بسم الله
📢آشنایی با خطبههای نهج البلاغه
#آشنایی_با_خطبه 3 #شقشقیه
1️⃣فضای صدور خطبه
از محتواى خطبه و همچنين برخی اسناد و طرق آن استفاده مىشود كه حضرت امیر علیه السلام اين سخنان را در اواخر عمر شريفشان ايراد فرموده اند. (منهاج البراعة، ج3، ص32)
برخی گفته اند که نزد امیرالمومنین علیه السلام سخن از خلافت شد و حضرت، این سخنان را ایراد کرد ولی در روایتی آمده است که فردی از سوی معاویه نامهای خدمت حضرت امیر علیه السلام آورد و گفت که نامهای برای تو آورده ام که کوه ها را به لرزه درمی آورد، از سوی کسی که حافظ قرآن بوده، از تو بلیغتر، آشناتر به احکام الهی و سزاوارتر به امر خلافت است. حضرت امیر علیه السلام به عمار دستور دادند که سوار بر شتر شده و قبائل کوفه را برای شنیدن حق به مسجد فراخواند. مردم دسته دسته به سوی مسجد شتافتند و حضرت امیر علیه السلام بعد از ظاهر کردن پاره ای از معجزات عجیب، این خطبه را ایراد فرمودند. (بحار الانوار، ج54، ص344)
2️⃣اهمیت خطبه
🔸1. اين خطبه از مهمترين و جنجالی ترین خطبههاى نهج البلاغه است؛ زیرا مسائل مربوط به خلافت بعد از رسول خدا (ص) را بىپرده شرح مىدهد. نكاتی درباه #خلافت و #خلفا در اين خطبه وجود دارد كه در هيچ يك از خطبههاى نهج البلاغه نيست و در عين كوتاهى، يك دوره تاريخ اسلام مربوط به عصر خلفاى نخستين، در آن خلاصه شده است. (پیام امام، ج1، ص317)
🔸2. با این خطبه می توان بر حقانیت علی علیه السلام و غاصبانه بودن خلافت خلفاء احتجاج کرد. همین امر سبب شده است که برخی از علمای اهل سنت، انتساب این خطبه به امیرالمومنین علیه السلام را انکار کرده و برخی دیگر چون #ابن_ابی_الحدید که صدور آن از علی علیه السلام را قطعی می شمارند، برای حفظ عقاید خود، درصدد توجیه و تأویل برخی عبارات این خطبه برآیند.
🔸3. حضرت امیر علیه السلام، دلیل سکوت و کنارهگیری خود را در عباراتی کوتاه و زیبا بیان کرده است، عباراتی که در اوج بلاغت، متلاطم از امواج حزن و اندوه نشسته بر دل مولاست که آمیختگی حیرت انگیزی از حزن و شعف را به خواننده خود القاء می کند.
🔸4. عمق انحطاط و ظلمت حاکم بر فضای جامعه اسلامی بعد از وفات نبی(ص)، در عباراتی کوتاه، زیبا و پر مغز بیان شده است.
🔸5. این خطبه آکنده از استعارات و تشبیهات بسیار زیبایی است که متن آن را به یکی از #زیباترین_عبارات_نهج_البلاغة تبدیل کرده است.
3️⃣وجه تسمیه خطبه
نام اين خطبه از جمله آخر آن گرفته شده است كه امام (ع) در پاسخ تقاضاى «ابن عباس» براى ادامه خطبه، به او فرمود: «تلك شِقشِقَةٌ هَدَرَت ثمّ قَرّت» كه معادل آن در فارسى چنين است: «اين شعله آتشى بود كه از دل زبانه كشيد و فرو نشست». (پیام امام، ج1، ص317)
البته به اعتبار واژه "تقمّص" که در صدر خطبه به کار رفته، این خطبه را "خطبه مقمّصه" نیز نامیده اند اما نام مشهورش همان شقشقیه است.
ادامه دارد....
❀ ⃟⃟ ⃟♥️ ⃟❀ ⃟♥️ ⃟♥️ ⃟✤
#کانال_نهج_البلاغه
@nahjoolbalageh
بسم الله
#با_معارف_نهج، شماره18
🌾🌴🍃🌻☘🌛
#قیاس_امت_با_اهل_بیت_ممنوع، شماره3
#حكمة_316
🔵أنَا يَعْسُوبُ الْمُؤْمِنِينَ ...
من بزرگِ مومنان هستم.
#ابن_ابی_الحدید گفته است که این حدیث, یک حدیث نبوی بوده و پیامبر ص فرموده بود: «یا علی انت یعسوب المؤمنین».
در بین زنبورهایی که در یک گروه هستند به زنبوری که بزرگ آن گروه است یعسوب میگویند. یعسوب جایگاهی دارد که نمیشود زنبورهای دیگر را با او مقایسه کرد.
🔹حتی پیشوایان اهل تسنن نیز پذیرفتهاند که علی ع با کسی قابل مقایسه نبود مثلا؛⏬
🔹عبدالله، فرزند #احمد_بن_حنبل، روزی از پدرش درباره برتری خلفا بر یکدیگر پرسید.
احمد بن حنبل گفت: در خلافت، اول ابابکر، دوم عمر و سوم عثمان. عبدالله گفت: پس علی بن ابی طالب چه؟
احمد گفت: او از اهل بیتی است که هیچ کس با آنان مقایسه نمیشود (...فقال: يا بنيّ، علي بن أبي طالب من أهل بيتٍ لا يقاس بهم أحد). (مالقی، محمد بن يحيى، التمهيد والبيان في مقتل الشهيد عثمان، ص 176)
🔸#ابن_جوزی نیز این سخن احمد حنبل را نقل کرده اما افزوده است که [نه یک بار بلکه] هر وقت در مورد علی و اهل بیت (ع) سوالی مطرح میشد، احمد ابن حنبل همواره میگفت: اینان اهل بیتی هستند که هیچ کس با آنان مقایسه شدنی نیست. (و كان أحمد بن حنبل إذا سئل عن علي و أهل بيته قال: «أهل بيت لا يقاس بهم أحد») (ابوالفرج، ابن جوزی، تبصره ابن جوزی ص 377 (مجلس 31 فی فضل علی)
#مقام_اهل_بیت ع #اهل_سنت_و_اهل_بیت
#تفضیل_خلفا
📚#کانال_نهج_البلاغه👇
╔🌸🍃═════╗
@nahjoolbalageh
╚════🍃🌸═╝
﷽
﷽
#با_معارف_نهج، شماره 45
#وقتي_ستايشمان_ميكنند_چه_کنیم؟
«إِذَا زُكِّيَ أَحَدٌ مِنْهُمْ خَافَ مِمَّا يُقَالُ لَهُ فَيَقُولُ أَنَا أَعْلَمُ بِنَفْسِي مِنْ غَيْرِي وَ رَبِّي أَعْلَمُ بِي مِنِّي بِنَفْسِي اللَّهُمَّ لَا تُؤَاخِذْنِي بِمَا يَقُولُونَ وَ اجْعَلْنِي أَفْضَلَ مِمَّا يَظُنُّونَ وَ اغْفِرْ لِي مَا لَا يَعْلَمُون». (هر گاه يكى از آنها به پاکی ستوده شود از آن چه در بارهاش گفته شده در هراس مىافتد و مىگويد: من از ديگران نسبت به خود آگاهترم و پروردگارم از من به من آگاهتر است. بار پروردگارا به خاطر آنچه [دیگران] در موردم میگویند، مؤاخذهام مفرما و مرا از آنچه که دیگران میپندارند برتر قرار ده و گناهان مرا كه از آن بىخبرند، بيامرز.) #خطبه_متقین #خطبه_193
وقتی در حضورمان ستایشمان میکنند، سه اتفاق باید رخ بدهد:
👈الف) امیرالمؤمنین علیه السلم به کسی که شخصی را در حضور خود او مدح کرده بود، فرمودند: «عقرت الرجل عقرک الله» (اور را کشتی خدا بکشد تورا) (شرح #ابن_ابی_الحدید ج 18 ص 256) بدانیم و باور کنیم که وقتی کسی در پیش رویمان ما را #مدح میکند در حقیقت ما را میکشد، برای همین از چنین واقعهای سخت هراسناک شویم. (خَافَ مِمَّا يُقَالُ لَه)
✍️ب) #خودالقایی و #خودآگاهی، یعنی از ذهن خودمان مراقبت کنیم. مبادا فریب بخوریم و دچار این توهم شویم که آنها درباره ما راست میگویند! برای این که این مراقبت به خوبی رخ بدهد با خودمان آشکارا و با صدایی که گوشمان بشنود، بگوییم: من خودم را بهتر از شما میشناسم و خدا مرا از خودم هم بهتر میشناسد.
👈ج) #دعا کنیم و از خدا سه چیز بخواهیم: 1️⃣یکی اینکه ما را به خاطر آنچه که آنها گفتهاند، مؤاخذه نکند، 2️⃣دیگری آنکه ما را از آنچه مردم میپندارند، بهتر قرار بدهد، 3️⃣سوم آنکه گناهانمان را که دیگران از آن بیخبرند، بیامرزد
.
⇝❀ ⃟⃟ ⃟♥️ ⃟❀ ⃟♥️ ⃟♥️ ⃟✤
#کانال_نهج_البلاغه
@nahjoolbalageh
بسم الله
#با_معارف_نهج، شماره 54
🔵آشنایی با خطبه 126
👈وقتی که برخی از اعیان و اشراف از عدالت امیرالمؤمنین علیه السلام خسته شده بودند و داشتند از اطراف امیرالمؤمین علیه السلام پراکنده و برای مال دنیا به معاویه میپیوستند، گروهی از یاران و دلسوزان امیرالمؤمنین علیه السلام نزد ایشان آمدند و گفتند دست کم برای چند صباحی از بیت المال به این #اشراف و اعیان و هر کسی که بیم فرار او به سوی #معاویه میرود، سهمی بیشتر از سهم ما رعایا، بردگان و عجمها بپردازید تا شاید مانع از فرار آنها به سوی دشمن شود. بعد از مدتی که آبها از آسیاب افتاد دوباره به همان سنت خود بازگردید و حقوق را مساوی بپردازید. (بهج الصباغة في شرح نهج البلاغة، ج 6 ، ص 489)
🔹 حضرت در پاسخ به این پیشنهاد دوستداران و خیرخواهان خودشان، سخنانی ایراد کردند که در تاریخ حکمرانی جهان بینظیر است. سید رضی بخشی از این سخن حضرت را تحت عنوان #خطبه_126 نقل کرده است.
❗️در این خطبه صریحا میفرمایند که از طریق ستم به کسانی که ولایت آنها بر عهدهام نهاده شده نمیخواهم به پیروزی برسم! قسم خوردند که تا وقتی جهان بر پا است به سوی چنین راهحلهای ظالمانهای نزدیک نخواهند شد! فرمودند که حتی این اموال اگر مال خودم بود باز هم مساوی تقسیمش میکردم حالا که اصلا مال خودم نیست بلکه #بیت_المال است! گفتند چنین کارهایی انسان را در بین مردم بزرگ میکند اما در نزد خدا کوچک میکند.
🕊 این خطبه را کلینی به صورت مسند در کافی از ابی مخنف نقل کرده است. ثقفی در الغارات و شیخ مفید و شیخ طوسی نیز در امالی خود آن را نقل کردهاند.
‼️متاسفانه از زمان #خلیفه_دوم تقسیم نامساوی بیت المال شروع شد و عرب بر عجم، مهاجر بر انصار و ... در استحقاق از بیت المال ترجیح داده شد.(#ابن_ابی_الحدید 8/111)
#رانتخواران #رانت #مصلحت #عدالت #تقسیم_بیت_المال
⃟⃟ ◼️ ⃟◼️ ⃟❀ ⃟◼️ ⃟◼️ ⃟✤
#کانال_نهج_البلاغه
@nahjoolbalageh
بسم الله
#با_معارف_نهج، شماره 58
🔵عدالت علی علیه السلام
روزی دو زن نزد علی علیه السلام آمدند. یکی عرب بود و دیگری از موالی (#ایرانی). هر دو تقاضای کمک داشتند. حضرت به هر دو مقداری پول نقد و مقداری غذا به اندازه مساوی پرداخت کردند.
🔸یکی از آنها به امیرالمؤمنین علیه السلام گفت: ولی من از زنان #عرب هستم و این #عجم است!
🔹حضرت فرمودند: به خدا سوگند من در برخورداری از #بیت_المال بین فرزندان اسماعیل و فرزندان اسحاق تفاوتی پیدا نکردهام!
(#ابن_ابی_الحدید ج 2 ص 200).
#عدالت
بسم الله
#با_معارف_نهج، شماره
🔵علم غیب امیرالمؤمنین علیه السلام
أَيُّهَا النَّاسُ سَلُونِي قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُونِي #خطبه_189
✍️پارهای از شواهد غیبآگاهی امام علی علیه السلام در نهج البلاغه منعکس شده است اما شواهد غیبآگاهیهای حضرت، بسیار گستردهتر از آن حدی است که در نهج البلاغه آمده است. #ابن_ابی_الحدید ( ج 10 ص 14 و 15) توضیح داده است که آیندهگوییهای زیادی به علی بن ابی طالب نسبت داده شده است با این حال وی متعهد شده است که تنها بخشی از #ملاحم امام را که در کتب متعددی یافته و اضطراب متن هم نداشتهاند، نقل کند.
🔹برای مثال در شرح خطبه 157 دو مورد از #علم_غیب امام را نقل میکند: یکی از آنها ماجرای تمیم بن اسامه است که در برابر ندای «سلونیِ» امیرالمؤمنین ایستاد و از تعداد موهای سر خودش پرسید. امام علیه السلام به او پاسخ دادند که هر عددی بگویم اثبات پذیر نیست اما این را بدان که در بیخ هر تار مویت فرشتهای هست که لعنتت میکند چون در خانهات بزغالهای میپرورانی که در آینده فرزند پیامبر خدا را به قتل خواهد رساند.
🔸آری این مرد همان تمیم بن اسامه بود که آن روزها فرزندی به نام حُصَین در خانه داشت که در شهادت امام حسین علیه السلام این نقشها را ایفا کرد:⏬
1️⃣#حصین که بعدا فرمانده شرطههای #ابن_مرجانه شد در دستگیری و شهادت #مسلم_بن_عقیل نقش مؤثری ایفا کرد.
2️⃣سپس به سوی #کربلا اعزام شد، در قادسیه اردو زد و فرستادگان امام حسین علیه السلام مانند #قیس_بن_مسهر و #عبدالله_بن_یقطر را دستگیر کرد و به نزد #عبید_الله فرستاد و عبید الله آنا ن را نیز به شهادت رساند.
3️⃣ در هنگام #نماز_ظهر_عاشورا نیز حصین همان کسی بود که گفت نماز شما قبول نمیشود!! و به صف نمازگزاران یورش برد ولی #حبیب_بن_مظاهر که مشغول دفاع از نمازگزاران بود او را از اسبش سرنگون کرد. بلافاصله یارانش رسیدند و در حمایت از او حبیب را به شهادت رساندند.
4️⃣او فرمانده تیراندازانی بود که به دستور #عمر_سعد، عملیات تیراندازی به سپاه امام حسین ع را اجرا کرد.
#با_معارف_نهج، شماره 61
◼️ ⃟◼️ ⃟❀ ⃟◼️ ⃟◼️ ⃟✤
#کانال_نهج_البلاغه
@nahjoolbalageh
بسم الله الرحمن الرحیم
🔵راز «توصیف دقیق علی از پیامبر ص» از منظر ابوجعفر نقیب
#خطبه_106 نهج البلاغه از خطبه هایی است که امام علی ع در آن به #توصیف_پیامبر ص پرداخته است. ابن ابی الحدید از توصیفات دقیق و عمیقی که در سراسر نهج البلاغه بویژه این خطبه درباره پیامبر ص ارائه شده، انگشت به دندان شده و به نزد استادش #ابوجعفر_نقیب رفته و این حیرت خود را با او در میان نهاده و پاسخهای شگفت آوری از او شنیده است.
شرح گفتگوی #ابن_ابی_الحدید با استادش را به نقل از خود او (ج7 ص 173 و 174) در اینجا ⬇️⬇️بخوانید:
✍️«از اباجعفر که مردی منصف و دور از هوس و بی تعصب بود، پرسیدم:
من سخنان #صحابه را دیدهام و خطبههایشان را خواندهام اما ندیدهام که هیچکدام از آنها بتواند مانند این مرد (علی ع) پیامبر ص را به عظمت توصیف کند یا مانند این مرد مردم را سوی پیامبر ص دعوت کند!! ...
📢ابوجعفر گفت:
👈اصلا صحابهی دیگر، کلام منسجمی داشتهاند که بتوان از آن فهمید چگونه #پیامبر ص را توصیف کردهاند؟! اصلا آیا از آنان چیزی جز مشتی کلمات شتابزده و سطحی که هیچ معنایی ندارد، برجای مانده است؟!❗️
🔷علی ع نسبت به پیامبر ایمانی قوی، باوری عمیق و یقینی قاطع و استوار داشت!! افزون بر این، علی ع به خاطر اینکه پیامبر ص با او نسبت داشت، او را تربیت کرده بود و از بین همه صحابه او را برگزیده و به خودش اختصاص داده بود، شدیداً به پیامبر مهر میورزید.
🔵 علاوه بر اینها علی ع و پیامبر ص نفس واحدی بودند در دو جسم، پدرشان یکی بود(ابوطالب هر دوی آنها را بزرگ کرده بود)، خانهشان یکی بود اخلاقشان مثل هم بود بنابراین علی ع وقتی پیامبر ص را توصیف میکرد در حقیقت خودش را توصیف میکرد و وقتی به سوی پیامبر ص دعوت میکرد در حقیقت به سوی خودش دعوت میکرد....»
🔴کانال نهج البلاغه"ادای حق کلام"👇
╔🌸🍃════╗
@nahjoolbalageh
╚══🍃🌸══╝
بسم الله
#بازیباییهای_نهج، شماره 15
🌾🍃🌻🌴🍃🌻🌴
وَ إِنَّهُ لَيَعْلَمُ أَنَّ مَحَلِّي مِنْهَا مَحَلُّ الْقُطْبِ مِنَ الرَّحَى».(#خطبه_3)
(همانا او می دانست که جایگاه من نسبت به خلافت همچون جایگاه محور نسبت به آسیاب است)
🔷عنصر زیباشناختی: تشبیه خلافت به سنگ آسیاب و تشبیه خودشان به محور آن سنگ.
🌹در پست پیشین (#بازیباییهای_نهج، شماره 14) بخشی از شباهتهای بین محور آسیا و شخصیت امام ع بررسی شد. در این پست به برخی دیگر از شباهتها اشاره میشود:
1⃣. کارآمدی و اثربخشی
آنچه موجب کارآمدی و اثربخشی آسیا میشود همین است که محوری وجود دارد و هر یک از دو سنگ را در جای بایستهی خودشان حرکت میدهد و کار آسیاب را پیش میبرد امام ع هم برای جامعه همین خصوصیت را دارد یعنی اگر باشد اجزای امت اسلامی را مانند قطعههای آسیا در جای بایسته خودشان قرار میدهد تا امت اسلامی کارآمدی و اثربخشی داشته باشد.
2⃣. برجسته بودن و شاخص بون
محور آسیا در وسط آسیا است و وقتی به آسیا مینگری اول آن را میبینی و اصلا آسیاب را بدون محور تصور هم نمیتوانی بکنی! علی ع هم در امت اسلام و بویژه برای #خلافت چنین جایگاهی داشت. یعنی حتی اگر به فرض محال بپذیریم که پیامبر(ص) از سوی خداوند جانشینی برای خود معین نکرده بود و تعیین خلیفه به انتخاب مردم بود، باز هم مردم باید به سراغ علی میرفتند چون خیلی روشن و بدیهی بود که در بین #صحابه پیامبر ص علی ع به خاطر فضائل شخصیاش شایستهترین فرد برای خلافت بود.
این سخن را #ابن_ابی_الحدید هم در جای جای شرح نهج البلاغه 📚توضیح داده و #ابوجعفر_اسکافی هم در کتاب📖 ارزشمند #المعیار_و_الموازنه اثبات کرده است.
🌺🥀🌺
↙️کانال #نهج_البلاغه(ادای حق کلام) 👇
╔🌸🍃═════╗
@nahjoolbalageh
╚═════🍃🌸╝
بسم الله
#بازیباییهای_نهج، شماره 15
🌾🍃🌻🌴🍃🌻🌴
وَ إِنَّهُ لَيَعْلَمُ أَنَّ مَحَلِّي مِنْهَا مَحَلُّ الْقُطْبِ مِنَ الرَّحَى».(#خطبه_3)
(همانا او می دانست که جایگاه من نسبت به خلافت همچون جایگاه محور نسبت به آسیاب است)
🔷عنصر زیباشناختی: تشبیه خلافت به سنگ آسیاب و تشبیه خودشان به محور آن سنگ.
🌹در پست پیشین (#بازیباییهای_نهج، شماره 14) بخشی از شباهتهای بین محور آسیا و شخصیت امام ع بررسی شد. در این پست به برخی دیگر از شباهتها اشاره میشود:
1⃣. کارآمدی و اثربخشی
آنچه موجب کارآمدی و اثربخشی آسیا میشود همین است که محوری وجود دارد و هر یک از دو سنگ را در جای بایستهی خودشان حرکت میدهد و کار آسیاب را پیش میبرد امام ع هم برای جامعه همین خصوصیت را دارد یعنی اگر باشد اجزای امت اسلامی را مانند قطعههای آسیا در جای بایسته خودشان قرار میدهد تا امت اسلامی کارآمدی و اثربخشی داشته باشد.
2⃣. برجسته بودن و شاخص بون
محور آسیا در وسط آسیا است و وقتی به آسیا مینگری اول آن را میبینی و اصلا آسیاب را بدون محور تصور هم نمیتوانی بکنی! علی ع هم در امت اسلام و بویژه برای #خلافت چنین جایگاهی داشت. یعنی حتی اگر به فرض محال بپذیریم که پیامبر(ص) از سوی خداوند جانشینی برای خود معین نکرده بود و تعیین خلیفه به انتخاب مردم بود، باز هم مردم باید به سراغ علی میرفتند چون خیلی روشن و بدیهی بود که در بین #صحابه پیامبر ص علی ع به خاطر فضائل شخصیاش شایستهترین فرد برای خلافت بود.
این سخن را #ابن_ابی_الحدید هم در جای جای شرح نهج البلاغه 📚توضیح داده و #ابوجعفر_اسکافی هم در کتاب📖 ارزشمند #المعیار_و_الموازنه اثبات کرده است.
🌺🥀🌺
↙️کانال #نهج_البلاغه(ادای حق کلام) 👇
╔🌸🍃═════╗
@nahjoolbalageh
╚═════🍃🌸╝
بسم الله
#بازیباییهای_نهج، شماره 22
🌾🍃🌻🌴🍃🌻🌴
#خطبه_221: «وَ تَرْتَعُونَ فِيمَا لَفَظُوا»
(و از آنچه باقى گذاردهاند مىخوريد)
🔷عنصر زیباشناختی: استعاره مرشّحه در واژه «لفظوا»
انسان خواه ناخواه از آنچه گذشتگان بر جای گذاشتهاند بهره میجوید. حضرت امیر(علیه السلام) از آنچه که از گذشتگان به ما رسیده است، با عبارت «ما لفظوا» یاد کرده است. «لَفَظَ» به معنی بیرون انداختن چیزی از دهان است یعنی میراث مادی گذشتگان را به غذای بیرون انداخته شده از دهان تشبیه کرده اند.
🔵وجوه شباهت دنیا به «ما لفظوا»: 👇
1️⃣. غذای بیرون انداخته شده از دهان، امری تنفر آمیز است و مورد رغبت کسی قرار نمی گیرد. کسی که چشم بصیرت داشته باشد میل و رغبتی به مال دنیا ندارد و دنیا در نزد او آب بینی بزی بیش نیست.
2️⃣دنیا برای کسی ماندنی نیست. این دنیا دست به دست می شود. اگر روزی گذشتگان طعم دنیا را چشیده و آن را بیرون انداختهاند ما نیز روزی دنیا را برای دیگران رها خواهیم ساخت.
3️⃣هیچ کس از دنیا سیر نمی شود، انسان دنیا را فقط مضمضه میکند. باید بچشی و آن را بیرون بیاندازی. همانند آدامس یا شکلاتی که هیچ کس آن را قورت نمی دهد فقط از دهانی به دهان دیگر انتقال می یابد.
نکته: #ابن_ابی_الحدید این احتمال را نیز مطرح کرده است که ما از میوه هایی استفاده می کنیم که از خاکی روئیده که با خون و چرکی که از دهان مردگان خارج می شود در آمیخته است.
🌾 ( این سبزه که امروز تماشاگه توست/ فردا همه از خاک تو برخواهد رست)
#دنیا
↙️کانال #نهج_البلاغه(ادای حق کلام) 👇
╔🌸🍃═════╗
@nahjoolbalageh
╚═════🍃🌸╝