هدایت شده از تبیین
⭕️امام سجاد عليه السلام:
🔸اِنَّـما الاِْسْتِـعْدادُ لْلِمَوْتِ تَجنُّبُ الْحرامِ وَبَذْلُ النَّدى فى الْخَيْرِ.
🔹بـراسـتى آمـادگى براى #مـرگ، دورى از #حرام و بذل و بخشش در #كار_خير است.
📕بحارالانوار، ج ۴۶، ص ۶۶
#امام_سجاد
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد
هدایت شده از تبیین
⭕️امام محمد باقر عليه السلام:
🔸«اَلْبِرُّ وَ الصَّدَقَةُ يَنْفيانِ الْفَقْرَ وَ يَزيدانِ فِى الْعُمْرِ وَ يَدْفَعانِ عَنْصاحِبِهِما سَبعينَ ميتَةَ سوءٍ».
🔹#كار_خير و #صدقه، #فقر را مى بَرند، بر #عمر مى افزايند و هفتاد #مرگ بد را از صاحب خود دور مى كنند.
📕ثواب الاعمال، ص ۱۴۱
#امام_باقر
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد
هدایت شده از تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️امام سجاد (علیه السلام) و تحقق جامعه آرمانی خیررسان
🔹#معرفت_دینی، موجب تکامل روحی انسان در دو بعد فردی و اجتماعی میشود، به همین جهت است که کلام گهربار #معصومین علیهم السلام ضرورتاً باید در پیشانی همه کارهای #جامعه_اسلامی قرار گرفته، و همت و رغبت همگان در تحقق بخشیدن به کلام آن بزرگواران باشد. برای ساخته شدن #جامعه‌ای_آرمانی، راهی نیست جز آن که همه افراد آن جامعه، به سهم و اندازه و توان خود در شکل‌دهی ارزشهای واقعی جامعه نقش داشته باشند. در این باره، سخن بسیار راهگشای #امام_سجاد (علیه السلام) میتواند محور اساسی نیل به چنین جامعه آرمانی باشد.
🔹#امام‌زین‌العابدین (عليه السلام) در این باره با زبان دعا و درخواست از خدای متعال، عرض می‌دارد: «به دست من برای مردم #خیر و #نیکی جاری کن و آن را با منّت‌گذاری من تباه مکن، و مرا اخلاق والا عطا فرما و از فخرفروشی نگاه‌دار». [۱] در دین #اسلام رساندن #خیر به دیگران، یکی از دغدغه‌های اساسی مؤمنان شمرده شده است؛ تا جایی که #رسول_خدا (صلی الله علیه و آله) میفرماید: «هرکس صبح کند و به #امور_مسلمانان همت نورزد، مسلمان نیست». [۲]
🔹#خیررسانی به جامعه اسلامی، ابعاد و مصادیق گوناگون و مصادیقی متناسب با شرایط زمان و مکان دارد. برای گسترش #فرهنگ_خیررسانی افراد جامعه نسبت به یکدیگر مراحلی قابل تصور است؛ چنانکه در دعای مذکور #امام_سجاد (علیه السلام) نیز دیده میشود. شوق و #رغبت_درونی آن حضرت، اولین عامل سوق‌دهنده ایشان به سوی #نیکی‌رسانی به مردم است و به همین خاطر است که از خدای متعال درخواست میکند او را واسطه خیررسانی به مردم قرار دهد. با اینکه به نظر میرسد این مرحله، چندان اهمیتی نداشته باشد، اما در واقع مهم‌ترین مرحله برای #خیررسانی به مردم همین مرحله است.
🔹در توضیح آن باید گفت؛ کسی میتواند خواهان واقعی #خیر رسیدن به دیگران باشد که قبل از آن، روح خود را از رذایل اخلاقی بزرگی همچون تنگ نظری، حسد، تکبر و... آسوده کرده باشد. در غیر اینصورت، همچنان که در عبارت بعدی دعای #امام_سجاد (علیه السلام) آمده است، شخص در هنگام کمک به دیگران، ارزش و فایده کار خود را با #منّت_نهادن بر دیگران از بین می‌برد و کار خود را ضایع میکند؛ به عبارت دیگر کسی میتواند میل و رغبت وافر نسبت به #خیررسانی به دیگران داشته باشد که راه #دل خود را از هر مانع اخلاقی هموار ساخته باشد.
💠ریشه‌های منت‌گذاری
🔹با اینکه گاهی، اخلاق اطرافیان موجب میشود تا انسان نیز همانند آنها به #منت_گذاری در کارهای خیر عادت کرده باشد، اما منت نهادن در هنگام انجام خوبیها، ریشه‌هایی عمیقتر از این دارد. #ضعف_ایمان به خدا و یا غفلت از آخرت از جمله اصلی‌ترین دلایلی است که موجب میشود انسان به جای امید داشتن به اجر اخروی، درصدد یادآوری کار نیک خود برآید. #قرآن_کریم، منت گذاری را از نظر تأثیر، همانند ریاکاری دانسته و میفرماید: «اى کسانى که ایمان آوردهاید، صدقههاى خود را با #منّت و آزار، باطل نکنید، مانند کسى که مالش را براى خودنمایى به مردم، انفاق میکند و به خدا و روز بازپسین ایمان ندارد». [۳]
💠ضعف شخصیت درونی
🔹تفاوت اساسی و درونی #انسانهای_کریم با دیگر افراد این است که آنها بر خلاف دیگران، ظرف دل خود را با ارزش‌تر از آن میدانند که بخواهند آن را با دلبستگی های کم ارزشی مثل #مادیات و یا با اخلاقهای پستی همچون تکبر و حسد پر کنند. کسی که #کار_خیر خود را به دیگران گوشزد میکند، شرایطی دارد که کار نیکش، دلش را پر کرده؛ در حالی که افراد بزرگوار، از سویی کارهای نیک خود را به راحتی فراموش میکنند و از سوی دیگر، کار نیک دیگران را یادآوری میکنند؛ چنانکه #امام_علی (علیه السلام) در این باره میفرماید: «هرگاه کسی در حق تو احسان و کار خوبی انجام داد آن را یادآور شو و هرگاه تو کار خوبی در حق کسی انجام دادی آن را فراموش کن».
🔹عدم توانایی در فراموشی کارهای خوبی که انجام داده، از سویی و یادآوری آنها به دیگران که موجب از دست رفتن ارزش آن کار نیک میشود، از سوی دیگر، نشان‌دهنده ضعف و ناتوانی درونی و شخصیتی فرد در فراموش کردن کارهای نیکش است. همچنان که در ادامه دعای #امام_سجاد (علیه السلام) آمده است، نشانه دیگر ضعف شخصیت افراد آن است که به خاطر کارهایی که انجام داده‌اند یا میتوانند انجام دهند به دیگران #فخرفروشی میکنند. #امام_علی (عليه السلام) نیز در این باره میفرماید: «#فخرفروشى، از بى‌مقدارى است». برای داشتن جامعه‌ای بزرگ و آرمانی، باید همه افراد، دلهایی بزرگ، همت هایی برای #خیررساندن به یکدیگر بدون منت گذاری داشته باشند.
پی نوشت‌ها؛
[۱] صحیفه سجادیه، نیایش بیستم
[۲] علل الشرائع، ص۱۳۱
[۳] ترجمه آیه ۲۶۴ سوره بقره
حجت‌‌الاسلام محسن رفیعی استاد حوزه علمیه قم
منبع: تسنیم
#امام_سجاد #نیکی
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد
هدایت شده از تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️«مشاهده اعمال» در قیامت به چه معناست؟
🔹پاسخ این سؤال در «آیات ۶ تا ۸ سوره زلزله» آمده، نخست مى فرماید: «یَوْمَئِذ یَصْدُرُ النّاسُ أَشْتاتاً لِیُرَوْا أَعْمالَهُمْ». (در آن روز، #مردم به صورت گروه هاى پراکنده [از قبرها] خارج مى شوند تا #اعمالشان به آنها #نشان داده شود!). منظور از جمله «لِیُرَوا أَعْمالَهُمْ». (تا اعمالشان را به آنها نشان دهند) مشاهده #جزاى_اعمال است، یا مشاهده #نامه_اعمال، که هر نیک و بدى در آن ثبت است، یا #مشاهده_باطنى، به معنى معرفت و شناخت چگونگى اعمالشان است. و یا به معنى #تجسم_اعمال و مشاهده خود اعمال است.
🔹تفسیر اخیر با ظاهر آیه از همه موافق تر است و این آیه، یکى از روشن ترین آیات بر مسأله «تجسم اعمال» محسوب مى شود، که در آن روز #اعمال آدمى به صورت هاى مناسبى #تجسم مى یابد و در برابر او حضور پیدا مى کند، و همنشینى با آن مایه نشاط یا رنج و بلا است. پس از آن، به سرانجامِ کارِ هر یک از این دو گروه #مؤمن و #کافر، #نیکوکار و #بدکار، اشاره کرده، و مى فرماید: «فَمَنْ یَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ خَیْراً یَرَهُ». (پس کسى که به اندازه سنگینى ذره‌اى #کار_خیر انجام داده آن را مى بیند). «وَ مَنْ یَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ شَرّاً یَرَهُ». (و هر کس به اندازه سنگینى ذره اى #کار_بد کرده آن را مى بیند!).
🔹باز در اینجا تفسیرهاى مختلفى ذکر شده که، آیا «جزاى اعمال» را مى بیند؟ یا «نامه اعمال» را مشاهده مى کند؟ و یا خود «عمل» را؟. ظاهر این آیات نیز تأکید مجددى است بر مسأله #تجسم_اعمال و مشاهده خود عمل، اعم از نیک و بد در روز قیامت، که حتى اگر سر سوزنى کار #نیک یا #بد باشد، در برابر صاحب آن مجسم مى شود و آن را مشاهده مى کند. #مثقال در لغت، هم به معنى ثقل و سنگینى آمده و هم ترازویى که با آن سنگینى اشیاء را مى سنجند، و در اینجا به همان معنى اول است.
🔹براى #ذرّة نیز در لغت و کلمات مفسران، تفسیرهاى گوناگونى ذکر شده است؛ گاه به معنى مورچه کوچک، گاه گرد و غبارى که وقتى دست را بر زمین بگذاریم و برداریم به آن مى چسبد، و گاه به معنى ذرات بسیار کوچک غبار که در فضا معلق است و به هنگامى که آفتاب از روزنه اى به اطاق تاریک مى تابد آشکار مى گردد، تفسیر شده است. مى دانیم: امروز کلمه «ذرّه» را به «اتم» نیز اطلاق مى کنند و «بمب اتمى» را «اَلْقُنْبُلَةُ الذَّرِّیَّة» مى گویند، «اتم» به قدرى کوچک است که نه با چشم عادى، و نه با دقیق ترین میکروسکوپ ها قابل مشاهده نیست،
🔹و تنها آثار آن را مشاهده مى کنند، و حجم و وزن آن با محاسبات علمى قابل سنجش است، و به قدرى کوچک است که چند میلیون واحد آن، روى نوک سوزنى جاى مى گیرد! مفهوم #ذره هر چه باشد، منظور در اینجا کوچک ترین وزن ها است. به هر حال، این آیه از آیاتى است که پشت را مى لرزاند و نشان مى دهد: #حسابرسى_خداوند در آن روز، فوق العاده #دقیق و #حساس است، و ترازوهاى سنجش عمل در #قیامت، آن قدر ظریف است که حتى کوچک ترین #اعمال_انسانى را #وزن مى کنند و به #حساب مى آورند.
📕تفسیر نمونه، آيت الله العظمی مکارم شيرازي، دارالکتب الإسلامیه، چاپ سی و ششم، ج ۲۷، ص ۲۴۹
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#قیامت #اعمال
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد
هدایت شده از تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️آیا با مرگ، پرونده اعمال انسان بسته می شود؟
🔹#امام_علی (عليه السلام) در پايان خطبه ۴۲ به مهم‌ترين تفاوت #دنيا و #آخرت اشاره كرده، مى فرمايد: «وَ إِنَّ الْيَوْمَ عَمَلٌ وَ لاَ حِسَابَ وَ غَداً حِسَابٌ وَ لاَ عَمَلَ» (امروز روز #عمل است نه حساب، و فردا وقت #حساب است نه عمل!). اين سخن از يك سو بيانگر اين واقعيت است كه تا #فرصت در دست داريد، بر حجم #اعمال_صالحه خود بيفزاييد، و اگر مى بينيد نيكوكاران و بدكاران، پاكان و ناپاكان، اولياءالله و اشقياء، حزب خدا و حزب شيطان، در اين جهان در كنار هم زندگى مى كنند، بى آن كه بدكاران مورد مجازات الهى قرار گيرند و نيكوكاران مشمول پاداش خير شوند، به خاطر آن است كه اين جهان تنها #ميدان_عمل است نه حساب و جزا.
🔹و از سوى ديگر هشدار مى دهد كه با پايان #عمر، پرونده‌هاى اعمال براى هميشه بسته مى شود و راهى به سوى بازگشت و جبران نخواهد بود، و پشيمانى كمترين سودى نخواهد داشت، همان گونه كه #امام_على (عليه السلام) در کلامی ديگر مى فرمايد: «لا عَنْ قَبِيْح يَسْتَطيعُونَ اِنْتِقالا وَ لا فِي حَسَن يَسْتَطيعُونَ اِزْدِياداً». [۱] (نه مى توانند از #اعمال_زشتى كه انجام داده اند بر كنار شوند، و نه مى توانند #كار_نيكى بر نيكى هاى خود بيفزايند!).
🔹نه براى فرياد «رَبِّ ارْجِعُونِ لَعَلِّی أَعْمَلُ صَالِحًا». [۲] (پروردگار من! مرا بازگردانيد، شاید در آنچه ترک کردم [و کوتاهی نمودم] #عمل_صالحی انجام دهم!)، پاسخى مى شنوند و نه آرزوى «فَلَوْ أَنَّ لَنَا كَرَّةً فَنَكُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ». [۳] (ای کاش بار دیگر [به دنیا] بازگردیم و از #مؤمنان باشیم!) هرگز به واقعيت مى پيوندد! از اين آيات، و روايات مشابه آن كه در خطبه بالا آمد، به خوبى نتيجه مى گيريم كه اين، يك سنّت تخلف‌ناپذير الهى است كه #پرونده_اعمال با #مرگ يا زمانى كه انسان در آستانه مرگ قطعى قرار مى گيرد، بسته مى شود و راهى به سوى بازگشت و جبران نيست!
🔹در اينجا اين سؤال پيش مى آيد كه در بسيارى از روايات آمده كه آثار كارهاى نيك و بد انسان بعد از مرگ، نیز به او مى رسد و به اين ترتيب #پرونده_اعمال او از نظر حسنات يا سيّئات سنگين تر مى شود؛ رسول خدا (صلى الله عليه و آله) مى فرماید: «سَبْعَةُ اَسْباب يُكْتَبُ لِلْعَبْدِ ثَوابُها بَعْدَ وَفاتِه، رَجُلٌ غَرَسَ نَخْلا اَوْ حَفَرَ بِئْراً اَوْ اَجْرى نَهْراً اَوْ بَنى مَسْجِداً اَو كَتَبَ مُصْحَفاً اَوْ وَرَّثَ عِلْماً اَوْ خَلَّفَ وَلَداً صالِحاً يَسْتَغْفِرُ لَهُ بَعْدَ وَفاتِه». [۴] (هفت سبب [از اسباب خير] است كه ثوابش براى بنده خدا بعد از #مرگ او نوشته مى شود: كسى كه نخلى بكارد يا چاه آبى حفر كند يا نهرى به جريان اندازد يا مسجدى بنا كند يا قرآنى و يا كتابى سودمند بنويسد يا علمى از خود به يادگار بگذارد يا فرزند صالحى بعد از او بماند كه پس از درگذشت وى برايش استغفار كند).
🔹روشن است كه آنچه در اين حديث آمده نمونه هاى بارز #كار_خير است، وگرنه تمام آثار نيك و سنّت هاى حسنه اى كه از انسان باقى مى ماند همين اثر را دارد. با این وصف، آيا اينها با آنچه در بالا گفته شد منافاتى ندارد؟ پاسخ اين سؤال روشن است؛ سخن امام (علیه السلام) بدین معنا است که انسان بعد از #مرگ، عمل تازه اى نمى تواند انجام دهد، نه اين كه آثار اعمال گذشته به او نمى رسد، آرى پرونده اعمال جديد بسته مى شود و چيزى بر آن افزوده نمى گردد؛
🔹ولى پرونده اعمال پيش از مرگ همواره گشوده است و انسان از ميوه هاى درخت هاى #اعمال_صالحه‌اش در برزخ و قيامت بهره مند مى شود. حتى از اعمالى كه فرزند صالح او انجام مى دهد و از آثار تربيت صحيحى است كه او در حال حياتش در مورد فرزند انجام داده بهره اى به او مى رسد و طبيعى است كه انسان از ميوه هاى درخت برومندى كه نشانده است بهره ببرد.
پی نوشت‌ها
[۱] نهج البلاغة، صبحی صالح، هجرت، قم، ۱۴۱۴ق، چ ۱، ص ۲۷۹، (خطبه ۱۸۸)
[۲] قرآن کریم، سوره مؤمنون، آيات ۹۹ و ۱۰۰
[۳] همان، سوره شعراء، آيه ۱۰۲
[۴] تنبيه الخواطر و نزهة النواظر (مجموعة ورّام)، ورام بن أبي فراس، مكتبة فقيه، قم، چ ۱، ج ۲، ص ۱۱۰
📕پيام امام امير المومنين(ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلامية، تهران، ۱۳۸۶ش، چ اول، ج ۲، ص ۴۷۰
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#عمر #مرگ #اعمال #آخرت
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد