#نکات_اصولی #اجتهاد 💠 انواع اجتهاد: 1️⃣ اجتهاد#تبیینی : این قسم از اجتهاد متکفل بیان احکام‌اللّه واقعیه است و اگر تزاحمی بین احکام واقعیه و ظاهریه رخ دهد، بین آن‌ها جمع می‌کند. فنون مطرح‌شده در اواخر کفایة الأصول و نظریه‌ تزاحم حفظی که شهید #صدر (رحمه للله) بیان کرده است، از جمله مصادیق این اجتهاد به‌شمار می‌رود. خروجی این قسم از اجتهاد، رساله‌ توضیح‌المسائل از باب طهارت تا دیات است. 2️⃣ اجتهاد #تطبیقی : این قسم از اجتهاد بعد از تشکیل نظام اسلامی نمود می‌یابد. در این قسم از اجتهاد، فقها پس از وضع قوانین توسط مجلس، اقدام به تطبیق آن‌ها با استنباطات فقهیّه می‌کنند تا مطابقت یا عدم مطابقت آن‌ها با اسلام آشکار گردد. به‌ عبارت‌ دیگر: عمل فقها در این خصوص دقیقاً مشابه یک قاضی است؛ با این تفاوت که قضات در قضیه‌ خارجیه‌ شخصیه قضاوت می‌کنند و فقها در خصوص قضیه‌ کلیه نظر می‌دهند. 3️⃣ اجتهاد #تنظیمی: اجتهادی است که متکفل تنظیم روابط فرد و دولت در عرصه‌های داخلی و بین‌المللی است. از جمله عرصه‌هایی که اجتهاد تنظیمی می‌تواند در آن ایفای نقش کند، عبارتند از: 1. تنظیم روابط بین‌الملل؛ 2. تنظیم روابط سیاسی فرد و دولت؛ 3. تنظیم روابط اداری؛ 4. تنظیم روابط مالیّه و مالیاتی؛ 5. تنظیم روابط بر پایه‌ محیط‌زیست؛ 6. تنظیم روابط داخلی. 🔹 بنابراین در عرصه‌ی اجتهاد تنظیمی، نگاه فقیه به تنظیم روابط معطوف است. البته باید توجه داشت که در این اجتهاد، تنها زاویه‌ی دید به آیات و روایات و دلیل عقل متفاوت می‌شود، نه اینکه منبع دیگری به ادله‌ی اربعه افزوده گردد و ادعا شود که دلیل دیگری نیز به نام مصالح یا عرف یا مقتضیات زمان و مکان وجود دارد. 🔸به‌ عنوان‌ مثال: در نگاه اجتهاد تبیینی گفته می‌شود که اسلام مرز جغرافیایی ندارد و مجلس نیز در همین زمینه قانون «استرداد مجرمین» را تصویب می‌کند؛ لکن بر اساس اجتهاد #تطبیقی این مصوبه توسط شورای نگهبان به دلیل استلزام پذیرش حکم طاغوت و از باب نفی سلطه رد می‌شود و سرانجام مجمع تشخیص مصلحت نظام آن را تصویب می‌کند. در حالی‌که در اجتهاد #تنظیمی بررسی می‌شود که باتوجه‌ به هزینه، فایده و کارآمدی و سیاسات شرعیه و مصالح نوعیه و دفع مفاسد و تحقق اهداف دولت اسلامی و فرایند تصمیم‌گیری حکمران، این مسئله باید به چه نحوی حل شود. 📚 برگرفته از درس خارج آیت الله #کعبی (دام عزه) 👈 نکات #اصولی بیشتر را از این طریق دنبال کنید: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم

✅ #نکات_اصولی #اصطلاحات_قواعد_جمع_عرفی_ادله به طور کلی راه کار های جمع عرفی ادله ، چند امر ذیل است : ۱_ #تخصص خروج موضوعی حقیقی (وجدانی) و تکوینی(یعنی به برکت وجدان در خارج) مانند : اکرم العالم ، لاتکرم الجاهل حکم اکرام عالم شامل جاهل نمیشود زیرا افراد جاهل وجدانا در خارج ، غیر از افراد عالم هستند. ۲_ #ورود خروج موضوعی حقیقی (وجدانی) [جهت شباهت ورود به تخصص] و لکن تعبدی(به برکت تعبد شارع) [جهت فرق بین تخصص و ورود] مانند : قبح عقاب بلابیان ، الاماره بیان و حجة باعتبار الشارع موضوع دلیل اول عدم بیان است و دلیل دوم بالوجدان خارج از آن است چرا که امارات بیان است و لکن بیانیت اماره و سبب این درک وجدانی تعبد شارع بوده است. ۳_ #تخصیص اخراج حکمی با حفظ موضوع به لسان رفع حکم مانند : اکرم العلماء ، لاتکرم العلماء الفساق حکم اکرام علما نسبت به بعضی از موضوع که علمای فاسق باشد تخصیص و قید خورده و موضوع در آن تصرفی صورت نگرفته است پس حکم است که تخصیص خورده و خروج حکمی است ۴_ #حکومت حالت اول : اخراج حکمی [جهت شباهت حکومت به تخصیص] به لسان موضوع (ضیق کردن موضوع) و بعبارتی خروج موضوعی مجازی (یعنی تعبدی) [جهت فرق تخصیص با حکومت] مانند : اکرم العلماء ، الادباء لیسوا بعالم حکم علماء شامل ادباء نمیشود از این جهت که موضوع علماء ضیق شده نه اینکه حکم مستقیما تخصیص بخورد حالت دوم: ادخال حکمی به لسان موضوع (توسعه ی موضوع) ، بعبارتی دخول موضوعی مجازی (تعبدی) مانند : اکرم العدول ، العلماء عدول کلهم همه ی علما با تعبد شارع عادل شمرده شده و در نتیجه حکم اکرام عدول شامل همه ی علما از عادل و فاسق میشود. نکته : لسان حکومت ناظر و مفسر است و در آن نوعی اجبار به پذیرش وجود دارد. 🔰 شیخ میثم صادقی أللَّھُـمَ ؏َـجِّـلْ لِوَلیِڪْ ألْـفَـرَج •┈••✾••┈• کانال اصول فقه شیعه : @halgheysaniye

#نکات_اصولی 💠 تفاوت حکومت و ورود در قالب مثال 🔹 در #ورود بعد از آمدن دلیل وارد و تعبد به آن، یک واقعیت تکوینی (الحاق یا اخراج) به وجود می‌آید. 👈 به طور مثال دلیلی که خبر واحد را حجت می‌داند، وارد بر دلیلِ «خذ بالحجة» است، زیرا با متعبد شدن به حجیت خبر واحد، حقیقتا خبر واحد حجت و ملحق به دلیلِ «خذ بالحجة» می‌شود؛ یعنی مصداق حقیقی برای آن می‌شود. دلیل حجیت خبر واحد بر دلیل «قبح عقاب بلابیان» نیز وارد است، زیرا با پذیرش حجیت خبر واحد، موردی که خبر واحد از او خبر می‌دهد تکوینا از عدم البیان خارج و دارای بیان می‌گردد. 🔹 اما در #حکومت با آمدن دلیل حاکم یک واقعیت تکوینی رخ نمی‌دهد و تنها یک تعبد وجود دارد. 👈 به طور مثال با آمدن دلیل «ولد العالم عالم» یا «الطواف بالبیت صلاة» و تعبد به آن دو، حقیقتا فرزند عالم، عالم یا طواف، نماز نمی‌شود. 📚 برگرفته از فرمایشات استاد آیت الله #شب_زنده_دار (دام ظله) در درس خارج فقه 1395 👈 نکات #اصولی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم

#نکات_اصولی 💠 تفاوت حکومت و ورود در قالب مثال 🔹 در #ورود بعد از آمدن دلیل وارد و تعبد به آن، یک واقعیت تکوینی (الحاق یا اخراج) به وجود می‌آید. 👈 به طور مثال دلیلی که خبر واحد را حجت می‌داند، وارد بر دلیلِ «خذ بالحجة» است، زیرا با متعبد شدن به حجیت خبر واحد، حقیقتا خبر واحد حجت و ملحق به دلیلِ «خذ بالحجة» می‌شود؛ یعنی مصداق حقیقی برای آن می‌شود. دلیل حجیت خبر واحد بر دلیل «قبح عقاب بلابیان» نیز وارد است، زیرا با پذیرش حجیت خبر واحد، موردی که خبر واحد از او خبر می‌دهد تکوینا از عدم البیان خارج و دارای بیان می‌گردد. 🔹 اما در #حکومت با آمدن دلیل حاکم یک واقعیت تکوینی رخ نمی‌دهد و تنها یک تعبد وجود دارد. 👈 به طور مثال با آمدن دلیل «ولد العالم عالم» یا «الطواف بالبیت صلاة» و تعبد به آن دو، حقیقتا فرزند عالم، عالم یا طواف، نماز نمی‌شود. 📚 برگرفته از فرمایشات استاد آیت الله #شب_زنده_دار (دام ظله) در درس خارج فقه 1395 أللَّھُـمَ ؏َـجِّـلْ لِوَلیِڪْ ألْـفَـرَج •┈••✾••┈• کانال اصول فقه شیعه : @halgheysaniye

#نکات_اصولی 💠 چرا شیخ در مکاسب طبق اجماع منقول و شهرت فتوا داده است؟ 🔹 پاسخ آیت الله العظمی شبیری زنجانی (حفظه الله): ✅ با اینکه مرحوم شیخ انصاری (ره) قائل به حجیت اجماع منقول و شهرت نبوده، اما طبق آن فتوا داده است. دلیل این امر یکی از دو احتمال است: 1️⃣ درست است که شهرت یا اجماع منقول بما هو هو حجت نیست، ولی اگر شهرت ادعا شده یا اجماع منقول به حدی زیاد باشد که تراکم نقل ها باعث ایجاد ظن بسیار قوی شود، از باب یک ظن خاص مثل اطمینان حجت است. 2️⃣ مرحوم شیخ، شهرت و اجماع منقول را از باب ظن خاص مثل خبر واحد حجت نمی‌دانسته، ولی به خاطر انسداد از باب حجیت مطلق ظن حجت دانسته و در فقه به آن‌ها عمل کرده است. 👈🏻 لذا ما ابتدا فکر می‌کردیم که نظر مرحوم شیخ بر #انسداد است؛ ولی ظاهرا مرحوم آشتیانی در حاشیه خود نقل می‌کند که مرحوم شیخ انصاری تصریح کرده که نظرش بر انفتاح است. (بحر الفوائد، ج۱، ص۱۹۰) 📚 برگرفته از فرمایشات استاد آیت الله العظمی شبیری #زنجانی (دام ظله) در جلسات علمی فقه ــ 1398/9/19 (شبکه اجتهاد) 👈 نکات #اصولی بیشتر را اینجا ببینید. 🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین