#برتری_جویی #سلوک
💠 علو و برتری جویی
🔻 قرآن کریم يکی از موانع سلوک را برتريجويي می داند: «تِلکَ الدارُ الاخِرَةُ نَجعلها لِلَّذينَ لايُريدونَ عُلُواً فِي الأرضِ وَ لا فَساداً وَالعاقبةُ لِلمُتَقين؛ سراى آخرت را براى کسانى قرار میدهيم که نه اراده برتری جويى در زمين دارند، و نه فساد میکنند و سرانجام نيک از آنِ پرهيزکاران است.قصص/۸۳»
🔸 برخي از مؤمنان، نه تنها برتریجو و مفسد نيستند که اراده آن را نيز نميکنند. قلبشان از اين امور پاک، و روحشان از اين آلودگيها منزه است.
🔹 آنچه سبب محروميت انسان از مواهب سراي آخرت ميشود، در حقيقت همين دو چيز است: يکي برتريجويي، استکبار و استعلا است و ديگري فساد در زمين که همه گناهان در آن جمع است.
🔸 عدم اراده برتري جويي در زمين، ميتواند منشأ حرکتهاي تهذيبي و معنوي بين خود و خداي هر کسي باشد. اگر انسان حرکت اوليه نفساني به سمت پليديها را در هر بعدي نگاه کند، ميبيند منشأ آنها همين امر است.
┈┄┅═✾•••✾═┅┄┈
🔺کانال رسمی نشر آثار حجتالاسلام والمسلمین حاج شیخ جعفر ناصری:
👉🏻 @nasery_ir
#قرآن #برتری_جویی
💠 چینش خاص کلمات قرآن
🔻 چينش تکتک کلمات آيه «تِلکَ الدارُ الاخِرَةُ نَجعلها لِلَّذينَ لايُريدونَ عُلُواً فِي الأرضِ وَ لا فَساداً وَالعاقبةُ لِلمُتَقين» پيامهاي فراواني براي انسان دارد.
🔸 به طور کلي قرآن در چينش واژگان سبک خاصي براي خود دارد. هرچه انسان فکر ميکند، بيشتر به رمز چينش کلمات و لغات و اصطلاحات نزديک ميشود.
🔹 گاهي قرآن ميفرمايد: گناهي را انجام نده و گاهي ميگويد نزديک فلان معصيت نشو: «وَلا تَقْرَبُوا الزِّني إِنَّهُ کانَ فاحِشَةً وَ ساءَ سَبِيلا؛ نزدیک زنا نشوید که کاری بسیار زشت و راهی بد است. اسراء/۳۲»
🔸 هر شاخهاي از اينها کليدي است براي فهم مجموعه معارفي که انسان بهرهاي از آن دارد. در اينجا هم ميفرمايد: «لايريدون علواً في الارض؛ عدهاي از مؤمنان هستند که نه تنها برتريجو و مفسد نيستند، بلکه اراده آن را نيز نميکنند».
┈┄┅═✾•••✾═┅┄┈
🔺کانال رسمی نشر آثار حجتالاسلام والمسلمین حاج شیخ جعفر ناصری:
👉🏻 @nasery_ir
#شیطان #برتری_جویی
💠 برتری جویی شیطان
🔻 طغيان و حرکت اوليه شيطان نيز از همین علو و برتری جویی شروع شد. وقتی شيطان به حضرت آدم عليه السلام سجده نکرد، خداوند به او فرمود: «يا إِبْلِيسُ ما مَنَعَک أَنْ تَسْجُدَ لِما خَلَقْتُ بِيدَي أَسْتَکبَرْتَ أَمْ کنْتَ مِنَ الْعالِينَ؛ چه چيزي مانع سجده کردنت بر آدم شد؟ تکبر ورزيدي يا از عالين هستي؟» (عالين افراد بلند مرتبهاي هستند که شأن آنها رفيعتر از آن است که بر آدم عليه السلام سجده کنند.)
🔸 از پاسخي که شيطان داد، معلوم شد که اراده علو و برتري جوئي و گردن فرازي دارد، گفت: «أَنَا خَيرٌ مِنْهُ خَلَقْتَنِي مِنْ نارٍ وَ خَلَقْتَهُ مِنْ طِينٍ؛ من از او بهترم، مرا از آتش آفريدي و او را از گِل. صاد/۷۵»
🔹 او ادعاي مقام بلندي را داشت که از شأن او بسيار بالاتر بود و آن مقام اهل بيت عصمت و وحي عليهم السلام است و در واقع، پايش را از گليمش درازتر کرده است.
🔸 طبق اصل «تلک الدار الاخرة نجعلها للذين لايريدون علواً في الارض و لا فسادا» خداوند شيطان را راند و به او فرمود: «فَاخْرُجْ مِنْها فَإِنَّک رَجِيمٌ وَ إِنَّ عَلَيک لَعْنَتِي إِلي يوْمِ الدِّينِ؛ پس، از اين درگاه بيرون شو که تو رانده شده اي و همانا لعنت من تا روز رستاخيز بر تو خواهد بود.صاد/۷۷»
ادامه دارد...
┄┅═✧❁••❁✧═┅┄
🔺کانال رسمی نشر آثار حجتالاسلام والمسلمین حاج شیخ جعفر ناصری:
👉🏻 @nasery_ir
#برتری_جویی
ادامه مطلب قبل...
💠اهمیت برتری جویی
🔻 از ديگر مصاديق بارز اين آيه شريفه، فرعون و قارون هستند که برتريجو و مفسد بودند. مسئله استعلا و برتري جويي خود يکي از مصاديق فساد در زمين است، ولي اهميت فوقالعاده آن سبب شده است که به طور خاص نيز مطرح شود.
🔸 بنابر تفسير مرحوم علامه طباطبائي در تفسیر شریف المیزان منظور از علوّ و گردنفرازي، استعلا و استکبار ورزيدن بر بندگان خداست و منظور از فسادانگيزي اين است که خواستار گناهان و نافرماني خدا باشند؛ چون خداي تعالي بر اساس آنچه فطرت و خلقت آنان اقتضا دارد، انسانها را به شرايعش مکلف فرموده است.
🔹 فطرت انسان چيزي را ميطلبد که موافق با نظام اَتَم و احسن در حيات زميني انسانهاست. پس هر معصيتي، بيواسطه يا با واسطه در فساد اين زندگي اثر دارد؛ همچنان که قرآن کريم ميفرمايد: «ظَهَرَ الْفَسادُ فِي الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ بِما کسَبَتْ أَيدِي النَّاسِ لِیَذیقَهُم بَعضَ الَّذی عَمِلوا لَعلَّهُم یَرجِعُون؛ به سبب اعمال زشتی که مردم به دست خود انجام دادند در خشکی و دریا فساد وتباهی نمودار شده است [تا خداوند کیفر] برخی از آنچه را انجام داده اند به آنان بچشاند، باشد که [از گناه وطغیان] برگردند. روم/۴۱»
🔸 از اينجا روشن ميشود که علوّخواهي يکي از مصاديق فسادخواهي است و علت ذکر شدن علوّخواهي و برتريجويي، اين است که عنايت بيشتر بر اين مصداق است.
┄┅═✧❁••❁✧═┅┄
🔺کانال رسمی نشر آثار حجتالاسلام والمسلمین حاج شیخ جعفر ناصری:
👉🏻 @nasery_ir
#برتری_جویی #عبودیت #شیطان
💠 مصادیق مختلف برتری جویی
🔻 آنچه مايه بدبختي، هلاکت و نابودي فرعون و قارون شد، همان استکبار و برتریجويي بود. البته مصاديق کوچکتر را نيز ميتوان يافت. در روايات به طور خاص بر اين مسئله تکيه شده است؛
🔸 در حديثي، اميرمؤمنان علي عليه السلام هنگام ذکر اين آيه، به يکي از مصاديق کوچک آن اشاره فرموده است: «ان الرجل ليعجبه ان يکون شراک نعله اجود من شراک نعل صاحبه فيدخل تحتها؛ گاه میشود که انسان از اين لذت میبرد که بند کفش او از بند کفش دوستش بهتر باشد و به همين خاطر، داخل اين آيه میشود. سعد السعود، ص۸۸ و مجمع البیان ذیل آیه» چرا که اين هم شاخه کوچکي از برتريجويي است و با اين مثال حضرت، حکم مصاديق بزرگتر به مفهوم اولويت مشخص ميشود.
🔹 اين برتریجويي خلاف عبوديتي است که طريق اصلي بندگي است. خداي متعال انسانها را به عنوان خليفه و برگزيده آفريد و اين خلافت، فقط با عبوديت حاصل ميشود؛ چون در عبوديت، کانالِ ربوبيت وجود دارد.
🔸 حق تعالي اراده نداشته که شيطنت در عالم توسعه پيدا کند، منتها شيطان و ايادي شيطان -که نفس آدمي است- در مقابل ربوبيت حق تعالي و عبوديتي که او ميخواست، جبههگيري کرد و بنا شد هر کسي که ميخواهد به باطن عبوديت يعني ربوبيت برسد، ايادي شيطان را کنار بزند و به ارتقا برسد.
┄┅═✧❁••❁✧═┅┄
🔺کانال رسمی نشر آثار حجتالاسلام والمسلمین حاج شیخ جعفر ناصری:
👉🏻 @nasery_ir
#امیرالمومنین #برتری_جویی #تواضع
💠 تواضع امیر المؤمنین علیهالسلام
🔻 اميرمؤمنان علی عليه السلام براي تعدیل و درمان صفت علو و برتری جویی، در دوران حکومت خود، گمشده ها را راهنمايي و ضعيفان را کمک مي کرد، در بازار قدم ميزد و اين آيه را براي مردم مي خواند: «تِلْک الدَّارُ الْآخِرَةُ نَجْعَلُها لِلَّذِينَ لايرِيدُونَ عُلُوًّا فِي الْأَرْضِ وَ لا فَساداً؛ سراى آخرت را براى کسانى قرار مى دهيم که نه اراده برتریجويى در زمين دارند، و نه فساد میکنند و سرانجامِ نيک از آنِ پرهيزکاران است.قصص/۸۳»
🔸 و در ادامه میفرمود: «نزلت هذه الاية في أهل العدل و التواضع من الولاة، و اهل القدرة من الناس؛ اين آيه درباره زمامداران عادل و متواضع و همچنين ساير قدرتمندان از توده هاي مردم نازل شده است. العمدة، حلى،ص۳۰۸»
🔹 يعنی همانگونه که من حکومت را وسيله برتری جویی خودم قرار نداده ام، شما نيز نبايد قدرت مالي خود را وسيله سلطه بر ديگران قرار دهيد که سرانجام و عاقبتِ نيک از آنِ گروهی است که نمیخواهند برتري جويي و فساد کنند. کدام صاحب مقام و منصب است که در زمان قدرت اين چنين متواضعانه رفتار کند؟!
┄┅═✧❁••❁✧═┅┄
🔺کانال رسمی نشر آثار حجتالاسلام والمسلمین حاج شیخ جعفر ناصری:
👉🏻 @nasery_ir
#عبودیت #برتری_جویی #غیب
💠 دریچه ای به سوی خدا
🔻 خداوند متعال می فرماید: «تلک الدار الاخرة نجعلها للذين لايريدون علواً في الأرض و لا فساداً والعاقبه للمتقين؛ سراى آخرت را براى کسانى قرار میدهيم که نه اراده برتری جويى در زمين دارند، و نه فساد می کنند و سرانجام نيک از آن پرهيزکاران است. قصص/۸۳»
🔸 خداوند حضرت موسي عليه السلام را بر فرعون که اراده علوّ در زمين داشت [اِنَّ فرعونَ عَلا فِی الارض.قصص/4]، برتري داد و با دلداري دادن به او، فرمود: «لا تَخَفْ إِنَّک أَنْتَ الْأَعْلي؛ نترس که بی تردید تو برتری. طه/68»
🔹 حضرت موسي عليه السلام اراده علو و برتري جويي نداشت، بلکه قصد او اعتلاي کلمه حق و حقيقت بود. اين ارتقا، در حقيقت علوّ در آسمان و ملکوت است؛ لذا خداوند سحر ساحران را باطل کرد و او را بر فرعون و پيروانش پيروز گرداند و فرعون را با خفت و خواري هلاک کرد.
🔸 بدون طريق عبوديت، راهي براي توسعه قدرتهاي انساني، شناخت معارف، بزرگشدن و همدست عالَم غيبشدن نيست و خداي متعال اراده فرموده که از کانال عبوديت و ذلتِ در راه حق و خاکساري، دريچهاي را به سوي خودش بگشايد.
┄┅═✧❁••❁✧═┅┄
🔺کانال رسمی نشر آثار حجتالاسلام والمسلمین حاج شیخ جعفر ناصری:
👉🏻 @nasery_ir