🔰تاثیر اقتصاد در سقوط سوریه ✍برداشتی از نشست علمی «بررسی وضعیت اقتصاد سوریه» (شماره دوم) 3⃣ کاهش صادرات نفت: اقتصاد سوریه مانند ایران اقتصادی مبتنی بر نفت است. سوریه به علل 1. جنگ 2. عدم قدرت در دولت مرکزی 3. از بین رفتن زیرساخت ها در جنگ و آشوب ها؛ عملا از یک صادر کننده نفت به وارد کننده تبدیل شد. اقتصاد سوریه نفت محور است و از 383 بشکه در سال 2010 به 90 در سال 2023 رسیده بود که به معنای نابودی اقتصاد یک کشور است. 4⃣ وضعیت تجاری ارزش صادرات: از 8 میلیارد به 0.7 درصد واردات از 17.5 به 7.5 از سویی با توجه به این که خود تولید کننده نفت است ولی به سبب از بین زیر ساخت های اقتصادی 50 درصد نفت خود را از ایران وارد می کرد. از سویی 30درصد غلات خود را نیز وارد می کردند. ⬅️ شرکای تجاری سوریه: جالب است بدانیم که 60 درصد شرکای تجاری سوریه اعراب هستند و 30 درصد صادرات سوریه به #عربستان و #ترکیه است و 45 درصد واردات این کشور از #ترکیه است و 15 درصد از #چین است. 5⃣ نرخ ارز: چندین نظام برای نرخ ارز وجود دارد: نظام دستوری و ثابت نظام شناوری قیمت در نظام دستوری بانک مرکزی نرخ ارز را با جبران کاستی از منابع خود ثابت نگه میدارد رویکرد سوریه در قیمت دلار دستوری و ثابت بوده چرا که حجم گرانی ها و تورم بسیار شدید بوده است اما در چندین موعد مجبور به افزایش قیمت دلار شدند ک این عمل فشار زیادی به اقتصاد وارد ساخت. 6⃣ یارانه ها در کشور های پیشرفته حدود 3 الی 5 درصد جی دی پی برای امور رفاهی و مردم تخصیص داده میشود اما این رقم برای سوریه هیچ وقت زیر 19 درصد نبوده است و در سال های 2022 و 2023 به حدود 40 درصد رسیده است و این بدان معناست که همه چیز در سوریه یارانه ای بوده است. با توجه به این اتفاق 2 مشکل پیدا میشود : 1. حجم قاچاق به بیشترین حد خود میرسد 2. غالب اجناس قیمت پایینی پیدا میکنند اما اقتصاد کشور توانایی مدیریت این حجم یارانه را ندارد، دقیقا مثل کشور ایران. 7⃣ کاهش کمک های بشر دوستانه: کویت ، امارات، قطر و عربستان بیشترین کمک مالی بشر دوستانه را به سوریه داشتند که این کمک ها کاملا دولتی و برای پیشبرد اهداف خودشان بوده است. یکی از مهم ترین علت های بی رغبتی سوریه به ایران عدم تامین منافع اقتصادی از سوی ایران بود. کشورهای عربی منطقه یکی از کارهایی که کردند این بود که منافع اقتصادی هسمو با سوریه ایجاد می کردند که یکی از نتایج ان وابستگی اقتصاد و به تبعش سیاست و حاکمیت است. صادرات فناورانه ایران در برهه ای به سوریه نسبتا خوب بوده است ولی باز هم به میزان لازم نبود. شرکای تجاری سوری ۶۰ درصدشان از کشورهای حوزه خلیج فارس است.‌در مابقی هم #ترکیه نقش جدی دارد. ۴۵ درصد واردات سوریه از #ترکیه است. ایران نه در صادرات و نه در واردات جزء ده کشور اول نیست! ❓ این ضعف از ایران بوده یا سوریه؟ 🔹بدون شک ضعف ایران بوده و جذابیت تعامل با کشورهای عربی. البته شرکای عربی همانطور که گفته شد جذابیت دیگری هم داشتند که عبارت بود از کمک های هنگفت بشر دوستانه به سوریه. مثلا دولت #امارات، #کویت و #عربستان مبالغ بالایی را به حساب مردم واریز میکردند. ❓ آیا این کمک ها منشأ دینی دارد یا منافع کشور خودشان مد نظر بوده است؟ 🔹 منافع را مد نظر داشته اند، این کمک ها همه دولتی است و نه مردمی؛ یعنی بودجه ای را به این امر اختصاص میدادند. ❓ میزان کمک های ایران معلوم هست؟ کمک های عربی تسلیحاتی بوده یا فقط بشر دوستانه؟ 🔹آمار کمک های ایران دولتی نیست. کمک های تسلیحاتی البته در دسترس نیست. کشورهای عربی هزینه رفاهی میدادند، سوریه روی این کمک ها حساب کرد و بودجه بندی را بر اساس ۳.۲ میلیارد دلار کمک در نظر گرفت، اما یک میلیارد دلار دریافت نمود، بالاخره یک ابزار سیاسی است در دست دولت های کمک کننده. از عوامل اینکه بشار به کشورهای عربی تمایل زیادی نشان داد این بود که آنها گرچه در امنیت به کمک سوریه نیامدند؛ بلکه ضربه زدند، اما اقتصاد سوریه را به خودشان گره زدند اما ما هزینه های جدی را انجام دادیم اما نتوانستیم اقتصاد سوریه را به خود گره بزنیم. کشور جنگ زده مثل یک زمین خالی است و بهترین فرصت است برای سرمایه گذاری که برای سرمایه گذار و سرمایه پذیر سودآور است که ما از این فرصت استفاده نکردیم. ❓این مقدار بدهی سوریه به ایران که در فضای مجازی منتشر شد، حقیقت دارد؟ 🔹 ایران به سوریه صادرات داشت، اما بسیار بعید است که این رقم طلب داشته باشیم و با حجم صادرات ما تطابق ندارد. هزینه های ایران در سوریه کاملا توجیه اقتصادی و البته امنیتی دارد و کسانی که از رفتن بشار خوشحالند اصلا اقتصاد و مفهوم هزینه فرصت را درک نکرده اند. 🔰لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3

🔰تاثیر اقتصاد در سقوط سوریه ✍برداشتی از نشست علمی «بررسی وضعیت اقتصاد سوریه» (شماره سوم) 📌چند عامل موثر در ناتوانی دولت سوریه برای مدیریت اوضاع: 👈جنگ 👈همه گیری کرونا 👈بحران ارزی لبنان در سال 2019 👈زلزله های شدید خصوصا زلزله شدید سال 2023 که موجب کمیابی اجناس و احتکار شد 👈تحریم های جهانی علیه سوریه 👈تصمیمات نامناسب دولت وقت در ترمیم اقتصادی هر چند عوامل سیاسی، رسانه ای، فرهنگی و... زیادی در شکست دولت سوریه تاثیرگذار بودند اما با بررسی این آمار ها این نتیجه بدست می‌آید که اقتصاد نیز سهم بسیار بزرگی در سقوط دولت سوریه دارد. 🔸سوریه یک اقتصاد کاملا متکی به نفت داشت و نتیجه آنکه فقر به سرعت گسترش پیدا میکند به طوری که در عرض ۲۰۰۶ تا ۲۰۲۲ افراد زیر خط فقر از ۱۶ درصد به ۷۰ درصد رسیدند اتفاق بد دیگری که در دو سه سال اخیر در سوریه افتاده بود، افزایش خریدهای اعتباری بود و همچنین رشد بی سابقه کودکان کار. اضافه بشود که دسترسی به مواد غذایی در چند ماه اخیر از ۹۳ درصد به ۸۹ درصد کاهش یافت. 🔹سوریه بعد جنگ فرصت تنفس اقتصادی داشت اما از فرصت استفاده نکرد و اقتصادش از طریق خام فروشی و مواد اولیه سپری می شد. [در حالی که باید به تقویت تولید داخلی و اقتصاد دانش بنیان روی می آورد.] حتی در زمینه واردات هم روند کاهشی داشتند و کیفیت واردات هم افت پیدا کرد. کشوری که خودش تولید کننده نفت بوده و حرفی برای گفتن داشت، حالا ۵۰ درصد نفتش را از خارج از کشور وارد میکند. [زیر ساخت لازم را برای استخراج نفت تدارک نکردند، تکنولوژی لازم را بومی نکردند، نیروی متخصص تربیت نکردند.] کشور سوریه علیرغم اینکه از نظر غلات ضعیف نیست، ۳۰ درصد نیازش را وارد میکند که بازهم به دلیل توسعه ندادن صنعت کشاورزی و استفاده نکردن مناسب از تکنولوژی و نیروی انسانی است. ❓آیا این روند برای ایران نیز ممکن است پیش بیاید و ایران چه میزان به سوریه شباهت دارد؟ ایران کاملا به سوریه شباهت دارد؛ کشور ما #چند_نرخی است، ولی نرخ دستوری روشنی داریم مثل ارز ۴ هزارتومانی سوری ها هم #نرخ_دستوری داشتند‌ و مجبور شدند به خاطر کسری بودجه قیمت را در چند نوبت تعدیل کنند که سبب شوک شدید اقتصادی بود. این اتفاق در ایران هم چند مرتبه افتاده و باید عواقب آن را شناخت و از آسیب های جدی آن جلوگیری نمود. در کشورهای پیشرفته غربی حدود پنج درصد را به امور رفاه عمومی اختصاص میدهند، در حالیکه #یارانه در سوریه زیر ۱۹ درصد نبود، تا چهل درصد هم رسید. این کشور با یارانه مفت خری را بالا برد و اضافه بکنید که با قاچاق جدی هم مواجه است. از عوامل افزایش قاچاق چند نرخی بودن است، در مناطق تحت سلطه حکومت مرکزی نرخ بازار بود و این سبب قاچاق سوخت و مواد دیگر از حاشیه به حکومت مرکزی بود. اتفاقی که متاسفانه در سیستان و بلوچستان ایران هم اتفاق می افتد و آسیب های جدی به اقتصاد کشور وارد می سازد. در ماجرای سوریه ورود #ترکیه بسیار جدی است و این ورود هم از جهت تامین انگیزه مالی برای معارضین و ارتشی ها و مردم است که سبب میشود مهاجمین استوار و پرشور و مدافعین بی انگیزه باشند. کمبود شدید بودجه به خاطر درآمد کم و هزینه بالایی که برای غلات، یارانه و ... میدادند سوریه را مجبور به برخورد چکشی و دستوری در کنترل قیمت کرد که نتیجه اش بالا رفتن تورم بود. چیزی که دقیقا زمینه اش در ایران نیز موجود است. اینکه در ایران این اتفاق نیافتاده چند عامل دارد: اولا در ایران بحران جنگ نیست و مناطق لجستیک و حساس مثل پالایشگاه ها آسیب ندیده اند. همچنین طوایف مخالف در کشور لااقل قدرت فعلی برای مقابله با حکومت مرکزی ندارند، در حالیکه طوایف سوریه قدرتمند شده بودند. البته در شرایط سخت تورمی با این فشارهای طبیعی که بر سوریه وارد شد، حتما باید به اصلاح برنامه های دستمزد قیمتی دست میزد. برخی گمان میکنند اصلاح دستمزد رابطه مستقیم با تورم و بدتر شدن وضع اقتصادی دارد که از نظر علم اقتصاد چنین گزاره ای صحیح نیست. آقای عبدالملکی علیرغم انتقادهای زیادی که به ایشان وارد است، کار مثبتی که انجام دادند رشد ۵۷ درصدی دستمزد بود که به رشد اشتغال در کشور منجر شد و البته تاثیر اندکی هم در تورم داشت. ❓آیات افزایش دستمزد سبب کاهش تولید نیست؟ اصلا اینطور‌ نیست؛ بله عواملی برای افزایش تولید هست از جمله دستمزد؛ اما سهم دستمزد نسبتا بسیار ناچیز از سایر عوامل است. حتی میتوان ادعا کرد اگر دستمزد بالا برود، میتوان با جذب نیروی بهتر، تولید بیشتر و با کیفیت تر داشت و در نتیجه تولید را بالاتر برد. ❓آیا باعث رشد نقدینگی نخواهد شد؟ نقدینگی که همواره وجود دارد؛ اما بهره وری بیشتر اتفاقا سبب کاهش رشد نقدینگی خواهد شد. 🔰لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3