقدار بدهی سوریه به ایران که در فضای مجازی منتشر شد، حقیقت دارد؟
🔹 ایران به سوریه صادرات داشت، اما بسیار بعید است که این رقم طلب داشته باشیم و با حجم صادرات ما تطابق ندارد.
هزینه های ایران در سوریه کاملا توجیه اقتصادی و البته امنیتی دارد و کسانی که از رفتن بشار خوشحالند اصلا اقتصاد و مفهوم هزینه فرصت را درک نکرده اند.
🔰لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان
https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3