#تاریخ_تشیع 2⃣
#مقدمه 2⃣
مفهوم شناسى شیعه در منابع اهل سنت:
بااینکه در حال حاضر لفظ شیعه 📢علم شده برای پیروان اهلبیت علیهمالسلام به معنای خاص آن ولی در📚 کتب رجالی و تاریخی اهل سنت در معانی متعددی استعمال شده و در معنای امروزیاش منحصر نبوده است.
در اینجا لازم است به اصطلاحاتی که در کتب اهل سنت بهکاررفته و با تشیع در ارتباط است اشارهای شود تا در مسائل تاریخی✨ گرهگشا باشد زیرا چهبسا بر شخصی لفظ شیعه اطلاق شده که با تعریفی که ما امروزه از آن داریم متفاوت باشد.
#شیعه : به کسی اطلاق می شود که هر چهارخلیفه نخست را بپذیرد ولی علی علیهالسلام🌷را بر عثمان مقدم دارد یا با دشمنان آن حضرت همانند معاویه دشمنی😡 نماید از این نوع تشیع، به بدعت صغری نیز تعبیر شده که روایاتشان موردقبول است.[1]
📝[1] مفهوم شناسی شیعه در منابع اهل سنت ،محمد غفوری،فصل نامه علمی_پژوهشی پژوهش نامه تاریخ اسلام
🖋مرکز تخصصی شیعه شناسی
✅ @shiashenasee
#کلام_شیعه 3⃣
اكنون كه با تاریخ 🌅ظهور علم كلام آشنا شدیم، به توضیح مختصری در رابطه به سه دوره میپردازیم:
♦️الف: #عصر_رسالت
هدف از تعالیم و آموزشهای كلامی، دعوت به ✅حق و ارشاد و راهنمایی افكار هدایت جو و حقیقت طلب بوده است، كه از شئون و اهداف رسالت به شمار میرود. بنابراین در مورد این بخش از مباحث كلامی علت دیگری نمیتوان یافت.
پرسش ❓گاهی بر سبیل «تفقُّه» و كسب آگاهی بر مجهولی است، و گاهی بر سبیل «تعنُّت» و اغراض نفسانی، مانند تحقیر نمودن سئوال شونده 😔، و گاهی از باب «امتحان» به این معنی که ،سئوال شونده مدعایی دارد كه سئوال كننده با طرح سئوال، میخواهد صدق مدعای او را روشن سازد. غالب پرسشهای كلامی كه توسط یهود از پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ شده از گونه پرسشهای تفقهی و امتحانی است.
و امّا مناظرات و مجادلاتی كه توسط 😡مخالفان اسلام با پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ صورت گرفته است، غالباً ناشی از انگیزههای نفسانی و تعصبات دور از منطق و حفظ امتیازات قومی و مذهبی بوده است، چنانكه طبرسی در كتاب احتجاج خود مناظره مشروحی از سران قریش با پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ را نقل نموده، که در آن به همین انگیزه اشاره میکند و میگوید:"سرانجام (سران 👳♀️قریش)تصمیم گرفتند تا با پیامبر صلی الله علیه و آله به احتجاج پرداخته و (به زعم باطل خود) او را در جمع اصحابش تحقیر نمایند."[1]
اهل كتاب ✝نیز با رسول اكرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ مجادلات بسیاری داشتند كه در قرآن ذكر گردیده و منشأ همه آنها اغراض و انگیزههای نفسانی بوده است.
این نكته را نیز باید افزود كه طرح مباحثات و مجادلات كلامی، علاوه بر اهداف و انگیزههای طراحان آنها، به زمینهها و شرایط مناسب 🌱نیز نیاز داشت. به عبارت دیگر، نخست از جانب پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ حكم یا موضوع جدیدی✨ مطرح میشد كه چون با عقاید دینی بتپرستان و اهل كتاب منافات داشت، تمایلات نفسانی، آنان را به مبارزه🗡 كلامی با پیامبر برمیانگیخت، مثلاً هنگامی كه حكم «#تحویل_قبله» از جانب خداوند صادر گردیده، و قبله مسلمانان از بیت المقدس 👈به جانب كعبه تغییر داده شد، مخالفان پیامبر و به ویژه یهود، به مخالفت برخاسته و مسأله محال بودن #نسخ را مطرح كردند، و بر پایه آن، تحویل قبله را مردود دانستند، و در نتیجه یك حكم جدید 🌟دینی و به دنبال آن یك حادثه اجتماعی👨👨👧👧 در تاریخ اسلام، منشأ طرح یك بحث جدید كلامی گردید.
📘[1] الإحتجاج على أهل اللجاج (للطبرسي)، ج1، ص: 29
🖋مرکز تخصصی شیعه شناسی
✅ @shiashenasee
#شناخت_ائمه_علیهم_السلام
#پیامبر_صلی_الله_علیه_وآله 1⃣
یکی از مسایل♨️ مهمی که در زندگانی پیامبر صلی الله علیه و آله مطرح می شود اجداد ایشان و دینی است که آنها به آن معتقد بودند.
به قول شیخ صدوق (ره) عقیده 🌺شیعه امامیه بر آن است که تمام اجداد ایشان از آدم تا عبدالله مسلمان بوده اند.[1]
علامه مجلسی (ره) به مطلب فوق این را هم اضافه میکند که👈:"بلکه تمام آنها از صدیقین بوده اند یا از انبیاء مرسلین و یا اوصیاء معصومین و شاید برخی از آنها از روی تقیه یا مصلحتی اسلامشان را آشکار نکرده اند."[2]
اما اکثر غیر امامیه قائل به ❌کفر والدین و اجداد پیامبر صلی الله علیه وآله هستند و عده کمی از آنها قائل به ایمان میباشند.
📘[1] الاعتقادات، ص: 110
📒[2] بحار الأنوار (ط - بيروت)، ج15، ص: 117
🖊مرکز تخصصی شیعه شناسی
✅ @shiashenasee
#تاریخ_تشیع 3⃣
#مقدمه 3⃣
مفهوم شناسى شیعه در 📚منابع اهل سنت:
2.#رافضی : به کسانی گفته می شود که شیخین را رفض کرده(کنارگذاشته) و درباره علی علیه السلام غلو نمایند.
البته غلو درنگاه 👁آنان، مقدم شمردن امیرالمؤمنین علیه السلام بر شیخین می باشد.
3.شیعی جَلِد: اصطلاحا به کسی گفته میشود که علی علیه السلام را بر شیخین برتری دهد و از عثمان بدگویی کند.
4.رافضی مقیت(کینه توز): کسی که در عین پذیرش امامت شیخین ، با آنان دشمنی😡 نماید.
5: رافضی خبیث: این اصطلاح کسانی را شامل میشود که از هر سه خلیفه بدگویی کنند.
واژه "#ناصبی"👹 در مقابل این اصطلاح قرار دارد و بر کسانی اطلاق میشود که به امیر المؤمنین علی علیه السلام دشنام می دهند اما اگر آن حضرت را کافر بشمارند "#خارجی" 👿محسوب می شوند.
این اصطلاحات، با گذشت ⏱زمان، تغییر مفهوم دادند و اصطلاح شیعه به طور مطلق ،به کسانی گفته شد که در گذشته، رافضی غالی نامیده می شدند. در سده هاي نخستین و عرف آنان، شیعه غالی کسی بود که تنها به عثمان، زبیر، طلحه، معاویه و گروهی که با علی بن ابی طالب علیه السلام ⚔جنگیدند، انتقاد داشته و دشنام می دادند اما در دوره هاي بعد، غالی به کسی گفته می شد که آنان را کافر دانسته و از شیخین هم بیزاري می جست. هم چنین، شیعه، در قرون اولیه، به کسی گفته می شد که تنها به تقدم علی علیه السلام بر عثمان اکتفا می کرد؛ ولی در سده هشتم، با قطع نظر از این که رافضی یا غالی🔈 خوانده شود، صحابه، حتی شیخین را تکفیر می کردند و 😬دشنام می داد. به تعبیر دیگر، آن کسی که در سده هاي نخستین، شیعه نامیده می شد ، اکنون دیگر در تعریف شیعه نمی گنجد و شیعه قرون میانی به بعد نیز، از نگاه اهل سنتِ قرن هاي پیش از آن، شیعه نبودند؛ بلکه قید غالی یا رافضی داشتند.[1]
[1] مفهوم شناسی شیعه در منابع اهل سنت ،محمد غفوری،فصل نامه علمی_پژوهشی پژوهش نامه تاریخ اسلام
🖊مرکز تخصصی شیعه شناسی
✅ @shiashenasee
#شناخت_ائمه_علیهم_السلام
#امیرالمؤمنین_علی_علیه_السلام 1⃣
#نسب:
نکته جالبی که در نسب امیرالمؤمنین علی علیه السلام به چشم میخورد این است که نسب ایشان هم از طرف پدر و هم مادر ،با نسب پیامبر صلی الله علیه و آله یکی می باشد. به این صورت که فاطمه بنت اسد و ابوطالب هر دو از نسل هاشم ،جد بزرگوار پیامبر صلی الله علیه وآله می باشند.
#ایمان_ابوطالب علیه السلام
یکی از 😔مظلومیت های امیرالمؤمنین علیه السلام این است که😡 دشمنان آن حضرت که نتوانستند طعنی بر آن حضرت وارد کنند سعی کردند با نسبت دادن کفر ❌به ابوطالب و اینکه بدون ایمان از این دنیا رحلت کرده ،ذره ای در عظمت⛰ امیرالمؤمنین علیه السلام خدشه وارد کنند ،حال آنکه روایات فراوانی گواه بر ایمان کامل ابوطالب علیه السلام است .از جمله روایتی که امام رضا علیه السلام در پاسخ 📝نامه ابان بن محمد که از شک در ایمان ابوطالب سوال❓کرده بود ،میفرمایند: اگر به ایمان ابوطالب اقرار نکنی عاقبتت جهنم🔥 خواهد بود.[1]
📘[1] بحار الأنوار (ط - بيروت)، ج35، ص: 110
🖊مرکز تخصصی شیعه شناسی
✅ @shiashenasee
#کلام_شیعه 4⃣
🔸ب: از رحلت پیامبر صلی الله علیه و آلهـ تا شهادت علی علیه السّلام
همه 👳صحابه پیامبر اكرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ به برتری حضرت علی ـ علیه السّلام ـ در پاسخگویی به سئوالات علمی اعتراف داشتند، بدین جهت وی در زمینه پاسخگویی به مسائل❓ اعتقادی همان موقعیتی را داشت كه قبل از او پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ واجد آن بود بر این اساس شایسته است آن را دوره خاصی از تاریخ كلام اسلامی بشمار آوریم.
علت مطرح شدن تعالیم و آموزشهای كلامی این دوره، همان است كه در مورد دوره قبل بیان گردید و در رابطه با پرسشهای كلامی نیز آنچه از جانب غیر مسلمانان 📚(اهل كتاب) مطرح گردیده است غالباً آهنگ امتحان داشته و غرض آنان كشف ✅حقانیت آیین اسلام بوده است. بیشتر این پرسشها در نخستین روزهای پس از رحلت 😔رسول گرامی مطرح میشده،[1] ولی پرسشهایی كه از طرف مسلمانان مطرح گردیده غالباً مربوط به مسأله قضاء و قدر و جبر و اختیارند، هر چند منحصر در آن نمیباشند.
این پرسشها نیز غالباً به انگیزه یافتن حقیقت و زدودن جهل و ابهام بوده است، زیرا آنان از یك طرف با الهام از فطرت و خرد، انسان را فاعل مختار مییافتند، و نیز مجبور بودن او را مخالف با اصل عدل و حكمت خداوند میشناختند، و از طرفی دیگر، در تفسیر اصل #قضاء_و_قدر الهی به خطا⛔️ رفته و آن را مستلزم #جبر میدانستند، بدین جهت از حضرت علی ـ علیه السّلام ـ میخواستند تا آنان را در این جهت راهنمایی كند.[2]
پرسشهای كلامی مسلمانان در این دوره، نسبت به دوره قبل افزایش چشمگیری دارد، و از جمله عوامل آن یكی این بود كه با گذشت زمان مسلمانان فرصت ⏱بیشتری یافتند تا به تأمل در مفاهیم دینی بپردازند، عامل دیگر ارتباط و آمیزش آنان با ملتها و اقوام مختلف بود كه در نتیجه فتوحات⚔ اسلامی تحقق مییافت.
در بخش مناظرات كلامی این دوره، دو نمونه شاخص وجود دارد: یكی در نخستین روزهای آن دوره مطرح گردید كه مربوط به مسأله خلافت و امامت است، و دیگری در آخرین روزهای آن كه مربوط به ماجرای #حكمیت میباشد.
📘[1] احتجاج، طبرسی ص 205، 266.
📒[2] توحید صدوق، باب 60، روایت 28؛ احتجاج، ص 209.
🖊مرکز تخصصی شیعه شناسی
✅ @shiashenasee
#شناخت_ائمه_علیهم_السلام
#امام_حسین_علیه_السلام 1⃣
#ولادت🌹
بيشتر تاريخ نگاران 📝بر اين تأکيد دارند که وجود مقدس امام حسين عليه السلام سوم شعبان سال چهارم هجرى در مدينه ديده چشم به جهان گشود و برخى از آنان، ولادت باشكوه آن حضرت را سال سوم هجرى دانسته اند.[1]
#رؤیای_ام_أیمن
از امام صادق عليه السلام روايت شده که فرمود: همسايگان امّ ايمن نزد رسول خدا صلی الله علیه وآله شرفياب شده و به او عرضه داشتند: اى رسول خدا! امّ ايمن شب گذشته از شدت 😭گريه نخوابيد و تا صبح همواره مى گريست، رسول خدا صلى الله عليه وآله کسی 🏃را نزد ام ايمن فرستاد.
🔹وى خدمت پيامبر رسيد، حضرت ماجرا را از او جويا شد و بدو فرمود: ام ايمن! خدا چشمت را نگرياند، همسايگانت نزد من آمده و به من اطلاع دادند که شما تمام ديشب را گريه کرده ای. خدا چشمت را نگرياند، سبب گريه ات چه بوده؟
🔸عرض کرد: اى رسول خدا! رؤيايى بس بزرگ و ترسناك ديدم، از اين رو، ديشب را پيوسته گريستم. رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود: ماجراى خوابت را براى رسول خدا بازگو کن که خدا و رسولش از تعبير آن آگاه ترند. امّ ايمن عرضه داشت: بيان آن برايم دشوار است. رسول خدا صلى الله عليه وآله به او فرمود: رؤيا همان گونه که ديده مى شود، نيست. بنابراين آن را براى پيامبر خدا بازگو نما. امّ ايمن عرض کرد: ديشب در خواب ديدم گويى بخشى از اعضاى ❣بدن شريف شما در خانه من افتاده است.
✅نبى اکرم صلى الله عليه وآله بدو فرمود: امّ ايمن، نگران مباش، حسينم از فاطمه متولد 🌷مى شود و تربيت و شيردادنش را تو به عهده خواهى گرفت، ✨بنابراين، بخشى از اعضاى بدن من در خانه توست.[2]
📘[1]پیشوایان هدایت ، سیدالشهداء علیه السلام، گروه مولفان،مجمع جهانی اهل بیت،ص65
📗[2] بحار الأنوار (ط - بيروت)، ج43، ص: 242
🖊مرکز تخصصی شیعه شناسی
✅ @shiashenasee
#تاریخ_تشیع 4⃣
#مقدمه 4⃣
#اقسام_تشیع
همانطور که در قبل اشاره شد معنای شیعه در گذشته با معنای امروزی آن تفاوتهایی داشته و همین تفاوتها موجب شده تا گروههای مختلفی در طول 📅تاریخ به تشیع متصف شوند که در ذیل به طور مختصر به آنها اشاره میشود.
1⃣#تشیع_عراقی یا کوفی
کسانیکه علی رغم داشتن گرایشهای شیعی و ذکر 💐فضائل اهل بیت علیهم السلام و 😡دشمنی با امویان و عباسیان در قالب هیچ یک از فرق شیعی مانند زیدیه، اسماعیلیه وامامیه نمی گنجند.
ملاک این تشیع همان برتری دادن حضرت علی علیه السلام بر عثمان درعین به رسمیت شناختن خلافت شیخین می باشد.
2⃣#تشیع_محبتی
کسانیکه به دلیل❤️ محبت اهل بیت علیهم السلام متهم به داشتن گرایشات شیعی شدند. این گرایش از نظر عثمانی مذهبان تشیع 📢خوانده می شود.
از بارزترین نمونه های این تشیع میتوان به گرایش محمد بن ادریس شافعی (یکی از ائمه چهارگانه اهل سنت) و اشعار معروف وی اشاره کرد که از آن به دست میآید که نه تنها به تشیع بلکه به رفض هم متهم شده. از جمله اشعار وی در این زمینه چنین است:
🔸" إن كان رفضاً حبّ آل محمّد فليشهد الثقلان إنّي رافضي" 🔸
3⃣#تشیع_امامتی یا اعتقادی
همان معنای ✅صحیح تشیع که هم اکنون مطرح است و شامل کسانی میشود که حضرت علی علیه السلام و اولاد ایشان را وصی و جانشین پیامبر صلی الله علیه وآله دانسته و قول ایشان را فصل الخطاب در تمام موضوعات میدانند.( برگرفته از 📘کتاب تاریخ تشیع در ایران ، جعفریان ،صص28-22)
🖊مرکز تخصصی شیعه شناسی
✅ @shiashenasee
#تربیت_شیعی 2⃣
💌قال رسول الله صلي الله عليه و آله و سلم:
"الجَفاءُ كلُّ الجفاءِ وَ الكفرُ مَنْ سَمِعَ مُنادِيَ اللهِ تعالي يُنادي بِالصَّلاةِ وَ يَدْعُوهُ اِلَي الفلاحِ فَلايُجيبُهُ."
🔸آخرین درجه ناسپاسی آنست كه كسى 🔊صدای منادى خدا را بشنود كه به نماز ندا ميدهد و وي را به رستگارى ميخواند ولی دعوت 🙏او را اجابت نكند. 🔸
📗نهج الفصاحه ، حدیث1321
🖊مرکز تخصصی شیعه شناسی
✅ @shiashenasee
#احکام 2⃣
🔺تشابه #نماز_قضا با #نماز_ادا🔺
🔸نماز قضا از چند جهت تابع نماز اداست:
1⃣۱. نماز قضا، همچون نماز ادا واجب است.
2⃣۲. نماز قضا از جهت شكسته و كامل بودن تابع نماز اداست. (اگر نمازى چهار ركعتى قضا 😔شد، قضاى آن نيز چهار ركعتى است و اگر در سفر🛫 قضا شد، قضاى آن هم دو ركعتى است)
3⃣۳. در جهر و اخفات (اگر نمازى قضا شد و از نمازهايى بود كه بايد بلند 🗣خوانده شود، قضاى آن نيز بايد بلند خواند شود و اگر از نمازهايى بود كه بايد آهسته خوانده شود، قضاى آن نيز بايد آهسته خوانده شود)
🖊مرکز تخصصی شیعه شناسی
✅ @shiashenasee
#احکام 2⃣
🔺تشابه #نماز_قضا با #نماز_ادا🔺
🔸نماز قضا از چند جهت تابع نماز اداست:
1⃣۱. نماز قضا، همچون نماز ادا واجب است.
2⃣۲. نماز قضا از جهت شكسته و كامل بودن تابع نماز اداست. (اگر نمازى چهار ركعتى قضا 😔شد، قضاى آن نيز چهار ركعتى است و اگر در سفر🛫 قضا شد، قضاى آن هم دو ركعتى است)
3⃣۳. در جهر و اخفات (اگر نمازى قضا شد و از نمازهايى بود كه بايد بلند 🗣خوانده شود، قضاى آن نيز بايد بلند خواند شود و اگر از نمازهايى بود كه بايد آهسته خوانده شود، قضاى آن نيز بايد آهسته خوانده شود)
🖊مرکز تخصصی شیعه شناسی
✅ @shiashenasee