صلاح کار کجا و من خراب کجا
ببین تفاوت ره کز کجاست تا به کجا
┈┄┅═✾ معنای کلمات ✾═┅┄┈
[ صلاح کار ] مصلحت اندیشی در کار؛ اینکه انسان ببینید که چه چیزی به صلاح است و مبادا به موقعیت و شخصیت او خدشه ای وارد شود
[ خراب ] مست، مدهوش، لا یعقل؛ "خراب" در زبان عارفان یعنی کسی که مست و مدهوش حق باشد و بنابراین "خراب" در کلام عارفان از هر آبادی، آباد تر است. و طبیعی است که مست و مدهوش، هرگز کاری که به صلاح و مصلحت خودش باشد انجام نمی دهد و اصلا خودی را نمی بیند و از خود بی خود است
[ تفاوت ره ] فاصله راه، اختلاف راه؛ "تفاوت ره" در اینجا به معنای تفاوت مسلک و روش است
┈┄┅═✾ شرح ✾═┅┄┈
ما نه در زمان حافظ زیست کردیم و نه در زبان با او یکسانیم و هیچ راهی نیز وجود ندارد که بتوان به زمان حافظ رسید، اما می توان با حافظ هم زبان شد و کسی که با حافظ هم زبان نباشد، هرگز حق قضاوت در مورد او را نخواهد داشت و هر قضاوتی که درباره ی او انجام بگیرید، قطعا درست و صلاح نیست.
خداوند سبحان می فرماید: «وَلَا تَقْفُ مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ» نسبت به آنچه که سررشته و اشراف کامل ندارید، اظهار نظر نکنید. و یکی از آفات زمانه ی بزرگ ما همین است که مردم نسبت به موضوعات مختلف اظهار نظر می کنند در حالی که نسبت به آنها واقف نبوده و اطلاع ندارند و صرفا شنیده ها را نشر می دهند تا اینکه سرمایه های آنها تنها در شنیده هایی خلاصه می شود که غالبا ریشه و اساس ندارد، و به همین علت قرآن نهیب می زند که «وَلَا تَقْفُ مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ» و همین آیه کافی است که آدمی به مقام سکوت برسد و هر کس به این مقام رسید، به حکمت دست پیدا کرد:
- چون صدف هر کس که دندان بر سر دندان نهد
- گوهر شهوار جای حرفش آید بر زبان
صدف مدتی دهان می بندد و دندان بر روی دندان می گذارد؛ ولی بعد از یک مدتی مروارید و گوهر بیرون می دهد و آدمی هم حقیقتا حکایت صدف پیدا می کند اگر اهل سکوت باشد. و این آیه ی مبارکه تعلیم صدف شدن آدمی است؛ آدمی اگر صدف باشد بی هدف سخن نمی گوید و و بر اساس شنیده ها سخن ساز نمی کند و در نتیجه قضاوت های او اصول و اسلوب پیدا می کند.
اگر با حافظ هم زبان نباشید "خراب" را به فاسد معنا می کنید و می گویید: حافظ خودش را فاسد می دانست و از فاسد دانستن خودش ابایی نداشت و اینجاست که ما می گوییم: زبان حافظ را باید با زبان حافظ فهمید که خود او گفت:
- هر که آمد به جهان نقش خرابی دارد
- در خرابات بگویید که هشیار کجاست؟
حافظ در این بیت "خراب" را مقابل "هشیار" قرار داده؛ در حالی که ما خراب را در قِبال آباد بکار می بریم. پس "خراب" در زبان حافظ به معنای "مستی" است و به معنای کسی است که از خود بی خود شده است و حال باید دانست "مستی" در زبان حافظ به چه معنا است که خود او گفت:
- مستی عشق نیست در سر تو
- رو که تو مست آب انگوری
حافظ مستی آب انگور را به رسمیت نمی شناسد و مستی که او بیان می دارد از نوع مستی عشق است که ریشه ی در عشق دارد. پس "مستی" در کلام حافظ یعنی عاشق حق بودن که عاشق صلاح و مصلحت نمی فهمد. و آدمی که خراب و مست حق شد، هرگز صلاح اندیش و مصلحت اندیش نخواهد بود؛ «صلاح کار کجا و من خراب کجا» - «صلاح اندیشی و مصلحت اندیشی در کار کجا» - «تفاوت ره کز کجاست تا به کجا» که تفاوت یک انسان مست و انسان صلاح اندیش از ماه تا ماهی است.
#نور_ماه
#غزلیات_حافظ
____ نـــــــورمـــــــاه | @normah _____
🔶 آنــــچــــه بـــــاقــــی مـــــانـــــد
رسول الله صلی الله علیه و آله یکی زنانش را فرمود تا بُزی را میان فقرا تقسیم کند، پس او گفت: ای رسول خدا! جزء گردن آن چیز دیگری نمانده، گفت رسول الله صلی الله علیه و آله: همه آن باقی مانده جزء گردنش!
شاعر عرب این معنا را گرفته و گفته است: «بر مالی که از او می رود می گرید، در حالی که تنها آنچه می رود، می ماند»
یبکی علی الذاهب من ماله
و إنما یبقی الذی یذهب
________ نـــــــورمـــــــاه | @normah _________
🔶 شیــریـنــی فـروشــی که شیــریـنـی نــخــورد
مردم از قنادی شیرینی می خرند بدون آنکه برای آنها مهم باشد که صاحب قنادی خود از این شیرینی ها خورده است یا نه؟
حکایت سخن نیز همینگونه است که اگر سخن زیبا و حکیمانه ای یافتید آن را بگیرید ولو صاحب سخن به آن عمل نکند: «خذوا الکلمة الطّیّبة ممّن قالها و ان لم یعمل بها»
________ نـــــــورمـــــــاه | @normah _________
🔶 دانــــــــه مــــــورچـــــــه
امیرامومین علی (ع)می فرماید:
سوگند به خدا اگر شب را بر روی خارهای های سعدان بیدار به سر برم و یا در غل ها و زنجیرها بسته و کشیده شوم برایم محبوب تر است از این که خدا و رسولش را روز قیامت در حالی ملاقات کنم که به بعضی از بندگان ستم کرده و چیزی از اموال دنیا را غضب نموده باشم....به خدا سوگند اگر اقلیم های هفتگانه را با آنچه زیر آسمان ها است به من بدهند که که خداوند را با گرفتن پوست جویی از دهان مورچه ای نافرمانی کنم هرگز نخواهم کرد.
زنجیر به پا و سر به خار
خاک افکند گور چو رخسار
به از آن شرم در پیشگاه کردگار
از دانه مورچه ی رهسپار
گر افشانند دُر و گوهر به هزار
یکی به دنیا و دیگری به مَزار
نیست بهای این روزگار به آن دیدار
جزء آدمی به لولیان سیه چشم، گرفتار
________ نـــــــورمـــــــاه | @normah _________
طـــراحـــی خــــاص از اســم شـــمــا منــاســـب پـــروفــایــل 👌
🔻 برای سفارش طرح خاتم به ما پیام بدید :
@henduneir
دلم ز صومعه بگرفت و خِرقه سالوس
کجاست دِیر مُغان و شراب ناب کجا
┈┄┅═✾ معنای کلمات ✾═┅┄┈
[ صومعه ] به عبادت گاه مسیحی ها گفته می شود که بالای کوه ها به شکل خاصی ساخته می شد، ولی در ادبیات فارسی به معنای عبادت گاه صوفیان بکار می رود؛ یعنی همان خانگاه
[ خرقه ] به لباس رسمی صوفیان "خرقه" می گویند که از وصله های گوناگون دوخته می شد و هر کس که این جامه را بر تن داشت صوفی بود؛ یعنی با این پوشش فریاد می کرد که من متصف به اوصاف الهی هستم در ظاهر
[ سالوس ] فریب، ریا، چرب زبانی؛ حافظ به آن جامه ی صوفیانه "خرقه سالوس" می گوید، یعنی صوفی ها با پوشیدن این جامه سالوس می کنند و فریب می دهند مردم بیچاره را که تنها دعوی پرهیز را دارند در حالی که آنچه می نمایند نیستند
[ دیر ] به عبادت گاه زرتشتیان گفته می شود که آن آتشکده ی زرتشتیان است و البته به معبد مسیحیان هم " دیر" گفته می شود؛ ولی در اینجا به معنای معبد است
[ مغان ] جمع "مغ" به معنای می فروش است و "مغان" به معنای می فروشان است و همینطور به پیشوایان زرتشت هم "مغان" گفته می شود که این بزرگان در آن دیر ها و معبد ها به یکدیگر می می نوشانند. در تاریخ آمده که می و شرابی که مغان(بزرگان زرتشت) در معابد خود می نوشیدند و می نوشاندند می خالص بوده
[ ناب ] خالص، بدون آب(با آب مخلوط نیست)
┈┄┅═✾ شرح ✾═┅┄┈
حافظ می گوید: دلم از خانگاه گرفته و دلم از این جامه های نیرنگ و فریب گرفته که این نوع مسلمانی ها در واقع تظاهر است. و از دست مغان، شراب ناب و خالص بگیرم، مستی آن بهتر از این نوع مسلمانی است که اینها دارند چون این مسلمانی مایه فریب دیگران است؛ ولی آن شراب خود آدم را گرفتار و مبتلا می کند و زیان آن به خود آدمی برمی گردد، لذا می گوید: کسی به من بگوید که دیر مُغان کجاست؟ از کدام سمت است؟ یکی به من بگوید که شراب ناب از کجا بدست می آید؟
#نور_ماه
#غزلیات_حافظ
________ نـــــــورمـــــــاه | @normah _________