سعید دینی
📗📙📕📗📙📕📗📙📕📗📙
⚫️🔴🔵⚫️🔴🔵⚫️🔴🔵⚫️🔴🔵
🔴➖➖➖➖➖➖➖➖🔴
@ostadahadi
🌹🍃🌾🌷🍃🍀🍃
🍃🌾🌷🍃
🌾🌷🍃
🌷🍃
#خارج_اصول_دو_شنبه_97/12/13
#جلسه_89
#برائت_
#بیانات_علما__
@ostadahadi
در اغاز برائت مرحوم شیخ بیاناتی دارد که مقدمۀ خوبی می شود تا ذهن ما نسبت به مسائل برائت آمادگی پیدا کند
#مطلب_اول: اولین مقدمه ای که ذکر می کند این است که اصول عملیه از کجا تشکیل شد؟ جایگاه تشکیل اصول عملیه را تبیین می کند .ایشان می فرماید همانطوری که در آغاز فرائد الاصول گفتیم مکلف وقتی به حکم شرعی ملتفت شد یا قطع یا ظن یا شک به حکم شرعی پیدا می کند در فرض قطع، قطع حجت ذاتی برای حکم شرعی است و در ظن جهت کشف وجود دارد شارع برخی از ظنون را بخاطرجهت کاشفیتش معتبرکرد. تنها جائی که اعتبار شرعی ندارد شک به حکم شرعی است اینجاست که موضوع اصول عملیه محقق می شود پس جایگاه اصول عملیه آنجائی است که قطع یا ظن به حکم شرعی نباشد فقط شک به حکم شرعی باشد.
#مطلب_دوم: بین احکام ظاهریه و احکام واقعیه تقدم و تاخر طبعی است یعنی حکم واقعی طبعا بر حکم ظاهری مقدم است مثل تقدم طبعی واحد براثنین چون احکام واقعیه دوقسم اند یک احکام واقعیۀ اولیه که از راه قطع و ظن به دست می اید . دو احکام واقعیۀ ثانویه که از راه اصول عملیه به دست می اید از احکام ظاهری همان احکام واقعیۀ ثانویه است
#مطلب_سوم: ادلۀ احکام واقعیه براصول عملیه مقدم می شود مناط این تقدم چیست؟ ملاکش این است که با وجود دلیل موضوعی برای اصل باقی نمی ماند پس بین ادله و اصول تعارضی نیست تارةً نبود تعارض بخاطر تعدد موضوع است و اخری نبود تعارض بخاطرفقد موضوع است دراینجا نفی تعارض بین ادله و اصول عملیه از قبیل قسم دوم است یعنی فقد موضوع و سلب و رفع موضوع است وقتی دلیل واقعی آمد شک از بین می رود لذا مرحوم شیخ قائل به حکومت است ادلۀ لفظیه مثل آیات و روایات بر اصول عملیه حکومت دارند به لحاظ اینکه موضوع اصول عملیه را از بین می برد
#فرق بین حکومت و ورود این است که هردو برای رفع موضوع است ولی تارة بواسطۀ تعبد شرعی موضوعی را از بین می برید که حکومت نامیده می شود پس دلیل حاکم باید شرعی باشد و اخری موضوع دلیل، تکوینا از بین می رود پس لازم نیست دلیل وارد، شرعی باشد مثل قاعدۀ قبح عقاب بلا بیان در جائی که بیان امده باشد تکوینا این قاعده از بین می رود.
برخی از علمای اصول برخلاف مبنای شیخ عقیده دارند و معتقداند که تقدم دلیل براصول عملیه از باب تخصیص است نه از باب حکومت.
#مطلب_چهارم: حصرعقلی اصول عملیه است . شاک در حکم یا نسبت به شک خود حالت سابقه دارد درانجا استصحاب جاری می کند ویا اینکه حالت سابقه ندارد اینجا دوقسم است: یا احتیاط ممکن نیست دروان بین المحذورین می شود که اصالة التخییرجاری است و یا احتیاط ممکن است یعنی هم دلیل عقلی و هم دلیل نقلی برعقاب داریم از باب وجوب دفع ضررمحتمل احتیاط برماواجب می شود یا اینکه دلیل عقلی و یا نقلی برعقاب نداریم مثل شرب تتن دراینجا برائت جاری است پس درحصرعقلی از استصحاب شروع می شود و به برائت ختم می شود ولی در مقام بحث مبحث برائت را جلو می برند و مقدم می کنند.
#اشکالاتی بربیان مرحوم شیخ وارد است که باید عرض شود
#اشکال_1: قید مکلَّف، جامع افراد نیست چون صبی ممیَّز، عباداتش شرعیت دارد و اگرقبل از بلوغ مجتهد بشود مثل مرحوم فخرالمحققین ولد علامه، نیازی به تقلید ندارد چون تقلید مجتهد از مجتهد جایز نیست . عده ای از فقها به حدیث ... بالصلاة و هم ابناء سبع بچه ها را امر به نماز کنید در حالی که به 7سالگی رسیدند قائل به شرعیت عبادات صبی شدند لذا اگر بچۀ ممیز را برای حج نیابتی اجیرکردند وایشان حج را انجام داد ایا از گردن او ساقط می شود یانه؟ دو نظریه است.یک نظراین است که عبادات صبی شرعی است ولی مسقط مافی الذمه نیست یعنی از گردن او ساقط نمی شود نظردوم این است که هم شرعی و هم مسقط است بنابراین نظرتعریف مرحوم شیخ شامل این بچۀ نابالغ نمی شود و مخالف با فتوای محققین فقهاست چون ایشان در تعریف مکلف را قید کرد و مکلف شامل نابالغ نمی شود
مثال دیگر: افرادی که قبل از بلوغ مجتهد می شوند ایا قطع انها حجت ذاتی است ایا ظن انها کاشفیت دارد؟ ایا درموارد شک می تواند اصول عملیه را جاری کند؟ برحسب تعریف شما نه. نمی تواند چون شما قید زدید به مکلف پس مثل فخرالمحققین قطعش یا ظنش اثری ندارد و اصول عملیه هم نمی تواند اجرا کند. لذا همۀ این موارد نقض است.
🌷🍃
🌾🌷🍂
🍃🌾🌷🍃
🌹🍃🌾🌷🍃🍀🍃
📚📖📚📖📚📖📚📖📚📖📚📖
@ostadahadi
🔴➖➖➖➖➖➖➖➖🔴