#یادداشت_وارده 🌀 اعتدال در آزاداندیشی 📝 از احترام تا عدالت 🖋 علی بهادرزایی 🔹 زنجیره‌ای از بعضی رفتارها که در حوزه با آنها مواجه می‌شویم را تصویر کنیم: - تحقیر در جلسات امتحان شفاهی - تعاملات سرد و دستوری کادر مرکز مدیریت - برخوردهای زننده در برخی مراجعه‌های مالی - عدم سماع (فضلا از استماع و در پله بالاتر ترتیب اثردادن) به نقدهای بنیانی در بعضی بزرگان و بسیاری مثل اینها. معتقدم این نوع تعاملات را می‌شود در یک عنوان وسیع‌تر جا داد: محترم ندانستن طلاب! طبیعی هم هست وقتی که گروهی از صاحب‌منصبان حوزوی ولو در ناخودآگاهشان خود را ارباب بدانند و ما را رعیت، تقویت آزادی در اندیشه و بیان سخت است و تلاش برای خروجی گرفتن از آن سخت تر. 🔹 ناگفته نماند نگارنده آزادی فعلی در ساحت علوم متعارف را ضعیف نمی‌داند و سخن در بسط و تعمیق آن است. ❓اما تکلیف ما چیست؟ «عزم راسخ، حرکت پرانگیزه و مبارزه» (امام خامنه‌ای، ۶ شهریور ۱۳۹۶) ❓ خط قرمز در این مبارزه کدام است؟ این که در مقابل جفا و سختی‌ها از عدالت در گفتار یا رفتار خارج شویم: «لا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلى أَلاَّ تَعْدِلُوا اعْدِلُوا هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوى» (سوره مائده/آیه8) 🔺 طلبه «محترمی» که: - در نقد منهج علمی اعضا شورای نگهبان می‌گوید: «نقش ما در فرآیند قانون‌گذاری چیست؟ جز یک شورای نگهبان با چهار تا فقیه پیر و «فقهی حداقلی» که عمده‌اش با برائت پیش می رود! یعنی فقه ما فقه لیبرال است.» - و در مقام نقد کاستی‌های سیاسی-اجتماعی می‌فرماید: «این نظام را اسلامی نمی‌دانم.» - همچنین گاه و بیگاه نامه‌ی با سر و ته گشاد به مراجع می‌نویسد تا از خجالتشان در آید! هر چند نیت صادق و عزم راسخ داشته باشد، اما نمی‌تواند مسیرش را صحیح و عیب را یکسره متوجه سایرین بداند. 🔹 بنابراین مسیر آزاداندیشی جاده‌ای است که از یک جهت محدود به «احترام» است و از طرف دیگر مقیّد به«عدالت»؛ شاید بتوان تازه‌ترین بیانات رهبری در دیدار با حوزویان را هم اینچنین تفسیر کرد: «در حوزه از یک طرف طلبه های جوان باید ادب را، اطاعت را نسبت به بزرگان حوزه، نسبت به مراجع تقلید حفظ کنند، همین طور که در همین منشور روحانیت امام (رضوان الله علیه) همین ها هست. آن بزرگان حوزه هم باید حلم را و تحمّل را نسبت به جوان ها در نظر داشته باشند.» (۱۸/اردیبهشت/۱۳۹۸) 🔹 راه تحقّق اندیشه‌های آزاد هم منحصر در بلند دادزدن نیست، حوزه در «آزادی عملکرد» سعه صدر بسیاری دارد که ما غافلیم و «دیگران» به خوبی از آن بهره می‌برند؛ دانشگاه مفید، دانشگاه ادیان و مذاهب، مؤسسه فهیم و بسیاری مجموعه‌های «دگراندیش» در حال تربیت طلبه و قبضه مناصب روحانیت در پست های کلیدی کشورند، حتی شیعیان انگلیسی هم تنها در بعد رسانه‌ای مشکل دارند و الا از قوت فعالیتشان در حوزه ها و هیئات چندان کاسته نشده. این سخن جاودانه امام صادق علیه‌السلام را فراموش نکنیم که «اذا اتّسع الزمانُ فَأبرارُ الزّمانِ أولی بِهِ». 〰〰〰〰〰 🗂 پرونده #ادب_آزاداندیشی #مناهج @Manahejj