#جلسه_شصت_هشتم #شروط_متعاقدین @shamim_fegahat باسمه تعالی 👈 اشکال دوم به دلیل دوم: لو سلم بر فرض که اجازه شرط متاخر نباشد و علت تمام کننده عقد نمی باشد، بلکه تمام هویت اجازه این است که عقد فضول که فرضا روز شنبه انجام شده را جائز، نافذ مؤثر در انتقال و ماضی قرار دهد. یک مرحله دیگر باقی مانده که امضاء شارع بر این عقد فضولی و اجازه مالک باشد. باید بررسی کنیم ببینیم شارع چه چیزی را امضاء فرموده است؟ شارع می‌فرماید وقتی عقد بین دو نفر محقق شد بر هر دو عاقد مثلا بایع و مشتری وفاء به عقد واجب است، کلام ما این است که در عقد فضولی، شخص مالک تا زمانی که اجازه نداده، جایگاه عاقد یا به منزله عاقد را پیدا نمی‌کند، لذا وجوب وفا هم ندارد، پس روشن است که تکلیف وجوب وفاء از لحظه‌ای به مالک تعلق می‌گیرد که اجازه کند پس از لحظه اجازه به بعد است که عقد دارای اثر می‌شود. 🔹تقریب سوم از آیه شریفه اوفوا بالعقود: مستدل می‌گوید مقصود از وجوب وفاء به عقد، وجوب عمل بر اساس محتوا و مضمون عقد است، و مضمون عقد هم چیزی نیست جز آنچه که فضول انجام داده (انتقال من حین العقد یا عقد مقید به زمان) و هذا معنی الکشف. 👈نقد تقریب فوق: اولا: مضمون عقدی که فضول انجام داده صرف انتقال ملکیت است نه انتقال مقید به زمان. ثانیا: دلیلی بر اینکه شارع مضمون عقد بر اساس تفسیر شما را تأیید کرده باشد وجود ندارد. 👈دلیل چهارم: اطلاق أحل الله البیع مستدل می‌گوید طبق آیه أحل الله البیع، محور حکم حلیّت، بیع است و بیع هم کاری است که فضول انجام داده لذا خداوند در این آیه می‌خواهد بفرماید با ملحق شدن اجازه مالک، تصرّف در عوض و معوض جابجا شده حلال است، پس حلیّت به بیع تعلق گرفته و بیع هم همان کاری است که فضول انجام داده. پس حلیّت تصرف از همان روز شنبه که عقد بیع محقق شد می‌آید و هذا معنی الکشف. 👈نقد دلیل چهارم: طبق آیه أحل الله البیع رابطه بین حلیّت تصرف و تحقق ملکیّت رابطه لازم و ملزوم است، یعنی هر جا ملکیت (ملزوم) باشد لازمه‌اش حلیّت تصرف است، روشن است تا اجازه مالک نیامده هیچ حلیّت تصرفی وجود ندارد، پس ملکیّت و حلیّت تصرف از لحظه اجازه مالک به بعد می‌آید و هذا معنی النقل لا الکشف. 👈 اشکال سوم به دلیل دوم: در اشکال دوم ثابت کردیم شارع برداشت مبنای کاشفیت (نقل من حین العقد) را امضاء نفرموده است اما فرض می‌کنیم شارع وفای به عقد را امضاء فرموده و عقد در نزد عرف همان رفتار فضول است لکن؛ اولا: وقتی مالک اجازه داد عرف می‌گوید عقدی که فضول انجام داد نافذ و دارای اثر (انتقال ملکیت) شد، اما اینکه اثر عقد فضول از چه زمانی شروع می‌شود، از همان زمان عقد اثر انتقال ملکیّت شروع شده بود یا از زمان اجازه شروع می‌شود عرف چیزی نمی‌گوید. چنانکه وقتی بایع در عقد دو اصیل صیغه ایجاب را می‌خواند بعد از چند دقیقه مشتری صیغه قبول را می‌خواند عرف می‌گوید از لحظه‌ای که مشتری گفت "قبلتُ" عقدشان دارای اثر می‌شود نه از لحظه‌ای که بایع گفته بود "بعتک". فتأمل اشاره به دقت در مطلب است ثانیا: فرضا عرف می‌گوید اجازه باعث می‌شود عقد فضول از همان لحظه عقد تحقق مؤثر و نافذ باشد لکن اشکال این است که اصلا معقول نیست شارع چنین چیزی را تأیید و إمضاء کند. زیرا امکان ندارد یک عمل که در یک زمان (شنبه) واقع شده و دارای اثر نبوده، همان عمل عینا در زمان بعد (دوشنبه) دارای اثر شود زیرا لازم می‌آید که انقلاب در شی ایجاد شود. وقتی عقد فضولی روز شنبه واقع شده و دارای اثر انتقال ملکیّت نبوده محال است که دوباره زمان تکرار شود و عینا همان عقد فضول دارای اثر شود. بنابراین می‌گوییم حتی اگر شما یک دلیل شرعی پیدا کنید که ظاهرش برداشت شما را تأیید کند باید آن را توجیه کنیم زیرا شارع امر نامعقول را امضاء نمی‌کند. لذا می‌گوییم دلیل شرعی که ظاهرش می‌گوید اجازه مالک، عقد فضول را از همان روز شنبه دارای اثر قرار می‌دهد به دلالت اقتضاء می‌خواهد بگوید اجازه مالک عقد فضول را از همان روز شنبه نسبت به آثاری که ممکن است، دارای اثر قرار می‌دهد. آثاری که ممکن است مانند نمائات مبیع است که می‌گوییم نماء مبیع در فاصله زمانی بین شنبه تا دوشنبه از آن مشتری است. آثاری که ممکن نیست مانند اصل ملکیّت بر مبیع است که این اثر از روز دوشنبه و بعد اجازه مالک قابلیّت تحقق دارد و محال است که از لحظه وقوع عقد محقق شده باشد. نام این توجیه را نقل حقیقی و کشف حکمی می‌گذاریم. نقل حقیقی است زیرا ملکیّت واقعا و حقیقتا بعد از اجازه مالک می‌آید و کشف حکمی است زیرا بعضی از آثار عقد را از همان لحظه تحقق عقد مترتب نمودیم اولین کسی که این تفیسر از کشف (کشف حکمی) را ارائه داده مرحوم شریف العلماء مازندرانی است و الا در عبارات فقهاء گذشته توجه به اصطلاح کشف و تفاسیر مختلف از آن نشده است. الحمدلله رب العالمین

#جلسه_شصت_هشتم شنبه ۲۶آذر ۱۴۰۱ #شروط_متعاقدین @shamim_fegaha

#جلسه_شصت_هشتم سه شنبه ۱۱ بهمن ۱۴۰۱ #شخص_اعتباری #جلسه_مجازی ‼️ دوستان ارجمند بعد از گوش کردن جلسه، حضورشان را همراه رمز جلسه به نمایندگان محترم آقای صداقت @Msn210 آقای رنجبر @Amirrnj اطلاع دهند. @shamim_fegahat