#کلام_شیعه 61 #توحید 11 #توحید_صفاتی 4⃣ #استدلال_دوم بر اثبات توحید صفاتی، استدلالی است که علامه طباطبایی (ره) بیان کرده اند به این صورت که: 1⃣ . در جای خود ثابت شده است که واجب تعالی، علت تامه همه موجودات ممکن است. (حال یا بدون واسطه، چنان که در مخلوق اول، چنین است و یا با واسطه یا وسایطی، چنان‌که درباره سایر معلولات این‌گونه است.) 2⃣ . هر علتی باید کمالات معلول خود را به نحو اعلی و اشرف داشته باشد؛ چون در جای خود ثابت شده است که معطی الشیء لا یکون فاقداً له ( عطا کننده یک کمال، نمی‌تواند فاقد آن کمال باشد) و حتی آن کمال را باید بیشتر و کامل ‌تر و به نحو اشرف داشته باشد تا بتواند آن را افاضه کند. 3⃣. پس خداوند تعالی هر کمال وجودی را به نحو اعلی و اشرف داراست. (چون هر کمال وجودی ‌ای معلولی است و هر معلولی ممکن است و ممکن، با وسطه یا بی ‌واسطه باید به واجب ختم شود.) 4⃣. خداوند تعالی وجود صرف است. 5⃣. وجود صرف، هیچ‌گونه ترکیبی در او راه ندارد؛ بلکه بسیط و واحد است (به وحدة حقیقیة حقّه؛ یعنی وحدتی که عین ذات واجب است.) 6⃣. از آنجا که وجود صرف هیچ ترکیبی در او راه ندارد، پس نمی‌شود هیچ جهت تغایر و تعددی هم در او فرض کرد. (چون فرض هرگونه جهت یا حیثیت مستلزم ترکیب ذات واجب است). 7⃣. پس هر کمالی که در واجب فرض می‌شود، عین ذات او و عین کمال دیگری است. 8⃣. پس صفات ذاتیه خداوند، عین ذات متعالی او هستند و هرکدام از آنها عین دیگری نیز هست؛ هرچند از نظر مفهوم با یکدیگر متفاوت هستند. (📗برگرفته از کتاب نهاية الحكمة، علامه طباطبایی، ج 4، ص: 1116-1115) ✒️ مرکز تخصصی شیعه شناسی ✅ @shiashenasee