✳️ اهمیت حق الناس و دشواری پاسخ در باره آن همین یک کلیپ کوتاه از زبان عالم الهی آسید جواد حیدری برای نشان دادن اهمیت و دشواری حق الناس کافی است! البته اگر قرار باشد گوش شنوا داشته باشیم. @nasirigilani_ir

✳️ دلالت دو روایت بر وجوب عینی نماز جمعه حتی بدون حضور معصوم یا نائب خاص او دو روایت ذیل به آشکارا نشان می دهند که از نظر امام صادق (ع) حضور در نماز جمعه حتی در دوران حکومت خلفای ناصالح واجب است و چنان نیست که حضور معصوم یا نائب او لازم باشد. عنوانی که مرحوم شیخ حر عاملی برای روایات این باب انتخاب کرده نیز، موید صحت این برداشت است: «بَابُ عَدَمِ اشْتِرَاطِ وُجُوبِ الْجُمُعَةِ بِحُضُورِ السُّلْطَانِ الْعَادِلِ أَوْ مَنْ نَصَبَهُ وَ وُجُوبِهَا مَعَ وُجُودِ إِمَامٍ عَدْلٍ يُحْسِنُ الْخُطْبَتَيْنِ وَ عَدَمِ الْخَوْفِ‏» روایت اول: «مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بِإِسْنَادِهِ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ زُرَارَةَ قَالَ: حَثَّنَا أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع‏ عَلَى صَلَاةِ الْجُمُعَةِ حَتَّى ظَنَنْتُ أَنَّهُ يُرِيدُ أَنْ نَأْتِيَهُ فَقُلْتُ نَغْدُو عَلَيْكَ فَقَالَ لَا إِنَّمَا عَنَيْتُ عِنْدَكُمْ.» بيان : يعني إنما عنيت أن تصلوها في بيوتكم سرا من المخالفين من دون حضوري وذلك لأنه عليه السّلام كان لا يتمكن من إقامتها لا سرا ولا علانية لأن المخالفين كانوا يتفقدونه في جماعاتهم ويرتقبونه في أحواله وأوضاعه وكان لا يجد بدا من حضور جمعتهم وأما أصحابه عليه السّلام فكانوا متمكنين منها في بعض الأحيان فلذا حثهم عليها . متن: حَثَّنَا أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع‏ عَلَى صَلَاةِ الْجُمُعَةِ؛ پیداست که تشویق امام صادق (ع) در شرایطی بود که آن حضرت اجازه برگزاری آن را نداشت. معلوم می شود که امثال زرارة به خاطر فقدان صلاحیت امامان جمعه در عصر حکومت عباسیان از حضور در آن تحاشی داشتند. حَتَّى ظَنَنْتُ أَنَّهُ يُرِيدُ أَنْ نَأْتِيَهُ فَقُلْتُ نَغْدُو عَلَيْكَ فَقَالَ لَا؛ زرارة پنداشت که مراد امام صادق (ع) برگزاری نماز جمعه در خانه ایشان است: «إِنَّمَا عَنَيْتُ عِنْدَكُمْ» یعنی خودتان نماز را برگزار کنید. در حالی که امام صادق (ع) به زراره بیان فرمود که مقصود ایشان حضور زراره و امثال او در حضور و در خانه امام برای اقامه نماز جمعه نیست؛ زیرا حاکمان عباسی به اهل بیت (ع) اجازه برگزاری نماز جماعت در هیچ مسجدی را نمی دادند؛ تا چه رسد به برگزاری نماز جمعه! بلکه مقصود حضور در نمازهای جمعه ای است که در آن عصر توسط حاکمان عباسی و با نصب امامان جمعه برگزار می شد. روایت دوم: «وَ بِإِسْنَادِهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنِ الْعَبَّاسِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَنِ ابْنِ بُكَيْرٍ عَنْ زُرَارَةَ عَنْ عَبْدِ الْمَلِكِ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ: قَالَ: مِثْلُكَ يَهْلِكُ وَ لَمْ يُصَلِّ فَرِيضَةً فَرَضَهَا اللَّهُ قَالَ قُلْتُ: كَيْفَ أَصْنَعُ قَالَ صَلُّوا جَمَاعَةً يَعْنِي صَلَاةَ الْجُمُعَةِ» متن: مِثْلُكَ يَهْلِكُ وَ لَمْ يُصَلِّ فَرِيضَةً فَرَضَهَا اللَّهُ؛ امام صادق (ع) به عبد المک می فرماید تو و امثال تو به خاطر عدم حضور در نماز جمعه زمینه هلاکت خود را فراهم می کنید! هم تعبیر فریضه دارد و هم نسبت به ترک آن وعده هلاکت داده شده است. آیا اینها دال بر وجوب عینی نماز جمعه نیست؟! قَالَ قُلْتُ: كَيْفَ أَصْنَعُ قَالَ صَلُّوا جَمَاعَةً يَعْنِي صَلَاةَ الْجُمُعَةِ؛ عبدالملک مثل زراره گمان می کرد که مقصود امام صادق (ع) حضور در خانه ایشان برای اقامه نماز جمعه است، اما امام به او فرمود باید بروید در صف نماز جمعه همین مردم که امامان جمعه آنان را حاکمان عباسی تعیین می کنند. آیا افرادی مثل عبدالملک جز با حضور در نماز جمعه عامه می توانستند این حکم الهی را برپا دارند؟! با وجود روایاتی امثال این دو روایت آیا می توان گفت که نماز جمعه مشروط به حضور معصوم یا نائب خاص او است و از این جهت در عصر غیبت واجب تخییری است؟! آیا کسی می تواند ادعا کند که امامان جمعه در عصر خلفای اموی و عباسی و عصرِ مورد اشاره امام صادق (ع)، از سوی آن حضرت منصوب بودند؟! خود داوری بفرمایید! 👇👇👇

توجه دوستان فاضل را به گفتار شهید ثانی جلب می کنیم که چگونه با سوز و گداز کامل از وجوب عینی نماز جمعه دفاع می کند و به رغم احترام بلیغ به فقیهان شیعه، مدعیان وجوب تخییری نماز جمعه را مورد عتاب تلخ قرار می دهد: « فهذه الأخبارُ الصحيحةُ الطرُقِ الواضحةُ الدَّلالةِ ، التي لا يَشُوبُها شكّ ولا تَحُومُ حَولَها شُبهة من طُرُقِ أهلِ البيتِ عليهم السلام في الأمرِ بصلاةِ الجمعةِ والحثّ عليها وإيجابِها على كلّ مُسلمٍ عدا ما استُثني ، والتوَعّدِ على تركِها بالطبعِ على القَلب الذي هو علامةُ الكُفرِ والعياذُ باللهِ تعالى كما نبّه عليه تعالى في كتابه العزيز وتَرَكْنا ذكرَ غَيرِها من الأخبارِ المُوَثّقَةِ وغَيرِها ، حَسْماً لمادّةِ النِّزاعِ ، ودفعاً للشبهةِ العارضةِ في الطريقِ . وليس في هذه الأخبارِ مَعَ كَثْرَتِها تَعرّض لِشرطِ الإمامِ ولا مَن نَصَبَه ، ولا لاعتبارِ حُضُورِه في إيجاب هذه الفريضةِ المُعَظَّمَةِ ، فكيفَ يَسَعُ المُسْلِمَ الذي يَخافُ اللهَ تعالى إذا سمع مَواقِعَ أمرِ الله ورسولِه وأئمّتِه عليهم السلام بهذه الفريضةِ ، وإيجابِها على كلّ مُسْلمٍ أن يُقَصّرَ في أمرِها ، ويُهمِلَها إلى غيرِها ، ويَتَعَلَّلَ بخلافِ بعضِ العُلَماءِ فيها ؟ وأمر عليه السلام اللهِ تعالى ورَسُولِه وخاصّتِه عليهم السلام أحقّ ، ومراعاتُه أولى ، : « فَلْيَحْذَرِ الَّذِينَ يُخالِفُونَ عَنْ أَمْرِهِ أَنْ تُصِيبَهُمْ فِتْنَةٌ أَوْ يُصِيبَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ » ولَعمري لَقدْ أصابَهُمُ الأمرُ الأوّلُ ، فَلْيَرتَقِبُوا الثاني إنْ لم يَعْفُ اللهُ تعالى ويُسامِح . نسأل اللهَ تعالى العفوَ والرحمةَ» همان گونه که شیخ مفید و شماری از فقیهان مدعی اند، از روایات صلاة الجمعه بدست می آید که امام جمعه باید دارای عدالت متعارف و توان خوانش خطبه های نماز جمعه و سایر شروط جاری در امام جماعت هر نمازی باشد و عدم انتصاب او از ناحیه معصوم یا حتی عامی بودن او مانع وجوب نماز جمعه نیست. بر این اساس، در روزگار ما عذر موجهی برای عدم حضور در نمازهای جمعه که عموما ناظر به چند و چون تعیین امامان جمعه و میزان علم و تقوای آنان و حتی چگونگی و محتوای خطبه های آنان است، باقی نمی ماند. علی نصیری صبح صادق جمعه یازدهم آبان ماه 1403 🆔 @nasirigilani_ir 🌐 www.maref.ir

#خارج_فقه (سال چهاردهم) 🔸 #وسائل الشیعه #کتاب_الحدود_و_التعزیرات: أَبْوَابُ حَدِّ الزِّنَا 🔹 جلسه 1266 🗓 شنبه 28 مهر 1403 🔻مـبـاحـث ایـن جـلسـه: ادامه بررسی فقهی روایات: «بَابُ أَنَّ مَنْ زَنَى وَ ادَّعَى الْجَهَالَةَ غَيْرَ الْمُحْتَمَلَةِ فِي حَقِّهِ لَمْ يُقْبَلْ مِنْهُ وَ كَذَا إِنْ تَزَوَّجَتْ ذَاتُ الْبَعْلِ أَوْ ذَاتُ الْعِدَّةِ أَوْ زَنَتْ فِي الْعِدَّةِ وَ مَا يَجِبُ مَعَ انْتِفَاءِ الشُّبْهَةِ» @nasirigilani_ir

📚 #خارج_تفسیر (سال پنجم) 🔹 جلسه: 211 🗓 شنبه 28 مهر 1403 🔻مـبـاحـث ایـن جـلسـه: ادامه تفسیر آیه شریفه: «مَا یوَدُّ الَّذِینَ کفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْکتَابِ وَلَا الْمُشْرِکینَ أَنْ ینَزَّلَ عَلَیکمْ مِنْ خَیرٍ مِنْ رَبِّکمْ وَاللَّهُ یخْتَصُّ بِرَحْمَتِهِ مَنْ یشَاءُ وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِیمِ» (بقره، 105) @nasirigilani_

✳️ انتشار هفتادمین اثر استاد علی نصیری با عنوان «جایگاه و کارکرد روایات تفسیری» به لطف الهی اثر جدید استاد علی نصیری با عنوان «جایگاه و کارکرد روایات تفسیری» از سوی انتشارت وحی و خرد وابسته به موسسه معارف وحی و خرد انتشار یافت. در مقدمه این کتاب چنین آمده است: درنگریستن در جوامع روایی و نیز تفاسیر به نیکی آشکار می‌سازد که بخشی از میراث روایی به صورت مستقیم و غیر مستقیم به تفسیر و تبیین مدالیل آیات قرآن ناظر است. به این دست از روایات «روایات تفسیری» اطلاق می‌گردد. عموم این دست از روایات در منابعی که با عنوان تفاسیر روایی فراهم آمده‌اند، قابل دسترسی هستند. پیداست که این دست از منابع با همت و مجاهدت شماری از اندیشمندان تدوین شده‌اند، با این حال باید اذعان کرد که در روزگار ما در باره روایات تفسیری انجام چهار گام بنیادین اجتناب ناپذیر است: یک؛ گردآوری همه میراث روایی ناظر به تفسیر آیات؛ زیرا بسیاری از روایات به صورت غیر صریح و غیر مستقیم به گونه‌ای پرده از چهره آیات برگرفته و افق‌هایی از مدالیل و مفاهیم آنها را بازمی نمایانند؛ حتی دعاها، زیارت نامه‌های معتبر، روایات تاریخی، روایات فقهی و ... می‌توانند در زمینه تفسیر آیات نقش آفرین باشند. در این صورت به سرمایه روایات تفسیری ما بسیار بیش از وضعیت کنونی افزوده خواهد شد. دو؛ کوشش برای فهم مدالیل روایات تفسیری؛ متاسفانه در چند دهه گذشته در زمینه مطالعات حدیثی، بیشترین اهتمام به گردآوری و تنظیم روایات معطوف شده و در زمینه فهم و تبیین مدالیل روایات، کمترین کار انجام گرفته است. آثار انتشار یافته در زمینه مطالعات حدیثی از سوی مراکز پژوهشیِ مرتبط با این عرصه، گواه مدعا است. این غفلت البته مایه شگفتی است. سه؛ اعتبارسنجی روایات تفسیری؛ وضعیت کنونی روایات تفسیری و ضعف و ارسال منابع آنها؛ همچون تفسیر امام حسن عسکری×، تفسیر عیاشی و تفسیر قمی به ویژه بر اساس نظریه مشهور در تعریف صحیح که تمام اعتبار سنجی روایات به سند و صدور معطوف شده است، عملا زمینه اندکی برای اعتبار بخشی به روایات تفسیری فراهم می‌آورد. از این جهت نگاه بدبینانه به روایات تفسیری حاکم است و بسیاری روایات تفسیری را فاقد اعتبار می‌انگارند، اما اگر در تعریف صحیح بازنگری شود یا حتی بر مبنای وثوق صدوری به جای وثوق سندی، به سایر مولفه‌های اعتبار سنجی روایات تکیه شود و مثلا روایات تفسیری بر اساس مبانی؛ همچون همصدایی با سایر آیات یا سایر روایات، مورد ارزیابی قرار گیرند، بسیاری از آنها به عنوان احادیث صحیح تلقی شده و قابل استناد خواهند بود. چهار؛ تبیین کارکرد روایات تفسیری؛ روایات تفسیری در زمینه‌های مختلفی که منتهی به فهم عمیق و گسترده مدالیل و مفاهیم آیات قرآن می‌شوند، نقش تاثیرگذاری دارند؛ نظیر تبیین مفاهیم واژه‌ها، تقیید و تخصیص آیات، تاویل آیات متشابه و بطن نمایی آیات. از این جهت، ضرورت بازنمایی نقش گسترده و کارکرد روایات تفسیری برای دستیابی به فهم و تفسیر آیات قرآن، از هر جهت اجتناب ناپذیر است. کتاب حاضر بر اساس چنین دغدغه‌ای فراهم آمده است و در آن تلاش شده تا مبادی و مبانی اعتبار سنجی روایات تفسیری و کارکرد آنها در تفسیر، در سیزده فصل مورد بحث و بررسی قرار گیرد که عبارتند از: فصل اول: آشنایی با تفاسیر روایی شیعه؛ فصل دوم: شناختنامه روایات تفسیری؛ فصل سوم: حجیت روایات تفسیری؛ فصل چهارم: عدم حجیت روایات تفسیری صحابه و تابعان؛ فصل پنجم: روایات تفسیری و تبیین فضای نزول آیات؛ فصل ششم: روایات تفسیری و تبیین مفاهیم واژه‌های آیات؛ فصل هفتم: روایات تفسیری و تبیین معارف قرآن؛ فصل هشتم: روایات تفسیری و تبیین آیات فقهی و تاریخی؛ فصل نهم: روایات تفسیری، تقیید و تخصیص آیات؛ فصل دهم: روایات تفسیری و تبیین نسخ در آیات؛ فصل یازدهم: روایات تفسیری و تأویل آیات متشابه؛ فصل دوازدهم: روایات تفسیری و بطن نمایی آیات؛ فصل سیزدهم: روایات تفسیری و جری و تطبیق. در پایان سپاس بی‌نهایت خود را به محضر خداوند فیض گستر به خاطر به فرجام رسیدن این کتاب تقدیم می‌دارم و از ساحت او می‌طلبم که این کتاب به دانش و آگاهی خوانندگان مکرم در باره نقش و کارکرد روایات تفسیری در فهم آیات قرآن بیافزاید و از این رهگذر بستر فهم عمیق معارف نورانی این کتاب آسمانی و عمل به آنها را فراهم آورد. والله ولی التوفیق علی نصیری دوازدهم بهمن ماه 1402 برای تهیه نسخه الکترونیک کتاب «جایگاه و کارکرد روایات تفسیری» به آدرس ذیل مراجعه فرمایید: https://taaghche.com/book/215889/ 🆔 @nasirigilani_ir 🌐 www.maref.ir

برای تهیه نسخه الکترونیک کتاب «جایگاه و کارکرد روایات تفسیری» به آدرس ذیل مراجعه فرمایید: https://taaghche.com/book/215889/ 🆔 @nasirigilani_ir 🌐 www.maref.ir

✳️ کتاب های عرضه شده #استاد_علی_نصیری در #سایت_طاقچه به اطلاع می رساند کتب الکترونیکیِ استاد علی نصیری که توسط انتشارات #وحی_و_خرد وابسته به موسسه «معارف وحی و خرد» و نیز سایر انتشارات، انتشار یافته در سایت #طاقچه به آدرس های ذیل قابل دسترسی می باشند: 1. روش شناسی تفسیر قرآن: https://taaghche.com/book/38697 2. روش شناسی تفسیر آیات: https://taaghche.com/book/101940 3. تعامل متقابل کتاب و سنت: https://taaghche.com/book/118924 4. اجتهاد روایت محور و فقاهت مدار: https://taaghche.com/book/101074 5. مکتب تفسیری صدرالمتالهین (ویراست جدید): https://taaghche.com/book/116720 6. هنر و زیبا شناسی از منظر قرآن: https://taaghche.com/book/29026 7. راز جاودانگی قرآن: https://taaghche.com/book/12483 8. قرآن گفتار الاهی: https://taaghche.com/book/29027 9. پیراستگی قرآن از تحریف: https://taaghche.com/book/94585 10. قرآن کتاب شور و شیدایی: https://taaghche.com/book/29028 11. قرآن شناسی: https://taaghche.com/book/57469 12. بهشت وعده گاه نیکوکاران: https://taaghche.com/book/110607/ 13. معرفت قرآنی (جلد اول): https://taaghche.com/book/15286 14. معرفت قرآنی (جلد دوم) https://taaghche.com/book/15657/ 15. معرفت قرآنی (جلد سوم) https://taaghche.com/book/16691/ 16. معرفت قرآنی (جلد چهارم) https://taaghche.com/book/18584/ 17. معرفت قرآنی (جلد پنجم) https://taaghche.com/book/18657/ 18. استاد معرفت احیاگر علوم قرآنی: https://taaghche.com/book/12473 19. روش‌شناسی نقد احادیث (ویراست جدید): https://taaghche.com/book/29030 20. شرح گزیده روایات کافی: https://taaghche.com/book/106691 21. درسنامه علم حدیث: https://taaghche.com/book/81545 22. آشنایی با علوم حدیث: https://taaghche.com/book/81543 23. راهنمای تحصیل در حوزه (ج 1): https://taaghche.com/book/38698 24. راهنمای تحصیل در حوزه (ج 2): https://taaghche.com/book/38699 25. درسنامه اخلاق اسلامی: https://taaghche.com/book/12478 26. سلوک اخلاقی: https://taaghche.com/book/116719 27. بیست درس اخلاقی: https://taaghche.com/book/111100/ 28. آیین همسرگزینی: https://taaghche.com/book/29024 29. نقد پدیده اباحه گری: https://taaghche.com/book/12480 30. سیمای حضرت امیر (ع) در نهج البلاغه: https://taaghche.com/book/29051 31. فاطمه (س) بانوی بی‌مثال: https://taaghche.com/book/29023 32. امام حسین (ع) پیشوای روشنایی‌ها: https://taaghche.com/book/6205 33. پیشوای روشنایی‌: https://taaghche.com/book/4927 34. انتظار موعود: https://taaghche.com/book/12476 35. آموزه های مهدوی: https://taaghche.com/book/119222 36. آموزه های رضوی: https://taaghche.com/book/121444/ 37. تفسیر موضوعی قرآن (به صورت مشترک): https://taaghche.com/book/133002/ 38. رابطه متقابل کتاب و سنت: https://taaghche.com/book/151308/ 39. درایة الحدیث: https://taaghche.com/book/122031 40. کلیات علوم حدیث: https://taaghche.com/book/133593 41. نقد شبهات قرآنی: https://taaghche.com/book/131214 42. علوم قرآنی: https://taaghche.com/book/131659 43. نظریه تصحیح: https://taaghche.com/book/141687/ 44. معارف اخلاقی قرآن: https://taaghche.com/book/214042/ 45. معارف اعتقادی قرآن: https://taaghche.com/book/214043/ 46. اخلاق اسلامی: https://taaghche.com/book/214044/ 47. شناختنامه قرآن: https://taaghche.com/book/214045/ 48. راهنمای تحصیل در حوزه: https://taaghche.com/book/214046/ 49. تبارشناسی روایات طبی: https://taaghche.com/book/214358/ 50. دیدگاه های حدیثی علامه طباطبایی: https://taaghche.com/book/215110/ 51. سازمان روحانیت، کاستی ها و بایستگی ها: https://taaghche.com/book/215111/ 52. جایگاه و کارکرد روایات تفسیری: https://taaghche.com/book/215889/

🔹 سایر کتب استاد که تا کنون توسط انتشارات مختلف به زیور طبع آراسته شده به شرح ذیل است: 1. حدیث شناسی (جلد اول)، مرکز مدیریت حوزه علمیه خواهران، ۱۳۸۳ 2. حدیث شناسی (جلد دوم)، مرکز مدیریت حوزه علمیه خواهران، ۱۳۸۳ 3. درسنامه علم حدیث، انتشارات هاجر، 1384 4. آشنایی با علوم حدیث، مرکز مدیریت حوزه علمیه قم، 1385 5. آشنایی با علوم حدیث (ویراست جدید)، نشر هاجر، 1397 6. درآمدی بر علوم حدیث، مرکز مدیریت حوزه علمیه قم، 1398 7. تفسیر موضوعی قرآن (گروهی)، دفتر نشر معارف، ۱۳۸۴ 8. آشنایی با جوامع حدیثی شیعه واهل سنت، جامعه المصطفی، ۱۳۸۵ 9. آشنایی با تاریخ و منابع حدیثی، جامعه المصطفی، ۱۳۸۵ 10. مکتب تفسیری صدرالمتالهین، بنیاد حکمت ملاصدرا، 1386 11. قرآن و هنر، مرکز تحقیقاتی المهدی، 1389 12. تفسیر موضوعی قرآن، نشر معارف، ۱۳۹۵ 13. تفسیر موضوعی نهج البلاغه، نشر معارف، ۱۳۹۶ 14. رابطه قرآن و سنت، دانشگاه قرآن و حدیث و سمت، ۱۳۹۷ 15. نزاهت قرآن از تحریف، (تحقیق و تنظیم)، موسسه اسراء، 1387 16. تحریف ناپذیری قرآن، (ترجمه)، انتشارات سمت، 1379 17. تبلیغ بر پایه کتاب و سنت، (ترجمه)، انتشارات دارالحدیث، 1376 18. وفاق اجتماعی در سخن و سیره معصومان (ع) ، (ترجمه)، دارالحدیث، 1379 19. تاریخ سیاسی فرهنگی اسلام، (ترجمه به صورت مشترک)، مرکز الغدیر، 1389 20. التمهید فی علوم القرآن، (ج 5)، (ترجمه به صورت مشترک)، موسسه المتهید، 1395 🆔 eitaa.com/alinasirigilani 🌐 www.maref.ir

مرحوم آیت‌الله خویی در این باره می‌ نویسد: نماز جمعه بدون امام [معصوم] یا منصوب خاصّ او واجب تعیینی نیست، و فقیهان امامیه، بر این نظریه، توافق و اجماع دارند؛ بلکه واجب تخییری است. البته این نظریه تا زمانی است که نماز جمعه‌ای بر پا نشده باشد؛ و امّا اگر نماز جمعه‌ای بر پا شود، هر چند بعید نیست حضور و شرکت در آن واجب تعیینی باشد، بلکه با توجّه به مستندات شرعی،وجوب تعیینی، نظریه‌ای است که قوی‌تر به نظر می‌رسد؛ لیکن چون فقهای امامیه میان اقامه نماز و حضور در آن، فرق نگذاشته‌اند، یقین پیدا کردن به این نظریه، مشکل است. 🔹 متاسفانه نظریه صریح و روشنی به نظر نمی آید! چرا به رغم قوی تر بودن نظریه وجوب تعیینی، به خاطر آرای فقها عقب نشینی می فرماید؟!

✳️ آیا تلاش، کوشش و تقلا برای کسب روزی روا است؟ سلام و عرض ادب بی پایان نمیدانم وقت عزیز و شریف حضرتعالی این امکان را میدهد که سوالی از محضرتان داشته باشم یا خیر. بررسی اجمالی در روایات رزق و روزی،حقیر را به این نتیجه رهنمون کرد که تلاش و کوشش در اکتساب مال و اموال و تقلا در کسب روزی تاثیری در ازدیاد آن نداشته بلکه رزق و روزی مقدر و مقسوم است! امروز با نقل قولی برخورد کردم از مرحوم میرزا اسماعیل دولابی که ضمیمه سوال هست و نظریه حقیر رو تقویت کرد. با این حال، از شما استاد عزیز بعنوان فقیه آگاه، و خبیر در آیات و روایات سوال دارم که آیا این برداشت مورد تایید میباشد یا خیر؟ اگر مورد تایید است یعنی حقیقتا تقلا در کسب روزی بیفایده است؟!! علیکم السلام در شماری از روایات بر این نکته تاکید شده است که مال یا روزی بر دو قسم است: 1. طالب؛ یعنی مالی که بدون طلب و پیگیری نصیب انسان می‏شود؛ 2. مطلوب؛ یعنی مالی که انسان باید برای کسب آن تلاش و کوشش کند. به عنوان نمونه حضرت امیر (ع) در این باره فرمود: «يَا ابْنَ آدَمَ الرِّزْقُ رِزْقَانِ رِزْقٌ تَطْلُبُه ورِزْقٌ يَطْلُبُكَ فَإِنْ لَمْ تَأْتِه أَتَاكَ فَلَا تَحْمِلْ هَمَّ سَنَتِكَ عَلَى هَمِّ يَوْمِكَ كَفَاكَ كُلُّ يَوْمٍ عَلَى مَا فِيه فَإِنْ تَكُنِ السَّنَةُ مِنْ عُمُرِكَ فَإِنَّ اللَّه تَعَالَى سَيُؤْتِيكَ فِي كُلِّ غَدٍ جَدِيدٍ مَا قَسَمَ لَكَ وإِنْ لَمْ تَكُنِ السَّنَةُ مِنْ عُمُرِكَ فَمَا تَصْنَعُ بِالْهَمِّ فِيمَا لَيْسَ لَكَ ولَنْ يَسْبِقَكَ إِلَى رِزْقِكَ طَالِبٌ ولَنْ يَغْلِبَكَ عَلَيْه غَالِبٌ ولَنْ يُبْطِئَ عَنْكَ مَا قَدْ قُدِّرَ لَكَ.» (نهج البلاغه، حکمت 379) بر این اساس، تلاش و تقلا در نوع اول از مال و روزی تاثیری در کاستی یا فزونی آن ندارد، اما اگر روزی از نوع دوم؛ یعنی نوع مطلوب باشد، راهی جز تلاش و کوشش برای آن تعریف نشده است. از سویی دیگر، از آن جا که نمی دانیم روزی ما از کدام نوع است، نمی توانیم کار، کوشش و تلاش برای کسب آن را کنار بگذاریم. از این جهت سراسر روایات کتاب التجارة کتاب شریف وسائل الشیعه دعوت به کسب و کار و کوشش در این زمینه است. نکته مهم برای دور ماندن از خطر حرص، دلبستگی به دنیا و احیانا بی توجهی به وعده خداوند مبنی بر تامین روزی، آن است که از یک سو تلاش باید به حدی باشد که به کسب علم و دین انسان آسیب نزند و از سویی دیگر، به عنوان هدف اساسی و اصلی مطمح نظر قرار نگیرد و تنها با این نگاه دنبال شود که خداوند خود به کسب آن دعوت فرموده است. پیام نهایی را این آیه شریفه داده است: «وَابْتَغِ فِيمَا آَتَاكَ اللَّهُ الدَّارَ الْآَخِرَةَ وَلَا تَنْسَ نَصِيبَكَ مِنَ الدُّنْيَا» (قصص، 77) چنان که پیداست در این آیه شریفه برای کسب آخرت از واژه «ابتغاء»؛ یعنی طلب کردن و دنبال کردن استفاده شده است، اما در مورد دنیا از تعبیر «فراموش نکن» بهره گرفته شده است؛ یعنی دنیا باید در مرحله دوم و حاشیه ای توجه یک مومن باشد. موفق باشید. 🆔 @nasirigilani_ir 🌐 www.maref.ir