نظام تعلیم و تربیت اسلامی
📄"متن کامل کنفرانس۸، جلسه۶، قسمت اول" 📚سلسله مباحث تربیتی در گروه سلام فرمانده با موضوع: "جهاد تبیی
📄"متن کامل کنفرانس۸، جلسه۶، قسمت دوم"
🔸️اما نکتهای که از مجموعه معانی عافیت به دست میآید، این است که عافیت به مفهوم سلامت مطلق و بدون خطر نیست، بلکه به معنی به سلامت عبور کردن از خطرات است. یعنی معنی عافیت، بلا ندیدن نیست بلکه به سلامت گذشتن از میان بلاها است. گویی حضرت در این بیان نورانیشان میخواهند به ما بگویند که رشد کردن، زیاد شدن، بخشوده شدن از گناهان، به سلامت گذشتن از خطرات و بلاها، عبور از بحرانها، محو اثرات مخرب و منفی، تبدیل گرفتاریها به راحتی، عفو الهی، توفیقات الهی، جلب حسنات، همه و همه در قالب عافیت، از اهداف علم در اسلام است.
🔹️بنابراین هر علمی که عنایات خداوند را جلب نکند علم نیست، هر علمی که نتواند آن اثرات مخرب و منفی گناهان و خطاها و حوادث را محو کند، علم نیست. هر علمی که شریفترین لباسهای اجتماعی و خانوادگی و فردی یعنی آبرو و عزت را فراهم نکند، از نظر اسلام علم محسوب نمیشود.
🔸️در ویژگی بعدی حضرت میفرمایند: وَ مَرْكَبُهُ الْوَفَاءُ؛ مرکب علم، وفاداری است. علم چه ارتباطی به وفاداری دارد!؟ امیرالمومنین علیهالسلام میفرمایند پایبندی به ارزشها و وفاداری، خصوصاً وفاداری درباره حقایق عالم هستی و عدم کتمان آنها و وفاداری به عقل برای علم مثل مرکب میماند برای انسان. انسان بدون مرکب، انسان بدون وسیله حمل و نقل، برای عبور از هر چیزی از وسعت عظیم سرزمینها، از اقیانوسها و دریاها، از فضا و آسمان بیکران مثل یک موجود حیرانزده و ناتوان و عاجز است. پس با این تعریف، هر علمی که به اصول انسانی و ارزشها پایبند و وفادار نباشد، بدون مرکب است و از عبور و ورود به معارف عاجز خواهد بود.
🔹️هر علمی که به حرکت و روش عقل ارزشی وفادار نماند، علم بی مرکب است. هر علمی که به دفاع از حقیقت متعهد نباشد، علم بی مرکب است. یک علمی بدون حرکت و سرگردان در میان اقیانوس ابهامات و تشکیکات است. هر علمی که حقایق جهان هستی و حقیقتها را پنهان کند، علم بی مرکب است. هر علمی که به تعهداتش پایبند نباشد و آغشته و آلوده به هرگونه بیوفایی در برابر هدایت و صلاح بشریت باشد، آن علم بی مرکب است و از دسترسی به سرزمینهای معارف و اسرار الهی دور خواهد بود و حتی راه ورود را هم نخواهد داشت.
🔸️ویژگی بعدی میفرمایند: وَ سِلَاحُهُ لِینُ الْكَلِمَةِ؛ سلاح علم، نرمزبانی است. خیلی نکته ظریفی است این مطلب، مولا امیرالمومنین علیهالسلام در این بیان نورانیشان میفرمایند که علم، سلاح و ابزاری دارد؛ یعنی زمانی که میخواهد دلها را تسخیر کند، درکها و فهمها را جذب کند، شوقها و علاقهها را برانگیزد، بر ابهامات و نادانیها پیروز شود و هنگام انتقال معارف، سلاحش زبان نرم، اخلاق مهربان و بیان آرام و دلنشین است؛ در غیر این صورت، وقتی که با ابهامات مخاطبین روبرو شویم و تمایلات مخالف آنها در برابر ما قرار بگیرد، علم بدون نرمزبانی و بیان دلنشین، مثل یک سربازی میماند که بدون سلاح وارد میدان جنگ شده است. لذا هر علمی که بخواهد خشونت را به جای منطق و آرامش پیشنهاد کند، بخواهد سرزنش، شماتت، تحقیر یا ترور شخصیت را انتخاب کند و هر علمی که زبان خشن و سخت را انتخاب کند، این علم بیسلاح در برابر دلهای ناآرام، ناآگاه و مخالف است.
🔹️رسول مکرم اسلام صلواتاللهعلیه میفرمایند شرط قبولی همه اعمال نماز است، شرط قبولی نماز، ولایت مولا امیرالمومنین علیهالسلام و شرط قبولی ولایت مولا، داشتن حُسنخُلق است. پس علمی که خشونت، بدزبانی، بد خلقی و سوءخلق همراهش باشد آن علم از نظر اسلام، علم نیست.
🔸️ویژگی دیگر که حضرت میفرمایند: وَ سَیفُهُ الرِّضَا؛ شمشیر علم، رضا و خوشدلی است. از ویژگیها و امتیازات دیگر علم این است که رضایت، خوشنودی و خوشدلی را به همراه دارد. گویی حضرت میخواهند به ما بگویند در تمام نظامات اجتماع، از نظام خانواده گرفته تا نظامهای جامعه، جامعهای به علم دست پیدا میکنند که به رضایت، شادکامی و خوشدلی برسند و هر علمی که به رضایت و خوشدلی نرسد، نمیتواند در شکستن بحرانها و نارضایتیها و اعتراضات موفق باشد و آن علم از نظر اسلام، علم نیست.
🔹️در نظام خانواده، والدین به عنوان عالِم در خانه اگر بتوانند طوری رفتار کنند که نتیجهاش رضایت همسران، همدیگر و رضایت فرزندانشان باشد، آن والدین، والدین عالمی هستند. یا در اجتماع و در مناسبات دیگر جامعه. پس نکته ظریف و زیبایی است که باید دقت بشود.
🔸️در واژه بعدی حضرت میفرمایند: وَ قَوْسُهُ الْمُدَارَاةُ؛ کمان علم (تیر و کمان)، مدارا است. وصول علم به بعضی از اهداف به زمان نیاز دارد و باید به وسیله مدارا با آن اهداف برسیم.
👈ادامه دارد...
🤚گروه تربیتی "سلام فرمانده" وابسته به کانال "نظام تعلیم و تربیت اسلامی"
https://eitaa.com/joinchat/2869100725C996f5fe875
📜نظام تعلیم و تربیت اسلامی
@Nezam_Tarbiat_Eslami
نظام تعلیم و تربیت اسلامی
📄"متن کامل کنفرانس۸، جلسه۶، قسمت دوم" 🔸️اما نکتهای که از مجموعه معانی عافیت به دست میآید، این است
📄"متن کامل کنفرانس۸، جلسه۶، قسمت سوم(آخر)"
🔸️یعنی برای رویارویی با هدف و مشکلات دورتر، مثال تیر و کمان را ایشان مطرح کردهاند. برای رسیدن به اهداف درازمدت، باید از یک ابزاری به نام مدارا استفاده کنیم. یعنی رضایتمندی یا خوشدلی برای رسیدن به اهداف نزدیک علمی است و مداراکردن برای رسیدن به اهداف دور علمی است.
🔹️حضرت میفرمایند آن علمی که مجهز به مدارا نباشد مثل رزمندهای است که تیر و کمان ندارد تا به دشمنی که دور هست ضربه بزند و مقابله کند. یا اینکه علمی که مجهز به مدارا نیست، مثل یک انسانی است که تیر دارد اما کمان ندارد و مسلماً بدون کمان کارایی خودش را از دست میدهد و نمیتواند به هیچ کدام از اهدافش برسد. در واقع نقش مدارا، نقش حوصله، صبوری، مقاومت و تداوم و پیگیری در حیات انسان و در پژوهشها، تحقیقات، در مبارزه با مشکلات، در رویارویی با مسائل مختلف جامعه و خانواده، آنقدر مهم و تعیینکننده است که به قوس یا کمان تشبیه شده است.
🔸برای اینکه به عمق مفهوم این روایت پی ببریم، دو موضوع باید مدنظر باشد: یکی تمثیلاتی که حضرت برای امتیازات علم بکار میبرند، باید مورد تحقیق قرار بگیرد. بیست و چهار تمثیل را حضرت اشاره میکنند مثل رَأْسُ ،عَین، أُذُنُ، سِلَاحُ، سیف و... . مثلاً درباره کلمه رَأس، انواع، کاربرد، مفاهیم مختلف و موضوعات آن باید مورد بررسی قرار گیرد. از آن طرف هم وقتی رَأس در مفهوم سر انسان بکار میرود، خواصش، ویژگیهایش و... باید مورد تحقیق قرار گیرد. یکی هم موضوع خود آن امتیازات و برتریهایی است که حضرت برای علم میفرمایند؛ مثل تواضع، دوری از حسد، فهم، صدق، حُسننیت، عافیت و... . تمام این نکات را ایشان در برابر تمثیلها مطرح فرمودهاند. نقش هر کدام از اینها در برتریبخشی به علم نیز باید مشخص شود. اگر روی این موضوع خوب تحقیق شود، درمییابیم که آن چیزی که حضرت درباره علم به ما میگویند، دقیقاً همان تفاوتهای عمدهای است که در علوم سکولار وجود ندارد.
🔹ویژگی بعدی، میفرمایند: وَ جَیشُهُ مُحَاوَرَةُ الْعُلَمَاءِ؛ سپاه و لشکر علم، محاوره با علما است. همانطور که برای پیروزی در برابر دشمن، سپاه و لشکر لازم است؛ همانطور که برای برقراری نظم و امنیت و اجرای حدود و قانون، سپاه و لشکر لازم است؛ همانطور که سپاه و لشکر، عامل عزت و قدرت و استقامت یک حکومت است؛ علم هم سپاه و لشکرش محاوره و مراوده با علما است. چرا؟ تا قدرت خودش را حفظ کند و در برابر جهل و باطل استقامت کند و بتواند دستاوردهای خود را به منصه ظهور برساند. منظور حضرت از علما چیست؟ منظور حضرت از کلمه علما، دانشمندان و اندیشمندان بی دین و بدون تعهد و خارج از تعریف اسلام نیست، بلکه عالِم در نظریه تربیتی اسلام فردی است که تمام نشانهها و ویژگیهای علم اسلامی در شخصیت او بارز و متجلی شده است. لذا سپاه و لشکر علم، محاوره، گفتوگو و ارتباط دائم علمی با علما است.
🔸️ویژگی دیگری که حضرت میفرمایند: وَ مَالُهُ الْأَدَبُ؛ ادب در لسان رسول خدا(ص) و اهل بیت علیهمالسلام به معنی تربیت اسلامی است. کلمه تربیت از زمان خلفای بنیامیه و بنیعباس به جای کلمه ادب استفاده شده است. در صدر اسلام در هیچکدام از روایتهای رسول خدا(ص) و اهل بیت علیهمالسلام، کلمه تربیت با مفهوم کنونی استفاده نشده و کلمه ادب در روایات آمده است. لذا طبق فرمایش حضرت، قدرت و توانایی علم به وسیله تربیت اسلامی و در بستر دین اسلام امکانپذیر است.علم باعث تربیت اسلامی و رشد و توسعه تربیت اسلامی میشود. پس علمی که تربیت اسلامی را در جامعه فراهم نکند و عالمی که تربیت اسلامی نداشته باشد از نشانهها و علائم علم در نظریه تربیتی اسلام کاملاً تهی و خالی است.
🔹️امیرالمومنین علیهالسلام در نامهای در نهجالبلاغه خطاب به امام حسن مجتبی علیهالسلام میفرمایند: فَبَادَرْتُكَ بِالْأَدَبِ قَبْلَ أَنْ يَقْسُوَ قَلْبُكَ وَ يَشْتَغِلَ لُبُّكَ؛ یعنی تو را تربیت اسلامی نمودم، قبل از آنکه قلبت گرفتار سختیها و قساوتها و سنگدلیها شود و قبل از آن که آمادگی برای دریافت آداب و عادات حسنه را از دست بدهد و قبل از آنکه عقلت به شئون مختلف زندگی مشغول شود و برای فهم و درک و پذیرش معارف تربیتی اسلام بخواهد آنها را از دست بدهد.
🔸️در این فراز هم حضرت میفرمایند که از نشانههای علم این است که ادب به همراه داشته باشد. یعنی توانایی علم فقط به وسیله تربیت اسلامی است که رشد پیدا میکند و توسعه مییابد.
👈پایان متن کامل کنفرانس هشتم، جلسه ۶ در گروه تربیتی سلام فرمانده، انشاءالله ادامه جلسات در طول هفته در گروه برگزار خواهد شد و فایل صوتی و متنی آن، در کانال درج خواهد شد.
🤚گروه تربیتی "سلام فرمانده" وابسته به کانال "نظام تعلیم و تربیت اسلامی"
https://eitaa.com/joinchat/2869100725C996f5fe875
📜نظام تعلیم و تربیت اسلامی
@Nezam_Tarbiat_Eslami
👈قابل توجه والدین و علاقمندان به تربیت قرآنی📖
🤚گروه تربیتی سلام فرمانده(وابسته به کانال نظام تعلیم و تربیت اسلامی) برگزار میکند:
📚سلسله مباحث تربیتی با موضوع: "جهاد تبیین در بررسی و آموزش مبانی تعلیم و تربیت اسلامی"
💠موضوع جلسه هفتم:
"علم در کلام حضرت امیرالمونین(ع) و رسول مکرم اسلام(ص)" (کنفرانس شماره ۹ گروه)
💠استاد: سرکار خانم آزادی (مسئول محترم مجموعه مبلغات شهر تهران، ادمین کانال رسمی پاسخگویی به شبهات و مدرس کتاب نظریه تربیتی اسلام)
💠روز و تاریخ کنفرانس:
چهارشنبه، ۸تیر ۱۴۰۱، ساعت ۲۱:۳۰
❇️لطفا دوستان خود را دعوت نمایید
👈دسترسی سریع به صوت و متن جلسات قبل:
جلسه۱
جلسه۲
جلسه۳
جلسه۴
جلسه۵
جلسه۶
🤚آدرس گروه تربیتی "سلام فرمانده"
https://eitaa.com/joinchat/2869100725C996f5fe875
🌿کانال نظام تعلیم و تربیت اسلامی
@Nezam_Tarbiat_Eslami
نظام تربیتی ۷.mp3
7.6M
📚سلسله مباحث تربیتی در گروه سلام فرمانده با موضوع: "جهاد تبیین در بررسی و آموزش مبانی تعلیم و تربیت اسلامی"
💠موضوع جلسه هفتم:
"علم در کلام حضرت امیرالمونین(ع) و رسول مکرم اسلام(ص)" (کنفرانس شماره ۹ گروه)
💠استاد: سرکار خانم آزادی (مسئول محترم مجموعه مبلغات شهر تهران، ادمین کانال رسمی پاسخگویی به شبهات و مدرس کتاب نظریه تربیتی اسلام)
💠روز و تاریخ کنفرانس برگزار شده: چهارشنبه، ۸تیر ۱۴۰۱، ساعت ۲۱:۳۰
📄دسترسی سریع به متن کامل این کنفرانس:
قسمت اول
قسمت دوم
قسمت سوم
قسمت چهارم
🤚آدرس گروه تربیتی "سلام فرمانده"
https://eitaa.com/joinchat/2869100725C996f5fe875
🌿کانال نظام تعلیم و تربیت اسلامی
@Nezam_Tarbiat_Eslami
نظام تعلیم و تربیت اسلامی
📚سلسله مباحث تربیتی در گروه سلام فرمانده با موضوع: "جهاد تبیین در بررسی و آموزش مبانی تعلیم و تربیت
📄"متن کامل کنفرانس۹، جلسه۷، قسمت اول"
📚سلسله مباحث تربیتی در گروه سلام فرمانده با موضوع: "جهاد تبیین در بررسی و آموزش مبانی تعلیم و تربیت اسلامی"
💠موضوع جلسه هفتم:
"علم در کلام حضرت امیرالمونین(ع) و رسول مکرم اسلام(ص)" (کنفرانس شماره ۹ گروه)
💠استاد: سرکار خانم آزادی (مسئول محترم مجموعه مبلغات شهر تهران، ادمین کانال رسمی پاسخگویی به شبهات و مدرس کتاب نظریه تربیتی اسلام)
💠روز و تاریخ کنفرانس برگزار شده: چهارشنبه، ۸تیر ۱۴۰۱، ساعت ۲۱:۳۰
🔸در ادامه بحث جهاد تبیین در تعلیم و تربیت در نظام تربیتی اسلام، جلسه گذشته رسیدیم به واژه علم از منظر مولا امیرالمومنین علی علیهالسلام و حدیثی مطرح شد که به وضوح تعریف علم در اسلام را میشود در آن مشاهده کرد.
🔹️در ادامه روایت مولا میفرماید: وَ ذَخِیرَتُهُ اجْتِنَاب الذُّنُوبِ؛ ذخیره علم، پرهیز و کنارهگیری از گناهان هست. "ذخیره" یعنی گنجینه، سرمایه، پسانداز و "اجتناب" یعنی فاصله گرفتن،
نزدیک نشدن، پرهیز کردن. حضرت امیرالمومنین علیهالسلام ذخایر علمی را محتوا و معارف خاصی میدانند که آن چیزی که این محتوا را نابود میکند و از بین میبرد گناهان است. تنها راه حفظ این ذخایر، پرهیز و فاصله گرفتن از ذنوب و گناهان است.
🔸️با این فراز، به راحتی میشود فهمید که علم و ذخایر علمی، از مقوله محفوظات و دستاوردهای پژوهشی و این چیزهایی که در مراکز دانشگاهی و حوزوی هست، نیست. چون این مقولات با گناهان از بین نمیروند. اما از نگاه حضرت، مهمترین ذخیره و پشتوانهای که میتواند در شرایط مختلف از علم استفاده بشود، پرهیز و کنارهگیری از گناهان است.
🔹در فراز بعدی حضرت میفرمایند: وَ زَادُهُ الْمَعْرُوفُ؛ توشه علم، معروف است. یعنی امور پسندیده و کردار شایسته. کلمه "زاد" به معنای توشهای است که مسافر برای رفع نیازش در طول مسافرت به همراه خودش میبرد. محتوای این توشه، با نوع سفر و شرایط سفر قطعاً متناسب است. حال حضرت میفرمایند سفر علم که برای کشف و تبیین و دفاع از حقایق عالم هستی است، سفری است که فقط با رهتوشه "معروف" میتواند نیازمندیهای خودش را برطرف کرده و در طول سفر، گرفتار و درمانده نشود.
🔸️"معروف" تمام اموری است که با حقایق عالم سنخیت داشته باشد. یعنی تمامی رفتارهایی که از منظر وحی و از منظر ملکوت پسندیده است، تمام کارهای شایستهای که خداوند آنها را تایید میکند و این کارها از منظر قرآن یک امر تاییدشده است. علم، بدون معروف دست خالی است و هیچگونه حرکتی به سوی کشف عوالم و اسرار عالم هستی ندارد. حضرت میخواهند بفرمایند که علمی که با معروف سنخیت ندارد، به معروف هم منتهی نمیشود و علمی که با معروف همراه نباشد از نظر تربیتی اسلام، دیگر علم نیست، میشود یک دانش یا تخصص. آن علمی که ویروس میسازد و کل دنیا را آلوده میکند که علم نیست. آن علمی که با آن بمب اتم ساخته میشود، علم نیست. اینها نه تنها به معروف ختم نشدند بلکه به منکر رسیدند، اینها از دیدگاه تربیتی اسلام اصلاََ علم محسوب نمیشود. پس علم باید ما را به معروف برساند و برای اینکه بتوانیم این مسیر کشف حقایق عالم هستی را طی کنیم، زاد و توشهای که باید با خودمان برداریم امور پسندیده، کردار شایسته و رفتارهایی است که خدا و قرآن و اهل بیت میپسندند.
🔹در فراز بعدی میفرمایند: وَ دَلِیلُهُ الْهُدَى؛ دلیل و راهنمای علم، هدایت است. یعنی کسی که آشنا به راه است، خطرات و مشکلات راه را میداند، تمام پیچ و خمها و دوراهیها را میداند، علائم راه را میشناسد و بدون گمراه شدن و بدون هیچ خطری از نزدیکترین و بهترین مسیر انسان را عبور میدهد و به آن مقصدی که داریم نزدیک میکند.
🔸هدایت، آن مسیر و برنامههایی است که انسان را به مقصد برساند. لذا طبق این فرمایش حضرت، علم، آن دسته از آگاهیها و معارفی است که با هدایت به سوی حقایق شروع میشود، با هدایت به سوی حقایق همراه میشود و در انتها هم با هدایت به سمت حقایق ختم میشود. حقایق، آن نشانهها و برنامههایی است که انسان را به سمت حقیقت و نور مطلق میرساند، رضای خداوند است، از تقرب به ساحت مقدس خداوند و حقتعالی است.
🔹️مولا میخواهند در این مفهوم بگویند که از منظر نظریه تربیتی اسلام، هر علمی که با هدایت شروع نشود و در انتها به هدایت هم ختم نشود آن، علم نیست، یک دانش گمراه است که در بسیاری از موارد به ضلالت و گمراهی انسان ختم میشود.
👈ادامه دارد...
🤚گروه تربیتی "سلام فرمانده" وابسته به کانال "نظام تعلیم و تربیت اسلامی"
https://eitaa.com/joinchat/2869100725C996f5fe875
📜نظام تعلیم و تربیت اسلامی
@Nezam_Tarbiat_Eslami
نظام تعلیم و تربیت اسلامی
📄"متن کامل کنفرانس۹، جلسه۷، قسمت اول" 📚سلسله مباحث تربیتی در گروه سلام فرمانده با موضوع: "جهاد تبیی
📄"متن کامل کنفرانس۹، جلسه۷، قسمت دوم"
🔸در آخرین فراز از این روایت حضرت میفرمایند: وَ رَفِیقُهُ مَحَبَّةُ الْأَخْیار؛ یار علم، دوست داشتن انسانهای والا است. حضرت در این فراز هم از سه کلمه ویژه استفاده کردند: "رفیق، محبت و اخیار". رفیق یعنی یار، همدم، هم فکر، همنشین. محبت از حب میآید، حب از جنس عاطفه است و احساس و عاطفه با هم تفاوت دارند. احساس ریشه غریزی و جسمی دارد، ولی عاطفه ریشه معرفتی دارد. لذا چنین محبتی، دلیل معرفتی و علمی دارد، نه دلیل ژنتیک یا نژادی یا خانوادگی یا احساسی. کلمه اخیار هم یعنی یاران برگزیده، کسانی که بر طبق یک نظر خاصی انتخاب شدند، یارانی که بر اساس خیر و برتریهایی با معیارهای الهی انتخاب شدند. اخیار در ادبیات تربیتی اسلام انسانهایی هستند که نزد خداوند بسیار والا و شریف هستند و به آنها به عنوان اولیاءالله یاد شده است. انسانهایی هستند که خداوند آنها را بر اساس دارا بودن یکسری برتریها و شایستگیهای ارزشی، برای دوستی با خودش انتخاب کرده است.
🔹️لذا امیرالمومنین علی علیهالسلام میفرمایند علم در تعریف اسلام، بدون رفاقت و محبت به اخیار تنها میماند، بیکس و بی یار و یاور میشود. علمی که محبت اخیار همراهش نباشد علم نیست. علمی که ما را به اولیاءالله و به اهل بیت علیهمالسلام و به خدای یگانه، به حقیقت، به کشف حقایق عالم هستی نرساند، علم نیست.
🔸️۲۴ نشانه و امتیاز در برتری علم از دیدگاه اسلام در این روایت از کلام مولا امیرالمومنین علیهالسلام مطرح شد و مفهوم علم از منظر تربیتی اسلام از سایر مطالبی که در عرف به آن علم گفته میشود قابل تشخیص میشود. در این ۲۴ مورد، حتی یک اشاره هم به نوع رشته و به نوع معلومات نشده است. مثلاََ بگوییم در رشته فقه است، عرفان است، ریاضی است، طب است، اخلاق است، تفسیر است و... . این یعنی رشته علمی خاصی در تعریف علم از منظر اسلام مطرح نیست بلکه اتفاقاََ توجه اسلام به بستر و فضای تعلیم و تعلم و کاربرد و راهبرد علم است، به روشهای تربیتی است و از تمام این روایت درک میشود که کاربرد علم در اسلام، همیشه باید همراه با رهبری و هدایت عقل ارزشی انسان باشد و برنامهریزیها و حرکتهای علمی، باید بر اساس تقویت و رشد عقل ارزشی باشد.
🔹️آن چیزی که در تعریف علم از نظر اسلام در بیان مولا امیرالمومنین علیهالسلام آمده با همه روایات حضرت رسولالله صلواتاللهعلیه، ائمه اطهار علیهمالسلام و آیات قرآن کاملاََ مطابقت دارد که در همه اینها، بحث درباره حقیقت علم و عالم است؛ درباره حقیقت متعلم و تعلیم است و صحبت از روشهای تعلیم و تربیت است نه درباره رشتههای علمی. اکنون به راحتی میتوان علم به معنای واقعی و از منظر تربیتی اسلام را از علوم غیر اسلامی تشخیص داد و متوجه شد و انشاءالله کمک کند تا بتوانیم قدم در راه علم حقیقی که ما را به نور مطلق میرساند برداریم.
💠مفهوم خاص علم در لسان مبارک حضرت رسولالله صلواتاللهعلیه
تا اینجا دو مفهوم درباره علم مطرح شد. یکی آن مفهومی که در جوامع انسانی از علم در نظر گرفته شده یعنی همان معلومات، اطلاعات، آگاهی، دستاوردهای ذهنی و تجربی بشر، یکی هم مفهوم خاص از نظر وحی و ملکوت. مفهوم بشری و زمینی کلمه علم در ادبیات تربیتی اسلام در مواردی به کار رفته که منظور اسلام از این موارد، معنای اطلاعات و آگاهی و دانستن و خبر و اینهاست که در آن صحبت از رشتههای علمی و فنون و... میشود؛ اما آن جایی که تعریف علم از منظر اسلام بیان میشود کاملاً با این تعاریف زمینی متمایز میشود.
🔹️یک روز رسول مکرم اسلام صلواتاللهعلیه وارد مسجد شده و مشاهده میکنند که عدهای در اطراف مردی جمع شدهاند؛ حضرت سوال میکند اینجا چه خبر است؟ یکی جواب میدهد که این آدم علامه است. بعد حضرت میپرسند مگر چه میگوید؟ پاسخ میدهند که درباره تمام دودمان عرب، تمام وقایعی که اتفاق افتاده از روزگار جاهلیت و اشعار عرب و همه اینها اطلاعات و آگاهی دارد، اصلاََ داناترین فرد است. حضرت فرمودند اینها علمی است که ندانستنش به کسی ضرر نمیرساند و به عالمش سودی نمیرساند. در واقع حضرت علم را در مفهوم زمینی کلمه علم به کار میبرند اما در ادامه میفرمایند که: علم فقط بر سه رکن است: "آيَةٌ مُحْكَمَةٌ أَوْ فَرِيضَةٌ عَادِلَةٌ أَوْ سُنَّةٌ قَائِمَةٌ". جالب اینجا است که بعد از این سه تعریف، اضافه میکنند: "وَ مَا خَلَاهُنَّ فَهُوَ فَضْل". هر چیزی که غیر از اینها باشد، فضل است یعنی از مقوله علم در منظر وحی، خارج میشود.
👈ادامه دارد...
🤚گروه تربیتی "سلام فرمانده" وابسته به کانال "نظام تعلیم و تربیت اسلامی"
https://eitaa.com/joinchat/2869100725C996f5fe875
📜نظام تعلیم و تربیت اسلامی
@Nezam_Tarbiat_Eslami
نظام تعلیم و تربیت اسلامی
📄"متن کامل کنفرانس۹، جلسه۷، قسمت دوم" 🔸در آخرین فراز از این روایت حضرت میفرمایند: وَ رَفِیقُهُ مَح
📄"متن کامل کنفرانس۹، جلسه۷، قسمت سوم"
🔸️هر تعریفی را که غیر از اینها از منظر پیغمبر اکرم صلواتاللهعلیه بخواهیم بگوییم، از مقوله علم خارج است. میفرمایند آيَةٌ مُحْكَمَةٌ، کلمه آیه و محکم. آیه به معنای نشانه، عبرت، دلیل و معجزه است. در بیش از چهارصد آیه از قرآن لفظ آیه به کار رفته، که اگر دقت شود، معارف و اسرار زیادی از آن به دست میآید.
🔹️مثلاً یکی از آن اسرار این است که در سراسر قرآن کریم وقتی که از لفظ آیه استفاده میشود، تمامی آیات بیانگر حقایقی هستند که در اجزا و ارکان هستی نهفته شده است. یعنی تمامی آیات در هر شکلی که باشد متوجه حقایق هستی است. (حقایق، قوانین حاکم بر هستی است). همچنین در سراسر قرآن کریم ویژگیهای کلمه آیه در مفهوم وحیانی آن، شامل یک منطق استوار، یک صورت یقینآور و پیام هدایتگری است که به دور از هرگونه ابهام، تشکیک، تردید، خیال و وهم میباشد. درک و فهم آیه و آیات خداوند نیز فقط توسط عقل ارزشی امکانپذیر است.
🔸️کلمه "محکم" هم که در بیان نورانی حضرت آمده، دقیقاً همین ویژگیها را دارد. در سوره محمد(ص): "سُورَةٌ مُحْكَمَةٌ"؛ در سوره آل عمران: "آیاتٌ مُحْکَماتٌ"؛ در سوره هود: "كِتَابٌ أُحْكِمَتْ آيَاتُه". اینها همه به این معنی است که آیات خداوند به قدری در معنای خودشان استوار و متقن هستند که هیچگونه خلل، تجزیه و فساد را به خودشان راه نمیدهند. قطعیالصدور، لازمالاجرا، بدون ابهام و غیرقابل فساد هستند.
🔹️به طور کلی از فرمایش رسول خدا(ص) (آیهٌ مُحْکَمَهٌ) نتیجه گرفته میشود که علم، معارف یقینآور و حقایق استوار و منطق و استدلال راهگشایی را پیش روی ما قرار میدهد؛ علم، هدایتگر بشریت است و بشریت را در جهت کشف تمام حقایق هستی کمک میکند و انسان را به سوی آن هدف اصلی که کمال مطلوب الهی است، میرساند. علم، آیهٌ مُحْکَمَهٌ است یعنی تردیدی در آن نیست و نیاز به فرضیه و آزمایش ندارد و یقینآور است و ابهامی در آن وجود ندارد.
🔸️حضرت در ادامه حدیث میفرمایند: "فَرِیضَهٌ عَادِلَهٌ"؛ "فرض و فریضه" در فرهنگ قرآن به معنای حدود معین شده است. یعنی قوانین، واجبات، احکام واجبالاجرا که در فرهنگ قرآنی مصادیقش شامل تمام اجزا و ارکان و شئون جوامع انسانی از اجتماعی، از خانوادگی، امور شخصی و... میشود.
🔹️در مفردات راغب از رسول خدا(ص) آمده که ایشان فرمودند: "بِالْعَدْلِ قامَتِ السَّماواتُ وَ الاَْرْضُ"؛ یعنی آسمانها و زمین، همه و همه به وسیله عدل برپا است. یعنی ملکوت و عالم مُلک همه بر اساس عدل برپاست. این روایت میخواهد بیان کند که مفهوم عدل، شامل تمام شئونات عالم هستی میشود اعم از عالم مُلک، عالم ملکوت، ظاهر، باطن، فردی و جمع. پس عدل به معنای حفظ برابری و مساوات، پرهیز از تبعیض، قرار گرفتن هر چیزی در سر جای خودش، رعایت حدود الهی، انصاف، استحقاق حق هر فرد، پرهیز از ظلم و شامل تمام اینها میشود. در واقع فَرِیضَهٌ عَادِلَهٌ با توجه به این مفهوم، یعنی قانونی که موجب استقرار عدالت میشود، علمی که موجب استقرار عدالت میشود، هرگونه دانش و جهانبینی که استحکام و قطعیت دارد، استدلالآور و یقینآور است.
🔸️فَرِیضَهٌ عَادِلَهٌ یعنی همان علم به معنای خاص اسلامی. هر قانون اساسی و نظام ساختاری که انسانها را وادار به رعایت حدود الهی، وادار به انصاف و رعایت حق میکند، میشود فَرِیضَهٌ عَادِلَهٌ که در واقع همان تعاریفی است که از علم اسلامی بیان شد.
🔹 هر برنامهای که انسان ها را وادار به رعایت حدود الهی می کند، هر کسی در جایگاه حقیقی خودش قرار میگیرد، هر حکمی که امنیت و آرامش بیاورد از هر نظری، از نظر خانوادگی، فردی، اجتماعی و... میشود فَرِیضَهٌ عَادِلَهٌ.
🔸حضرت در ادامه میفرمایند: "سُنَّةٌ قَائِمَةٌ"؛ سنت به معنای طریق، روش دائمی و روشی که قوام و دوام هر حرکت را تضمین میکند. کلمه سنت از سنتالله و سنت رسولالله(ص) گرفته شده، یعنی سیره و روش و ساختار و برنامه الهی و رسول خدا که دوام و قوام حرکت و پیشرفت اسلامی را تضمین میکند.
👈ادامه دارد...
🤚گروه تربیتی "سلام فرمانده" وابسته به کانال "نظام تعلیم و تربیت اسلامی"
https://eitaa.com/joinchat/2869100725C996f5fe875
📜نظام تعلیم و تربیت اسلامی
@Nezam_Tarbiat_Eslami
نظام تعلیم و تربیت اسلامی
📄"متن کامل کنفرانس۹، جلسه۷، قسمت سوم" 🔸️هر تعریفی را که غیر از اینها از منظر پیغمبر اکرم صلواتالله
📄"متن کامل کنفرانس۹، جلسه۷، قسمت چهارم(آخر)"
🔹️سنت به معنای طریق، روش دائمی و روشی که قوام و دوام هر حرکت را تضمین میکند. کلمه سنت از سنتالله و سنت رسولالله(ص) گرفته شده، یعنی سیره و روش و ساختار و برنامه الهی و رسول خدا که دوام و قوام حرکت و پیشرفت اسلامی را تضمین میکند.
🔸️قائمه از اقوام، قوام، قیام و قائم میآید. یعنی مقاوم، تداومبخش، دوامآور، استوارکننده، ادارهکننده. با توجه به این توضیحات وقتی حضرت میفرمایند: "سُنَّةٌ قَائِمَةٌ" یعنی آن برنامهها و معیارها و روشهای لازم برای حفظ و دوام حیات سعادتمند در جوامع اسلامی. یعنی آن فرهنگ و اندیشه و آن ساختارهایی که سعادت و هدایت را در جوامع انسانی پایدار و تقویت میکند و قوام میبخشد. و هر چیزی که غیر از این باشد پیامبر مکرم اسلام (ص)، به عنوان علم محسوب نمیکنند و جالب است که ایشان به هیچ رشته خاصی، رشته علمی، فقهی، حدیثی و... اشاره نمیکنند. بلکه اتفاقاََ با یک جمله در انتهای فرمایش خودشان (وَ مَا خَلَاهُنَّ فَهُوَ فَضْل)، تکلیف بقیه علوم و رشتهها را از منظر اسلام مشخص کردند و آنها را بیرون از تعریف اختصاصی علم از دیدگاه اسلام میدانند.
🔹️حضرت در ادامه میفرمایند: "وَ مَا خَلَاهُنَّ فَهُوَ فَضْل"، یعنی آن چیزی که خارج از تعریف علم در اسلام است، فضل است نه علم، و در این روایت منظور حضرت از کلمه فضل یعنی تخصص، رشتههای علمی، اطلاعات، دستاوردهای بشری که حضرت اینها را خارج از مفهوم علم به معنای اسلامی بیان کردند.
🔸️تا اینجا با شرح روایتی از حضرت مولا امیرالمومنین علی علیهالسلام و رسول مکرم اسلام صلواتالله علیه، مفهوم علم در علوم اسلامی، از علمی که به طور متعارف در جوامع انسانی مطرح میشود تمایز داده شد و علم حقیقی از نظر قرآن و روایات اهلبیت علیهمالسلام به عنوان علمی که روشنگر و هدایتگر است برای بشر، نشانه راه است و انسان را به کمال میرساند، مشخص گردید. اکنون میتوان علوم سکولار و علومی که همراهی اهل بیت علیهمالسلام را برای ما ندارند و نتیجهشان گاهی نه تنها خیر نیست و به شر میرسد تشخیص بدهیم از علوم اسلامی و آنها را از هم متمایز کنیم.
🔹️واژه دانشمند برای کسی مناسب است که در اطلاعات و دانش و آگاهی، خبره است و واژه عالِم برای کسی مناسب است که علم را به معنای حقیقی را به کار میبرد و عالِم به معارف و حقایق هستی است.
👈پایان متن کامل کنفرانس نهم، جلسه ۷ در گروه تربیتی سلام فرمانده، انشاءالله ادامه جلسات در طول هفته در گروه برگزار خواهد شد و فایل صوتی و متنی آن، در کانال درج خواهد شد.
🤚گروه تربیتی "سلام فرمانده" وابسته به کانال "نظام تعلیم و تربیت اسلامی"
https://eitaa.com/joinchat/2869100725C996f5fe875
📜نظام تعلیم و تربیت اسلامی
@Nezam_Tarbiat_Eslami
👈قابل توجه والدین و علاقمندان به تربیت قرآنی📖
🤚گروه تربیتی سلام فرمانده(وابسته به کانال نظام تعلیم و تربیت اسلامی) برگزار میکند:
📚سلسله مباحث تربیتی با موضوع: "جهاد تبیین در بررسی و آموزش مبانی تعلیم و تربیت اسلامی"
💠موضوع جلسه هشتم:
"مفاهیم در کلیدواژههای قرآنی و مقایسه آنها با فرهنگ عمومی" (کنفرانس شماره ۱۰ گروه)
💠استاد: سرکار خانم آزادی (مسئول محترم مجموعه مبلغات شهر تهران، ادمین کانال رسمی پاسخگویی به شبهات و مدرس کتاب نظریه تربیتی اسلام)
💠روز و تاریخ کنفرانس:
چهارشنبه، ۱۵تیر ۱۴۰۱، ساعت ۲۱:۳۰
❇️لطفا دوستان خود را دعوت نمایید
👈دسترسی سریع به صوت و متن جلسات قبل:
جلسه۱
جلسه۲
جلسه۳
جلسه۴
جلسه۵
جلسه۶
جلسه۷
🤚آدرس گروه تربیتی "سلام فرمانده"
https://eitaa.com/joinchat/2869100725C996f5fe875
🌿کانال نظام تعلیم و تربیت اسلامی
@Nezam_Tarbiat_Eslami
جهاد تبیین در تربیت۸.mp3
6.8M
📚سلسله مباحث تربیتی در گروه سلام فرمانده با موضوع: "جهاد تبیین در بررسی و آموزش مبانی تعلیم و تربیت اسلامی"
💠موضوع جلسه هشتم:
"مفاهیم در کلیدواژههای قرآنی و مقایسه آنها با فرهنگ عمومی" (کنفرانس شماره ۱۰ گروه)
💠استاد: سرکار خانم آزادی (مسئول محترم مجموعه مبلغات شهر تهران، ادمین کانال رسمی پاسخگویی به شبهات و مدرس کتاب نظریه تربیتی اسلام)
💠روز و تاریخ کنفرانس برگزار شده: چهارشنبه، ۱۵تیر ۱۴۰۱، ساعت ۲۱:۳۰
📄دسترسی سریع به متن کامل این کنفرانس:
قسمت اول
قسمت دوم
🤚آدرس گروه تربیتی "سلام فرمانده"
https://eitaa.com/joinchat/2869100725C996f5fe875
🌿کانال نظام تعلیم و تربیت اسلامی
@Nezam_Tarbiat_Eslami