#خروج؛ تلاشی برای رسمیت بخشیدن به اعتراضات مردمی در چارچوب های سیاسی نظام [صفحه 2 از 2] 7- حضور #مهربانو در سفر اعتراضی، الهامی از قیام عاشوراست که در تمام صحنه های انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی نیز امتداد و انعکاس یافته است. حضور مردانه این همسر شهید، نماد زن سیاستمدار و متدین تربیت یافته در عصر انقلاب اسلامی است. خانم ها دباغ و خانم حسینی(قهرمان کتاب داء) نمونه های عینی مهربانو هستند. 8- ورود مشاور رئیس جمهور به ماجرا که تلویحا به عملکرد #حسام_آشنا کنایه می زند، نقطه اوج درگیری دولتمردان عمل گرای سیاست زده با قهرمانانی است که عمیقا سیاسی اند اما سیاست زده هرگز! آقای مشاور همزمان از دو ادبیات متفاوت برای مواجهه با معترضان استفاده می کند؛ نخست ادبیات حقوقی و امنیتی که رنگ و بی تهدید و ارعاب دارد و دوم ادبیات مذهبی و مردمگرایانه که از پوپولیسم نشئت می گیرد. تمسک توأمان به #تزویر و #تهدید، گرچه اغلب معترضان را قانع می کند اما رحمت بخشی، این تیپ را خوب می شناسد لذا تنها به خط می زند و دیگران را از #مخاطره دور می سازد و همه تبعات تصمیمش را به جان می خرد. 9- نقش رسانه های مستقل مردمی در بازتاب صدای معترضان و همزمان اشاره به سوء استفاده رسانه های معاند از تولیدات رسانه ای داخلی و نگاه ابزاری دولتی ها به رسانه ها، به خوبی هرچه تمام تر نمایش داده شده است. 10- معترضان این فیلم، با اصل و نسب هستند؛ در پی خدمت اند، مردمی اند. اگر لازم باشد، برای پرهیز از حاشیه ها، راه فرعی در پیش می گیرند و جان شان را به خطر می اندازند. زمین مردم را شخم می زنند، تراکتور یک کشاورز درمانده را تعمیر می کنند، نامه های مردم را به مرکز قدرت اجرایی می رسانند. این ها نشانه عمق مردم باوری قهرمانانی است که حسن نیت شان را به همه اثبات می کنند. قهرمان فیلم در واقع #مردم هستند و بازیگران نمایندگان آنان. صدالبته سیل نامه ها نماد اعتراضات خاموش است و فوج تشویق ها و سلفی ها، نشانه همدلی و همراهی. اگرچه گاهی به جای گل، با گوجه گندیده از آنها استقبال می شود و این مسئله نشان از تشتت در بدنه مردمی نسبت به این سنخ اقدامات است اما آنان صدای مردم اند و همین کافی است برای ادامه دادن. حذف جریان اشرافی حاضر در سیاست و رسانه(احزاب و سلیبریتی ها)، از همراهی با این حرکت، نماد دیگری از مردمی بودن حداکثری آن است. پنجر شدن چرخ مردم معترض در #منطقه_آزاد و اشاره به پدیده ماشین کاری به جای گندم کاری و فاصله قیمت تراکتور با ماشین های لوکس، نشانه سرمنشأ اعتراضات، یعنی #فاصله_طبقاتی و #سرمایه_سالاری است. 11- رحمت بخشی تصمیمش را گرفته است و پای هزینه تصمیم خود ایستاده است. همراهان را نیز مجبور نمی کند، بارها اعلام می کند هرکه نمی خواهد برگردد. این یعنی حضور در این معرکه خطیر با اختیار محض صورت گرفته است. چون منطق دارد و با صبر و پشتکار همراه است، به نتیجه می رسد. 12- کشاندن ماجرا به قم از نقاط عطف مهم فیلم است؛ اشاره تلویحی به نقش حوزه و مرجعیت در حل و فصل اعتراضات مردمی، و همزمان انتقاد به استفاده ابزاری دولت ها از قم پیام های مهمی برای مخاطب دارد. از قرق کردن حرم برای زیارت رئیس جمهور تا نگاه تسامح و تساهلی و سطحی یک پاسبان به مقوله زیارت، از پیشنهاد ملاآقا برای مذاکره با رئیس جمهور از باب اینکه «ملا زبان ملا را بهتر می فهمد!» تا مخالفت ملاآقا که می گوید اگر او برود تاثیرش کمتر است! همه و همه نکات نابی است که در سالهای اخیر نمونه اش را کمتر گفته ایم و شنیده ایم. اما حاتمی کیا با نشان دادن توسل رحمت بخشی به حضرت معصومه(س) پیش از حرکت به تهران، ضمن تقویت پیرنگ مذهبی این اعتراضات، حرف آخرش را می زند و اعلام می کند اگرچه این اعتراض ها از هزارکیلومتر دورتر از تهران بلند شده باشد، اما ابتدا به قم می رسد و لذا مبدأ حرکت برای اصلاح امور، #قم است نه جای دیگر. فهم عمیق از وضع فعلی و تلاش او برای پیش بینی تحولات آینده و کوشش برای ارائه نسخه برای آسیب زدایی از ساختارها و گاه فریاد بر سر چارچوب های حقوقی و رسمی، ویژگی سینمای حاتمی کیاست که مدافعان و منتقدان زیادی داشته و دارد. او نیز مانند هر هنرمند دغدغه مند و متعهد دیگری، عاری از اشتباه و خطا نیست اما حرف هایش همیشه تکانه های فکری فراوانی را در پی دارد و قابل تأمل است. 99/1/25 @rozaneebefarda