eitaa logo
✳️ جستارهای قرآنی رحیق
2.8هزار دنبال‌کننده
3.3هزار عکس
1.4هزار ویدیو
787 فایل
«رحیق» نوشیدنی گوارا و ناب بهشتیان. ۲۵مطففین . مستمع صاحب سخن را بر سر کار آورد غنچهٔ خاموش، بلبل را به گفتار آورد صائب @s_m_a57 @Sayyedali_1997
مشاهده در ایتا
دانلود
🔅🔅🔅 🔰معرفی تفسیر «نمونه»(قسمت اول) 📚مؤلف: آیت الله مکارم شیرازی از مراجع تقلید و گروهی از دانشمندان به نامهای حجج الاسلام: محمد رضا آشتیانی، محمد جعفر امامی،عبدالرسول حسنی، سید حسن شجاعی، محمود عبداللهی، محسن قرائتی، محمد محمدی اشتهاردی و شهید سید نورالله طباطبائی نژاد. ⏪انگیزه تالیف تفسیر 🔸این تفسیر به این منظور تالیف شد که غذای معنوی و فکری مناسب و مفیدی برای نسل کنونی باشد و به همین علت مهمترین دیدگاهها و نظریات اسلام در زمینه‌های تربیتی و اخلاقی، متناسب با فهم همگان، در آن آورده شده است. 🔸استاد مکارم و همکارانش با ارائه این اثر، به نسلی که با عطش زیاد به دنبال فهم معارف قرآن و سیراب شدن از سرچشمه‌های گوارای آنند، خدمت بزرگ و ارزشمندی نمودند. 🔸در مقدمه این تفسیر آمده است: «هر عصری ویژگیها، ضرورتها و تقاضاهایی دارد که از دگرگون شدن وضع زمان و پیدا شدن مسائل جدید و مفاهیم تازه در عرصه زندگی سرچشمه می‌گیرد. همچنین هر روزگاری، مشکلات و پیچیدگی‌هایی دارد که لازمه تحول زندگی و گذشت زمان است. 🔸افراد پیروز و موفق، کسانی هستند که هم آن نیازها و تقاضاها را و هم این مشکلات و گرفتاریها را، که می‌توان مجموع آنها را «مسائل روز» نامید درک می‌کنند. رسالت دانشمندان هر دوره‌ای است که با هوشیاری کامل، این مسائل، تقاضاها، نیازها و این خلا روحی، فکری و اجتماعی را فورا دریابند و آنها را به شکل صحیحی پر کنند تا با امور دیگری پر نشود، زیرا خلا در محیط زندگی ما ممکن نیست. 🔸از مسائلی که ما به سهم خود به روشنی آن را دریافته‌ایم تشنگی و عطش نسل حاضر برای درک مفاهیم اسلام و مسائل مذهبی است، نه تنها درک، بلکه چشیدن و لمس کردن و بالاخره عمل کردن به این مفاهیم و اصول است. این مسائل، بخش مهمی از روح و جان آنان را فرا گرفته است، اما طبیعی است که همه این اشتغالات ذهنی، به صورت استفهام است و نخستین گام برای پاسخگویی به این خواسته‌ها، برگرداندن میراث علمی و فرهنگی اسلام و بیان کردن همه آن مفاهیم عالی به زبان روز و ریختن آن در کام روح و جان و عقل نسل کنونی است و گام دیگر، استنباط نیازها و تقاضاهای ویژه این زمان از اصول کلی اسلام است، و این تفسیر بر اساس همین دو هدف نگارش یافته است. 🔸مفسر محترم در مقدمه کوتاه خود بر جلد چهارم تفسیر با بیانی آشکار می‌نویسد: هدف از نوشتن این تفسیر، این بود که تفسیری به زبان فارسی برای قرآن مجید تهیه شود که هم «خواص» بتوانند از آن بهره گیرند، و هم برای «عموم» مفید باشد، تفسیری روان و دور از اصطلاحات پیچیده علمی، دور از شرح اختلافات مفسران و نقل اقوال پراکنده، بر اساس نزدیکترین مفاهیم قرآن به ذهن، و بر اساس دریافتها و برداشتهای تازه‌ای که در پرتو پیشرفت علوم گوناگون از قرآن می‌شود، و با استفاده از قرائن تاریخی و شان نزولها و احادیث متقن و ارزنده‌ای که در منابع اسلامی از پیشوایان بزرگ اسلام به ما رسیده است. 🔸تفسیری که در عین تفسیر بودن، جوابگوی پرسشها و مسائل عصری و حل ایرادهای گوناگون در اصول و فروع مباحث اسلامی (تا آنجا که وضع چنین تفسیری اجازه می‌دهد) بوده باشد. ادامه دارد.... 🌷🌷🌷 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom
🔅🔅🔅 🔰معرفی تفسیر «نمونه»(قسمت دوم) 📚 معرفی تفسیر ▫️تفسیر نمونه امروز یکی از رایج‌ترین و مقبول‌ترین تفاسیر شناخته شده در مجامع مذهبی و علمی می‌باشد که با ابتکار و اشراف استاد محقق و نامی حضرت آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی و با همیاری جمعی از فضلا و دانشمندان حوزه علمیه قم ، به زبان فارسی تالیف و در ۲۷ جلد وزیری ارائه شده است. این تفسیر، تمامی آیات قرآن را در بر دارد که به شیوه ترتیبی از ابتدا تا به انتهای قرآن را، بررسی کرده است. ▫️روش این تفسیر را می‌توان روش اجتهادی- تحلیلی و عقلی بازشمرد که با مطرح کردن برخی مسائل علمی روز، قدمی در تبیین بیشتر بعضی آیات برداشته است، در کنار آن جنبه تربیتی خود را همچنان مد نظر داشته و به تبیین دیدگاههای قرآن در این زمینه می‌پردازد. در مسائل خلافی شیعه و اهل سنت نیز سعی داشته روش تقریب را برگزیند و از مطرح کردن تعصبات بیجا بپرهیزد. ▫️ضمن در بر داشتن این خصوصیات از تفسیر آیه به آیه برای توضیح بیشتر مضامین قرآنی بهره برده و نیز در مقاطع مختلف با مطرح و نقل کردن روایات اهل بیت «علیهم السلام»، در تبیین هرچه بیشتر آیات، تلاش نموده است. این تفسیر در طی مدت ۱۵ سال از ۱۳۹۶ تا ۱۴۱۰ هجری قمری، تحقیق و تالیف گشته است. ادامه دارد.... 🌷🌷🌷 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom
🔅🔅🔅 🔰معرفی تفسیر «نمونه»(قسمت سوم) 📚مقدمه مفسر 🔹مفسر محترم در ابتدای جلد ۱ مقدمه‌ای مختصر دارد که ضمن آن به انگیزه نگارش، آغاز تفسیر قرآن و چیستی و حقیقت آن، تفسیر به رای ، نیازها و ضرورتهای ویژه هر عصر، بیان شیوه کار گروهی، ویژگیها و منابع تفسیر، پرداخته است، ابتدای بعض مجلدات دیگر نیز مقدمه‌ای خیلی کوتاه درباره موضوعات مربوط به تفسیر نمونه، بیان داشته است. می‌توان روش ورود و خروج مفسر و همکاران را در سوره‌ها و آیات قرآن، به شرح ذیل ترسیم کرد. 📋پردازش مطالب 🔸ابتدای هر سوره را با نام آن، مکی ، مدنی بودن و تعداد آیات افتتاح می‌نماید، پس از آن به بیان «ویژگیهای سوره در طی چند نکته می‌پردازد، این نکات بطور معمول شامل فضیلت سوره، ثواب قرائت و جایگاه آن می‌باشد که معمولا محور این بخش روایات می‌باشد. «عنوان محتوای سوره»، مدخل دیگر مفسر برای بحث راجع به خطوط کلی سوره می‌باشد و آن را در قالب نکته‌ها، بیان می‌دارد. 🔸در مواردی نیز وجه تسمیه سوره را به شکل سؤال مطرح نموده به آن می‌پردازد. پس از پرداختن به موارد فوق بررسی آیات و تفسیر آنها آغاز می‌گردد، در این بخش، ابتدا دسته‌ای از آیات مرتبط بهم را مشخص نموده، ترجمه آنها را بیان می‌دارد. 🔸به شان نزول آیات، اهمیت داده آن را در این مقطع ذکر می‌کند، و در نهایت با تفسیر آیات، مطالب خود را در این بخش تکمیل می‌نماید. ضمن اینکه مقاطع آیات خود عنوان بخشند، عنوانهای دیگری را برای تفکیک مطالب از هم، به کمک می‌گیرند و این در تسهیل مطالعه و یافتن مطلب مورد نظر خواننده تفسیر، مؤثر می‌باشد. 🔸پس از تفسیر، عنوان «نکته‌ها» حاوی مطالب و پرسش و پاسخهای ارزشمندی می‌باشد، این بخش شامل عناوین متعدد، و حاوی مباحث موضوعی فراوانی (مانند بحث هدایت ،مقصود از قلب در قرآن ، پیدایش نفاق، ریشه‌ها و خصوصیات آن و...) می‌باشد. ادامه دارد.... 🌷🌷🌷 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom
🔅🔅🔅 🔰معرفی تفسیر «نمونه»(قسمت چهارم) 🗓مباحث نکته ها ⏪نکته‌ها شامل ☑️ ۱- مباحثی است که بطور مستقیم یا غیر مستقیم از آیات مطرح شده، استفاده می‌شود. ☑️۲- نتیجه گیریها از آیات. ☑️۳- تطبیق مسائل و سؤالات جدید و یافتن پاسخ آنها از آیات. ☑️۴- مباحث علمی مناسب با آیات. ☑️۵- بیان فلسفه احکام . ☑️۶- دفاع از حدود و احکام اسلامی . ☑️۷- استفاده‌های فقهی یا اصولی از آیات، و... ⏪ تناسب با سطح فکری جوانان با توجه به فضای تالیف این تفسیر که از لحاظ فکری، افکار ماتریالیستی بین جوانان، تبلیغ می‌شد، سعی شده است نوع مطالب و سؤالات و اشکالات و پاسخها متناسب با سطح فکری این قشر، ارائه گردد، بدین جهت بخشی از مباحث اعتقادی در مقابله با اندیشه‌های مادی، منکران خداوند مطرح شده است. انتخاب روش تقریب از طرف مفسر و همکاران در نزاعهای فکری و فقهی شیعه و اهل سنت، سبب نشده است که ایشان از نقد خود بر افکار آنان، دست برداشته به سبب تقریب آن را مطرح نکنند، بلکه در عرصه اختلاف فکری، ضعف تفکر آنها، به خصوص، تفکر وهابی را آشکار نموده است. از جمله در بحث شفاعت ذیل آیه ۴۸ سوره بقره؛، مطالبی فراوان در پاسخ شبهه وهابیان بر این مفهوم، ارائه داده‌اند. و نیز در مباحث ولائی، عقاید شیعی خود را مستدل و بدور از تعصب ناروا، بیان می‌دارد، از جمله در بحث ولایت ذیل آیه ۵۵ سوره مائده .... ادامه دارد.... 🌷🌷🌷 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom
🔅🔅🔅 🔰معرفی تفسیر «نمونه»(قسمت پنجم) شیوه بحث مفسر در آیات فقهی، تفاوت اساسی با بقیه موارد تفسیر آیات، نداشته و مطالب مفصل را به کتب فقهی ارجاع داده است، اما در فلسفه احکام مانند، فلسفه وصیت ؛ فلسفه قصاص ، فلسفه تحریم گوشتهای حرام فلسفه روزه و... سعی نموده که حق مطلب را ادا نماید. در آیاتی که قصص قرآن به خصوص انبیاء را مطرح می‌نماید، سعی دارد ضمن پرهیز از اسرائیلیات، با روایات، برخی جزئیات را روشن کرده، با مقایسه قصص قرآن با تورات، وهن و ضعف قصه‌های منتسب به تورات را مشخص کند، مانند [۹ مقایسه معارف قرآن با تورات. ⏪۶ - پاورقی این تفسیر حاوی پاورقی می‌باشد که از طرف مفسر اضافه شده است، در پاورقی‌ها به طور معمول مطالب متفاوت به چشم می‌خورد از قبیل: الف) آدرس مطالب متن و منابع آن. ب) ارجاع توضیح بیشتر به مجلدات دیگر تفسیر نمونه. ج) اشاره به برخی اقوال دیگر. د) توضیح بیشتر لغوی یا تفسیری یا علمی، یا نقل مطلب از کتب مقدس. ادامه دارد.... 🌷🌷🌷 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom
🔅🔅🔅 🔰معرفی تفسیر «نمونه»(قسمت ششم) ⏪۷ - ویژگیهای تفسیر عنوانی به این نام مطرح کرده، می‌نویسد: 1️⃣۱- از آنجا که قرآن کتاب زندگی و حیات است، در تفسیر آیات به جای پرداختن به مسائل ادبی و عرفانی و مانند آن، توجه خاصی به مسائل سازنده زندگی مادی و معنوی و بویژه مسائل اجتماعی شده و به اندازه کافی روی مسائلی که تماس نزدیک با حیات فرد و اجتماع دارد تکیه گردیده است. 2️⃣۲- به تناسب عناوینی که در آیات مطرح می‌شود، ذیل هر آیه، بحث فشرده و مستقلی درباره موضوعاتی مانند، ربا، بردگی، حقوق زن، فلسفه حج، اسرار تحریم قمار، شراب، گوشت خوک و ارکان و اهداف جهاد اسلامی و مانند آن آمده است، تا خوانندگان در یک مطالعه اجمالی از مراجعه به کتابهای دیگر بی نیاز گردند. 3️⃣۳- کوشش شده، ترجمه آیات ، روان، سلیس و گویا و دقیق و در نوع خود جالب و رسا بوده باشد. 4️⃣۴- به جای پرداختن به بحثهای کم حاصل، توجه مخصوص به ریشه لغات و شان نزول آیات که هر دو در فهم دقیق معانی قرآن مؤثر هستند، شده است. 5️⃣۵- اشکالات و ایرادات و سؤالات مختلفی که گاهی در پیرامون اصول و فروع اسلام ، مطرح می‌گردد، به تناسب هر آیه، طرح شده و پاسخ فشرده آن ذکر گردیده است. مانند شبهه آکل و ماکول، معراج، تعدد زوجات، علت تفاوت ارث زن و مرد، تفاوت دیه زن و مرد، حروف مقطعه قرآن، نسخ احکام، جنگها و غزوات اسلامی، آزمایشهای گوناگون الهی و دهها مسئله دیگر، بطوریکه هنگام مطالعه آیات، علامت استفهامی در ذهن خواننده عزیز باقی نماند. 6️⃣۶- از اصطلاحات پیچیده علمی که نتیجه آن اختصاص کتاب به قشر خاصی است، در متن کتاب دوری و به هنگام ضرورت در پاورقی آمده، تا برای اندیشمندان و صاحب نظران نیز مفید باشد. ادامه دارد.... 🌷🌷🌷 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom
🔅🔅🔅 🔰معرفی تفسیر «نمونه»(قسمت ششم) ⏪۸ - منابع تفسیر نمونه 🔸این تفسیر با استفاده از تفاسیر معروف شیعه و اهل سنت به خصوص تفاسیر: مجمع البیان، التبیان، المیزان، الصافی، نور الثقلین، البرهان و روح الجنان و از تفاسیر عامه: روح المعانی، المنار- فی ظلال القرآن، قرطبی، اسباب النزول واحدی، مراغی، در المنثور، بیضاوی ، و مفاتیح الغیب فخر رازی، تنظیم و نگارش یافته و این بهره گیری در نوع خود کم سابقه بوده است. 🔸علاوه بر این تفاسیر که ابتدای هر جلد به آن اشاره شده است، از منابع تفسیری و غیر تفسیری دیگری نیز بهره برده شده است، از قبیل: تفسیر پرتوی از قرآن، بحار الانوار، سفینة البحار، الغدیر، المراجعات، کنز العرفان، نهج البلاغه و برخی شروح آن، وسایل الشیعه، خصال صدوق ، اختصاص مفید، محاسن برقی، کافی، امالی مفید، مناقب ابن شهرآشوب، مصباح المنیر فیومی، مفردات راغب، بلوغ الارب، سیره ابن هشام، کامل ابن اثیر، صحیح بخاری، سنن بیهقی، کشف الارتیاب، الهدایة السنیة و مجلات و کتب دیگر. ادامه دارد.... 🌷🌷🌷 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom
🔅🔅🔅 🔰معرفی تفسیر «نمونه»(قسمت هفتم) ⏪۹ - شیوه کار گروهی مفسر و همکاران در تدوین تفسیر 🔸مفسر در مقدمه خود بر جلد اول متعرض این نکته می‌شود که، اشتغالات روز افزون مختلف، فرصت کار مستقل بر دریای پر عمق قرآن به او نمی‌داد، از طرفی ضرورت کار هر روز نمایان تر می‌شد، تا اینکه برای برون رفت از این بن بست به فکر کار گروهی افتاد، برای این منظور جمعی از جوانان فاضل، با اخلاص، پژوهشگر و آگاه را رفیق راه کرد و با کوششهای شبانه روزی آمیخته با خلوص در مدت کوتاهی این نهال به ثمر نشست. 🔸در تشریح کار گروهی می‌نویسد: نخست آیات قرآن در بخشهای مختلف میان برادران محترم تقسیم می‌شد و با راهنمائیهای لازم قبلی، تفاسیر مختلفی که منابع اصلی تفسیر بود و بقلم محققان بزرگ این فن اعم از شیعه و سنی نگاشته شده بود (نام آنها قبلا گذشت) مورد بررسی قرار می‌گرفت، سپس یافته‌ها را که بر نیازها و تقاضاهای روز تطبیق داشت، جمع آوری نموده، در جلسات عمومی این هیئت که همه روز تشکیل می‌شد، مطرح می‌کردند و در همان جلسه، دریافت‌های تازه را از قرآن که می‌بایست بر آنها افزوده می‌شد، می‌افزودیم، و پس از بحث و گفتگو و مشاوره پیرامون مباحث مختلف و مراجعه به منابع گوناگون، اینجانب مطالب را املا کرده و دوستان تندنویس یادداشت می‌کردند، و سپس به کنترل مجدد می‌پرداختیم و آنچه را که نوشته شده با صبر و حوصله، بررسی و اصلاح و آماده چاپ می‌کردیم، و بعد از چاپ و قبل از نشر نیز مجددا کنترل و بررسی و اصلاح می‌شد.» و برای ایجاد هماهنگی در سبک تفسیر و قلم آن آخرین بازنویسی توسط مفسر محترم انجام می‌گرفت. ادامه دارد.... 🌷🌷🌷 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom
🔅🔅🔅 🔰معرفی تفسیر «نمونه»(قسمت هشتم) ⏪۱۰ - فهرست موضوعی تفسیر نمونه ▫️مفسر محترم در پیشگفتار فهرست موضوعی تفسیر نمونه می‌نویسد: «سرانجام بعد از پانزده سال تلاش مستمر کار تفسیر نمونه در ۲۷ جلد پایان گرفت، در این هنگام احساس احتیاج مبرم به یک «فهرست موضوعی جامع» می‌شد و جمعی از طلاب فاضل حوزه علمیه قم پیشنهاد این کار را دادند، و از آنجا که آقایان احمد علی بابایی و رضا محمدی که از طلاب محترم و باذوق و پرتلاش حوزه علمیه قم هستند، نسبت به این کار اهتمام بیشتری داشتند، قرعه فال به نام آنها زده شد. ▫️آنها با دو سال سعی و کوشش مستمر و استفاده از پانزده هزار فیش، اثری را به وجود آوردند که در نوع خود ممتاز است، می‌توان گفت فهرستی را که از ۲۷ جلد تفسیر نمونه تهیه کرده‌اند، انشاء الله کلیدی برای راه یافتن به تفسیر نمونه است.» ▫️در دنباله مطلب طرز استفاده از این فهرست که بر اساس حروف الفبا تدوین شده است، توضیح داده شده و با مثال امر را بر طالب آن سهل نموده‌اند. ▫️پس از ارائه فهرست الفبایی که در ۲۴ صفحه انجام گرفته است، سرفصل‌های فهرست موضوعی مطرح و عناوین ریز آنها تحت هر موضوع با آدرس جلد و صفحه، در ۵۳۰ صفحه ثبت گردیده و به علاقمندان عرضه شده است. ادامه دارد.... 🌷🌷🌷 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom
🔅🔅🔅 🔰معرفی تفسیر «نمونه»(قسمت نهم) ⏪۱۱ - سر فصل‌های فهرست موضوعی 📋سر فصل‌های فهرست موضوعی تفسیر نمونه بدین شرح است: ۱- شناخت و جهان بینی ۲- جهان بینی اسلامی شامل بخش‌های: - خدا شناسی و توحید در قرآن - عدل الهی - نبوت - امامت و ولایت - معاد ۳- انسان در قرآن و هدف آفرینش ۴- آشنایی با منابع اسلام «قرآن» و «حدیث» ۵- رفتار یک مسلمان و چگونگی جامعه اسلامی شامل: - قواعد اصولی و فقهی در قرآن - وظایف و احکام - اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی - روابط و حقوق اجتماعی - مسائل اقتصادی - حکومت و نظام سیاسی ۶- تاریخ تمدن ۷- بررسی ادیان و مکاتب ۸- علوم اجتماعی ۹- علوم تجربی و طبیعی ۱۰- ادبیات و هنر ادامه دارد.... 🌷🌷🌷 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom
🔅🔅🔅 🔰معرفی تفسیر «نمونه»(قسمت دهم) ⏪۱۲ - نسخه شناسی ▪️تفسیر نمونه در ۲۷ جلد وزیری به همراه یک جلد فهرست موضوعی به زبان فارسی، توسط دار الکتب الاسلامیه، تهران چاپ و نشر گردیده است، مجلدات اولیه آن در سال ۱۴۰۰ ق و مجلدات اخیر آن در سالهای ۱۴۱۴ ق به پایان رسیده است. ▪️هر مجلد دارای فهرست مفصلی از آیات و مطالبی است که در آن مطرح شده است، ابتدای جلد اول مقدمه‌ای چند صفحه‌ای از مؤلف بچشم می‌خورد که در مجلدات بعد این مقدمه بسیار مختصر گردیده است. ▪️برخی مجلدات این تفسیر از جمله جلد ۱ در چاپهای بعد، با تجدید نظر و اضافات، چاپ شده است. انتهای برخی مجلدات نیز تاریخ پایان تالیف آن درج گردیده است. پایان تالیف آخرین جلد آن ۱۸ ذی الحجه ۱۴۰۷ ق مطابق با ۲۳ مرداد ۱۳۶۶ شمسی درج شده است. ▪️این تفسیر تا کنون به چند زبان زنده دنیا از جمله عربی وارد و ترجمه شده، ترجمه عربی آن به نام «الامثل» عرضه شده است. ترجمه انگلیسی آن نیز در دست تهیه می‌باشد. ▪️تفسیر نمونه تاکنون چندین چاپ با تیراژهای متفاوت (حدود ۵۰۰۰ در هر چاپ) داشته و در نسخه مورد بحث برخی مجلدات تا سی و دو چاپ بر آن گذشته است. فهرست اجمالی تمام مجلدات از نظر سور قرآن در آخر جلد ۲۷ درج گردیده است. طرز کار گروهی که در مقدمه اول کتاب بطور مختصر ذکر گردیده بود در انتهای جلد ۲۷ به طور مفصل از طرف هیئت همکاران تفسیر نمونه بیان شده است. ▪️برگزیده‌ای از تفسیر نمونه توسط آقای احمد علی بابایی در ۵ جلد به بازار عرضه شده که اکنون چاپ سیزدهم خود را نیز سپری کرده است. ⏪۱۳ - منابع مقاله ۱- مقدمه تفسیر نمونه ج۱ ۲- مجلدات مختلف تفسیر همراه با فهرست موضوعی آن ۳- طبقات مفسران شیعه ج۵ ص۵۳ تا ۶۲ دکتر عقیقی بخشایشی ۴- المفسرون حیاتهم و منهجهم ص۱۵۲ سید محمدعلی ایازی ۵- دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی ج۱ ص۷۷۴ و ج۲ ص۲۱۴۳ با همکاری استاد بهاء الدین خرمشاهی ۶- تفسیر و مفسران آیت ا... معرفت ج۲ ص۵۰۲ مؤسسه فرهنگی التمهید چاپ اول تابستان ۱۳۸۰ پایان مقاله 🌷🌷🌷 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom
🔰معرفی کتاب تفسیرمجمع البیان (قسمت اول) 🔻تفسیر مجمع البیان معروفترین اثر شیخ طبرسی (م، ۵۴۸ ق)، از تفاسیر مهم قرن ششم هجری و به زبان عربی است. سبک و شیوه تدوین و تبویب این تفسیر در میان همه تفسیر های اهل سنت و شیعه، بی سابقه و کم نظیر است، زیرا نظمی متین و خاص و مرتب با روش علمی و ساده دارد. 🔻معرفی مؤلف فضل بن حسن بن فضل طبرسى، معروف به امین‌الاسلام طبرسى در حدود سال‌هاى ۴۶۰ تا ۴۷۰ قمری به دنیا آمد. از مهم‌ترین اساتید ایشان مى‌توان به: ابوعلى بن شیخ طوسی و شیخ جعفر دوریستى که از شاگردان شیخ مفید است، اشاره نمود. از تألیفات مهم وی، اعلام الوری باعلام الهدی و دو تفسیر مجمع البیان و جوامع الجامع می باشد. امین‌الاسلام طبرسى در سال ۵۴۸ هجرى در سبزوار از دنیا رفت در مشهد مقدس به خاک سپرده شد. 🔺شیخ منتجب الدین رازی در کتاب فهرست در مورد استاد خویش می نویسد: الشیخ الامام، امین الدین ابوعلی و الفضل بن الحسن الطبرسی ثقة، فاضل، دین، عین... . 🌷🌷🌷 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom
🔰معرفی کتاب تفسیرمجمع البیان (قسمت دوم) 📌 انگیزه نگارش 🔹 گرایش روحی بر نوشتن تفسیر با ابتکار و سبکی منحصر به فرد که از روزگار جوانی در او جولان داشت و همچنین تشویق یار و دوست نزدیکش، محمد بن یحیی (از سادات آل‌زباره و از شخصیت‌های برجسته سبزوار) دو عامل و انگیزه‌ای است که مؤلف محترم خود در مقدمه بدان اشاره کرده است. 🔹 برخی از مورخان با بیان داستانی از طبرسی، انگیزه دیگری را در باب علت نوشتن تفسیر دخیل می‌دانند. آن حکایت از این قرار است: زمانی سکته‌ای بر علامه عارض می‌شود و خاندانش به این گمان که او به رحمت ایزدی پیوسته است وی را به خاک می‌سپارند. 🔹 او پس از مدتی به هوش آمده، خود را درون قبر می‌بیند و هیچ راهی را برای خارج شدن و رهایی از آن نمی‌یابد. در آن حال نذر می‌کند که اگر خداوند او را از درون قبر نجات دهد کتابی را در تفسیر قرآن بنویسد. 🔹 در همان شب قبرش به دست فردی کفن دزد نبش می‌شود و آن گورکن پس از شکافتن قبر شروع به بازکردن کفن‌های او می‌کند. در آن هنگام علامه دست او را می‌گیرد! کفن دزد از ترس، تمام بدنش به لرزه می‌افتد... علامه طبرسی به منظور آرام ساختن او، ماجرای خود را شرح می‌دهد و کفن دزد نیز آرام شده، با درخواست علامه که قادر به حرکت نبود، او را بر پشت خود می‌نهد و به منزلش می‌رساند. پس از آن به نذر خود وفا کرده، کتاب مجمع البیان را می‌نویسد. 🌷🌷🌷 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom
✳️ جستارهای قرآنی رحیق
🔰معرفی کتاب تفسیرمجمع البیان (قسمت سوم) 📌اهمیت کتاب: 🔻تفسیر مجمع البیان، یکى از مهم ترین و ارجمندترین تفاسیر جهان اسلام است که دانشمندان شیعه و سنى آن را مورد توجه قرار داده و از آن به عنوان یکى از منابع تفسیر یاد کرده اند و آن را از جمله تفاسیر قدیم دانسته اند که به نیکوترین صورت با الگوى مناسب و ضمن سر عنوان مکرر و ثابت تنظیم شده است. ⏺شیخ شلتوت، مفتى بزرگ اهل سنت و دانشمند روشن‌بین کشور مصر در مقدمه اى که بر این تفسیر نگاشته است، مى نویسد: مجمع البیان در میان کتاب‌هاى تفسیرى بى همتا است. این تفسیر داراى گستردگى ژرف و تنوع در مطالب و ترتیب ممتازى است که در میان تفاسیر پیش از او بى نظیر و در میان آثار پس از او کم نظیر است. 🔻اهمیت مجمع البیان به سبب جامعیت، اتقان و استحکام مطالب، ترتیب دقیق، تفسیر روشن و سودمند و انصاف در نقد و بررسى آرا است. مجمع البیان شامل مباحثى چون: قرائت، اعراب، لغات، بیان مشکلات، ذکر مطالب مربوط به معانى و بیان، شأن نزول آیات، اخبار وارد در آیات و شرح و تبیین قصص و حکایات است. 🔺مولف کتاب از دانشمندانی است که از علوم مختلف آگاهی دارد و دهها تالیف از خود بیادگار گذاشته اما عمده کوشش وی در راه تفسیر صرف شده است. علامه امینی در شهداء الفضیله می نویسد: تفسیر وی به مجمع البیان به تنهائی کافیست که دریای فضل و تبحر علمی او را بنمایاند تفسیری که نور حقیقت می‌بارد و پرتو دانش و بینش وحی الهی می‌تابد کتابی که هیچ کس از آن بی نیاز نتواند بود. 🔺در واقع تفسیر مجمع البیان دائرة المعارف مرتبی است که تمام فنون قرآن را در خود جمع کرده و علاوه بر آن دارای امتیاز دیگری است و آن این که در تفسیر آیات قرآنی علاوه بر روایات از اهل بیت پیامبر، از روایات مذاهب مختلف اسلامی اهل تسنن نیز نقل نموده که این از خصوصیات منحصر بفرد این کتاب تفسیری می‌باشد. ⏺عبدالجلیل رازی در کتاب «النقض» خود گوید: اگر شیعه امامیه بخواهد از مفسران خود لافی بزند...، از تفسیر امام محمدباقر و از قول جعفر الصادق و امام حسن عسکری (علیهم السلام) و بعد از آن از تفسیر شیخ کبیر ابوجعفر طوسی و شیخ محمد فتال و تفسیر خواجه ابوعلی طبرسی باید بزند که آن اولی ها همه معصوم و آخری ها همه عالم و امین و معتمد بودند. ⏺مرحوم قاضى نورالله شوشترى در مجالس المؤمنین خود مى نویسد: «تفسیر کبیر او که مسمی به مجمع البیان است، در جامعیت او در فنون، فضل و کمال بیان کافى و دلیل وافى است». 🌷🌷🌷 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom
✳️ جستارهای قرآنی رحیق
🔰معرفی کتاب تفسیرمجمع البیان (قسمت چهارم) 📌روش تألیف کتاب 🔅شیخ طبرسی خود در مقدمه این کتاب در مورد نگارش این تفسیر چنین می گوید: «آستین همت بالا زدم و نهایت جد و جهد را بکار بستم و دیدار بیدار داشتم و اندیشه به زحمت افکندم و بسیار تفکر کردم و تفاسیر گوناگون را در پیش رو نهادم و از خداوند سبحان توفیق و تیسیر طلبیدم و نگارش کتابی را آغاز کردم که در نهایت فشردگی و پیراستگی و حسن نظم و ترتیب است و حاوی انواع و اقسام دانش تفسیر است و درّ و گوهرهایی اعم از علم قرائت، اعراب و لغت، پیچیدگی و مشکلات، معانی و جوانب، نزول و اخبار، قصص و آثار، حدود و احکام و حلال و حرام دربردارد و از خدشه‌هایی که مبطلان آن مطرح کرده‌اند سخن گفته و سخنی را آورده‌ام که تنها اصحاب ما رضی الله عنهم متعرض آن شده‌اند و استدلالات بسیاری را در صحت اعتقادات خود اعم از اصول و فروع و معقول و منقول به گونه‌ای معتدل و مختصر و بالاتر از ایجاز و پایین‌تر از تفصیل دربردارد؛ زیرا اندیشه‌های عصر حاضر تاب تحمل سنگینی فراوان ندارد و از تلاش در میادین مسابقات بزرگ ناتوان است زیرا از علما تنها نامی مانده و از علوم تنها رمقی». 🔸علامه طبرسی تفسیر خود را در مدت هفت سال و با اقتباس از تفسیر «التبیان» اثر شیخ طوسی، تدوین کرد و هر یک از فنون مختلف قرآنی را به صورت جدا از هم و در قالبی منظم و مرتب بیان نمود. این نظم خاص سبب گردید که دانشمندان شیعه و سنی، آن تفسیر را بر بسیاری از تفاسیر دیگر برتری داده، آن را مورد ستایش قرار دهند. 🔸شایان ذکر است که در تفاسیر قبل از مجمع‌البیان، روایات و اقوال در تفاسیر مختلف به طور نامنظم ضبط می‌گردیده، به طوری که گاهی فنی با فن دیگر درمی‌آمیخت و خواننده به سختی می‌توانست مطلبی را که می‌خواست بدست آورد. ▫️ حتی در پاره‌ای از موارد به طور خسته کننده‌ای تفصیل داده می‌شد و یا برعکس در پاره‌ای از موارد مطالب به حدی مختصر می‌بود که مقصود خواننده از آن مطلب حاصل نمی‌گشت اما در میان مفسرین کمتر کسی بود که به این مهم توجه کند و به خواننده القا کند که در جو قرآن قرار گیرد، تفسیر مجمع‌البیان یکی از آنهاست که توانسته در میان کتب تفسیری با بحثهای فراوان و عمیقی که دارد دارای نظمی بی نظیر باشد، مطالبش دسته بندی شده و خواص تفسیر را از دست ندهد و توجه داشته باشد که تفسیر فنی است در خدمت قرآن نه در خدمت لغت و فقها و نه در تطبیق با علم نحو. 🔺چنانکه گفته شد، این تفسیر بسیار متأثر از «تفسیر تبیان» شیخ طوسى است؛ با این تفاوت که طبرسى با تقسیم بندى مباحث، زمینه استفاده بهتر و گزینش آسان تر استفاده کننده را فراهم ساخته است. 🌷🌷🌷 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom
🔰معرفی کتاب تفسیرمجمع البیان (قسمت پنجم و پایان) 📌روش تألیف کتاب 🔻مجمع البیان در ده جلد تدوین و در پنج مجلد چاپ شده است. این کتاب با مقدمه‌ای مفید آغاز شده و موضوعاتی در هفت فن به قرار ذیل در آن مطرح شده است: تعداد آیات قرآن و ثمره آشنایی با آن، ذکر اسامی قرّاء مشهور قرآن و نظرات آنان، تعریف تفسیر، تأویل و معنی، نام‌های قرآن و معانی آن، یادی از علوم قرآن و مسائل مربوط به آن و کتاب‌هایی که در مورد آن تألیف شده است، احادیث مشهور پیرامون فضیلت قرآن و اهل آن و بیان آنچه که برای قاری قرآن نیکوست (چون زیبا خواندن الفاظ قرآن). او در پایه‌ای از موارد به دنبال معنی آیات و به منظور توضیح بیشتر، به مطلبی اشاره و آن موضوع را با عنوان «فصل» مشخص می‌کند. عناوینی چون تقوا، خصوصیت هدایت و هدی، توبه و شرایط آن، اخلاص، نام محمد صلی الله علیه و آله و بالاخره چکیده‌ای از پندها و حکمت‌های لقمان حکیم نمونه‌هایی از این فصل‌ها می‌باشد. همچنین احادیث و روایات بسیاری در این تفسیر وجود دارد که تعداد آن بیش از هزار و سیصد حدیث است. 🔻تفسیر مجمع البیان یکی از بهترین کتابهای تفسیری است که با اسلوب و ترتیب ویژه‌ای نوشته شده؛ مولف در هر باب، اقوال را بدون اینکه مورد رد و اعتراض قرار دهد، نقل می‌کند و انتخاب یک قول را به عهده فکر و ذهن خواننده می‌گذارد. به بیان دیگر روش او در مجمع البیان این است که ابتدا دسته ای مختلف از آن گروه آیات را بررسی و حلاجی می کند. ابتدا از نظر قرائت و اختلاف قرائت و قضاوت در بین قرائت های مختلف، سپس از نظر لغت و مشکلات لغوی، سپس از نظر اعراب، سپس از نظر اسباب النزول، سپس معنای مبسوط و مفتح آن گروه آیات را به دست می دهد و سرانجام تحت عنوان "نظم"، ربط و پیوند معنایی آیات را به همدیگر و نیز ربط هر گروه آیات را به گروه قبلی و نیز و بعدی و نیز ربط سوره ها را با یکدیگر باز می نمایاند. 🔻مؤلف همچنین نظریات مفسران عامه را نقل و با روش عالمانه نقد مى کند. نویسنده مجمع‌البیان تا حد زیادی توانسته اخلاص عملی خود را در برابر عاطفه مذهبی خودش حفظ کند، ایشان هرگز در هماهنگی با عواطف خود، در حمله به مخالفین مذهبش راه افراط را نمی‌پیماید. 🌷🌷🌷 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom
#محمد_بیستونی 🔰معرفی کتاب تفسیرجوانان (قسمت اول ) ☑ نام معروف: تفسیر جوانان ☑ مؤلف: محمد بیستونی متولد: ۱۳۳۷ ش. معاصر ☑ مذهب: شیعه اثنی عشری ☑ زبان: فارسی ☑ تعداد مجلدات: ۱۲ جلد ☑ مشخصات نشر: تهران، دارالکتب الاسلامیه ، ۱۳۸۰ ش ، قطع جیبی 🔰معرفی مفسر و تفسیر بیستونی متولد ۱۳۳۷ ش، دارای مدرک کارشناسی الهیات و معارف اسلامی ، کارشناسی ارشد و دکترای جامعه شناسی است. از آثار تألیفی وی، کتاب فقر و ثروت از دیدگاه قرآن کریم، باستان شناسی، رنگ شناسی، موسیقی وترجمة انگلیسی و عربی ۸ کتاب: جلد ۱ و ۳۰ تفسیر بیان، جلد ۲۶ و ۲۷ تفسیر جوان، روش انس با قرآن، قرآن شناسی جوان، فرهنگ نامه قرآنی جوان، راز خوشبختی است. 🔅🔅🔅 🌷🌷 تلاش صادقانه از ما و توفیق و راهنمایی از خداوند_(نشر حقایق)🌷🌷 🔅مدرسه تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom
#محمد_بیستونی 🔰معرفی کتاب تفسیرجوانان (قسمت دوم ) 🔹 روش نویسنده در تألیف آثار قرآنی بدین شکل بوده که بر اساس نیازسنجی به صورت تحقیقات میدانی از دانش آموزان و دانشجویان اعلام نظر کرده و غالبا به صورت کتب کوچک در قطع جیبی یا پالتویی با حجم کم و قیمت ارزان تحت عناوینی همچون باستان شناسی، هنرهای دستی، رنگ شناسی، راز خوشبختی، قرآن شناسی جوان، روش چکیده نویسی موضوعی تفسیر قرآن، لغت شناسی و مفاهیم قرآن کریم برای جوانان عرضه کرده است. 🔹 تفسیر جوان مانند بازنویسی مجمع البیان که آن کتاب به صورت مستقل معرفی شده، اثر دیگر از محمد بیستونی است که به گزیده تفسیر نمونه پرداخته است. 🔹 در حقیقت بیستونی، یکی از نویسندگانی است که در حوزه نشر و ترویج تفسیر قرآن برای جوانان و نوجوانان تلاش میکند و تفسیرهای پیشین و معاصر را به زبان ساده و گویا و مناسب با این قشر بازسازی می کند. 🔹 وی پس از این، گزیده دیگری از ترجمه تفسیر مجمع البیان را ارائه داده است. این تفسیر در قطع جیبی به صورت فشرده و خلاصه مناسب با ادبیات و فرهنگ امروز جوانان مذهبی ایران سامان یافته است؛ به ویژه آن که این کتاب گزیده و بازنویسی تفسیری است که خود در اصل به زبان فارسی و به صورت ساده نگاشته شده و از آن کتاب تلخیص شده است. 🔅🔅🔅 🌷 تلاش صادقانه از ما و توفیق و راهنمایی از خداوند_(نشر حقایق)🌷 🔅مدرسه تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom
#محمد_بیستونی 🔰معرفی کتاب تفسیرجوانان (قسمت سوم -پایان) ⏪ویژگی تفسیر جوان آنگونه که مؤلف آن بیان کرده و تا حد زیادی به اصول خود وفادار مانده به شرح زیر است: 1- درج ترجمه و تفسیر هر آیه به صورت مستقل به جز در آیاتی که با هم ارتباط تنگاتنگ دارد و آوردن مجموعه آیات ضرورت دارد. ۲- گزینش یک رأی از میان آرای گوناگون و حذف احتمالات و آرای دیگر از تفسیر اصلی. ٣- فشرده نمودن جملات دراز آهنگ در قالب عبارت کوتاه تر و ساده تر. ۴- دسته بندی مطالب و عنوان گذاری مطالب تفسیر به سبک کتاب های آموزشی به منظور آسان کردن آموزش آن. 5- ذکر توضیحات کلی در آغاز هر سوره. این توضیح ها شامل محل نزول، تعداد آیات، فضیلت تلاوت است. ⏺تفسیر جوان گامی نو در تفسیر عصری و ارائه دگرگونی های شکلی در ایجاد جاذبه برای خواننده به ویژه در بخش جوانان است. 🔹این تفسیر به مانند اصل خود در ۲۷ جلد جیبی از سوی دارالکتب الاسلامیه تهران در سال ۱۳۸۰ ش نشر یافته است. 📚منبع: شناخت نامه تفاسیر، سید محمدعلی ایازی، چاپ اول، نشر علم، تهران، 1393ش، صص 338-337 ☘️درتبلیغ و انتشار سخن حق توفیق را از خدا بخواهیم.کمی همراهان ما را از تلاش باز ندارد.☘️ 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom