🔰 پیامبر چگونه اقتصاد ضعیف مدینه را به یک #قدرت_اقتصادی سرآمد بدل کرد؟
◀️ بخش یکم
🔹 زمانی که #پیامبر_اسلام به مدینه قدم نهاد، تمام توان اقتصادی منطقه در دست یهودیان و به عبارتی بیگانگان بود.
🔹 آنها با بهره‌گیری از فرصت #اختلافات_داخلی اعراب و بی‌توجهی آنان به امر صنعت و بهره‌برداری از #منابع_ارضی و سرزمینی، بر توان صنعتی و تولیدی خود افزودند. زمین‌های بسیاری را زیر کشت برده و نخلستان‌های وسیعی به وجود آوردند.
🔹 اعراب مدینه درگیر #جنگ‌های_داخلی خودشان بودند و یهودیان با تکیه بر #توان_صنعتی خود، به تولید سلاح پرداخته و تولیدات نظامی خویش را به آنان می‌فروختند. این تکنولوژی‌های انحصاری، امکانات زراعی، نظامی و معیشتی خوبی نصیب یهودیان کرده بود.
🔹 اندک‌اندک بر ثروت و قدرت یهودیان افزوده شد و سایر اهل مدینه ناگزیر بودند که در وقت نیاز، از آنان #قرض بگیرند و در قبالش بهره‌های سنگینی بپردازند. چه بسا گاهی در بازپرداخت #ربا مجبور می‌شدند محصولات نارس مزارع و باغات خود را با قیمتی کمتر به یهودیان بفروشند، تا از زیر دین آنان خارج شوند.
🔹 این رویکرد، به مرور، #یهودیان را به قدرت اقتصادی و نظامی منطقه مبدل ساخت و سایر اهل مدینه روز به روز فقیرتر و محتاج‌تر شدند.
🔹 در چنین شرایطی #رسول_خدا به #مدینه قدم نهاد. در گام اول اختلافات داخلی و طایفه‌ای اعراب تازه مسلمان را پایان بخشید و در ضمن یک #پیمان_برادری، آنان را برادر یکدیگر خواند. سپس پیمان‌نامه‌ای را میان یهودیان و مسلمانان مکتوب فرمود تا معارض یکدیگر نشوند.
🔹 مسلمانان که عاری از هرگونه #تکنولوژی، دانش، تولید، صنعت و ثروت بودند و در همه‌ی این امور متکی بر بیرون مرزهای حجاز، یا بیرون از مرزهای عقیدتی خود یعنی #مشرکین و یهودیان بودند، به توصیه‌های اکید رسول خدا به دانش و کار روی آوردند.
🔹 صاحبان دانش و حرفه و صنعت گرامی شمرده شدند و با جدیت با #بیکاری مقابله شد. #اشتغال_صحیح، متکی بر #تولید_داخلی و تجارت شکل گرفت و جامعهی نوپای مسلمانان از خمودی و تنبلی خارج شد. مسلمانان #کار می‌کردند و نیازمندان خویش را که سرمایه و توان کار نداشتند، تحت پوشش گرفتند.
🔹 این‌گونه نبود که تنها در سایه‌ی جنگ و غنیمت، سرمایه و ثروتی متوجه جامعهی اسلامی گردد، بلکه #تولید و #اشتغال زیربنای #رشد_اقتصادی جامعهی مدینه گردید و بعدها هم که در پرتو پیروزی‌ها و فتوحاتی چند، ثروتی متوجه مسلمانان گردید، در مسیر تولید و #تجارت و تقویت #امکانات_معیشتی همچون شهرسازی به کار گرفته شد.
🔹 #بازار_اسلامی_مدینه شکل پایداری به خود گرفت و اندک‌اندک به قطب تجاری منطقه تبدیل شد. آمد و شد کاروان‌های تجاری از دور و نزدیک، همراه با تبلیغ معارف توحیدی و قرآنی، ندای اسلام ناب را به گوش سراسر حجاز و بلکه بیرون مرزها رسانید.
_______________
✊نهضت مردمی ممانعت از جنگ با خدا
📡 @reba_ir
🔰 با رأی به #جمهوری_اسلامی، به انجام چه کاری در حوزه‌ی #معیشت و اقتصاد امید داریم؟
◀️ بخش یکم
🔹 دکتر #ابراهیم_رزاقی در کتاب «اقتصاد ایران زمین» در بررسی تاریخی اقتصاد ایران، نشان می‌دهد بعد از دوران صفویه و قدرت گرفتن استعمار در ایران، اتفاقی عجیب می‌افتد: «#نابودی_تدریجی #حاکمیت_اقتصادی و معیشتی».
🔹 در تجربه‌ی تهاجم #مغولها و #اعراب به ایران، آن‌چه نابود شد، عمدتاً #حاکمیت_سیاسی بود، اما الگوی اقتصادی-معیشتی یا همان #کدآمایی و الگوی دیوانی همچنان پابرجا ماند. اما چرا؟
🔹 زیرا نه مغولها و نه اعراب، الگویی برای اداره‌ی معیشت و اقتصاد نداشتند و به همین دلیل، از الگوی معیشتی ایرانی یعنی #کدآمایی و #الگوی_دیوانی_ایرانی استفاده کردند.
🔹 قابل توجه است که حتی اعراب هم از الگوی معیشت کدآمایی و الگوی دیوانی ایرانی استفاده کردند. نفَس #پیامبر صلوات الله به اعراب خورده بود اما نتوانستند #نهادهای_معیشتی و اقتصادیِ بنیان‌گذاشته‌شده توسط پیامبر را در مستعمرات جدیدشان مثل ایران به کار بگیرند.
🔹 لذا کار #انقلاب_اسلامی، برای شکل‌دهی به یک #الگوی_معیشت اسلامی-ایرانی بسیار سخت است و در واقع یکی از اصلی‌ترین حوزه‌های #جهاد_اکبر مدنظر امام خامنه‌ای، همین بخش است. «فلا تطع الکافرین و جاهدهم به جهاد کبیرا» یعنی: عدم تبعیت از الگوی‌های مورد استفاده‌ی کفار و جهاد با آنها به کمک الگوهای موجود در قرآن.
🔹 این امر، کاری بود که اعراب نتوانستند انجام دهند. بنابراین در #ایران از الگوی ایرانی‌ها، مثل هارون و مأمون، و در #روم از الگوی رومی‌ها، مثل معاویه، در اداره‌ی معیشت تبعیت کردند.
🔹 حتی خلیفه دوم بعد از ورود #غنایم فتوحات به مدینه، پیشنهاد تقسیم مساوی را از حضرت علی علیه‌السلام نپذیرفت و به توصیه‌ی یک فرد که با الگوی رومی‌ها آشنا بود، به سران قبایل سهم بیشتری داد تا در زمان بحران، آن قبایل را به میل حاکمیت پای کار بیاورند.
🔹 #برنارد_لوییس نیز به این اشاره می‌کند که هم امپراتوری عثمانی و هم امپراتوری هند، از الگوی معیشت #کدآمایی و الگوی دیوانی ایرانی‌ها استفاده می‌کردند و به همین دلیل زبان #اداری آنها فارسی بود.
🔹 اما وقتی غربی‌ها و خصوصاً انگلیسی‌ها بعد از دوران #صفویه در ایران قدرت می‌گیرند، اتفاق متفاوتی می‌افتد که حتی زمان حمله‌ی مغولها نیفتاد.
🔹 #انگلیسی‌ها خودشان الگوی اقتصادی داشتند، لذا به الگوی کدآمایی و دیوانی حاکم در ایران #حمله نموده و آن را نابود کردند.
🔹 سیستم #بوروکراسی انگلیسی‌ها امروزه در غالب سیستم اداری ایران حاکم است و همگان از آن #رنج می‌برند.
🔹 با مراجعه به تاریخ، معلوم می‌شود که تنها #الگوی_دیوانیِ باقیمانده از دورانِ پیش از انگلیسی‌ها، دفاتر اسناد رسمی است که امروز جزو کارآمدترین بخش‌های اداری و دیوانی ماست.
🔹 با نابودی تدریجی الگوی معیشت #کدآمایی، الگوی پیشرفت #خودکفا و غیر وابسته‌ی ایران، به یک الگوی #وابسته و واردکننده بدل شد و کشف #نفت هم این موضوع را بدتر کرد.
🔹 این امر موجب شد که به جای اینکه مانند گذشته هر آن‌چه نیاز داشتیم را #تولید کنیم، هر آن‌چه نیاز داشتیم را #وارد کنیم.
🔹 عمده‌ی تولیدکنندگان #استخدام شدند و با حقوقی که از #دولت دریافت می‌کردند، کالاهای واردشده از محل فروش نفت را می‌خریدند.
⬅️ ادامه دارد...
✊ جنبش مردمی کدآمایی
📡@Kadamaei_ir
⛔️ چه کسی جلوی جهش تولید سد می‌سازد؟
🖋#یادداشت
🔹 چندی پیش متخصصان جوان کشور در شرکت ماشین‌های الکتریکی جوین (جمکو) موفق به ساخت الکتروموتور سنکرون ۴ مگاواتی که دانش فنی آن در اختیار چند کشور انگشت شمار است شدند.
🔹 الکتروموتور دستگاهی است که نیروی الکتریکی را به نیروی حرکتی تبدیل می‌کند و در محصولات و صنایع مختلفی از ماشین لباسشویی گرفته تا صنایع حفاری و نیروگاهی و پتروشیمی کاربرد دارد. این در حالی است که در شرایط تحریمی موجود علیه کشور ایران برخی صنایع حساس مانند نفت و گاز و معادن نیاز شدیدی به عرضه‌ی این محصول و خدمات تعمیرات و نگهداری آن دارند.
🔹 از این رو تولید این محصول نویدبخش تبدیل ایران به قطب تولید الکتروموتور در منطقه و حتی جهان به شمار می‌رود؛ اما شرط کافی برای تحقق این موضوع حمایت صنایع بزرگ و ارگان‌های دولتی در جهت تقاضا، خرید و به‌کارگیری این محصول ایرانی است.
🔹 نکته‌ی مهم اینجاست که برخی از ارگان‌های دولتی و وزارتخانه‌های مرتبط خریداری این محصول را منوط به اخذ گواهینامه‌های استاندارد بین‌المللی کرده‌اند. گواهینامه‌هایی که برای اخذ آن باید به کشورها و شرکت‌هایی رجوع کرد که خود سازنده و فروشنده‌ی این محصولات در دنیا هستند و مسلما یک محصول رقیب برای اخذ مجوز باید فرایند زمان‌بر و شاید بی‌پایانی را در ساختار تعریف‌شده‌ی آنها طی کند.
🔹 ذکر این نکته ضروری است که محصولات این کارخانه در روزهای گذشته توانست یکی از مسایل روز کشور را حل کند و به گفته‌ی حدادی مدیر آبفای استان خوزستان نیاز مسئولان به یک الکتروپمپ برای آبرسانی به منطقه‌ی غیزانیه در کوتاه‌ترین زمان توسط این کارخانه رفع شد.
🔺 با این حال سوال اینجاست که چرا وزارتخانه‌ها نسبت به استفاده از یک محصول داخلی که علاوه‌بر قیمت پایین‌تر، ایجاد اشتغال و بهبود گردش نقدینگی، توان رقابت با نمونه‌های اروپایی را دارد به کار گرفته نمی‌شود؟
🔺 چرا محصول یک کارخانه‌ی بیست ساله‌ی داخلی مورد اعتماد نیست و باید دانش فنی محصولی که مبتنی بر مسایل کشور طراحی و ساخته شده است، به بهانه‌ی اخذ مجوز در اختیار شرکت‌های انحصارگر اروپایی قرار گیرد؟
🔺 اگر سازمان استاندارد و شرکت‌های دانش‌بنیان توانایی شناسایی نیازهای صنعتی و تعیین آیتم‌های وضع‌سنجی محصولات صنعتی مبتنی بر آن را ندارند، چه ماموریتی را در کشور دنبال می‌کنند؟
🔹 شواهد نشان می‌دهد ساختار بروکراتیک و فرسوده‌ی اداری و دولتی در کشور همانند تراژدی صدور مجوزهای کسب و کار، فرایند تولید محصولات صنعتی استراتژیک کشور را نیز با چالش‌های بازاری مواجه خواهد کرد و به جای تسهیل‌گری در تولید به سدی در مقابل تولید بدل خواهد شد.
#تولید
#اقتصاد_انرژی
#تعارض_منافع
______________
✊نهضت مردمی ممانعت از جنگ باخدا
📡 @reba_ir
تولید یا قمار؟
💢 به نظر می‌رسد اکنون وقت آن است که از نگرش بسیط به مقوله تولید که ناشی از غلبه فهم فنی و مکانیکی از ساختار تولید است فاصله گرفته و ابعاد نهادی و اجتماعی تولید را که در دهه‌های اخیر دستخوش تغییر شده‌اند، مورد توجه قرار دهیم.
📣 چرا اقبالی به فعالیت‌های #تولیدی وجود ندارد؟
🔰 قطعاً علل مختلفی وجود دارد، اما در این یادداشت به یکی از ابعاد پنهان ماجرا اشاره می‌شود. تازه‌ترین داده‌ها بیانگر آن است که شکاف میان #درآمد و #ثروت در جهان به حداکثر مقدار خود رسیده است؛ به‌طور مثال در آمریکا در سال 2020 به 800 درصد رسیده است و در ایران نیز اگرچه داده‌ای در این زمینه وجود ندارد اما به طور شهودی می‌توان این شکاف را لمس کرد. تورم‌های دهه اخیر نیز این شکاف را عمیق‌تر کرده است. از ظرف دیگر در #آمریکا کمتر از 5 درصد ثروت در اختیار بازه سنی 25 تا 40 سال است (درحالی‌که این بازه سنی بیشترین #نیروی_کار را تشکیل می‌دهد)، اما همین بازه سنی تا 50 سال گذشته بیش از 25 درصد ثروت را در اختیار داشته‌اند.
♨️ نتیجه؟ نسل گذشته با استفاده از «#کار و #تولید» می‌توانستند حداقل‌های زندگی خود را فراهم کنند و چه بسا در کالاهای سرمایه‌ای نیز سرمایه‌گذاری کنند. اگر به اطراف خود نیز نگاه کنیم، می‌بینیم پدران ما با یک شغل ساده و مدرک تحصیلی پایین‌تر، تشکیل زندگی داده و در یک بازه کوتاه قادر به خرید خانه و... بوده‌اند، اما نسل کنونی تشکیل زندگی و خرید خانه با استفاده از کار و تولید را بیشتر نوعی رویاپردازی می‌پندارد. همان‌طور که پیکتی در کتاب سرمایه در قرن 21 اشاره می‌کند، نظام #سرمایه‌داری موروثی است که در آن ارزش ثروت به ارث رسیده بسیار بیشتر از ارزش تلاش و استعداد افراد است؛ وقتی نرخ عایدی سرمایه از نرخ #رشد_اقتصادی پیشی می‌گیرد، این شکاف روز به روز عمیق‌تر می‌گردد. وقوع بحران‌هایی همچون کرونا نیز با ایجاد لشکری از بیکاران، ارزش نسبی کار را بیش از پیش تقلیل داده است.
♨️ نتیجه؟ عده‌ای از نسل جدید از حمایت نسل قبلی خود برخوردار بوده و به نوعی ثروت بدون تلاش دسترسی دارند؛ اما عده‌ی دیگری از این جوانان که از نسل قبلی خود حمایتی دریافت نکرده و به تازگی در عرصه بازار کار وارد شده‌اند، درمی‌یابند که کسب حداقل‌های تشکیل زندگی از طریق ورود به عرصه کار و تولید، امر دشوار و طاقت فرسایی است، بنابراین سعی می‌کنند با ورود به سمت #قمار و #شرط‌بندی یا اموری با همین ماهیت (#دلالی و #نوسان‌گیری از بازارها و دارایی‌هایی مختلف)، ره صد ساله را یک شبه طی کنند. امری که گرچه دربین نیاکان ما قبیح و ضد ارزش تلقی می‌شد، امروزه به مدد رسانه‌ها (و در راس، رسانه ملی با مانور تجملات و تبلیغ رفتارهای بچه‌پولدارانه) و همچنین به برکت رواج بورس و تقدیس آن، امروزه نه‌تنها مذموم و قبیح نیست، بلکه یک تکلیف است!
♨️ نتیجه؟ ایجاد نوعی «رقابت بی‌حاصل» (Wasteful Competition) که تنها حاصل آن جلو افتادن از بقیه و بهبود موقعیت نسبی خود است. یعنی برخلاف رقابت‌های مفید که نتیجه آن بهبود کیفیت یا کاهش #قیمت است، نوعی از #رقابت بر سر تقسیم منابع ثابت شکل می‌گیرد که در آن، انرژی، تخصص و وقت افراد به‌جای اینکه صرف کار اصلی خود و خلق مازاد جدید برای جامعه شود، صرف درگیر شدن در رقابت برای گرفتن سهم بزرگ‌تری از یک کیک با اندازه ثابت می‌شود. در نتیجه تلاش هر نفر، نتیجه تلاش فرد دیگر را خنثی می‌کند و در سطح کلان، جامعه نه‌تنها فایده‌ای از این تلاش‌ها نمی‌برد، بلکه بخشی از بهره‌وری حقیقی #منابع_انسانی و فنی‌اش را نیز از دست می‌دهد. این آغاز فرهنگ سرمایه‌سالارانه ضد تولید و خلق ارزش است. نقطه شروع نابرابری‌های افسارگسیخته و آغاز رویابافی‌های طی کردن ره صد ساله در یک چشم بر هم زدن. توسعه فرهنگ قمار و شانس و اقبال و البته کاهش ریسک انجام جرائم اجتماعی. وقتی قاعده‌ی بازی ناعادلانه باشد، ترجیح بازیکنان به مصدوم بودن بیشتر است تا ورود به بازی؛ میدان «تولید» نیز از این قاعده مستثنی نیست.
🔺 🔺 🔺 🔺
👤 محمد قائدامینی
_______
✊نهضت مردمی ممانعت از جنگ باخدا
📡 @reba_ir