4⃣ وقتی کار بالا گرفت، #میرزای_شیرازی وارد گود شد. ابتدا به شاه نامه‌ای مفصل نوشت و او را از عواقب این قرارداد ترساند. اما دربار در برابر فشارهای مبتنی بر لغو قرارداد مقاومت می‌کرد. آن هم با این استدلال که لغو قرارداد رژی موجب بی‌اعتبار شدن امضای شاه می‌شود. درنهایت هم حرف آخر را زد که دولت توان لغو را ندارد. 🔹 این حرف با دو جواب کوبنده میرزای شیرازی مواجه شد: یکم: «دولت اگر از عهده جواب بیرون نتوان آید ملت از جواب حسابی عاجز نیست.» دوم: «اگر دولت از عهده بر نمی‌آید، من به خواست خدا آن را برهم می‌زنم.» #تقویم_تاریخی 🆔 @qasas_school

5⃣ ناگهان در تهران شایعه شد حکمی مهم از سوی میرزای شیرازی رسیده مبنی بر تحریم مصرف هرگونه دخانیات رسیده است. 🔸 در حدود همین روزهایی که در آن هستیم، یعنی اوایل جمادی‌الاول، بسته‌ی پستی حامل نامه‌ی میرزا به تهران و به دست میرزاحسن آشتیانی رسید. 🔹سپس علی‌رغم تلاش زیاد دولت برای علنی نشدن فتوا، محتوای نامه در سطح عمومی منتشر شد. متنی موجز و تعیین کننده که به یکی از مهم‌ترین نقاط عطف تاریخ ایران بدل شده است. 📄 متن فتوای میرزا: «بسم‌الله الرحمن الرحیم، الیوم استعمال تنباکو و توتون بِأَیِ نحوٍ کان در حکم محاربه با امام زمان علیه‌السلام است. حرره الاقل محمدحسن الحسینی.» پ.ن: تصویر متن فتوای میرزای شیرازی #تقویم_تاریخی 🆔 @qasas_school

6⃣ فتوای میرزا چنان زلزله‌ای به پا کرد که دیگر احدی به دخانیات لب نزد تا جایی که مشهور است انیس‌الدوله سوگلی شاه دستور جمع‌آوری قلیان‌های دربار را داد و از غضب شاه هم نهراسید. شاید تلاش برخی برای زشت نشان دادن چهره‌ی انیس‌الدوله هم بی‌ارتباط با این حمایت او از فتوای مرجعی دینی نباشد. 🔹 «جان فوران» در راستای این حمایت یکپارچه می‌نویسد: حتی مسیحیان و یهودیان نیز به فتوای میرزا عمل کردند. #تقویم_تاریخی 🆔 @qasas_school

7⃣ اعتمادالسلطنه هم در خاطرات خود می‌نویسند: 🔹 چند سال بود که اسب دوانی تعطیل شده بود. جای بزرگی را برای مسابقه اسب سواری مهیا کردند. آن سال، سال افتتاح آنجا بود و معمولاً جوان‌ها برای مسابقه و تماشا شرکت می‌کردند. حدود سی هزار نفر برای تماشا گرد آمده بودند. در میان آن سی هزار نفر یک نفر هم سیگار نمی‌کشید! 🔸 این همه نشان از اتحاد مردم در شکستن کمر استعمار و حفظ استقلال وطن به رهبری عالمان اصیل دینی دارد. #تقویم_تاریخی 🆔 @qasas_school

⚔ تلاش برای مقابله با نهضت #تحریم_تنباکو 🔸 یکی از #حربه‌ های شاه برای مقابله با نهضت تحریم میرزای شیرازی، مجبور کردن عالمان بزرگ بر کشیدن قلیان بود. به عنوان مثال شاه، به میرزای آشتیانی گفته بود اگر در مناظر عمومی قلیان نکشی از تهران تبعید خواهی شد. میرزای آشتیانی هم تبعید را بر شکستن نهضت تحریم ترجیح داد. اما مردم به میدان آمدند و اعتراضی چشم‌گیر علیه این تبعید کردند. 🔹 در تاریخ آمده: در سوم جمادی‌الثانی ۱۳۰۹، مردم پس از آگاهی از تصمیم میرزای آشتیانی مبنی بر خروج از دارالخلافه در منزل وی در محله‌ی سنگلج اجتماع کردند و از آنجا به سمت میدان ارگ و کاخ گلستان رفتند. #تقویم_تاریخی 🏫 مدرسه تاریخ‌اندیشی قصص 🆔 @qasas_school

🔹 جالب آنکه در این حرکت اعتراضی، #زنان پیشاپیش مردان خطاب به شاه فریاد می‌زدند و نگرانی خود را نسبت به بیرون کردن علما از شهر اعلام می‌کردند. 🔸 زنان در فریادها و شعارهای خود تأکید می‌کردند که دولت قصد دارد دین آن‌ها را از بین ببرد تا فرنگیان بر مردم سلطه یابند. جماعتی که در شیراز و تهران با نیروهای نظامی شاه درگیر شدند زن و مرد با هم بودند. در شیراز زنی و دختر بچه‌ای به ضرب گلوله پلیس شاه قاجار به شهادت رسیدند. 🔹 جان فوران دراین‌باره می‌نویسد: در تهران نیز #زنان در رویدادهای حساس ژانویه ۱۸۹۲ (۱۲۷۰) دخالت مؤثر داشتند. (جان فوران، مقاومت شکننده، ص۲۵۴) #تقویم_تاریخی 🏫 مدرسه تاریخ‌اندیشی قصص 🆔 @qasas_school

🏴󠁧󠁢󠁥󠁮󠁧󠁿 در این میانه، #انگلیسی‌ها هم تلاش زیادی برای شکست نهضت تحریم کردند. از جمله اینکه با وعده‌هایی سعی داشتند ابتدا مصرف‌کنندگان داخلی و بعد تولیدکنندگان (کشاورزان) را علیه دلالان و تاجران، به جبهه خودشان اضافه کنند. اما مردم آنها را باور نداشتند و نپذیرفتند. 🔹 کنسول انگلیس وضعیت را اینطور گزارش می‌کند: «تبلیغات...آشکارا بر تمام جمعیت از فقیر تا غنی تاثیر خود را نهاده است.» 🔸 همچنین در این ایام زمزمه‌های جهاد علیه دستگاه نیز بالا گرفته بود و اعلامیه‌هایی بدین مضمون منتشر می‌شد: «بر حسب حکم جناب حجت‌الاسلام، آقای شیرازی، اگر تا ۴۸ ساعت دیگر امتیاز دخانیات لغو نشود، یوم دوشنبه آتیه، جهاد است، مردم مهیا شوید.» عاقبت فشارها کار خود را کرد و شاه قاجار مجبور شد قرارداد را لغو نماید. ♦️ اما شاید برای شما جالب باشد که بدانید کمی بعدتر، این قراردادهای ننگین به شکل #چراغ_خاموش باز تکرار شد؛ هرچند نهضت تحریم با فتوای میرزای شیرازی جنبه نمادین یافت و مردم را به خودباوری رساند و زمینه مشروطه را فراهم ساخت. #تقویم_تاریخی 🏫 مدرسه تاریخ‌اندیشی قصص 🆔 @qasas_school

♦️ ۱۱ سال پیش، در چنین روزی، در پی دخالت‌های مکارانه‌ی #انگلیس، افرادی به سفارت استعمار پیر یورش بردند. 🔹 البته بنا بود رفتارهای روبه کهنه‌کار، به صورت دیپلماتیک توسط مقامات ایرانی پاسخ داده شود که آن حرکت احساسی عده‌ای، همه را غافلگیر کرد. حمله کنندگان گمان داشتند با این عملیات شبه‌تسخیری، انگلیس را ضربه‌فنی کرده‌اند، اما کلیت نظام، این حرکت را خطای فاحش و افتادن در تله‌ی آفساید تحلیل کرد و فاجعه رقم‌خورده را رسما محکوم نمود. 🔸 فاجعه‌ای که بعدها انگلیس خسارتش را، ۲۷/۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰ (۲۷ میلیارد تومان) برای ما فاکتور کرد. #تقویم_تاریخی 🏫 مدرسه تاریخ‌اندیشی قصص 🆔 @qasas_school

📄 در‌این‌باره تحلیل کوتاه رهبرانقلاب به شدت خواندنی است: 《در قضیه اخیر اشغال آن سفارت خبیث، احساسات جوانان درست بود ولی رفتنشان درست نبود. من اجتماعات دانشجوئی را تائید می‌کنم اما با تندروی در این اجتماعات مخالفم.》 ۹۱/۵/۱۶ 🔹 این یعنی احساسات درست، لزوما کنش درست نمی‌آفریند. لذا باید دستگاه بینشی و محاسباتی داشت و پیش از هر عملی، عاقبت‌اندیشی کرد. البته عاقبت‌اندیشی را نباید به مصلحت‌اندیشی(به معنای رایج) یا مآل‌اندیشی معنا کرد. #تقویم_تاریخی 🏫 مدرسه تاریخ‌اندیشی قصص 🆔 @qasas_school