نظام تعلیم و تربیت اسلامی
📄"متن کامل کنفرانس۶، جلسه۴، قسمت دوم" 🔹️بنابراین باید واژههای قرآنی را به وسیله خود قرآن ترجمه کر
📄"متن کامل کنفرانس۶، جلسه۴، قسمت سوم"
🔹نور در ادبیات قرآن کریم یک منطقهای است که روشن است؛ روشنگر است؛ بدون ابهام است؛ بدون انحراف است؛ بدون خطر است؛ بدون پرتگاه است. کسی که در مسیر نور حرکت میکند در پرتگاه نمیافتد، انحراف برایش وجود ندارد و مسیر برایش زلال و روشن است. نور در ادبیات قرآن از اسماء حسنی خداوند متعال است، انوار جمال و جلال خداوند متعال باعث تجلیات عظمت و زیبایی خداوند در هستی است.
🔸️ هدایت در ادبیات قرآن یعنی چه؟ همان يُخرِجُهُم مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النّورِ، یعنی خارج کردن مومنین از ظلمات و وارد کردن آنها به نور است.
🔹️هرگونه روشنی، آگاهی حقیقی، زیبایی حقیقی، همه در نور جمال خداوند دیده میشود. هرگونه تاریکی، جهل و گمراهی، در ظلمات و دور ماندن از نور خداوندی است.
🔸️درنتیجه واژه علم، وقتی که به مفهوم آگاهی از حقایق و کشف صراط مستقیم به سمت خداوند و فهم اسرار و معارف ملکوت و شیوههای تقرب به خداوند به کار میرود با کلمه نور از آن در قرآن یاد میشود. حال هرگونه آگاهی و آن علمی که از حقایق و صراط مستقیم و فهم معارف الهی دور شود، منحرف شده و عنوان جهل میگیرد. حتی اگر گستره آن علم، انسان را به شگفتی وا بدارد، یعنی ما آن را در ظاهر، "علم" میبینیم اما چون از صراط مستقیم بهدور است، به آن "جهل" گفته میشود.
🔹️دانشمندانی که نامهای پر آوازهای در دنیا دارند و بسیار مشهورند به عنوان عالم و دانشمند از آنها یاد میشود ولی چه کار کردهاند یا چه کشف کردهاند؟ وسیلهای ساخته که باعث کشتار انسانها میشود! ببینید گستره این علم خیلی زیاد است، اما چون صراط مستقیم در آن نیست، چون شیوههای تقرب به خداوند در آن نیست، انحراف دارد و به عنوان جهل از آن یاد میشود.
🔸با این اوصاف، عالِم واقعی کیست؟ عالِم کسی است که به نور رسیده و نورانی شده و جاهل کسی است که از نور فاصله گرفته، هر چند که دانشش خیلی زیاد باشد.
🔹️ویژگیهای نور، حقیقت نور، هدایت و نجاتبخشی نور، اینها معیارهایی هستند که در ادبیات وحیانی اسلام هر دانشی را با آن میسنجند و مقایسه میکنند.
🔸️علمی که در معارف اسلامی به نور تعبیر شده با علم سکولار خیلی تفاوت دارد. جایگاه نور در قلب انسان است، ولی جایگاه علم سکولار و غربی که اطلاعات است، در ذهن و حافظه انسان است و ما باید این دو را حتماً از هم تفکیک کنیم.
🔹️نتیجه عملکرد علم به معنای نور، آثاری مثل روشنیبخشی، ابهامزدایی دارد و راهبردی و کاربردی است و شبهات انسان را برطرف میکند، این نکته بسیار مهمی است.
🔸️تشکیل این علم در قلب انسان آگاه و تبدیل آن به نور، مراحل و شرایطی دارد که اولین و مهمترین آنها پاکی قلب است. این قلب ظرف علم است و وضعیت این ظرف خیلی مهم است. قلب انسان باید پاک و زلال و خالص از هرگونه آلودگیهای نفسانی و شیطانی و تمایلات حیوانی باشد. اگر نباشد این ظرف، آن تولید علم را، یا دریافت علم را، یا عرضه علم را آلوده میکند و خود علم، اینجا آلوده به اغراض نفسانی و شیطانی و تمایلات حیوانی میشود. پس یکی از شرایط مهم تشکیل علم در قلب انسان ، پاکی قلب است.
🔹دومین شرط، تربیت عقل ارزشی است. تعبیر دیگری که از عقل ارزشی میشود، همان وجدان است که عقل ارزشی و وجدان باید فعال و پویا و نقشآفرین باشد. عقل ارزشی باید در حال رشد و تقویت باشد، تا چکار بتواند کند؟ تا بتواند مسائلی را که به قلب وارد میشود بررسی و تحلیل کند.
🔸️حال با حفظ این دو شرط، یعنی پاکی قلب و فعال و پویا بودن وجدان و عقل ارزشی، اطلاعات و آگاهی از هر نوعی که باشد، قابل مصرف برای عقل ارزشی یا عقل حقیقتطلب یا عقل الهی خواهد شد.
🔹این عقل ارزشی چه کاری انجام میدهد؟ اطلاعات و آگاهی که وارد قلب شده را با معیارهای ارزشی بررسی و تحلیل میکند و حاصل تحلیل خودش را به صورت یک عبرت، هدایت و نظرات کاربردی و راهبردی عرضه میکند.
🔸در واقع هدایت عقل ارزشی ممکن است به صورت دستور به قلب بیاید، یا دستور به کسب اطلاعات بیشتر بدهد توسط قلب، یا دستور به استقبال از آن آگاهی بدهد، یا نه مقاومت نشان دهد و دستور به پرهیز از جهالت بدهد، دستور به صبر بدهد، دستور به استقامت بدهد.
🔹پس عمل به دستورات عقل ارزشی، باعث پیدایش یک آگاهی جدیدی در قلب میشود که این آگاهی جدید بسیار ارزشمند است و قرآن کریم از آن به عنوان "نور" تعبیر کرده که همان مفهوم علم در ادبیات قرآنی و روایی است و باعث هدایت و رشد انسان میشود.
🔸️این علم و نور و آگاهی جدیدی که در قلب متجلی شده، معیار و اساس و شاخص رفتار صحیح و عاقلانه انسان میشود و حتی پایهریزی رفتارهای صحیح بعدی است.
👈ادامه دارد...
🤚گروه تربیتی "سلام فرمانده" وابسته به کانال "نظام تعلیم و تربیت اسلامی"
https://eitaa.com/joinchat/2869100725C996f5fe875
📜نظام تعلیم و تربیت اسلامی
@Nezam_Tarbiat_Eslami
نظام تعلیم و تربیت اسلامی
📄"متن کامل کنفرانس۶، جلسه۴، قسمت سوم" 🔹نور در ادبیات قرآن کریم یک منطقهای است که روشن است؛ روشنگر
📄"متن کامل کنفرانس۶، جلسه۴، قسمت چهارم"
🔹️تمام این مراحل یک پیش شرط بسیار مهم دارد و آن پیش شرط هم کسب رضای خداوند متعال است. پیش شرط کسب رضای خداوند در دریافت یا عرضه یا تولید علم باعث میشود که هرگونه اطلاعات و آگاهیهای اولیه از هر نوع ویروس، آلودگی و گناه دور و ضدعفونی شود؛ گندزدایی شود و بعد برای تجزیه و تحلیل عقلی وارد قلب شود.
🔸️اگر این پیش شرط رضایت خداوند متعال وجود نداشته باشد و آگاهیها و اطلاعات ورودی به قلب، انواع و اقسام ویروسها همراهش باشد (ویروسهای شهوانی و نفسانی و حیوانی)، دیگر عقل دستورات هدایتگر خودش را درباره آنها صادر نمیکند و قلب هم نمیتواند با عمل به دستورات عقلی، آن اطلاعات و آگاهیها را به نور تبدیل کند چون آلوده به ویروس است و ظلمات و جهل همراهش شده است.
🔹️حتی ممکن است آلودگی اطلاعات و آگاهیهای دریافتی، خود قلب را هم آلوده کند و وقتی خود قلب آلوده شد، میشود محل ورود شیطان! محل امیال شیطانی و نفسانی و حیوانی؛ در این صورت عقل نمیتواند هدایتهای خودش اعمال کند و قلب نیز منزوی و مطرود میشود.
🔸️در اصطلاحات عامه به بعضیها میگوییم: عقلت کجا رفته؟ مگر عقل نداری چنین کارهایی را انجام میدهی؟! دقیقاً این اصطلاح مصداق دارد و برای مواقعی است که ورودی قلب به روی هر چیزی باز است و پیش شرط اصلی یعنی
رضایت خداوند وجود ندارد.
🔹بنابراین آگاهیها و اطلاعات اولیه در مکتب اسلام به عنوان علم و نور تلقی نمیشوند. در اسلام به این نوع آگاهیها میگوییم دانش و تخصص. بعد از اینکه این دانش و تخصص، مراحل فوق را طی کرد و اگر به هیچ ویروسی مبتلا نباشد، تبدیل به نور و علم میشود.
🔵مرور مسیر تبدیل دانش، اطلاعات، آگاهی، تخصص و دانش به نور و علم:
ابتدا کسب آگاهی و اطلاعات، ورودیها وارد مغز میشود، از مغز وارد قلب میشود، بعد عقل ارزشی تجزیه و تحلیل و بررسی میکند و دستوراتی صادر میکند که این دستورات به قلب دوباره صادر میشود و قلب دستور به عمل میدهد که نور و علم خواهد بود.
🔸️ممکن است این سوال پیش بیاید که آیا علم در اسلام همان دستاوردهای بشری است که اکنون توسط جهان کفر و سکولار به اوج قلههای خودش رسیده
اگر نیست پس علم چیست؟ آیا علم همان دستاوردهایی است که ادیان و مذاهب و وحی دارند به ما میدهند؟ یا نه، ترکیب هر دو، دستاوردهای بشری به علاوه دستاوردهای وحیانی است؟
🔹️اگر علم را در اسلام، همان دستاوردهای بشری تلقی میکردیم، پس تعلیم هم میشد آموزش همان علم و ماه عسلشان میشد، تربیت! یعنی تربیت محصول همان تعلیم یا آموزش میبود که در این صورت، تعلیم و تربیت اسلامی با تعلیم و تربیت غربی سکولار، یکسام میبود!
🔸️دریافت اطلاعات و آگاهیهای اولیه که توسط اندام حسی یا فوق حسی به قلب انسان وارد میشود، در اسلام و کفر و سکولار مشترک است، مثل بدیهیات اولیه (سردی و گرمی، شوری و شیرینی) که نظام اسلام و نظام کفر و سکولار ندارد، مشترک است.
🔹️اما برای کسب علم در اسلام در مقایسه با اندیشه سکولار، یکسری شرایط خاص گفته شد که نتایج حاصلهاش آن را از نتایج سکولار، کاملاً جدا و متفاوت میکند. مثل شرایط دریافت اطلاعات و چگونگی دریافتش، چگونگی تجزیه و تحلیل این اطلاعات، چگونگی عملیاتی که روی این اطلاعات انجام میشود که مراحلش بیان شد.
🔸️نتایج و ثمرات حاصل در فضای اسلامی به طور کلی متفاوت از نتایجی است که در فضای آموزش سکولار به دست میآید. دستگاه ادراکات فوق حسی انسان مومن، تبدیل به نور و علم
میشود و باعث راهگشایی در حیات و روشن شدن تاریکیها و نجات انسان از ظلمات و جهل میشود ولی همان آگاهیها در دستگاه ادراکات حسی انسان سکولار، به خاطر اینکه آن مقدمات و ضروریات اسلامی در آنها وجود ندارد، تبدیل به نور نمیشود. مثلاً همان پیششرط اصلی مثل رضایت خداوند در دستگاه حسی انسان مومن باعث میشود که از ورود ویروس به اطلاعات و آگاهی دریافتی وی، جلوگیری شود. ولی در ادراکات حسی انسان سکولار چون این پیش شرط اصلی وجود ندارد تبدیل به غرور، فریب، جهل، انکار حقایق و گمراهیهای زیاد میشود و از همینجا مفهوم علم در تعلیم و تربیت اسلامی در برابر تعلیم و تربیت در جهان سکولار و کفر کاملاً از هم متفاوت و جدا میشود.
👈پایان متن کامل کنفرانس ششم، جلسه ۴ در گروه تربیتی سلام فرمانده، انشاءالله ادامه جلسات در طول هفته در گروه برگزار خواهد شد و فایل صوتی و متنی آن، در کانال درج خواهد شد.
🤚گروه تربیتی "سلام فرمانده" وابسته به کانال "نظام تعلیم و تربیت اسلامی"
https://eitaa.com/joinchat/2869100725C996f5fe875
📜نظام تعلیم و تربیت اسلامی
@Nezam_Tarbiat_Eslami
👈استاد زاهدی: اگر تعلیم و تربیت جوامع اسلامی در برابر علوم تربیتی غرب تا این اندازه سقوط کرده و محتاج جوامع غربی شده است، بهدلیل عدم توجه به نظام تعلیم و تربیت قرآنی است.
🤚گروه تربیتی "سلام فرمانده" وابسته به کانال "نظام تعلیم و تربیت اسلامی"
https://eitaa.com/joinchat/2869100725C996f5fe875
📜نظام تعلیم و تربیت اسلامی
@Nezam_Tarbiat_Eslami
🎥آرشیو سرودهای سلام فرمانده
@SalamFarmandeh_archive
👈ابتدا و انتهای نظام تعلیم و تربیت اسلامی (قسمت چهارم)
💠ادامه طبقهبندی نظام تربیتی اسلام
2️⃣مبانی تربیت:
🔹️مبانی تربیت در واقع همان منابع تربیت است با این تفاوت که به دلیل گستردگی منابع، تنها گزیدههایی از آن انتخاب و استخراج میشود تا بتوان بر اساس آن نظام تعلیم و تربیت را بنا نمود. گستردگی منابع به اندازه وسعت واژه فرهنگ است که خود بیکرانهترین مفهوم در زندگی بشر است.
🔹️به عبارت دیگر منابع را باید ترجمه کارشناسی کرد و به مبانی تبدیل نمود تا بتوان از آن نظام تربیتی استخراج كرد.
🔹️مبانی تربیت مباحث زیر را مورد کنکاش قرار میدهد که به تعبیری، اين مباحث نظام فکری نظام تربیتی را شامل میشود.
➖الف: انسانشناسی: این مبحث خود شامل زیرمجموعههایی است از جمله استعدادهای انسان كه شامل: جسم، ذهن، عقل، قلب، عاطفه، تفکر، اراده و غريزه میباشد.
➖ب: معرفتشناسی: که در آن مفهوم علم، نحوه اسلامی كردن علوم و كتب درسی در نظام تعليم و تربيت قابل طرح میباشد.
➖ج: هستیشناسی: كه مربوط به نحوه نگرش انسان به هستی و سير خلقت عالم میباشد.
➖د: تفاوت تربيت دختر و پسر: آنچه در اين زمينه در تعليم و تربيت قابل طرح است، نوع نگاه انسان به تفاوتهای دختر و پسر در عالم هستی و تفاوت تربيت آنها به مقتضای تفاوتهايی است كه بين آنها وجود داد.
3️⃣فلسفه، اهداف و اصول:
🔹️ در اين مرحله فلسفه تعليم و تربيت و اهداف تربيتی در هر يك از زمينههای تعليم و تربيت و اصولی كه برای وصول به اين اهداف بايد مد نظر قرار گيرد، تبيين میگردد.
4️⃣ساختار تربیت:
🔹️ساختار، نقطه اتصال و پل ارتباط بین اندیشهها و اجراست؛ یعنی از یک جهت نگاهی به مبانی دارد و از جهت دیگر نگاهی به اجرا. ساختار اصلیترین قالب و به عبارتی اسکلت تعلیم و تربیت است.
🔹️ساختار دارای این ویژگیهاست:
➖جهت بخش بودن
➖هدایتگر بودن
➖متجلی کننده اهداف
➖تضمین کننده وصول به اهداف
➖دارای ایجاد قابلیت ارزشیابی
➖دارای ایجاد قابلیت تحقق
➖نقشه راه است
➖ترجمه کارشناسی مبانی است
🔹️خالی از لطف نیست که بدانیم این مرحله بسیار مهم و سرنوشتساز در سند ملی آموزش و پرورش، پیشبینی و مورد توجه واقع نشده است. یا ساختار نظام آموزشی فعلی به طور کل از مبانی جداست درحالیکه ساختار پل بین مبانی و برنامه است. متاسفانه نظام فکری غربی در ساختار آموزشی فعلی بسیار عیان است.
👈ادامه دارد...
🤚گروه تربیتی "سلام فرمانده" وابسته به کانال "نظام تعلیم و تربیت اسلامی"
https://eitaa.com/joinchat/2869100725C996f5fe875
📜نظام تعلیم و تربیت اسلامی
@Nezam_Tarbiat_Eslami
🎥آرشیو سرودهای سلام فرمانده
@SalamFarmandeh_archive
نظام تعلیم و تربیت اسلامی
👈ابتدا و انتهای نظام تعلیم و تربیت اسلامی (قسمت چهارم) 💠ادامه طبقهبندی نظام تربیتی اسلام 2️⃣مبانی
👈ابتدا و انتهای نظام تعلیم و تربیت اسلامی (قسمت پنجم و آخر)
💠ادامه طبقهبندی نظام تربیتی اسلام
5️⃣برنامههای تربیت:
🔹️برنامههای تربیت، محتوای ساختارهای تربیتی را شامل میشود. وقتی ساختارهای مختلف تربیتی تعریف شد، باید برای هر کدام محتوایی تهیه شود. ضروری است تا برنامهها مطابق ساختار تهیه شود.
6️⃣روشهای تربيت:
🔹️روشهای تربیت شامل گزینش و انتخاب شیوههایی است که موجب موفقیت اجرای برنامههای آموزشی درون ساختار آموزشی خواهد شد.
🔹️مرحله روشها آنقدر مهم است که هر کدام باید به یک کارگاه آموزشی تبدیل شود.
🔹️روشها انواعی دارد از جمله: روش مبانینویسی، روش هدفنویسی، روش ساختن فضای آموزشی، روش فلسفهنویسی و... .
🔹️روشهای تربیتی به دو قسمت تقسیم میشود:
➖روشهایی است که اجرای برنامههای تربیتی را توسط مربیان امکانپذیر میسازد و این موضوع ذیل عنوان روشها بحث میشود.
➖روشهایی است که اجرای برنامههای تربیت را توسط خود متربیان اعم از دانشآموزان، دانشجویان و طلاب و... امکانپذیر میسازد.
7️⃣شاخههای تربيت:
🔹️شاخههای تربيت که نوعی از روشهاست، مفهوم بسیار مهم "سعی متربی" را در خود جای داده است. لذا گنج تعلیم و تربیت محسوب میشود و مستقیمترین راه تحقق اهداف و برنامههای تربیتی است.
8️⃣آیینههای تربیت:
🔹️آیینههای تربیت اصطلاحی معادل ارزشیابی تربیت است؛ به این مفهوم که پس از طی مراحلی که شرح آنها گذشت باید با ملاکها و معیارهای تعلیم و تربیت اسلامی، نظام تربیتی را مورد ارزشیابی قرار داد.
🔹️ارزشیابی مفهومی غیر از مفهوم واژه ارزیابی دارد. در فرهنگ لغات فارسی اغلب ارزیابی به مفهوم سنجیدن مقدار و بهای هر چیز آمده است؛ اما ارزشیابی دارای یک بار ارزشی و معنوی در سنجیدن است.
🔹️انواع ارزشیابی در نظام تعلیم و تربیت اسلامی:
➖ارزشیابی از اجرا
➖ارزشیابی از فضای تربیت
➖ارزشیابی از برنامههای آموزشی
➖ارزشیابی از مبانینویسی
➖ارزشیابی از ساختارسازی
➖ارزشیابی از تشکلهای آموزشی و...
💠با توجه به سير مباحث ارائه شده، متوجه میشويم كه ابتدا و انتهای نظام تعليم و تربيت، مشخص است و نيز به اين حقيقت پی میبريم كه نظام تعليم و تربيت يك علم است و فرايند نيست. بنابراين لازم است دستاندركاران امر تعليم و تربيت، پس از بررسی دقيق مراحل و طبقات نظام تعليم و تربيت به فكر ارائه الگويی بر طبق اين نظام باشند تا با اجرايی كردن اركان و اجزای آن، بتوانيم شاهد به ثمر نشستن نظام تعليم و تربيت اسلامی در كشورهای اسلامی و تربیت انبوه انسانهای مومن و متعهد باشيم.
منبع:
سلسله مباحث استاد مرتضی زاهدی پيرامون نظام تعليم و تربيت اسلامی
👈پایان
🤚گروه تربیتی "سلام فرمانده" وابسته به کانال "نظام تعلیم و تربیت اسلامی"
https://eitaa.com/joinchat/2869100725C996f5fe875
📜نظام تعلیم و تربیت اسلامی
@Nezam_Tarbiat_Eslami
🎥آرشیو سرودهای سلام فرمانده
@SalamFarmandeh_archive
👈قابل توجه والدین و علاقمندان به تربیت قرآنی📖
🤚گروه تربیتی سلام فرمانده(وابسته به کانال نظام تعلیم و تربیت اسلامی) برگزار میکند:
📚سلسله مباحث تربیتی با موضوع: "جهاد تبیین در بررسی و آموزش مبانی تعلیم و تربیت اسلامی"
💠موضوع جلسه ششم: "ویژگیهای علم در کلام حضرت مولا امیرالمومنین (ع)" (کنفرانس شماره ۸ گروه)
💠استاد: سرکار خانم آزادی (مسئول محترم مجموعه مبلغات شهر تهران، ادمین کانال رسمی پاسخگویی به شبهات و مدرس کتاب نظریه تربیتی اسلام)
💠روز و تاریخ کنفرانس:
چهارشنبه، ۱تیر ۱۴۰۱، ساعت ۲۱:۳۰
❇️لطفا دوستان خود را دعوت نمایید
👈دسترسی سریع به صوت و متن جلسات قبل:
جلسه۱
جلسه۲
جلسه۳
جلسه۴
جلسه۵
🤚آدرس گروه تربیتی "سلام فرمانده"
https://eitaa.com/joinchat/2869100725C996f5fe875
🌿کانال نظام تعلیم و تربیت اسلامی
@Nezam_Tarbiat_Eslami
نظام تعلیم و تربیت اسلامی
📚سلسله مباحث تربیتی در گروه سلام فرمانده با موضوع: "جهاد تبیین در بررسی و آموزش مبانی تعلیم و تربیت
📄"متن کامل کنفرانس۷، جلسه۵، قسمت اول"
📚سلسله مباحث تربیتی در گروه سلام فرمانده با موضوع: "جهاد تبیین در بررسی و آموزش مبانی تعلیم و تربیت اسلامی"
💠این مباحث مرتبط با نگاه تربیتی اسلام ناب و تربیت مهدوی کودکان و نوجوانان در طراز لشگریان آینده فرمانده کل عالم است.
💠موضوع جلسه پنجم:
"مفهوم دوگانه علم در ادبیات تربیتی اسلام" (کنفرانس شماره ۷ گروه)
💠استاد: سرکار خانم آزادی (مسئول محترم مجموعه مبلغات شهر تهران، ادمین کانال رسمی پاسخگویی به شبهات و مدرس کتاب نظریه تربیتی اسلام)
💠روز و تاریخ کنفرانس برگزار شده: چهارشنبه، ۲۵ خرداد ۱۴۰۱، ساعت
🔹واژه علم، مثل سایر کلیدواژههای وحیانی شامل دو دسته از مفاهیم میشود که ما هر دو دسته را در ادبیات تربیتی اسلام میبینیم. دسته اول به معنای دانش، اطلاعات و آگاهی است که این مفهوم در جوامع انسانی خیلی استفاده شده و به معنای دستاوردهای ذهنی و تجربی بشر یعنی تخصصها، فنون، هنر، تجربیات و هرگونه محتوای آموزشی است. با این معانی، مفهوم علم را در ادبیات تربیتی اسلام زیاد میبینیم که به کار رفته است. البته این بدان معنی نیست که چون در نظام تربیتی اسلام به کار رفته، اینها را ما به عنوان تعریف وحیانی علم تایید میکنیم، خیر. ولی چون که مخاطبین قرآن و اسلام، جوامع بشری و جوامع انسانی هستند و وقتی که آنها مخاطب قرار میگیرند ناچاراََ باید از زبان و واژههای خودشان استفاده کرد.
🔸️دسته دوم مفاهیم مفهوم علم شامل مفاهیمی هستند که مخصوص ادبیات اسلام ارائه شده و اختصاص به وحی دارد. برای اینکه بتوانیم مفهوم دوم از مفهوم قبلی جدا بکنیم، این را با عنوان علم اسلامی، یاد میکنیم. برای اینکه بتوانیم علم اسلامی را تعریف کنیم باید به معنای نور خیلی نزدیک شویم. در جلسات گذشته اشاره شد یکی از معانی علم در اسلام، نور است. نور هدایتگر است؛ نور راهگشا است؛ نور انسان را از ظلمت نجات میدهد؛ نور نجاتدهنده است.
🔹️بنابراین باید نشانههایی که اسلام برای شناخت یک عالِم معرفی میکند را بررسی کنیم و بعد از آنها به عنوان مختصات علوم اسلامی استفاده کنیم. اسلام برای کسب علوم اسلامی، یکسری شرایط را تعیین کرده و ما باید آن شرایط را شناخته و از آنها به عنوان معیارهایی که علوم اسلامی را از علوم غیر اسلامی (علم سکولار) مجزا میکند، بهره بگیریم.
🔸️اولین و مهمترین وضروریترین شرط و یکی از شروط قطعی برای کسب علم اسلامی، مسئله عمل به علم است. به طوری که بدون این شرط حتی اگر انسان به همه علوم اسلامی هم رسیده و آن را کسب کرده باشد، اما از نظر اسلام به او عالِم گفته نمیشود. اتفاقاً تبدیل به یک جاهل میشود و کمترین سقوطش در اثر عمل نکردن به علم، مقایسه آن طبق آیه قرآن با چهارپایان است: "كَمَثَلِ الْحِمَارِ يَحْمِلُ أَسْفَارًا" (سوره جمعه). این یعنی رابطه دانش و اطلاعاتشان با شخصیت و باطنشان مثل رابطه چهارپایانی است که یکسری کتاب را روی پشت خودشان حمل میکنند ولی حمل آن کتابها، هیچ تاثیری در آگاهی و معرفت آن چهارپا ندارد.
🔹️این در حالی است که از نظر فرهنگ سکولار، بسیاری از دانشمندان، فقها، فلاسفه و عرفا، اگر به علم خودشان عمل هم نکنند، تغییری برایشان حاصل نمیشود، به آنها عالم میگویند و پیشرفتشان در آن علم، بستگی به تلاشهای ذهنیشان دارد و عمل نکردن به آن علوم تاثیر چندانی در علمشان نخواهد داشت. اینها علم را به عنوان اطلاعات و دانش در ذهن خودشان دارند و اگر به آن عمل هم نکنند، عالم و دانشمند خطاب میشوند.
🔸️اما علمی که اسلام در نظر گرفته غیر از این علوم معمولی است که در دانشگاههای داخل و خارج، حتی در حوزههای علمیه و در جوامع اسلامی است! نکته مهم در علم اسلامی این است که به آن عمل بشود و فقط در ذهن و حافظه و اینها نباشد. اگر فقط به عنوان یکسری اطلاعات و آگاهی و دانش این علم را با خودمان حمل کنیم و بار کنیم اما به آن عمل نکنیم، این از نظر اسلام علم نیست.
👈ویژگیهای علم از نظر اسلام:
1️⃣نامحدود و بیکرانه است: شامل هرگونه اطلاعات و آگاهی میشود و اختصاص فقط به علم فقه و یا پزشکی و توحید و ریاضی و... ندارد.
2️⃣لزوماً به وسیله عقل ارزشی به دست میآید. همانطور که در جلسات قبل اشاره شد، عقل ارزشی یا همان وجدان باید فعال، پویا، نقشآفرین و در حال رشد و تقویت باشد تا بتواند تمام مسائل را خوب تحلیل و بررسی کند، بعد آن مسائل تحلیلشده، وارد قلب میشود و انسان میتواند به آنها عمل کند. در واقع عقل ارزشی، همان رسول باطنی است که انسان دارد و برای ما معیارهای ارزشی را بررسی میکند.
👈ادامه دارد...
🤚گروه تربیتی "سلام فرمانده" وابسته به کانال "نظام تعلیم و تربیت اسلامی"
https://eitaa.com/joinchat/2869100725C996f5fe875
📜نظام تعلیم و تربیت اسلامی
@Nezam_Tarbiat_Eslami
🎥آرشیو سرودهای سلام فرمانده
@SalamFarmandeh_archive
نظام تعلیم و تربیت اسلامی
📄"متن کامل کنفرانس۷، جلسه۵، قسمت اول" 📚سلسله مباحث تربیتی در گروه سلام فرمانده با موضوع: "جهاد تبیی
📄"متن کامل کنفرانس۷، جلسه۵، قسمت دوم"
👈ادامه ویژگیهای علم اسلامی:
🔹️آن چیزی که در بستر علمی، در مکتب سکولاریسم یا پوزیتیویسم به نام علم دارد تولید میشود، خاستگاهشان عقل زمینی است. برای همین از دیدگاه اسلام به عنوان علم تلقی نمیشوند و تخصص، فن یا فضل نامیده میشوند. یا آن دسته از علوم بشری که اساسشان هوش و حافظه است و با هدایتهای عقل ارزشی به دست نمیآیند نیز از دیدگاه اسلام، علم محسوب نمیشوند. چون علم اسلامی فقط به وسیله عقل ارزشی تولید میشود و تبدیل به نور میشود، انسان را هدایت میکند.
3️⃣نور، متصل به وحی و هدایتگر است.
4️⃣هدف نهایی آن، کشف حقایقی است که از آیات الهی گرفته میشوند. یعنی هدف نهایی تحقیق در علم اسلامی، کشف حقایق و یا آگاهی از آیات الهی است. حقایق، یعنی آگاهی از قوانین حاکم بر هستی. بنابراین هرگونه دانش و دستاورد بشری اگر در مسیری باشد که توجه انسان را از آیات و قوانین حاکم بر هستی و آیات الهی دور کند، از دیدگاه اسلام، علم تلقی نمیشود.
5️⃣علم اسلامی صد در صد یقینی و ثابت است. اگر در آن شک، شبهه، ظن، گمان، وهم، تردید، تخیل، احتمال و تزلزل وجود داشته باشد، از نظر اسلام علم محسوب نمیشود.
6️⃣شرط اصلی کسب علم و رسیدن به علم و دسترسی به علم از نظر اسلام، تطهیر قلب از هرگونه گناه، شک، تردید، رجس و پلیدی است. بنابراین از دستاوردهای بشری، آنچه که از دلهای پلید و گنهکار یا مغزهای بیمار یا اندیشههایی که شک و تردید و تزلزل در آنهاست از نظر اسلام، اینها مردود و خارج از علم اسلامی شمرده میشوند.
7️⃣هدف علم در اسلام، آگاهی بشر به قوانین، روشها، اصول، اهداف و برنامههایی است که دسترسی انسان و جامعه انسانی را به زندگی سعادتمند و آرامشبخش و موفق آسان میکند که در اسلام از آن به عنوان حیات طیبه تعبیر شده است. حیات طیبه زندگی انسان تربیت شده در اسلام است که با عمل به علم اسلامی، تمام شئونات مراحل زندگی و حیات انسانی او به کمال رسیده است. در سوره نحل آیه ۹۷ به آن اشاره شده: مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثى وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَياةً طَيِّبَةً". بنابراین علومی که انسانها را از بهشت قرب خداوند و رحمت الهی دور کند، آرامش روح و روان انسانها را تامین نکند، انسانها را در عبور از بحرانهای زندگیشان راهنمایی و یاری نکند یا در یک کلمه، انسانها را به حیات طیبه نرساند، از دیدگاه اسلام علم شناخته نمیشود.
🔸️همه علوم و همه دستاوردهای بشر، به شرط اینکه در راستای این شروط و ویژگیها قرار بگیرند، ما میتوانیم آنها را به عنوان علم یا مقدمه علم در اسلام تلقی کنیم. به بیانی دیگر، همه علوم، وقتی که در اختیار و در راستای بایدها و نبایدهای عقل ارزشی قرار بگیرند، ما آنها را به عنوان علم یا مقدمه علم میتوانیم تلقی کنیم.
🔹️تمام علوم و دستاوردهای موجود بشر را میتوان در اختیار عقل ارزشی و در راستای بایدها و نبایدهای معنوی اسلام قرار داد، بازسازی و تبدیل به نورشان کرد تا هدایتگر، روشنکننده و راهگشا باشند.
🔸️روایت بسیار زیبایی از حضرت مولا امیرالمومنین علی علیهالسلام داریم که تعریف علم حقیقی و نشانههای این علم در آن معرفی شده و در کتاب اصول کافی هم آمده است.
🔹️ایشان میفرمایند: يَا طَالِبَ الْعِلْمِ إِنَّ الْعِلْمَ ذُو فَضَائِلَ كَثِيرَةٍ فَرَأْسُهُ التَّوَاضُعُ وَ عَيْنُهُ الْبَرَاءَةُ مِنَ الْحَسَدِ وَ أُذُنُهُ الْفَهْمُ وَ لِسَانُهُ الصِّدْقُ وَ حِفْظُهُ الْفَحْصُ وَ قَلْبُهُ حُسْنُ النِّيَّةِ وَ عَقْلُهُ مَعْرِفَةُ الْأَشْيَاءِ وَ الْأُمُورِ...".
🔸️در این روایت حضرت، علم را به شکل یک انسانی تلقی کردند که میفرمایند: فَرَأْسُهُ التَّوَاضُعُ؛ سر علم تواضع است، یعنی علم با تواضع بدست میآید و نهایتاً هم به تواضع میانجامد. درخت هرچه پربارتر است سر به زیرتر است. پس آن کسی که علم حقیقی را دارد از تواضع برخوردار است؛ علم حقیقی اسلام را اگر کسی درک کند و به آن برسد، او را به تواضع میرساند.
🔹️حضرت در ادامه میفرمایند که وَ عَيْنُهُ الْبَرَاءَةُ مِنَ الْحَسَد؛ چشم علم، پرهیز و دوری از حسد است. هرگونه حسادت، چه در مرحله کسب علم، چه در مرحله عمل به علم، چه در مرحله اجرا و ارائه آن علم، باعث کوری و عدم هدایت و روشنگری آن علم میشود و انسان را به نور و شهود و یقین نمیرساند. بنابراین عالِمی که مبتلا به حسد باشد، از دید اسلام کور است. یعنی دانش او، هیچ فایدهای در هدایتش ندارد.
👈ادامه دارد...
🤚گروه تربیتی "سلام فرمانده" وابسته به کانال "نظام تعلیم و تربیت اسلامی"
https://eitaa.com/joinchat/2869100725C996f5fe875
📜نظام تعلیم و تربیت اسلامی
@Nezam_Tarbiat_Eslami
🎥آرشیو سرودهای سلام فرمانده
@SalamFarmandeh_archive
نظام تعلیم و تربیت اسلامی
📄"متن کامل کنفرانس۷، جلسه۵، قسمت دوم" 👈ادامه ویژگیهای علم اسلامی: 🔹️آن چیزی که در بستر علمی، در م
📄"متن کامل کنفرانس۷، جلسه۵، قسمت سوم"
🔹️حضرت در ادامه میفرمایند: وَ أُذُنُهُ الْفَهْمُ؛ گوش علم، فهم است، یعنی مطالب علمی باید طوری در جان مخاطب هضم شود و در قلب او بنشیند تا عمیقاً آن علم را درک کند تا هرگونه شک و تردید و ابهام از او برطرف شود و برایش یقینآور باشد.
🔸️بعد میفرمایند: وَ لِسَانُهُ الصِّدْقُ؛ زبان علم، صداقت است. یعنی هرگونه نادرستی، انحراف، دروغ، هرگونه پیشفرضهای بیمبنا، فریب، چه در طراحی علم، چه در کاربرد علم، چه در آموزش این علم وجود داشته باشد، باعث گنگی، لالی و گمراهی علم میشود. گویی حضرت میخواهند بگویند که علمی که آلوده به اغراض نفسانی باشد، علمی که آلوده به شهوات و امیال نفسانی باشد، آلوده به فریب و ریا باشد، این علم نیست؛ بلکه یک موجوی است لال و گنگ که از بیان شرایط و مقاصد خودش ناتوان و عاجز خواهد شد.
🔹️در ادامه میفرمایند: وَ حِفْظُهُ الْفَحْصُ؛ حافظه این علم، تحقیق و تفحص است. یعنی بایگانی این علم، فقط در صورت تحقیق و تفحص، پژوهش و آزمایش گسترش پیدا میکند
و در برابر نیازها، سوالات، ابهامات میتواند پاسخگو باشد. گویی حضرت میخواهند بگویند که علمی که بدون تحقیق و پژوهش باشد، قابل گسترش نخواهد بود. مثل یک انسانی میشود که حافظه ندارد، یعنی از تحلیل دادهها و ارائه نتایج ناتوان و عاجز میشود.
🔸️در ادامه میفرمایند: وَ قَلْبُهُ حُسْنُ النِّيَّةِ؛ قلب علم، حسننیت و خوشبینی است. قلب علم پاکی اندیشه از هرگونه مقاصد آلوده، ناامیدی، تعصب بیجا، خودخواهی و خودمحوری است. علمی که حسننیت نداشته باشد مثل یک انسان بدون قلب میشود، یعنی مثل یک حیوان میشود. منظور از قلب، عضو ماهیچهای صنوبری شکل نیست، بلکه آن عضوی است که مرکزیت روح را به عهده گرفته، بر جسم حکومت میکند و انسان به وسیله آن از حیوانات متمایز میشود.
🔹️حضرت در ادامه حدیث میفرمایند: وَ عَقْلُهُ مَعْرِفَةُ الْأَشْيَاءِ وَ الْأُمُورِ؛ عقل علم، معرفت و آگاهی و شناخت حقیقی از اشیاء و امور است. یعنی شناخت صحیح و دقیق از همه اشیاء و امور. این میشود منبع و وسیلهای برای تحقیق و رسیدن به نتیجه درست برای علم. گویی حضرت دارند میگویند علمی که بر اساس شک و ظن و گمان و خیال و تردید و احتمال و... باشد، علم نیست؛ چون نتایج تحقیق باید روشن باشد، باید دقیق باشد و اگر ما نسبت به اشیاء و نسبت به امور اطرافمان معرفت و آگاهی نداشته باشیم، نمیتوانیم به پاسخ روشن و دقیق برسیم و نمیتوانیم از نتایجی که به ما ارائه میدهد، مطمئن باشیم. علمی که بر اساس حدس و گمان باشد، این نمیتواند برای جامعه بشری هادی و راهنما باشد، نمیتواند برای جامعه بشری در حکم نور و در حکم روشنکننده و ارائهدهنده مسیر درست باشد.
🔸️در ادامه روایت حضرت میفرمایند: وَ يَدُهُ الرَّحْمَةُ: دست علم، رحمت است. یعنی هرگونه علمی باید با لطف و رحمت و مرحمت و عطوفت و مهر و مهربانی شروع شود. باید با همینها ادامه پیدا کند و انتها هم باید به مرحمت و لطف و ترحم منتهی شود. علمی که از رحمت و ترحم و مهربانی و عطوفت دور باشد، علم ناقص است و حیات انسانی و جامعه بشری را به بیرحمی و بیتفاوتی مبتلا میکند. چنین علمی از نظر اسلام بیشتر شبیه یک انسانی است که به خاطر نداشتن دست، از استفاده و تجربه همه اشیا و امور ناتوان است و نمیتواند به آنها دسترسی داشته باشد.
🔹️در ادامه روایت حضرت میفرمایند: وَ رِجْلُهُ زِيَارَةُ الْعُلَمَاءِ؛ پای علم، دیدار علما است، به شرط اینکه عالِم با همان تعریفی که از علم در اسلام شد، مطابقت داشته باشد. عالم کسی است که خودش به علمش عمل میکند و علمش را به دیگران منتقل میکند و آن علم، هم برای خودش نور و هدایتگر است و هم باعث راهنمایی و هدایت دیگران میشود. شرکت در محافل و مجالس چنین علمایی و یا توجه به سیره علمی و رفتاری آنها، یک ابزار ورودی میشود که علم را به مراتب بالا، به آسمانها متصل میکند و علمی که چنین پایی نداشته باشد، محدود، اسیر، فلج و زمینگیر است و چنین علمی از رسیدن به اسرار و عوالم و مراتب بالای علمی ناتوان میشود و نمیتواند هدایتگر جوامع بشری باشد.
👈ادامه دارد...
🤚گروه تربیتی "سلام فرمانده" وابسته به کانال "نظام تعلیم و تربیت اسلامی"
https://eitaa.com/joinchat/2869100725C996f5fe875
📜نظام تعلیم و تربیت اسلامی
@Nezam_Tarbiat_Eslami
🎥آرشیو سرودهای سلام فرمانده
@SalamFarmandeh_archive
نظام تعلیم و تربیت اسلامی
📄"متن کامل کنفرانس۷، جلسه۵، قسمت سوم" 🔹️حضرت در ادامه میفرمایند: وَ أُذُنُهُ الْفَهْمُ؛ گوش علم،
📄"متن کامل کنفرانس۷، جلسه۵، قسمت چهارم (آخر)"
🔸️آخرین مورد حضرت میفرمایند:ِ وَ هِمَّتُهُ السَّلَامَةُ؛ همت علم، سلامت است. این نکته بسیار ظریف است. یعنی حرکت و انگیزش و تداوم و استقامت علم، همه باید در قلب به صورت سلامت شکل بگیرد. اینها اگر در قلب نامتعادل، مضطرب، آشفته و بیمار شکل بگیرد، علم در چنین حالتی، شبیه به یک انسانی است که انگیزه و همت و اراده برای حرکت ندارد. مشخص است که یک چنین انسانی به هیچ هدف خوب و به هیچ مقصد سازنده و بالندهای دست پیدا نمیکند.
🔹️سلامت در این عبارت معانی زیادی دارد. مثل اعتدال روح و جسم یا آرامش روح و جسم، اما یکی از معانی مهم سلامت، تسلیم و آمادگی جسمی و روحی برای پذیرش است. آن عالمی که از سلامت و تسلیم و آمادگی برای پذیرش برخوردار نباشد، چطور میخواهد بتواند مشکلات علمی را برطرف کند؟ چطور میخواهد راه دسترسی به معارف و یا محافظت از آنها را توسعه بدهد و در این راه، انواع مشقات را تحمل کند؟ گویی حضرت میخواهند به ما بگویند که علمی که در قلب و روح بیمار و مضطرب و در قلب و روح انسان نامتعادل و آشفته که مبتلا به هرج و مرج روانی هست، شکل بگیرد این از دیدگاه اسلام، علم نیست، چون علم باید در قلب سالم و متعادل تبلور بکند تا بتواند هدایتگر بشر باشد.
👈پایان متن کامل کنفرانس ششم، جلسه ۵ در گروه تربیتی سلام فرمانده، انشاءالله ادامه جلسات در طول هفته در گروه برگزار خواهد شد و فایل صوتی و متنی آن، در کانال درج خواهد شد.
🤚گروه تربیتی "سلام فرمانده" وابسته به کانال "نظام تعلیم و تربیت اسلامی"
https://eitaa.com/joinchat/2869100725C996f5fe875
📜نظام تعلیم و تربیت اسلامی
@Nezam_Tarbiat_Eslami
🎥آرشیو سرودهای سلام فرمانده
@SalamFarmandeh_archive
۱۱۱.mp3
15.96M
📚سلسله مباحث تربیتی در گروه سلام فرمانده با موضوع: "جهاد تبیین در بررسی و آموزش مبانی تعلیم و تربیت اسلامی"
💠موضوع جلسه ششم:
"ویژگیهای علم در کلام حضرت مولا امیرالمونین(ع)" (کنفرانس شماره ۸ گروه)
💠استاد: سرکار خانم آزادی (مسئول محترم مجموعه مبلغات شهر تهران، ادمین کانال رسمی پاسخگویی به شبهات و مدرس کتاب نظریه تربیتی اسلام)
💠روز و تاریخ کنفرانس برگزار شده: چهارشنبه، ۱تیر ۱۴۰۱، ساعت ۲۱:۳۰
📄دسترسی سریع به متن کامل این کنفرانس:
قسمت اول
قسمت دوم
قسمت سوم
🤚آدرس گروه تربیتی "سلام فرمانده"
https://eitaa.com/joinchat/2869100725C996f5fe875
🌿کانال نظام تعلیم و تربیت اسلامی
@Nezam_Tarbiat_Eslami
نظام تعلیم و تربیت اسلامی
📚سلسله مباحث تربیتی در گروه سلام فرمانده با موضوع: "جهاد تبیین در بررسی و آموزش مبانی تعلیم و تربیت
📄"متن کامل کنفرانس۸، جلسه۶، قسمت اول"
📚سلسله مباحث تربیتی در گروه سلام فرمانده با موضوع: "جهاد تبیین در بررسی و آموزش مبانی تعلیم و تربیت اسلامی"
💠موضوع جلسه ششم:
"ویژگیهای علم در کلام حضرت مولا امیرالمونین(ع)" (کنفرانس شماره ۸ گروه)
💠استاد: سرکار خانم آزادی (مسئول محترم مجموعه مبلغات شهر تهران، ادمین کانال رسمی پاسخگویی به شبهات و مدرس کتاب نظریه تربیتی اسلام)
💠روز و تاریخ کنفرانس برگزار شده: چهارشنبه، ۱تیر ۱۴۰۱، ساعت ۲۱:۳۰
🔹در ادامه بحثمان در موضوع جهاد تبیین در عرصه تعلیم و تربیت اسلامی، به مبحث شرح واژه علم در اسلام رسیدیم. ۱۰ ویژگی از ۲۴ ویژگی علم در کلام مولا امیرالمومنین علی علیهالسلام در یک روایت مبسوطی مورد بررسی قرار گرفت که تعریف علم و ویژگیهای آن از این نشانهها، احصا میشود. حضرت امیرالمومنین علی علیهالسلام در این بیان نورانی، امتیازات و برتریها و مشخصات و نشانههایی را در تعریف علم از دیدگاه اسلام بیان میفرمایند که با سایر دیدگاههایی که تاکنون داشتیم کاملاً متفاوت است.
🔸حضرت در ادامه روایت میفرمایند: وَ حِكْمَتُهُ الْوَرَعُ؛ حکمت علم، پارسایی است. یعنی مراقبت و محافظت از ارزشها، پرهیز از تمام آنچه که نهی شده (ضد ارزش). یعنی علم از نظر اسلام این است که با پارسایی، پرهیزکاری و مراقبت از آلودگیها شروع بشود، با پارسایی و مراقبت از آلودگیها ادامه پیدا کند و در نهایت به پارسایی و پرهیزکاری ختم شود.
🔹️از نظر اسلام، علم از دستاوردهای بسیار دقیق بشری هم حتی حساستر است و با هرگونه آلودگی آسیب میبیند. مثلا آنجایی که دانشمندان تحقیقات میکروبی و میکروسکوپی و نانومتری و ژنتیک نجام میدهند هرگونه آلودگی، اساس همه تحقیقاتشان را برهم میزند.
🔸️مسئله مراقبت و مسئله پرهیزگاری و پارسایی در نظریه تربیتی اسلام، یک مفهوم انتزاعی نیست، بلکه یک مسئله بسیار علمی و دقیق است که اگر برایش برنامهریزی نشود و برای رعایت، مراقبت و پرهیز از آلودگیها، مراقبت انجام نشود، امکان ورود هر ویروسی به این نرمافزارها و برنامههای تربیتی وجود دارد و در نتیجه به ثمرات علم و نتایجی که از آن میخواهد دریافت بشود (یعنی حکمت)، آسیب میزند.
🔹️یک برداشت دیگر از بیان نورانی امیرالمومنین علی علیهالسلام این است که مراقبت و این پرهیزگاری، باعث بارور شدن و شکوفا شدن علم میشود. میوههای علم "حکمت"، نام دارد. حکمت به نوبه خودش باعث پارسایی در وجود عالِم میشود، پس هر علمی که به حکمت نرسد، علم محسوب نمیشود. هر علمی که با پارسایی و پرهیزگاری و مراقبت شروع نشود و پارسایی همراهش نباشد و به پارسایی و پرهیزگاری و مراقبت منتهی نشود، علم نیست.
🔸حضرت مولا میفرمایند: وَ مُسْتَقَرُّهُ النَّجَاةُ؛ قرارگاه علم، پیروزی و نجات است. از امتیازات و برتریهای ویژه علم با تعریف اسلامی این است که هر کجا باشد، نجات و عبور از بحرانها و غلبه بر مشکلات نتیجه آن خواهد بود. گویی حضرت علی علیهالسلام میخواهند بگویند تفاوت علم اسلامی با علوم غیر اسلامی این است که نجات جوامع بشری از بحرانها، از افسردگیها، از ظلم و تجاوزها، از تفرقهها، فریب، نیرنگ، قتل، غارت، ناامنی، حتی جنگهای داخلی و خارجی، همه به همه به دست علم است و هر علمی که به چنین نتایجی منتهی نشود از نظر اسلام، علم نیست. هر علمی که نجات بشریت را در پی نداشته باشد، علم نیست. هر علمی که نتواند بشریت را از بنبستهای فکری، اخلاقی، سیاسی، اجتماعی و خانوادگی نجات بدهد از دیدگاه اسلام علم نیست.
🔹️ ویژگی بعدی که مولا میفرمایند: وَ قَائِدُهُ الْعَافِیةُ؛ راهبر و راهنمای علم، عافیت است. عافیت معنای متعددی دارد، راغب اصفهانی در مفردات و مرحوم علامه طباطبایی در تفسیر المیزان، درباره کلمه عافیت، معنای قصد کردن، قصد زیاد شدن، بخشیده شدن از گناه، محو اثرات منفی، نادیده گرفتن، کثرت در اموال، تبدیل گرفتاریها به فراوانی و راحتی، و... . اما در اسلام، تعاریف دیگری هم دارد، در کتاب قاموس قرآن، بیشتر نظریات بزرگان در مفهوم عافیت ذکر شده. مثلا گواراترین نعمتها، زیباترین لباس، بالاترین موضوع دعا و درخواست از خداوند بعد از یقین، گرامیترین نعمتها، گرامیترین بخششها، وسیله درک لذتهای حیات، محبوبترین درخواست نزد خداوند از طرف بندگان، به سلامت از گرفتاری عبور دادن، یا وصول مقامات بهشتی.
👈ادامه دارد...
🤚گروه تربیتی "سلام فرمانده" وابسته به کانال "نظام تعلیم و تربیت اسلامی"
https://eitaa.com/joinchat/2869100725C996f5fe875
📜نظام تعلیم و تربیت اسلامی
@Nezam_Tarbiat_Eslami
نظام تعلیم و تربیت اسلامی
📄"متن کامل کنفرانس۸، جلسه۶، قسمت اول" 📚سلسله مباحث تربیتی در گروه سلام فرمانده با موضوع: "جهاد تبیی
📄"متن کامل کنفرانس۸، جلسه۶، قسمت دوم"
🔸️اما نکتهای که از مجموعه معانی عافیت به دست میآید، این است که عافیت به مفهوم سلامت مطلق و بدون خطر نیست، بلکه به معنی به سلامت عبور کردن از خطرات است. یعنی معنی عافیت، بلا ندیدن نیست بلکه به سلامت گذشتن از میان بلاها است. گویی حضرت در این بیان نورانیشان میخواهند به ما بگویند که رشد کردن، زیاد شدن، بخشوده شدن از گناهان، به سلامت گذشتن از خطرات و بلاها، عبور از بحرانها، محو اثرات مخرب و منفی، تبدیل گرفتاریها به راحتی، عفو الهی، توفیقات الهی، جلب حسنات، همه و همه در قالب عافیت، از اهداف علم در اسلام است.
🔹️بنابراین هر علمی که عنایات خداوند را جلب نکند علم نیست، هر علمی که نتواند آن اثرات مخرب و منفی گناهان و خطاها و حوادث را محو کند، علم نیست. هر علمی که شریفترین لباسهای اجتماعی و خانوادگی و فردی یعنی آبرو و عزت را فراهم نکند، از نظر اسلام علم محسوب نمیشود.
🔸️در ویژگی بعدی حضرت میفرمایند: وَ مَرْكَبُهُ الْوَفَاءُ؛ مرکب علم، وفاداری است. علم چه ارتباطی به وفاداری دارد!؟ امیرالمومنین علیهالسلام میفرمایند پایبندی به ارزشها و وفاداری، خصوصاً وفاداری درباره حقایق عالم هستی و عدم کتمان آنها و وفاداری به عقل برای علم مثل مرکب میماند برای انسان. انسان بدون مرکب، انسان بدون وسیله حمل و نقل، برای عبور از هر چیزی از وسعت عظیم سرزمینها، از اقیانوسها و دریاها، از فضا و آسمان بیکران مثل یک موجود حیرانزده و ناتوان و عاجز است. پس با این تعریف، هر علمی که به اصول انسانی و ارزشها پایبند و وفادار نباشد، بدون مرکب است و از عبور و ورود به معارف عاجز خواهد بود.
🔹️هر علمی که به حرکت و روش عقل ارزشی وفادار نماند، علم بی مرکب است. هر علمی که به دفاع از حقیقت متعهد نباشد، علم بی مرکب است. یک علمی بدون حرکت و سرگردان در میان اقیانوس ابهامات و تشکیکات است. هر علمی که حقایق جهان هستی و حقیقتها را پنهان کند، علم بی مرکب است. هر علمی که به تعهداتش پایبند نباشد و آغشته و آلوده به هرگونه بیوفایی در برابر هدایت و صلاح بشریت باشد، آن علم بی مرکب است و از دسترسی به سرزمینهای معارف و اسرار الهی دور خواهد بود و حتی راه ورود را هم نخواهد داشت.
🔸️ویژگی بعدی میفرمایند: وَ سِلَاحُهُ لِینُ الْكَلِمَةِ؛ سلاح علم، نرمزبانی است. خیلی نکته ظریفی است این مطلب، مولا امیرالمومنین علیهالسلام در این بیان نورانیشان میفرمایند که علم، سلاح و ابزاری دارد؛ یعنی زمانی که میخواهد دلها را تسخیر کند، درکها و فهمها را جذب کند، شوقها و علاقهها را برانگیزد، بر ابهامات و نادانیها پیروز شود و هنگام انتقال معارف، سلاحش زبان نرم، اخلاق مهربان و بیان آرام و دلنشین است؛ در غیر این صورت، وقتی که با ابهامات مخاطبین روبرو شویم و تمایلات مخالف آنها در برابر ما قرار بگیرد، علم بدون نرمزبانی و بیان دلنشین، مثل یک سربازی میماند که بدون سلاح وارد میدان جنگ شده است. لذا هر علمی که بخواهد خشونت را به جای منطق و آرامش پیشنهاد کند، بخواهد سرزنش، شماتت، تحقیر یا ترور شخصیت را انتخاب کند و هر علمی که زبان خشن و سخت را انتخاب کند، این علم بیسلاح در برابر دلهای ناآرام، ناآگاه و مخالف است.
🔹️رسول مکرم اسلام صلواتاللهعلیه میفرمایند شرط قبولی همه اعمال نماز است، شرط قبولی نماز، ولایت مولا امیرالمومنین علیهالسلام و شرط قبولی ولایت مولا، داشتن حُسنخُلق است. پس علمی که خشونت، بدزبانی، بد خلقی و سوءخلق همراهش باشد آن علم از نظر اسلام، علم نیست.
🔸️ویژگی دیگر که حضرت میفرمایند: وَ سَیفُهُ الرِّضَا؛ شمشیر علم، رضا و خوشدلی است. از ویژگیها و امتیازات دیگر علم این است که رضایت، خوشنودی و خوشدلی را به همراه دارد. گویی حضرت میخواهند به ما بگویند در تمام نظامات اجتماع، از نظام خانواده گرفته تا نظامهای جامعه، جامعهای به علم دست پیدا میکنند که به رضایت، شادکامی و خوشدلی برسند و هر علمی که به رضایت و خوشدلی نرسد، نمیتواند در شکستن بحرانها و نارضایتیها و اعتراضات موفق باشد و آن علم از نظر اسلام، علم نیست.
🔹️در نظام خانواده، والدین به عنوان عالِم در خانه اگر بتوانند طوری رفتار کنند که نتیجهاش رضایت همسران، همدیگر و رضایت فرزندانشان باشد، آن والدین، والدین عالمی هستند. یا در اجتماع و در مناسبات دیگر جامعه. پس نکته ظریف و زیبایی است که باید دقت بشود.
🔸️در واژه بعدی حضرت میفرمایند: وَ قَوْسُهُ الْمُدَارَاةُ؛ کمان علم (تیر و کمان)، مدارا است. وصول علم به بعضی از اهداف به زمان نیاز دارد و باید به وسیله مدارا با آن اهداف برسیم.
👈ادامه دارد...
🤚گروه تربیتی "سلام فرمانده" وابسته به کانال "نظام تعلیم و تربیت اسلامی"
https://eitaa.com/joinchat/2869100725C996f5fe875
📜نظام تعلیم و تربیت اسلامی
@Nezam_Tarbiat_Eslami
نظام تعلیم و تربیت اسلامی
📄"متن کامل کنفرانس۸، جلسه۶، قسمت دوم" 🔸️اما نکتهای که از مجموعه معانی عافیت به دست میآید، این است
📄"متن کامل کنفرانس۸، جلسه۶، قسمت سوم(آخر)"
🔸️یعنی برای رویارویی با هدف و مشکلات دورتر، مثال تیر و کمان را ایشان مطرح کردهاند. برای رسیدن به اهداف درازمدت، باید از یک ابزاری به نام مدارا استفاده کنیم. یعنی رضایتمندی یا خوشدلی برای رسیدن به اهداف نزدیک علمی است و مداراکردن برای رسیدن به اهداف دور علمی است.
🔹️حضرت میفرمایند آن علمی که مجهز به مدارا نباشد مثل رزمندهای است که تیر و کمان ندارد تا به دشمنی که دور هست ضربه بزند و مقابله کند. یا اینکه علمی که مجهز به مدارا نیست، مثل یک انسانی است که تیر دارد اما کمان ندارد و مسلماً بدون کمان کارایی خودش را از دست میدهد و نمیتواند به هیچ کدام از اهدافش برسد. در واقع نقش مدارا، نقش حوصله، صبوری، مقاومت و تداوم و پیگیری در حیات انسان و در پژوهشها، تحقیقات، در مبارزه با مشکلات، در رویارویی با مسائل مختلف جامعه و خانواده، آنقدر مهم و تعیینکننده است که به قوس یا کمان تشبیه شده است.
🔸برای اینکه به عمق مفهوم این روایت پی ببریم، دو موضوع باید مدنظر باشد: یکی تمثیلاتی که حضرت برای امتیازات علم بکار میبرند، باید مورد تحقیق قرار بگیرد. بیست و چهار تمثیل را حضرت اشاره میکنند مثل رَأْسُ ،عَین، أُذُنُ، سِلَاحُ، سیف و... . مثلاً درباره کلمه رَأس، انواع، کاربرد، مفاهیم مختلف و موضوعات آن باید مورد بررسی قرار گیرد. از آن طرف هم وقتی رَأس در مفهوم سر انسان بکار میرود، خواصش، ویژگیهایش و... باید مورد تحقیق قرار گیرد. یکی هم موضوع خود آن امتیازات و برتریهایی است که حضرت برای علم میفرمایند؛ مثل تواضع، دوری از حسد، فهم، صدق، حُسننیت، عافیت و... . تمام این نکات را ایشان در برابر تمثیلها مطرح فرمودهاند. نقش هر کدام از اینها در برتریبخشی به علم نیز باید مشخص شود. اگر روی این موضوع خوب تحقیق شود، درمییابیم که آن چیزی که حضرت درباره علم به ما میگویند، دقیقاً همان تفاوتهای عمدهای است که در علوم سکولار وجود ندارد.
🔹ویژگی بعدی، میفرمایند: وَ جَیشُهُ مُحَاوَرَةُ الْعُلَمَاءِ؛ سپاه و لشکر علم، محاوره با علما است. همانطور که برای پیروزی در برابر دشمن، سپاه و لشکر لازم است؛ همانطور که برای برقراری نظم و امنیت و اجرای حدود و قانون، سپاه و لشکر لازم است؛ همانطور که سپاه و لشکر، عامل عزت و قدرت و استقامت یک حکومت است؛ علم هم سپاه و لشکرش محاوره و مراوده با علما است. چرا؟ تا قدرت خودش را حفظ کند و در برابر جهل و باطل استقامت کند و بتواند دستاوردهای خود را به منصه ظهور برساند. منظور حضرت از علما چیست؟ منظور حضرت از کلمه علما، دانشمندان و اندیشمندان بی دین و بدون تعهد و خارج از تعریف اسلام نیست، بلکه عالِم در نظریه تربیتی اسلام فردی است که تمام نشانهها و ویژگیهای علم اسلامی در شخصیت او بارز و متجلی شده است. لذا سپاه و لشکر علم، محاوره، گفتوگو و ارتباط دائم علمی با علما است.
🔸️ویژگی دیگری که حضرت میفرمایند: وَ مَالُهُ الْأَدَبُ؛ ادب در لسان رسول خدا(ص) و اهل بیت علیهمالسلام به معنی تربیت اسلامی است. کلمه تربیت از زمان خلفای بنیامیه و بنیعباس به جای کلمه ادب استفاده شده است. در صدر اسلام در هیچکدام از روایتهای رسول خدا(ص) و اهل بیت علیهمالسلام، کلمه تربیت با مفهوم کنونی استفاده نشده و کلمه ادب در روایات آمده است. لذا طبق فرمایش حضرت، قدرت و توانایی علم به وسیله تربیت اسلامی و در بستر دین اسلام امکانپذیر است.علم باعث تربیت اسلامی و رشد و توسعه تربیت اسلامی میشود. پس علمی که تربیت اسلامی را در جامعه فراهم نکند و عالمی که تربیت اسلامی نداشته باشد از نشانهها و علائم علم در نظریه تربیتی اسلام کاملاً تهی و خالی است.
🔹️امیرالمومنین علیهالسلام در نامهای در نهجالبلاغه خطاب به امام حسن مجتبی علیهالسلام میفرمایند: فَبَادَرْتُكَ بِالْأَدَبِ قَبْلَ أَنْ يَقْسُوَ قَلْبُكَ وَ يَشْتَغِلَ لُبُّكَ؛ یعنی تو را تربیت اسلامی نمودم، قبل از آنکه قلبت گرفتار سختیها و قساوتها و سنگدلیها شود و قبل از آن که آمادگی برای دریافت آداب و عادات حسنه را از دست بدهد و قبل از آنکه عقلت به شئون مختلف زندگی مشغول شود و برای فهم و درک و پذیرش معارف تربیتی اسلام بخواهد آنها را از دست بدهد.
🔸️در این فراز هم حضرت میفرمایند که از نشانههای علم این است که ادب به همراه داشته باشد. یعنی توانایی علم فقط به وسیله تربیت اسلامی است که رشد پیدا میکند و توسعه مییابد.
👈پایان متن کامل کنفرانس هشتم، جلسه ۶ در گروه تربیتی سلام فرمانده، انشاءالله ادامه جلسات در طول هفته در گروه برگزار خواهد شد و فایل صوتی و متنی آن، در کانال درج خواهد شد.
🤚گروه تربیتی "سلام فرمانده" وابسته به کانال "نظام تعلیم و تربیت اسلامی"
https://eitaa.com/joinchat/2869100725C996f5fe875
📜نظام تعلیم و تربیت اسلامی
@Nezam_Tarbiat_Eslami
👈قابل توجه والدین و علاقمندان به تربیت قرآنی📖
🤚گروه تربیتی سلام فرمانده(وابسته به کانال نظام تعلیم و تربیت اسلامی) برگزار میکند:
📚سلسله مباحث تربیتی با موضوع: "جهاد تبیین در بررسی و آموزش مبانی تعلیم و تربیت اسلامی"
💠موضوع جلسه هفتم:
"علم در کلام حضرت امیرالمونین(ع) و رسول مکرم اسلام(ص)" (کنفرانس شماره ۹ گروه)
💠استاد: سرکار خانم آزادی (مسئول محترم مجموعه مبلغات شهر تهران، ادمین کانال رسمی پاسخگویی به شبهات و مدرس کتاب نظریه تربیتی اسلام)
💠روز و تاریخ کنفرانس:
چهارشنبه، ۸تیر ۱۴۰۱، ساعت ۲۱:۳۰
❇️لطفا دوستان خود را دعوت نمایید
👈دسترسی سریع به صوت و متن جلسات قبل:
جلسه۱
جلسه۲
جلسه۳
جلسه۴
جلسه۵
جلسه۶
🤚آدرس گروه تربیتی "سلام فرمانده"
https://eitaa.com/joinchat/2869100725C996f5fe875
🌿کانال نظام تعلیم و تربیت اسلامی
@Nezam_Tarbiat_Eslami
نظام تربیتی ۷.mp3
7.6M
📚سلسله مباحث تربیتی در گروه سلام فرمانده با موضوع: "جهاد تبیین در بررسی و آموزش مبانی تعلیم و تربیت اسلامی"
💠موضوع جلسه هفتم:
"علم در کلام حضرت امیرالمونین(ع) و رسول مکرم اسلام(ص)" (کنفرانس شماره ۹ گروه)
💠استاد: سرکار خانم آزادی (مسئول محترم مجموعه مبلغات شهر تهران، ادمین کانال رسمی پاسخگویی به شبهات و مدرس کتاب نظریه تربیتی اسلام)
💠روز و تاریخ کنفرانس برگزار شده: چهارشنبه، ۸تیر ۱۴۰۱، ساعت ۲۱:۳۰
📄دسترسی سریع به متن کامل این کنفرانس:
قسمت اول
قسمت دوم
قسمت سوم
قسمت چهارم
🤚آدرس گروه تربیتی "سلام فرمانده"
https://eitaa.com/joinchat/2869100725C996f5fe875
🌿کانال نظام تعلیم و تربیت اسلامی
@Nezam_Tarbiat_Eslami
نظام تعلیم و تربیت اسلامی
📚سلسله مباحث تربیتی در گروه سلام فرمانده با موضوع: "جهاد تبیین در بررسی و آموزش مبانی تعلیم و تربیت
📄"متن کامل کنفرانس۹، جلسه۷، قسمت اول"
📚سلسله مباحث تربیتی در گروه سلام فرمانده با موضوع: "جهاد تبیین در بررسی و آموزش مبانی تعلیم و تربیت اسلامی"
💠موضوع جلسه هفتم:
"علم در کلام حضرت امیرالمونین(ع) و رسول مکرم اسلام(ص)" (کنفرانس شماره ۹ گروه)
💠استاد: سرکار خانم آزادی (مسئول محترم مجموعه مبلغات شهر تهران، ادمین کانال رسمی پاسخگویی به شبهات و مدرس کتاب نظریه تربیتی اسلام)
💠روز و تاریخ کنفرانس برگزار شده: چهارشنبه، ۸تیر ۱۴۰۱، ساعت ۲۱:۳۰
🔸در ادامه بحث جهاد تبیین در تعلیم و تربیت در نظام تربیتی اسلام، جلسه گذشته رسیدیم به واژه علم از منظر مولا امیرالمومنین علی علیهالسلام و حدیثی مطرح شد که به وضوح تعریف علم در اسلام را میشود در آن مشاهده کرد.
🔹️در ادامه روایت مولا میفرماید: وَ ذَخِیرَتُهُ اجْتِنَاب الذُّنُوبِ؛ ذخیره علم، پرهیز و کنارهگیری از گناهان هست. "ذخیره" یعنی گنجینه، سرمایه، پسانداز و "اجتناب" یعنی فاصله گرفتن،
نزدیک نشدن، پرهیز کردن. حضرت امیرالمومنین علیهالسلام ذخایر علمی را محتوا و معارف خاصی میدانند که آن چیزی که این محتوا را نابود میکند و از بین میبرد گناهان است. تنها راه حفظ این ذخایر، پرهیز و فاصله گرفتن از ذنوب و گناهان است.
🔸️با این فراز، به راحتی میشود فهمید که علم و ذخایر علمی، از مقوله محفوظات و دستاوردهای پژوهشی و این چیزهایی که در مراکز دانشگاهی و حوزوی هست، نیست. چون این مقولات با گناهان از بین نمیروند. اما از نگاه حضرت، مهمترین ذخیره و پشتوانهای که میتواند در شرایط مختلف از علم استفاده بشود، پرهیز و کنارهگیری از گناهان است.
🔹در فراز بعدی حضرت میفرمایند: وَ زَادُهُ الْمَعْرُوفُ؛ توشه علم، معروف است. یعنی امور پسندیده و کردار شایسته. کلمه "زاد" به معنای توشهای است که مسافر برای رفع نیازش در طول مسافرت به همراه خودش میبرد. محتوای این توشه، با نوع سفر و شرایط سفر قطعاً متناسب است. حال حضرت میفرمایند سفر علم که برای کشف و تبیین و دفاع از حقایق عالم هستی است، سفری است که فقط با رهتوشه "معروف" میتواند نیازمندیهای خودش را برطرف کرده و در طول سفر، گرفتار و درمانده نشود.
🔸️"معروف" تمام اموری است که با حقایق عالم سنخیت داشته باشد. یعنی تمامی رفتارهایی که از منظر وحی و از منظر ملکوت پسندیده است، تمام کارهای شایستهای که خداوند آنها را تایید میکند و این کارها از منظر قرآن یک امر تاییدشده است. علم، بدون معروف دست خالی است و هیچگونه حرکتی به سوی کشف عوالم و اسرار عالم هستی ندارد. حضرت میخواهند بفرمایند که علمی که با معروف سنخیت ندارد، به معروف هم منتهی نمیشود و علمی که با معروف همراه نباشد از نظر تربیتی اسلام، دیگر علم نیست، میشود یک دانش یا تخصص. آن علمی که ویروس میسازد و کل دنیا را آلوده میکند که علم نیست. آن علمی که با آن بمب اتم ساخته میشود، علم نیست. اینها نه تنها به معروف ختم نشدند بلکه به منکر رسیدند، اینها از دیدگاه تربیتی اسلام اصلاََ علم محسوب نمیشود. پس علم باید ما را به معروف برساند و برای اینکه بتوانیم این مسیر کشف حقایق عالم هستی را طی کنیم، زاد و توشهای که باید با خودمان برداریم امور پسندیده، کردار شایسته و رفتارهایی است که خدا و قرآن و اهل بیت میپسندند.
🔹در فراز بعدی میفرمایند: وَ دَلِیلُهُ الْهُدَى؛ دلیل و راهنمای علم، هدایت است. یعنی کسی که آشنا به راه است، خطرات و مشکلات راه را میداند، تمام پیچ و خمها و دوراهیها را میداند، علائم راه را میشناسد و بدون گمراه شدن و بدون هیچ خطری از نزدیکترین و بهترین مسیر انسان را عبور میدهد و به آن مقصدی که داریم نزدیک میکند.
🔸هدایت، آن مسیر و برنامههایی است که انسان را به مقصد برساند. لذا طبق این فرمایش حضرت، علم، آن دسته از آگاهیها و معارفی است که با هدایت به سوی حقایق شروع میشود، با هدایت به سوی حقایق همراه میشود و در انتها هم با هدایت به سمت حقایق ختم میشود. حقایق، آن نشانهها و برنامههایی است که انسان را به سمت حقیقت و نور مطلق میرساند، رضای خداوند است، از تقرب به ساحت مقدس خداوند و حقتعالی است.
🔹️مولا میخواهند در این مفهوم بگویند که از منظر نظریه تربیتی اسلام، هر علمی که با هدایت شروع نشود و در انتها به هدایت هم ختم نشود آن، علم نیست، یک دانش گمراه است که در بسیاری از موارد به ضلالت و گمراهی انسان ختم میشود.
👈ادامه دارد...
🤚گروه تربیتی "سلام فرمانده" وابسته به کانال "نظام تعلیم و تربیت اسلامی"
https://eitaa.com/joinchat/2869100725C996f5fe875
📜نظام تعلیم و تربیت اسلامی
@Nezam_Tarbiat_Eslami
نظام تعلیم و تربیت اسلامی
📄"متن کامل کنفرانس۹، جلسه۷، قسمت اول" 📚سلسله مباحث تربیتی در گروه سلام فرمانده با موضوع: "جهاد تبیی
📄"متن کامل کنفرانس۹، جلسه۷، قسمت دوم"
🔸در آخرین فراز از این روایت حضرت میفرمایند: وَ رَفِیقُهُ مَحَبَّةُ الْأَخْیار؛ یار علم، دوست داشتن انسانهای والا است. حضرت در این فراز هم از سه کلمه ویژه استفاده کردند: "رفیق، محبت و اخیار". رفیق یعنی یار، همدم، هم فکر، همنشین. محبت از حب میآید، حب از جنس عاطفه است و احساس و عاطفه با هم تفاوت دارند. احساس ریشه غریزی و جسمی دارد، ولی عاطفه ریشه معرفتی دارد. لذا چنین محبتی، دلیل معرفتی و علمی دارد، نه دلیل ژنتیک یا نژادی یا خانوادگی یا احساسی. کلمه اخیار هم یعنی یاران برگزیده، کسانی که بر طبق یک نظر خاصی انتخاب شدند، یارانی که بر اساس خیر و برتریهایی با معیارهای الهی انتخاب شدند. اخیار در ادبیات تربیتی اسلام انسانهایی هستند که نزد خداوند بسیار والا و شریف هستند و به آنها به عنوان اولیاءالله یاد شده است. انسانهایی هستند که خداوند آنها را بر اساس دارا بودن یکسری برتریها و شایستگیهای ارزشی، برای دوستی با خودش انتخاب کرده است.
🔹️لذا امیرالمومنین علی علیهالسلام میفرمایند علم در تعریف اسلام، بدون رفاقت و محبت به اخیار تنها میماند، بیکس و بی یار و یاور میشود. علمی که محبت اخیار همراهش نباشد علم نیست. علمی که ما را به اولیاءالله و به اهل بیت علیهمالسلام و به خدای یگانه، به حقیقت، به کشف حقایق عالم هستی نرساند، علم نیست.
🔸️۲۴ نشانه و امتیاز در برتری علم از دیدگاه اسلام در این روایت از کلام مولا امیرالمومنین علیهالسلام مطرح شد و مفهوم علم از منظر تربیتی اسلام از سایر مطالبی که در عرف به آن علم گفته میشود قابل تشخیص میشود. در این ۲۴ مورد، حتی یک اشاره هم به نوع رشته و به نوع معلومات نشده است. مثلاََ بگوییم در رشته فقه است، عرفان است، ریاضی است، طب است، اخلاق است، تفسیر است و... . این یعنی رشته علمی خاصی در تعریف علم از منظر اسلام مطرح نیست بلکه اتفاقاََ توجه اسلام به بستر و فضای تعلیم و تعلم و کاربرد و راهبرد علم است، به روشهای تربیتی است و از تمام این روایت درک میشود که کاربرد علم در اسلام، همیشه باید همراه با رهبری و هدایت عقل ارزشی انسان باشد و برنامهریزیها و حرکتهای علمی، باید بر اساس تقویت و رشد عقل ارزشی باشد.
🔹️آن چیزی که در تعریف علم از نظر اسلام در بیان مولا امیرالمومنین علیهالسلام آمده با همه روایات حضرت رسولالله صلواتاللهعلیه، ائمه اطهار علیهمالسلام و آیات قرآن کاملاََ مطابقت دارد که در همه اینها، بحث درباره حقیقت علم و عالم است؛ درباره حقیقت متعلم و تعلیم است و صحبت از روشهای تعلیم و تربیت است نه درباره رشتههای علمی. اکنون به راحتی میتوان علم به معنای واقعی و از منظر تربیتی اسلام را از علوم غیر اسلامی تشخیص داد و متوجه شد و انشاءالله کمک کند تا بتوانیم قدم در راه علم حقیقی که ما را به نور مطلق میرساند برداریم.
💠مفهوم خاص علم در لسان مبارک حضرت رسولالله صلواتاللهعلیه
تا اینجا دو مفهوم درباره علم مطرح شد. یکی آن مفهومی که در جوامع انسانی از علم در نظر گرفته شده یعنی همان معلومات، اطلاعات، آگاهی، دستاوردهای ذهنی و تجربی بشر، یکی هم مفهوم خاص از نظر وحی و ملکوت. مفهوم بشری و زمینی کلمه علم در ادبیات تربیتی اسلام در مواردی به کار رفته که منظور اسلام از این موارد، معنای اطلاعات و آگاهی و دانستن و خبر و اینهاست که در آن صحبت از رشتههای علمی و فنون و... میشود؛ اما آن جایی که تعریف علم از منظر اسلام بیان میشود کاملاً با این تعاریف زمینی متمایز میشود.
🔹️یک روز رسول مکرم اسلام صلواتاللهعلیه وارد مسجد شده و مشاهده میکنند که عدهای در اطراف مردی جمع شدهاند؛ حضرت سوال میکند اینجا چه خبر است؟ یکی جواب میدهد که این آدم علامه است. بعد حضرت میپرسند مگر چه میگوید؟ پاسخ میدهند که درباره تمام دودمان عرب، تمام وقایعی که اتفاق افتاده از روزگار جاهلیت و اشعار عرب و همه اینها اطلاعات و آگاهی دارد، اصلاََ داناترین فرد است. حضرت فرمودند اینها علمی است که ندانستنش به کسی ضرر نمیرساند و به عالمش سودی نمیرساند. در واقع حضرت علم را در مفهوم زمینی کلمه علم به کار میبرند اما در ادامه میفرمایند که: علم فقط بر سه رکن است: "آيَةٌ مُحْكَمَةٌ أَوْ فَرِيضَةٌ عَادِلَةٌ أَوْ سُنَّةٌ قَائِمَةٌ". جالب اینجا است که بعد از این سه تعریف، اضافه میکنند: "وَ مَا خَلَاهُنَّ فَهُوَ فَضْل". هر چیزی که غیر از اینها باشد، فضل است یعنی از مقوله علم در منظر وحی، خارج میشود.
👈ادامه دارد...
🤚گروه تربیتی "سلام فرمانده" وابسته به کانال "نظام تعلیم و تربیت اسلامی"
https://eitaa.com/joinchat/2869100725C996f5fe875
📜نظام تعلیم و تربیت اسلامی
@Nezam_Tarbiat_Eslami
نظام تعلیم و تربیت اسلامی
📄"متن کامل کنفرانس۹، جلسه۷، قسمت دوم" 🔸در آخرین فراز از این روایت حضرت میفرمایند: وَ رَفِیقُهُ مَح
📄"متن کامل کنفرانس۹، جلسه۷، قسمت سوم"
🔸️هر تعریفی را که غیر از اینها از منظر پیغمبر اکرم صلواتاللهعلیه بخواهیم بگوییم، از مقوله علم خارج است. میفرمایند آيَةٌ مُحْكَمَةٌ، کلمه آیه و محکم. آیه به معنای نشانه، عبرت، دلیل و معجزه است. در بیش از چهارصد آیه از قرآن لفظ آیه به کار رفته، که اگر دقت شود، معارف و اسرار زیادی از آن به دست میآید.
🔹️مثلاً یکی از آن اسرار این است که در سراسر قرآن کریم وقتی که از لفظ آیه استفاده میشود، تمامی آیات بیانگر حقایقی هستند که در اجزا و ارکان هستی نهفته شده است. یعنی تمامی آیات در هر شکلی که باشد متوجه حقایق هستی است. (حقایق، قوانین حاکم بر هستی است). همچنین در سراسر قرآن کریم ویژگیهای کلمه آیه در مفهوم وحیانی آن، شامل یک منطق استوار، یک صورت یقینآور و پیام هدایتگری است که به دور از هرگونه ابهام، تشکیک، تردید، خیال و وهم میباشد. درک و فهم آیه و آیات خداوند نیز فقط توسط عقل ارزشی امکانپذیر است.
🔸️کلمه "محکم" هم که در بیان نورانی حضرت آمده، دقیقاً همین ویژگیها را دارد. در سوره محمد(ص): "سُورَةٌ مُحْكَمَةٌ"؛ در سوره آل عمران: "آیاتٌ مُحْکَماتٌ"؛ در سوره هود: "كِتَابٌ أُحْكِمَتْ آيَاتُه". اینها همه به این معنی است که آیات خداوند به قدری در معنای خودشان استوار و متقن هستند که هیچگونه خلل، تجزیه و فساد را به خودشان راه نمیدهند. قطعیالصدور، لازمالاجرا، بدون ابهام و غیرقابل فساد هستند.
🔹️به طور کلی از فرمایش رسول خدا(ص) (آیهٌ مُحْکَمَهٌ) نتیجه گرفته میشود که علم، معارف یقینآور و حقایق استوار و منطق و استدلال راهگشایی را پیش روی ما قرار میدهد؛ علم، هدایتگر بشریت است و بشریت را در جهت کشف تمام حقایق هستی کمک میکند و انسان را به سوی آن هدف اصلی که کمال مطلوب الهی است، میرساند. علم، آیهٌ مُحْکَمَهٌ است یعنی تردیدی در آن نیست و نیاز به فرضیه و آزمایش ندارد و یقینآور است و ابهامی در آن وجود ندارد.
🔸️حضرت در ادامه حدیث میفرمایند: "فَرِیضَهٌ عَادِلَهٌ"؛ "فرض و فریضه" در فرهنگ قرآن به معنای حدود معین شده است. یعنی قوانین، واجبات، احکام واجبالاجرا که در فرهنگ قرآنی مصادیقش شامل تمام اجزا و ارکان و شئون جوامع انسانی از اجتماعی، از خانوادگی، امور شخصی و... میشود.
🔹️در مفردات راغب از رسول خدا(ص) آمده که ایشان فرمودند: "بِالْعَدْلِ قامَتِ السَّماواتُ وَ الاَْرْضُ"؛ یعنی آسمانها و زمین، همه و همه به وسیله عدل برپا است. یعنی ملکوت و عالم مُلک همه بر اساس عدل برپاست. این روایت میخواهد بیان کند که مفهوم عدل، شامل تمام شئونات عالم هستی میشود اعم از عالم مُلک، عالم ملکوت، ظاهر، باطن، فردی و جمع. پس عدل به معنای حفظ برابری و مساوات، پرهیز از تبعیض، قرار گرفتن هر چیزی در سر جای خودش، رعایت حدود الهی، انصاف، استحقاق حق هر فرد، پرهیز از ظلم و شامل تمام اینها میشود. در واقع فَرِیضَهٌ عَادِلَهٌ با توجه به این مفهوم، یعنی قانونی که موجب استقرار عدالت میشود، علمی که موجب استقرار عدالت میشود، هرگونه دانش و جهانبینی که استحکام و قطعیت دارد، استدلالآور و یقینآور است.
🔸️فَرِیضَهٌ عَادِلَهٌ یعنی همان علم به معنای خاص اسلامی. هر قانون اساسی و نظام ساختاری که انسانها را وادار به رعایت حدود الهی، وادار به انصاف و رعایت حق میکند، میشود فَرِیضَهٌ عَادِلَهٌ که در واقع همان تعاریفی است که از علم اسلامی بیان شد.
🔹 هر برنامهای که انسان ها را وادار به رعایت حدود الهی می کند، هر کسی در جایگاه حقیقی خودش قرار میگیرد، هر حکمی که امنیت و آرامش بیاورد از هر نظری، از نظر خانوادگی، فردی، اجتماعی و... میشود فَرِیضَهٌ عَادِلَهٌ.
🔸حضرت در ادامه میفرمایند: "سُنَّةٌ قَائِمَةٌ"؛ سنت به معنای طریق، روش دائمی و روشی که قوام و دوام هر حرکت را تضمین میکند. کلمه سنت از سنتالله و سنت رسولالله(ص) گرفته شده، یعنی سیره و روش و ساختار و برنامه الهی و رسول خدا که دوام و قوام حرکت و پیشرفت اسلامی را تضمین میکند.
👈ادامه دارد...
🤚گروه تربیتی "سلام فرمانده" وابسته به کانال "نظام تعلیم و تربیت اسلامی"
https://eitaa.com/joinchat/2869100725C996f5fe875
📜نظام تعلیم و تربیت اسلامی
@Nezam_Tarbiat_Eslami
نظام تعلیم و تربیت اسلامی
📄"متن کامل کنفرانس۹، جلسه۷، قسمت سوم" 🔸️هر تعریفی را که غیر از اینها از منظر پیغمبر اکرم صلواتالله
📄"متن کامل کنفرانس۹، جلسه۷، قسمت چهارم(آخر)"
🔹️سنت به معنای طریق، روش دائمی و روشی که قوام و دوام هر حرکت را تضمین میکند. کلمه سنت از سنتالله و سنت رسولالله(ص) گرفته شده، یعنی سیره و روش و ساختار و برنامه الهی و رسول خدا که دوام و قوام حرکت و پیشرفت اسلامی را تضمین میکند.
🔸️قائمه از اقوام، قوام، قیام و قائم میآید. یعنی مقاوم، تداومبخش، دوامآور، استوارکننده، ادارهکننده. با توجه به این توضیحات وقتی حضرت میفرمایند: "سُنَّةٌ قَائِمَةٌ" یعنی آن برنامهها و معیارها و روشهای لازم برای حفظ و دوام حیات سعادتمند در جوامع اسلامی. یعنی آن فرهنگ و اندیشه و آن ساختارهایی که سعادت و هدایت را در جوامع انسانی پایدار و تقویت میکند و قوام میبخشد. و هر چیزی که غیر از این باشد پیامبر مکرم اسلام (ص)، به عنوان علم محسوب نمیکنند و جالب است که ایشان به هیچ رشته خاصی، رشته علمی، فقهی، حدیثی و... اشاره نمیکنند. بلکه اتفاقاََ با یک جمله در انتهای فرمایش خودشان (وَ مَا خَلَاهُنَّ فَهُوَ فَضْل)، تکلیف بقیه علوم و رشتهها را از منظر اسلام مشخص کردند و آنها را بیرون از تعریف اختصاصی علم از دیدگاه اسلام میدانند.
🔹️حضرت در ادامه میفرمایند: "وَ مَا خَلَاهُنَّ فَهُوَ فَضْل"، یعنی آن چیزی که خارج از تعریف علم در اسلام است، فضل است نه علم، و در این روایت منظور حضرت از کلمه فضل یعنی تخصص، رشتههای علمی، اطلاعات، دستاوردهای بشری که حضرت اینها را خارج از مفهوم علم به معنای اسلامی بیان کردند.
🔸️تا اینجا با شرح روایتی از حضرت مولا امیرالمومنین علی علیهالسلام و رسول مکرم اسلام صلواتالله علیه، مفهوم علم در علوم اسلامی، از علمی که به طور متعارف در جوامع انسانی مطرح میشود تمایز داده شد و علم حقیقی از نظر قرآن و روایات اهلبیت علیهمالسلام به عنوان علمی که روشنگر و هدایتگر است برای بشر، نشانه راه است و انسان را به کمال میرساند، مشخص گردید. اکنون میتوان علوم سکولار و علومی که همراهی اهل بیت علیهمالسلام را برای ما ندارند و نتیجهشان گاهی نه تنها خیر نیست و به شر میرسد تشخیص بدهیم از علوم اسلامی و آنها را از هم متمایز کنیم.
🔹️واژه دانشمند برای کسی مناسب است که در اطلاعات و دانش و آگاهی، خبره است و واژه عالِم برای کسی مناسب است که علم را به معنای حقیقی را به کار میبرد و عالِم به معارف و حقایق هستی است.
👈پایان متن کامل کنفرانس نهم، جلسه ۷ در گروه تربیتی سلام فرمانده، انشاءالله ادامه جلسات در طول هفته در گروه برگزار خواهد شد و فایل صوتی و متنی آن، در کانال درج خواهد شد.
🤚گروه تربیتی "سلام فرمانده" وابسته به کانال "نظام تعلیم و تربیت اسلامی"
https://eitaa.com/joinchat/2869100725C996f5fe875
📜نظام تعلیم و تربیت اسلامی
@Nezam_Tarbiat_Eslami
👈قابل توجه والدین و علاقمندان به تربیت قرآنی📖
🤚گروه تربیتی سلام فرمانده(وابسته به کانال نظام تعلیم و تربیت اسلامی) برگزار میکند:
📚سلسله مباحث تربیتی با موضوع: "جهاد تبیین در بررسی و آموزش مبانی تعلیم و تربیت اسلامی"
💠موضوع جلسه هشتم:
"مفاهیم در کلیدواژههای قرآنی و مقایسه آنها با فرهنگ عمومی" (کنفرانس شماره ۱۰ گروه)
💠استاد: سرکار خانم آزادی (مسئول محترم مجموعه مبلغات شهر تهران، ادمین کانال رسمی پاسخگویی به شبهات و مدرس کتاب نظریه تربیتی اسلام)
💠روز و تاریخ کنفرانس:
چهارشنبه، ۱۵تیر ۱۴۰۱، ساعت ۲۱:۳۰
❇️لطفا دوستان خود را دعوت نمایید
👈دسترسی سریع به صوت و متن جلسات قبل:
جلسه۱
جلسه۲
جلسه۳
جلسه۴
جلسه۵
جلسه۶
جلسه۷
🤚آدرس گروه تربیتی "سلام فرمانده"
https://eitaa.com/joinchat/2869100725C996f5fe875
🌿کانال نظام تعلیم و تربیت اسلامی
@Nezam_Tarbiat_Eslami
جهاد تبیین در تربیت۸.mp3
6.8M
📚سلسله مباحث تربیتی در گروه سلام فرمانده با موضوع: "جهاد تبیین در بررسی و آموزش مبانی تعلیم و تربیت اسلامی"
💠موضوع جلسه هشتم:
"مفاهیم در کلیدواژههای قرآنی و مقایسه آنها با فرهنگ عمومی" (کنفرانس شماره ۱۰ گروه)
💠استاد: سرکار خانم آزادی (مسئول محترم مجموعه مبلغات شهر تهران، ادمین کانال رسمی پاسخگویی به شبهات و مدرس کتاب نظریه تربیتی اسلام)
💠روز و تاریخ کنفرانس برگزار شده: چهارشنبه، ۱۵تیر ۱۴۰۱، ساعت ۲۱:۳۰
📄دسترسی سریع به متن کامل این کنفرانس:
قسمت اول
قسمت دوم
🤚آدرس گروه تربیتی "سلام فرمانده"
https://eitaa.com/joinchat/2869100725C996f5fe875
🌿کانال نظام تعلیم و تربیت اسلامی
@Nezam_Tarbiat_Eslami