🔻 مقالات ارایه شده در #انجمن_اخفاپژوهان_ایران #اخفا (اخلاق فناوری اطلاعات) نگارش دوم: #زندگی_تزئینی ✅ موضوع : زندگی تزئینی (ویرایش شده)در فضای مجازی #معصومه_نصیری ـ مدرس و پژوهشگر سواد رسانه‌ای ــ هر یک از ما کم یا زیاد، بخشی از زندگی خود را در فضای مجازی در معرض دید دیگران قرار می‌دهیم و بخشی را نه. این کار از نظر اخلاقی درست است یا نه؟ چرا؟ چه تبعاتی دارد؟ در شرایطی که دچار بحران نمایشی شدن زندگی روزمره از طریق شبکه‌های اجتماعی هستیم و از شام‌خوردن تا سفر رفتن و هدیه گرفتن‌هایمان را در شبکه‌های اجتماعی به نمایش می‌گذاریم، باید نگران حاد شدن مسئله «نمایشی شدن زندگی» باشیم و از خود سوال کنیم هدف از نمایش حوزه‌های مختلف خصوصی و عمومی‌ در شبکه‌های اجتماعی چیست؟ این نمایش تا کجا مجاز، معقول و طبیعی است؟ نمایشی شدن زندگی روزمره چه آسیبی دارد؟ چرا علاقه‌مند به انعکاس زندگی خود در شبکه‌های اجتماعی هستیم؟ جدای از مباحث مربوط به حفظ حریم خصوصی در شبکه‌های اجتماعی و مخدوش نمودن این مرز توسط خود کاربران، در بعد اخلاقی بودن یا نبودن آن باید یادآور شد وقتی کاربران برای به نمایش گذاشتن زندگی خود در فضای باز شبکه‌های اجتماعی کنشگری می‌کنند، گاهی مجبورند نقش بازی کنند و به گونه‌ای متفاوت از آن‌چه هستند، خودشان را نشان دهند. این بعد موجب ترویج تظاهر، ریاکاری و گاها خودنمایی و ترویج خودپسندی می‌شود که هر یک از این خصوصیت‌ها در آموزه‌های اخلاقی، محل اشکال هستند. به رخ کشیدن چند برش کوچک از زندگی در فضای مجازی موجب ایجاد رقابت برای سوق پیدا کردن به سمت مصرف‌گرایی و حتی در پاره‌ای موارد سطحی‌نگری میان کاربران می‌شود. جمله معروفی هست که می‌گوید زندگیِ کراپ‌شده‌ی دیگران را با زندگیِ کراپ‌نشده‌ی خودن مقایسه نکنید.، حسرت نخورید و در چاله یخی این فضا گرفتار نشوید که چرا دیگری اینگونه است و من نیستم. از تبعات این نمایش روزمرگی، اول از همه نقض حریم‌خصوصی خودمان به دست خودمان است آنهم بدون اینکه حواسمان باشد. دوم اینکه افراد در رقابتی عبث بر سر روالی خواهند افتاد که جز هدر رفت انرژی و افسردگی نتیجه ای دربر ندارد. این اثرات منفی در پلتفورم‌هایی همچون اینستاگرام که مبتنی بر تصویر هستند بیشتر بروز و ظهور دارد و شاید برای همین بوده که فیس‌بوک پروژه آزمایشی حذف لایک از پلتفرم این شبکه اجتماعی را در استرالیا نیز اجرایی کرد و مدتی پیش نیز شایعهٔ سربسته‌ای پراکنده شد که می‌گفت توییتر می‌خواهد لایک را کنار بگذارد. کاربران اعتراض کردند. "شان پارکر" نخستین مدیر فیسبوک، این شبکهٔ اجتماعی را «#حلقه_بازخورد_تأیید_اجتماعی» نامیده است که برای «بهره‌برداری از ضعفی در روان انسان» طراحی شده است و این است واقعیت شبکه های اجتماعی و طراحی‌شان؛ بهره‌برداری از ضعف‌های درونی کاربران برای کسب درآمد. تلاش دیوانه‌وار کاربران برای قرار گرفتن در قالب کلیشه ساخته شده از بدن و زیبایی نیز تا جایی پیش رفت که اینستاگرام اعلام کرد محدودیت بیشتری را در انتشار مطالب مربوط به رژیم‌های غذایی، لاغری و جراحی‌های زیبایی اعمال می‌کند. این محدودیت‌ها شامل حال فیسبوک، مالک اینستاگرام هم خواهند شد. البته ویژگی ذاتی رسانه‌های عکس محور، همین کارکرد است اما شاید بتوان گفت از دیگر آسیب‌های این نمایشی شدن این است که عکس‌محورها معمولا قربانگاه زمان هستند و به افزایش تعداد #پرسه‌زن‌های_مجازی کمک می‌کنند. تلاش‌ و رقابتی دیوانه‌وار برای دیده شدن، لایک شدن، متفاوت به نظر رسیدن و نمایش آنچه دوست داریم باشیم و فاصله با آنچه هستیم در اینستاگرام در جریان است. این تلاش را به آب و آتش زدن خود برای ارضای حس کنجکاوی دیگران و کمک به آنها برای سرک کشیدن در زندگی خود باید دانست. کار تا جایی پیش رفته است که مدونا خواننده آمریکایی پاپ در مصاحبه با نشریه Sun گفته بود شبکه‌های اجتماعی به ویژه اینستاگرام به وجود آمده‌اند که فقط به کاربران حس بد بدهند. شبکه‌های اجتماعی می‌توانند جنبه‌های منفی را برجسته کنند، حس ناخشنودی از بدن را القا کنند. شما گرفتار مقایسه خودتان با دیگران می‌شوید. به اعتقاد من اینستاگرام موجب می‌شود که درباره خودتان حس ناخوشایندی داشته باشید. سلنا گومز نیز با 152 میلیون فالور گفته که اپلیکیشن اینستاگرام را از روی گوشیش پاک کرده چون این برنامه به سلامت روحیش آسیب می‌زند و باعث افسردگیش شده است. شبکه های اجتماعی جذاب اما ویرانگر هستند البته اگر حواسمان نباشد.

بررسی اخلاقی دیپ فیک (Deepfake) یا جعل عمیق ✅ #دیپ_فیک یا جعل عمیق، نوعی فناوری برای ترکیب تصویر انسان بر پایه هوش مصنوعی است که در جهت تولید یا تغییر محتوای ویدیویی استفاده می شود، تا ویدیو نمایانگر چیزی باشد که در واقع اصلاً اتفاق نیفتاده است. این شبیه سازی به هر کاربری قدرت می دهد که تصاویر یک شخص را بر روی شخص دیگر منطبق کند و یک ویدیوی را برای ترویج محتوای مورد نظر تولید کند. 🔸 این تکنولوژی کارکردهای اخلاقی مثبتی همچون صرفه جویی در مخارج را به وجود آورده است؛ مثلا دیگر نیازی نیست از بازیگران مشهور و گران قیمت استفاده شود و کافی است که بازیگران معمولی این نقش‌ها رو ایفا کنند و در نهایت با فناوری #دیپ_فیک؛ تصاویر بازیگران معروف را (با اجازه خودشان) بر روی آنها شبیه سازی شود. همچنین با این نرم افزار می توان افرادی که در میان ما نیستند و یا از دنیا رفته اند، شبیه سازی کرد و یاد و خاطره آنها زنده بماند. ♦️چالش های اخلاقی تکنولوژی دیپ فیک بسیار بیشتر از کارکردهای مثبت آن است. از جمله چالش ها اخلاقی این نرم افزار می توان به موارد ذیل اشاره کرد: 1- دشواری تشخیص حق از باطل: یکی از چالش های اخلاقی این نرم افزار این است که دیگر تشخیص حق از باطل بسیار سخت و دشوار می شود و می توان گفت با همگانی شدن این نرم افزار به دورانی می رسیم که دیگر نمی‌تواند حق و باطل را از هم تشخیص بدهیم. اگر امیرالمومنین علی (ع) معیار حق بودن را دیدن با چشم معرفی می کند و می فرماید: « باطل آن است که بگویی شنیدم، و حق آن است که بگویی دیده ام» (نهج البلاغه، خطبه 141) با ظهور دیپ فیک، دیگر نمی توان به این معیار در دیدن فیلم افراد اعتماد کرد. 2- از بین رفتن اعتماد: خطر دیگر این است که اعتماد افراد به یکدیگر از بین می رود. همچنین دیگر نمی توان به آن چه که انسان با دیده خود می بیند اعتماد کند. اگر در گذشته می‌گفتند تا چیزی را به چشم خودت ندیده‌ای، اعتماد و باور نکن! اما با ظهور دیپ فیک باید به همه چیز تردید کنیم که این منجر به از بین رفتن اعتماد افراد به همدیگر و بالاتر از آن از بین رفتن اعتماد افراد به دیدگان خود است. 3- ساخت اخبار جعلی و دروغ: با در اختیار داشتن این نرم افزار می توان یک سری اخبار جعلی و دروغ به ویژه از زبان افراد مهم و سیاسی ساخت که این می تواند پیامدهای منفی فراوانی همچون برهم زدن آرامش افراد و جامعه، تغییر دادن مسیر صحیح یک جامعه، بردن آبروی افراد و... به دنبال داسته باشد. 4- باورپذیری سریع: از آثار دیگر تکنولوژی جعل عمیق این است که افراد ممکن است با دیدن ویدیوهایی که با این تکنولوژی ساخته می شود، محتوای آن را سریع باور کنند و بدان اعتماد کنند؛ چرا که دیپ فیک به گونه ای فیلم افراد را می سازد که باور نکردن آن سخت و دشوار است. از آنجایی که باورپذیری سریع و بدون دلیل محکم، کاری پسندیده و صحیحی نیست، یکی از چالش های اخلاقی دیپ فیک باورپذیری سریع می باشد. 5- دزدی و کلاهبرداری: به راحتی می توان با شبیه سازی #دیپ_فیک، با ساخت یک فیلم که در آن از کارمندان یک شرکت یا افراد درخواست پول و یا چیزهای با ارزش دیگری کرد، که این منجر به دزدی و کلاهبرداری می گردد. 6- انتساب محتوای دروغ به افراد: به وسیله این نرم افزار، فرد در یک صحنه ای حاضر می‌شود و کاری را انجام می‌دهد و یا سخنی می زند، بدون اینکه روح آن فرد از آن محتوا خبر داشته باشد؛ که تمام این موارد مصداقی از دروغ می باشد. 7- نقض حریم خصوصی افراد: کسانی که عکس و فیلم های افراد را به عنوان داده به این نرم افزار می دهند و بعد از آن فیلمی دروغین منتسب به افراد می سازند، در حقیقت حریم خصوصی آن افراد را نقض می کنند؛ چرا که محتوایی را به افراد نسبت می دهند که افراد از آن بی خبر هستند و آن افراد رضایتی به آن محتوا و انتشار ان ندارند و با دیدن آن، ناراحت می شوند. 8- انتقام گیری از افراد: #دیپ_فیک زمینه انتقام گیری و تصفیه حساب های شخصی را به راحتی برای افراد به وجود می آورد؛ به عنوان مثال کسی که قصد انتقام گیری از فردی داشته باشد، با به دست آوردن تصاویر آن فرد که در شبکه های مجازی به اشتراک گذاشته است، با ساخت فیلم پورن از آن فرد انتقام بگیرد. تکنولوژی دیپ فیک یا جعل عمیق چالش های اخلاقی دیگری نیز به دنبال خود دارد که اجمالا به آنها اشاره می شود: شایعه پردازی، تهمت و افتراء زنی، غیبت، تفرقه اندازی، تصمیم گیری غلط، قضاوت اشتباه و... . #دیپ_فیک #جعل_عمیق #اخفا #سبحان_نقدی_پور