:🍃🌸 🇮🇷 🌸🍃
#دشمن‌شناسی
✡ #یهود_و_بهائیت
مقاله ششم؛
#رویکرد_مبارزاتی_بابیان_ازلی در عصر قاجار
قسمت قبل؛
◀️ قسمت دوم:
نمونه‌هایی از تکاپوهای سیاسی فعالان بابی (ازلی)
با مطالعه در منابع تاریخی عصر قاجار، برخی تکاپوهای فعالان بابی (ازلی) را – که گاه به‌صورتی کلان در جامعه‌ی ایران اثرگذار بود – می‌توان یافت. این تکاپوها، بدین قرارند:
۱. تلاش نافرجام برای کشتن ناصرالدین‌شاه (۱۲۶۸ق.)؛
۲. همراهی با میرزا ملکم‌خان در فراموشخانه (حدود ۱۲۷۵ تا ۱۲۷۸ق.)؛
٣. ادامه‌ی همراهی در تکاپوهای سیاسی ملکم‌خان، تا سال‌های مشروطیت؛
۴. همراهی با شاهزاده مسعودمیرزا ظل‌السلطان، برای دستیابی به پادشاهی، و خلع ناصرالدین‌شاه (دهه‌ی ۱۳۰۰ق.)؛
۵. همراهی با سیدجمال‌الدین افغانی (اسدآبادی) [۴] در نخستین مسافرتش به ایران (۱۳۰۴ق.)؛
۶. دخالت در شورش بر ضد امتیازنامه رژی (۱۳۰۷ و ۱۳۰۸ق.)؛
۷. همراهی با سیدجمال‌الدین، در مسافرت دومش به ایران (۱۳۰۷ و ۱۳۰۸ق.)؛
۸. تکاپو بر ضد ناصرالدین‌شاه پس از اخراج سیدجمال‌الدین (۱۳۰۸ق.)؛
۹. همراهی جدی با سیدجمال‌الدین در جنبش اتحاد اسلام (۱۳۱۰ تا ۱۳۱۴ق.)؛
۱۰. نقش اساسی در کُشتن ناصرالدین‌شاه قاجار (۱۳۱۳ ق.)؛
۱۱. دخالت در نهضت مدارس جدید، و نیز روزنامه‌نگاری در عصر مظفری (۱۳۱۴ تا ۱۳۲۴ق.)؛
۱۲. نقش اساسی در تکوین و پیشبرد جنبش مشروطیت ایران (۱۳۲۲ تا ۱۳۲۷ق.)؛
۱۳. تلاش برای قدرت‌یابی ظل‌السلطان، در سال‌های مشروطیت (۱۳۲۵ق.)؛
و…
با این ترتیب، دانسته می‌شود، بابیان (ازلیان)، با آن‌که – به‌سبب شرایط روزگار، و بعد، از جهت عدم تبلیغ [۵] – از نظر جمعیت، رو به افول رفتند، [۶] اما، از میان‌شان، تکاپوگرانی برخاستند که در عصر قاجار کارهای مهمی صورت دادند.
سنت نهان‌نگاری بابیان
باید دانست که بابیان (ازلیان)، در نگارش مهم‌ترین منابع تاریخی نیمه‌ی دوم سلطنت قاجار دخالت داشتند. ایشان، بر اساس سنت نهان‌زیستی و کتمان عقیده، بسیاری از واقعیات را به‌شکلی خاص نوشته‌اند که برای همه قابل تشخیص نیست. دانستن حقیقتِ آنچه ایشان بیان کرده‌اند، با مطالعه‌ای تطبیقی، و سنجیدن آن نگاشته‌ها با آثار و اسناد دیگر – که بیشتر، خطّی و چاپ‌نشده هستند – امکان‌پذیر است.
با بررسی منابع تاریخی جنبش مشروطیت ایران، دانسته می‌شود که اغلب منابعی که اکنون بیش از سایر منابع مورد توجه پژوهشگران است، حاصل کار تکاپوگران بابی (ازلی) ضد قاجار است. این منابع، بدین قرارند:
۱. حیات یحیی، اثر حاج میرزا یحیی دولت‌آبادی؛
٢. واقعات اتفاقیه در روزگار، اثر شیخ محمدمهدی شریف کاشانی؛
٣. خاطرات حاج سیاح، اثر حاج محمدعلی سیاح محلاتی؛
۴. تاریخ بیداری ایرانیان، اثر میرزا محمد ناظم‌الاسلام کرمانی؛
۵. تاریخ انقلاب مشروطیت ایران (و تاریخ انحطاط مجلس)، اثر شیخ احمد مجدالاسلام کرمانی؛
۶. تاریخ انقلاب مشروطیت ایران، اثر مهدی ملک‌زاده.
همچنین، باید از ادوارد براون – به‌عنوان دوست و همراه صمیمی بابیان (ازلیان) – یاد کرد. او نیز با نگارش کتاب ۱۹۰۹-۱۹۰۵ The Persian Revolution of – که به نام «انقلاب ایران» ترجمه شده [۷] – شاید در همین گروه قرار گیرد. اهمیت این منابع در آگاهی از تاریخ جنبش مشروطیت ایران، بر هیچ پژوهش‌گری پوشیده نیست. بر همین اساس است که دانستن لایه‌های زیرین داده‌های تاریخی آن منابع، به آگاهی درست‌تری از فصل مهمی از تاریخ ایران می‌انجامد، و باید مورد توجه ارباب تحقیق قرار گیرد. نگارنده، پیش از این، به تحلیل مختصر این منابع پرداخته است. [۸]
والحمدلله
🔸🌺🔸--------------
📚"سالن مطالعه" با کلی رمان، داستان، مقاله و ... مفید و خواندنی
@salonemotalee
#دشمن‌شناسی
#یهود_و_بهائیت
✡ مقاله اول؛ #یهودیان_و_خاندان_باب
یهودیان؛ خاندان باب و تجارت جهانی تریاک
https://eitaa.com/salonemotalee/11422
✡ مقاله دوم؛
#سیر_دعاوی_علی‌محمد_باب https://eitaa.com/salonemotalee/11811
✡ مقاله سوم:
#نهان‌زیستی_بابیان_در_دوره_قاجار؛ https://eitaa.com/salonemotalee/11917
✡ مقاله چهارم؛
#جامعه‌ی_آرمانی_بابیان و بشارت‌های باب
https://eitaa.com/salonemotalee/12009
✡ مقاله پنجم؛
#لایه‌های_زیرین_تکاپوهای_فعالان_بابی_ازلی
https://eitaa.com/salonemotalee/12124
✡ مقاله ششم؛
#رویکرد_مبارزاتی_بابیان_ازلی در عصر قاجار
https://eitaa.com/salonemotalee/12286
https://eitaa.com/salonemotalee/30343
🔸🌺🔸--------------
📚"سالن مطالعه" با کلی رمان، داستان، مقاله و ... مفید و خواندنی
@salonemotalee
🍃🌸 🇮🇷 🌸🍃
┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄
#تقویم_امروز
امروز؛ جمعه
☀️ ۲ تیر ۱۴۰۲
☪ ۴ ذیحجه ۱۴۴۴
✝ ۲۳ ژوئن ۲۰۲۳
منسوب به حجةبن‌الحسن، ولی‌عصر ارواحنا فداه
ذکر امروز؛ یکصد مرتبه
اللهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدِِ وَ آلِ مُحَمَّدِِ
📆 روزشمار:
🏴 ۳ روز تا شهادت امام محمد باقر علیه‌السلام
💐 ۵ روز تا روز عرفه
💐 ۶ روز تا عید قربان
💐 ۱۱ روز تا میلاد امام هادی علیه‌السلام
💐 ۱۴ روز تا عیدالله‌الاکبر؛ عید سعید غدیر
💐 ۱۸ روز تا عید مباهله پیامبر اسلام صل‌الله‌علیه‌وآله
🏴 ۲۵ روز تا آغاز محرم و عزاداری سیدالشهدا امام حسین علیهم‌السلام
•┈┈••✾•🌸مناسبت‌های امروز🌸•✾••┈┈•
📆 مناسبت‌های شمسی
🔹به توپ بستن مجلس شورای ملی به دستور محمدعلی‌شاه قاجار (١٢٨٧ش)
🔹دستگیری و اعدام #ملک‌المتکلمین و #میرزا_جهانگیرخان_صور_اسرافیل از فعالان بابی-ازلی مشروطه (١٢٨٧ش)
📆 مناسبت‌های قمری
📆 مناسبت‌های میلادی
🖊 بیشتر بدانیم؛
👈 پرونده‌ی #یهود_و_بهائیت؛ آنچه لازم است درباره تاریخ #بهائیت و تاثیر آن از ابتدا تا کنون در فرهنگ و حکومت ایران بدانیم؛ https://eitaa.com/salonemotalee/12363
🔸🌺🔸--------------
📚"سالن مطالعه" با کلی رمان، داستان، مقاله و ... مفید و خواندنی
@salonemotalee
#دشمن‌شناسی
#یهود_و_بهائیت
✡ مقاله اول؛ #یهودیان_و_خاندان_باب
یهودیان؛ خاندان باب و تجارت جهانی تریاک
https://eitaa.com/salonemotalee/11422
✡ مقاله دوم؛ #سیر_دعاوی_علی‌محمد_باب https://eitaa.com/salonemotalee/11811
✡ مقاله سوم:
#نهان‌زیستی_بابیان_در_دوره_قاجار؛ https://eitaa.com/salonemotalee/11917
✡ مقاله چهارم؛
#جامعه‌ی_آرمانی_بابیان و بشارت‌های باب
https://eitaa.com/salonemotalee/12009
✡ مقاله پنجم؛
#لایه‌های_زیرین_تکاپوهای_فعالان_بابی_ازلی
https://eitaa.com/salonemotalee/12124
✡ مقاله ششم؛
#رویکرد_مبارزاتی_بابیان_ازلی در عصر قاجار
https://eitaa.com/salonemotalee/12286
✡ گرایش بابی ازلی سیدحسن تقی‌زاده
https://eitaa.com/salonemotalee/13342
🔸🌺🔸--------------
📚"سالن مطالعه" با کلی رمان، داستان، مقاله و ... مفید و خواندنی
@salonemotalee
✡ #یهود_و_بهائیت
#سیدحسن_تقی‌زاده
گرایش بابی ازلی سیدحسن تقی‌زاده
🔶🔸معرفی اجمالی
🔹سید حسن تقی‌زاده (۱۲۵۷-۱۳۴۸ش)، دیپلمات، رجال سیاسی و فرهنگی، از مشروطه‌خواهان و مشهور به غرب‌گرایی در ایران بود.
🔹درباره وی دو نظر متفاوت وجود دارد؛
گروهی وی را بسیار خدمت‌گذار به ایران و مشروطه می‌دانند
برخی نیز وی را خائن به ایران و مشروطه و عامل عقب‌ماندگی و وابستگی ایران به‌شمار می‌آورند.
🔹تقی‌زاده بسیار جذب فرهنگ اروپایی شده بود و آن را الگوی مناسبی برای پیشرفت ایرانیان می‌دید و این جمله که: ایران باید ظاهراً و باطناً، جسماً و روحاً فرنگی‌مآب شود و بس، را در مقاله‌ای به‌چاپ رساند.
🔹وی در چندین دوره به‌نمایندگی مجلس شورای ملی انتخاب شده، و پس از به توپ بسته شدن مجلس توسط کلنل لیاخوف روسی، به‌سفارت انگلیس پناهنده شد.
🔹وی در دوره وزارت مالیه با قراردادی که با انگلیس بست و بیشتر به نفع طرف انگلیسی بود، اتهامات را به‌سمت خود بازگرداند و به‌عنوان مزدور و جاسوس انگلیس و خیانت‌کار به کشور ایران نام برده شد.
وی رابطه بسیار نزدیکی با انگلیس داشت که علت بسیاری از اتهامات وی همین بود.
🔹بعد از ترور آیت‌الله بهبهانی توسط هم‌فکران وی، او متهم شد و علمای نجف در اعلامیه‌ای به فساد مسلک سیاسی تقی‌زاده حکم دادند.
🔹تقی‌زاده به مناصب مهمی چون استانداری، وزیرمختاری، سفارت و وزارت رسید.
وی از اعضای فعال فراماسونری در ایران به‌حساب می‌آمد.
🔶🔸گرایش بابی-ازلی
سیدحسن تقی‌زاده در گفتاری در تحلیل اسباب وقوع جنبش مشروطیت به مطالب مهمی اشاره کرده است.
وی ابتدا به «تأثیر تمدن عهد جدید» و «اغتشاش امور به اعلی‌درجه» پرداخته و سپس به «تأثیر عقاید بدعت‌آمیز مذهبی» به‌ویژه «بابیه» رسیده است:
… تأثیر عقاید بدعت‌آمیز مذهبی و انقلابات دینی مانند شیوع تصوف و ظهور بابیه که این آخری از أهمّ اسباب قسم اخیر بود.
از یک طرف، بلوای بزرگ بابیه در اوایل عهد ناصرالدین‌شاه و جنگ‌های بزرگ در مازندران و زنجان و داراب و غیره که به شکست بابی‌ها منتهی شد، همه‌ی بابیه را باطناً دشمن سلطنت قاجاریه و اداره‌ی حکومت کرد
و از طرف دیگر، همه‌ی آن‌ها که دین جدید را اختیار کرده بودند؛
از تعصّب اسلامی رها شده
و بر ضد استبداد ملاها و خرابی و فساد دین در ایران شده،
از معایب و مضرّات تعصّب اسلامی – که مانع ترقّی و تمدن و قبول مقتضیات عصر جدید است – فارغ گشته،
با پیروان مذاهب دیگر مانند نصاری و یهود با کمال خوشی آمیزش کرده
و هیچ نوع اجتنابی نداشتند
و همچنین، کثرت عده‌ی بابیه در میان مسلمانان – که ظاهراً جزو هیئت مسلمین به‌شمار می‌رفتند – [۱] قوّت و سطوت تعصب هیئت جامعه‌ی ملت را ضعیف کرده
و روز به روز عقیده‌ی تعصّب را سست‌تر می‌کردند.
بعد از غلبه‌ی مذهب بهائی، اگرچه ضدیت با دولت و سلطنت از میان بهائی‌ها برطرف شد، لکن وجوب تحصیل سواد برای دختر و پسر و معاشرت با همه‌ی صاحبان مذاهب دیگر و قلع اکثر مهملات موهومه، آن‌ها را بیشتر از سابق بیدار و متمدن‌تر گردانید.
شعبه‌ی دیگر که از مذهب بابی مانده و معروف به ازلی شدند، باز به شدت هرچه تمام‌تر بر ضد دولت و اداره‌ی حکومت بوده و در همه‌جا برای آزادی سیاسی و دینی با شوق و ذوق هرچه تمام‌تر می‌کوشیدند و از این قرار، ازلی‌ها به انقلاب فعلی سیاسی و بهائی‌ها به انقلاب معنوی و فکری و اخلاقی کمک زیادی کردند و اقلاً صد یک نفوس ایران از اسارت زنجیر تعصّب اسلامی رها شدند که این قسمت چشم‌باز با قسمت‌های دیگر صوفیه و علی‌اللهی یک قسمت بزرگی از ملت را مستعد قبول شکستن طلسم محکم و تاریک تعصب روحانی و استبداد سیاسی کردند…. [۲]
🔹این گفتار را تحلیلی بسیار مهم باید دانست. ازلیان، تقی‌زاده را از خود می‌دانستند و حتی از مسافرت او به قبرس برای زیارت آرامگاه صبح ازل سخن می‌گفتند.
🔹به روایت ایشان، در زمان چاپ آثار بابی و ازلی توسط محمدصادق ابراهیمی (از شهداء بیان) در دهه‌های ۱۳۲۰ و ۱۳۳۰ش، علی‌محمد قاسمی که آن آثار را پنهانی در چاپخانه‌ی بانک ملی ایران به طبع می‌رساند دستگیر شد و این تقی‌زاده بود که مقدمات آزادی‌اش را فراهم کرد به‌شرط آن‌که کار چاپ آثار بابی را دوباره پی گیرد. [۳]
🔗 ادامه دارد ...
قسمت بعد؛ https://eitaa.com/salonemotalee/13381
🔸🌺🔸--------------
📚"سالن مطالعه" با کلی رمان، داستان، مقاله و ... مفید و خواندنی
@salonemotalee
#دشمن‌شناسی
#یهود_و_بهائیت
✡ مقاله اول؛ #یهودیان_و_خاندان_باب
یهودیان؛ خاندان باب و تجارت جهانی تریاک
https://eitaa.com/salonemotalee/11422
✡ مقاله دوم؛ #سیر_دعاوی_علی‌محمد_باب https://eitaa.com/salonemotalee/11811
✡ مقاله سوم:
#نهان‌زیستی_بابیان_در_دوره_قاجار؛ https://eitaa.com/salonemotalee/11917
✡ مقاله چهارم؛
#جامعه‌ی_آرمانی_بابیان و بشارت‌های باب
https://eitaa.com/salonemotalee/12009
✡ مقاله پنجم؛
#لایه‌های_زیرین_تکاپوهای_فعالان_بابی_ازلی
https://eitaa.com/salonemotalee/12124
✡ مقاله ششم؛
#رویکرد_مبارزاتی_بابیان_ازلی در عصر قاجار
https://eitaa.com/salonemotalee/12286
✡ گرایش بابی ازلی سیدحسن تقی‌زاده
https://eitaa.com/salonemotalee/13342
🔸🌺🔸--------------
📚"سالن مطالعه" با کلی رمان، داستان، مقاله و ... مفید و خواندنی
@salonemotalee
✡ #یهود_و_بهائیت
#سیدحسن_تقی‌زاده
گرایش بابی ازلی سیدحسن تقی‌زاده
قسمت قبل؛ https://eitaa.com/salonemotalee/13342
◀️ قسمت دوم:
دیدیم که تقی‌زاده، بابیان را مهم‌ترین گروه دگراندیش کوشا در زمینه‌سازی جنبش مشروطیت دانسته است. در نگاه او، ایشان همراه با رهایی از «تعصّب اسلامی» به‌عنوان «مانع ترقّی و تمدن و قبول مقتضیات عصر جدید»، «بر ضد استبداد ملاها و خرابی و فساد دین در ایران» شدند و چون نهان‌زیستی داشتند و «ظاهراً جزو هیئت مسلمین به‌شمار می‌رفتند» و جدا شناخته نمی‌شدند، به‌آسانی توانستند در لباس مسلمانی به گسترش آن اندیشه‌ها در میان مسلمانان بپردازند و «قوت و سطوت تعصب هیئت جامعه‌ی ملت را ضعیف کرده و روز به روز عقیده‌ی تعصب را سست‌تر» کنند!!
بهائیان نیز مانند بابیان بودند و با «قلع أکثر مهملات موهومه»، «بیشتر از سابق بیدار و متمدن‌تر» شدند!!
بر همین اساس بود که «ازلیانِ به‌ظاهر مسلمان» و «بهائیانِ آشکارا نامسلمان» همراه با صوفیان و علی‌اللهیان در رهایی «اقلاً صد یک نفوس ایران از اسارت زنجیر تعصّب اسلامی» و مستعد کردن مردم برای «قبول شکستن طلسم محکم و تاریک تعصب روحانی و استبداد سیاسی» سهم داشتند.
بر همین مبناست که می‌توان گفت این همان تکاپوهای گسترده‌ی بابیان و بهائیان در خرافه‌دانستن برخی باورهای اسلامی بود که سبب شد هرکس سخنی ناهمسان با آن باورها می‌گفت به بابی‌گری متهم شود. به عبارت دیگر، این نسبت – برخلاف آنچه در متون تاریخی شهرت یافته – تنها یک تهمتِ برخاسته از دشمنی و نزاع نبود:
در آن وقت معمول شده بود که هرکس [را که] نسبت به آخوندها و روضه‌خوان‌ها احترامات لازم را به عمل نمی‌آورد، متهم به بابی‌گری می‌کردند. عنوان بهائی خیلی کم شنیده می‌شد. هر دفعه که یک روزنامه یا کتابی که تازه منتشر می‌شد و مطالبی خارج از عقاید معمول را داشت، منتسب به این فرقه می‌کردند. [۴]
والحمدلله
🔸🌺🔸--------------
📚"سالن مطالعه" با کلی رمان، داستان، مقاله و ... مفید و خواندنی
@salonemotalee
#دشمن‌شناسی
#یهود_و_بهائیت
✡ مقاله اول؛ #یهودیان_و_خاندان_باب
یهودیان؛ خاندان باب و تجارت جهانی تریاک
https://eitaa.com/salonemotalee/11422
✡ مقاله دوم؛ #سیر_دعاوی_علی‌محمد_باب https://eitaa.com/salonemotalee/11811
✡ مقاله سوم:
#نهان‌زیستی_بابیان_در_دوره_قاجار؛ https://eitaa.com/salonemotalee/11917
✡ مقاله چهارم؛
#جامعه‌ی_آرمانی_بابیان و بشارت‌های باب
https://eitaa.com/salonemotalee/12009
✡ مقاله پنجم؛
#لایه‌های_زیرین_تکاپوهای_فعالان_بابی_ازلی
https://eitaa.com/salonemotalee/12124
✡ مقاله ششم؛
#رویکرد_مبارزاتی_بابیان_ازلی در عصر قاجار
https://eitaa.com/salonemotalee/12286
✡ گرایش بابی ازلی سیدحسن تقی‌زاده
https://eitaa.com/salonemotalee/13342
🔸🌺🔸--------------
📚"سالن مطالعه" با کلی رمان، داستان، مقاله و ... مفید و خواندنی
@salonemotalee
#دشمن‌شناسی
#یهود_و_بهائیت
✡ مقاله اول؛ #یهودیان_و_خاندان_باب
یهودیان؛ خاندان باب و تجارت جهانی تریاک
https://eitaa.com/salonemotalee/11422
✡ مقاله دوم؛ #سیر_دعاوی_علی‌محمد_باب https://eitaa.com/salonemotalee/11811
✡ مقاله سوم:
#نهان‌زیستی_بابیان_در_دوره_قاجار؛ https://eitaa.com/salonemotalee/11917
✡ مقاله چهارم؛
#جامعه‌ی_آرمانی_بابیان و بشارت‌های باب
https://eitaa.com/salonemotalee/12009
✡ مقاله پنجم؛
#لایه‌های_زیرین_تکاپوهای_فعالان_بابی_ازلی
https://eitaa.com/salonemotalee/12124
✡ مقاله ششم؛
#رویکرد_مبارزاتی_بابیان_ازلی در عصر قاجار
https://eitaa.com/salonemotalee/12286
✡ گرایش بابی ازلی سیدحسن تقی‌زاده
https://eitaa.com/salonemotalee/13342
🔸🌺🔸--------------
📚"سالن مطالعه" با کلی رمان، داستان، مقاله و ... مفید و خواندنی
@salonemotalee
🍃🌸 🇮🇷 🌸🍃
#یهود_و_بهائیت
#میرزا_رضا_کرمانی
غلام هشت و چهار یا بابی ازلی؟
✳️ مقدمه
🔹در روز ٢١ مرداد سال ۱۲۷۵ شمسی «میرزا رضا کرمانی» به جرم قتل ناصرالدین‌شاه اعدام شد.
🔹ادعا می‌شود:
«میرزا رضا کرمانی وصیت کرده تا این شعر را – که احتمالاً از خودش بوده – بر روی سنگ قبرش بنویسند:
محبّ آل محمد غلام هشت و چهار …
فدای مردم ایران رضای شاه‌شکار»
اما آیا واقعاً میرزا رضا شیعه بود و محبّ دوازده امام علیهم‌السلام (هشت و چهار) و فدایی مردم ایران؟!
و یا همان‌طور که در تصویر زیر از ، آیا میرزا رضا از «پیشگامان نهضت اسلامی» بود؟!
✳️ در ادامه، روایت سیدمقداد نبوی رضوی پژوهشگر معاصر را از این شخصیت با هم مرور می‌کنیم:
🔶🔸تدبیرهای گروه کشندگان ناصرالدین‌شاه
🔹با کشته‌شدن ناصرالدین‌شاه، شهرت بابی بودن قاتل او، بر سر زبان‌ها افتاد.
به‌نوشته‌ی ادوارد براون، بسیاری از روزنامه‌های اروپایی، آشکارا، از بابی‌بودن کشنده‌ی ناصرالدین‌شاه سخن می‌گفتند. (۲)
این موضوع، موجب شد تا در ناحیه‌های مختلف مسلمان‌نشین، شیعیان، به بهائیان، که در عُرف مردم، به‌اشتباه، بابی شناخته می‌شدند، (۳) حمله برند، و «در همه‌جا، به‌صدد آحاد این طایفه» باشند. (۴)
🔶🔸انتشار شعری ساختگی از زبان میرزا رضا کرمانی
🔹بر همین اساس بود که حاج میرزا یحیی دولت‌آبادی، عضو گروه کُشندگان ناصرالدین‌شاه، به چاره‌اندیشی روی آورد، تا پیش از آن‌که مشکلی رخ دهد، پیش‌گیری کند.
وی، برای «ضدیت با این سیاست باطل»، از زبان میرزا رضا، شعری ساخت تا «تشیّع او ظاهر شده، از هدف تیر تهمت بابی‌گری، نجات یابد.»
🔹این شعر، به‌عنوان وصیت میرزا رضا برای حک‌شدن روی سنگ قبرش، توسط یکی از دوستان دولت‌آبادی (حاج محمدعلی تفلیسی) – که از «آزادی خواهان» بود، و در مجالس اعیان، رفت و آمد داشت – پخش شد، و به ولایات هم رسید:
محب آل‌محمّد غلام هشت و چهار
فدای مردم ایران رضای شاه‌شکار
🔶🔸تلاش برای به‌دست آوردن صورت بازجویی میرزا رضا کرمانی
🔹مدت‌زمانی بعد از کشته‌شدن ناصرالدین‌شاه، بازجویی از میرزا رضا کرمانی آغاز شد.
منوچهر [ناشناس – مغز متفکر گروه کشندگان ناصرالدین‌شاه]، بر آن بود تا از متن بازجویی آگاهی داشته باشد.
🔹آن زمان، تعمیر ساعت سفارت بریتانیا، به میرزا علی‌اکبر ساعت‌ساز (حکیم) [از بابیان ازلی] سپرده شده بود… [که] با سفارت، «مراوده‌ی دائمی» داشت و… «مورد توجه کارکنان سفارت‌خانه» بود.
🔹ازجمله، میرزا عباسقلی‌خان نواب، و منشی سفارت، «یک علاقه‌ی مخصوصی» به او داشتند.
از این روی بود که منوچهر، برای حکیم پیغام فرستاد که اگر بتواند، با کمک ایشان، صورت استنطاق میرزا رضا را تهیه کند. (۶)
🔹حکیم، سرانجام، توانست صورت استنطاق میرزا رضا را به‌دست آورد…
میرزا رضا، در بازجویی خود، از اقامتش در منزل شیخ هادی نجم‌آبادی سخن گفته، و او را از هم‌مسلکان سید جمال‌الدین، و از «معتقدین سید»، یاد کرده بود. (۷)
این موضوع که به گوش شیخ رسید، او را نگران کرد، و به پرسش از منوچهر واداشت.
منوچهر، پیغام داد که خیال نمی‌کند، میرزا رضا، «چیزی بگوید که اسباب زحمت جناب‌عالی شود.» (۸)
🔶🔸یاری‌خواهی از سفارت بریتانیا برای جلوگیری از شکنجه‌ی میرزا رضا کرمانی
🔹منوچهر نگران بود که میرزا رضا، مورد آزار و شکنجه قرار گیرد.
او، اعتقاد داشت که «غیر از سفارت انگلیس، هیچ مقامی، بهتر و صالح‌تر نیست؛ و اگر کسی، مراتب را به استحضار آقای سفیر برساند، حتماً، از نقطه‌نظر تمدّن و انسانیّت، نخواهد گذاشت»!
🔹بر همین اساس، میرزا علی‌اکبر ساعت‌ساز (حکیم)، که با سفارت بریتانیا، ارتباط داشت، مأمور شد به آنجا برود.
او، پیش از رفتن به سفارت، منوچهر را اطمینان داده، و گفته بود:
«ممکن نیست سفارت بگذارد رضا را داغ و درفش نمایند»!
نظر او، درست بود. سفارت، به حکیم قول مساعدت داد. (۹)
🔶🔸میرزا رضا کرمانی
🔹در منابع رسمی حکومت ایران، میرزا رضا کرمانی، گاه با عنوان کسی که پیش‌تر، بابی بود، یاد شده است. (۱۰)
اما آنچه احتمال بابی بودنِ او را به‌شکلی جدّی، به‌دست می‌دهد، روش نهان‌نگارانه‌ی مهدی ملک‌زاده، در تاریخی است که بر جنبش مشروطیت ایران نگاشته است…
🔹پدر ملک‌زاده (ملک‌المتکلمین)، بابی (ازلی) بود.
ادبیات ملک‌زاده، در نگارش آثار تاریخی‌اش نیز از دلبستگی او به آن اعتقاد حکایت دارد.
با این رویکرد است که باید به تحلیل نگاه او به میرزا رضا کرمانی پرداخت.
🔗 ادامه دارد ...
قسمت بعد؛ https://eitaa.com/salonemotalee/13876
🔸🌺🔸--------------
📚"سالن مطالعه" با کلی رمان، داستان، مقاله و ... مفید و خواندنی
@salonemotale
#دشمن‌شناسی
#یهود_و_بهائیت
✡ مقاله اول؛
#یهودیان_و_خاندان_باب
یهودیان؛ خاندان باب و تجارت جهانی تریاک
https://eitaa.com/salonemotalee/11422
✡ مقاله دوم؛
#سیر_دعاوی_علی‌محمد_باب https://eitaa.com/salonemotalee/11811
✡ مقاله سوم:
#نهان‌زیستی_بابیان_در_دوره_قاجار؛ https://eitaa.com/salonemotalee/11917
✡ مقاله چهارم؛
#جامعه‌ی_آرمانی_بابیان و بشارت‌های باب
https://eitaa.com/salonemotalee/12009
✡ مقاله پنجم؛
#لایه‌های_زیرین_تکاپوهای_فعالان_بابی_ازلی
https://eitaa.com/salonemotalee/12124
✡ مقاله ششم؛
#رویکرد_مبارزاتی_بابیان_ازلی در عصر قاجار
https://eitaa.com/salonemotalee/12286
✡ مقاله هفتم؛
میرزا رضا کرمانی؛ غلام هشت و چهار یا بابی ازلی؟
https://eitaa.com/salonemotalee/13834
✡ مقاله هشتم؛
گرایش بابی ازلی سیدحسن تقی‌زاده
https://eitaa.com/salonemotalee/13342
✡ مقاله نهم؛
تئوسوفیسم و بهائیت
https://eitaa.com/salonemotalee/24249
✡ مقاله دهم؛
ادوارد براون در خدمت بابیان ازلی
https://eitaa.com/salonemotalee/23134
✡ مقاله یازدهم؛
#امیرعباس_هویدا و بسط نفوذ فرهنگی یک فرقه
https://eitaa.com/salonemotalee/30343
🇵🇸🔸🌺🔸 --------------
"سالن مطالعه" با کلی رمان، داستان، مقاله و ... مفید و خواندنی
📚 @salonemotalee
🍃🌸 🇮🇷 🌸🍃
#یهود_و_بهائیت
#میرزا_رضا_کرمانی
غلام هشت و چهار یا بابی ازلی؟
قسمت قبل؛ https://eitaa.com/salonemotalee/13834
◀️ قسمت دوم
🔶🔸میرزا رضا کرمانی
🔹در منابع رسمی حکومت ایران، میرزا رضا کرمانی، گاه با عنوان کسی که پیش‌تر، بابی بود، یاد شده است. (۱۰)
اما آنچه احتمال بابی بودنِ او را به‌شکلی جدّی، به‌دست می‌دهد، روش نهان‌نگارانه‌ی مهدی ملک‌زاده، در تاریخی است که بر جنبش مشروطیت ایران نگاشته است…
پدر ملک‌زاده (ملک‌المتکلمین)، بابی (ازلی) بود.
ادبیات ملک‌زاده، در نگارش آثار تاریخی‌اش نیز از دلبستگی او به آن اعتقاد حکایت دارد.
با این رویکرد است که باید به تحلیل نگاه او به میرزا رضا کرمانی پرداخت.
🔹وی، هنگام بیان هسته‌های «روشنفکری» پیش از جنبش مشروطیت، زمانی‌که به کرمان رسیده، به‌شکلی خاص، سخن گفته است.
در نگاه او، چگونگیِ ورود «افکار نوین»، «فلسفه‌ی آزادی‌خواهی»، و «آن آیین نو» به کرمان، به‌روشنی معلوم نبود.
اما، در زمان ناصرالدین‌شاه، «مجمعی از آزادی‌خواهان، در کرمان تشکیل می‌یافت» که «در راه انتشار افکار نوین» کوشش می‌کرد.
🔹اعضای این انجمن عبارت بودند از: میرزا آقاخان کرمانی، شیخ مهدی بحرالعلوم، شیخ احمد روحی، میرزا احمد کرمانی، افضل‌الملک، حاجی سیّد جواد، و میرزا رضا کرمانی. (۱۱)
اعتقاد بابی (ازلی) تمام این کسان، جز میرزا رضا کرمانی، در بخش‌های مختلف این پژوهش (۱۲) به بحث گذاشته شده است.
با این وجود؛
آیا می‌توان پذیرفت که در اوج خفقان ضد بابی ناصرالدین‌شاهی، انجمنی در ترویج «افکار نوین» و «آن آیین نو» بکوشد، و تمام اعضایش، بابی باشند جز میرزا رضا؟!
و این‌که ملک‌زاده، به رمز سخن گفته، و نخواسته از هم‌کیشان خویش، آشکارا یاد کند، خود، دلیلی است محکم که او، این کسان را به‌واقع، بابی (ازلی) می‌دانسته است.
🔹در این میان، میرزا ملکم‌خان – که یکی از راهنمایان سیاسی فعالان بابی بود، و صبح ازل، او را رجعت عیسای مسیح خوانده بود – در سال‌های پس از کشته‌شدن ناصرالدین‌شاه، به یکی از اروپائیان گفت که قاتل شاه ایران، از بابیان بود. (۱۳)
🔹گذشته از این، بررسی صورت اصلی استنطاق میرزا رضا کرمانی نیز گویای همین واقعیت است.
براساس متن اصلی این استنطاق که نخستین‌بار توسط یکی از محققان، به آگاهی عمومی رسیده، وقتی بازجویان، از میرزا رضا، درباره‌ی ارتباط شیخ هادی نجم‌آبادی و سید جمال‌الدین پرسیدند، پاسخ او، چنین بود:
"چه عرض کنم؟ درست نمی‌دانم ارسال و مرسولی دارد. اما، از معتقدین سیّد است، و او را مرد بزرگی می‌داند. هرکس که اندک بصیرتی داشته باشد، می‌داند که سیّد، دخلی به مردم این روزگار ندارد! حقایق اشیاء، جمیعاً، پیش سیّد مکشوف است! تمام فیلسوف‌ها و حکمای بزرگ فرنگ، و همه‌ی روی زمین، در خدمت سیّد، گردنشان کج است! و هیچ‌یک از دانشمندان روزگار، قابل نوکری و شاگردی سیّد نیست! واضح است حاجی شیخ هادی هم شعور دارد و مثل بعضی از آخوندهای بی‌شعور نیست که آثار و علامات جعلی و ممتنع‌القبول که برای صاحب‌الزمان درست کرده‌اند، بی‌جهت انتظار ظهور می‌کشند! هرکس که به این آثار و علامات پیدا شد، صاحب زمان خودش است! (۱۴)
🔹این سخن، گویای آن است که در نگاه میرزا رضا کرمانی، شیخ هادی نجم‌آبادی و سید جمال‌الدین افغانی، منتظر ظهور امام دوازدهم شیعیان نبودند.
بنابراین، میرزا رضا را مانند شیخ، یک بابی باید دانست، و بر درستی گزارش‌های رسمی دولت ایران، رویکرد نهان‌نویسانه‌ی ملک‌زاده، و نیز سخن میرزا ملکم‌خان، باید یقین کرد.
🔹آنچه در این میان مهم می‌نماید، حذف عبارات پایانی گفتار میرزا رضا کرمانی، در روزنامه صور اسرافیل است که از سوی همان محقق، مورد اشاره قرار گرفته است. (۱۵)
جای این عبارات، در روزنامه‌ی صور اسرافیل، سفید گذاشته شده است! (۱۶)
🔹صورت استنطاق میرزا رضا کرمانی، با تلاش فعالان بابی چون میرزا علی‌اکبر ساعت‌ساز (حکیم)، قاضی قزوینی، و نیز با کمک سفارت بریتانیا، به‌دست آمد،
و سرانجام به‌دست مشروطه‌خواهان بابی، و ازجمله، میرزا جهانگیرخان شیرازی (مدیر صور اسرافیل) رسید. (۱۷)
وی، صورت این بازجویی را برای نخستین‌بار، در جریده‌ی خود، در اختیار همگان قرار داد،
اما، این بخش را که بر بابی‌بودن استاد فقید و متهم به بابی‌گری‌اش، شیخ هادی نجم‌آبادی، (۱۸) و نیز میرزا رضا کرمانی، مُهر تأیید می‌گذاشت، حذف کرد!
🔗 ادامه دارد ...
قسمت بعد؛
🔸🌺🔸--------------
📚"سالن مطالعه" با کلی رمان، داستان، مقاله و ... مفید و خواندنی
@salonemotale