✅ شرح حکمت ۱۶۷ نهج‌البلاغه...👇🏻👇🏻👇🏻 ✨ ریشه خودپسندى #حب_ذات_افراطى است. 🔺 آن‌گونه که انسان #نقطه‌هاى_مثبت خود را #بزرگ‌تر از آنچه هست مى‌بیند و #نقطه‌هاى_ضعف را #هیچ‌گاه نمى‌بیند و یا #کمتر از آنچه هست مى‌بیند و در واقع #خودپسندى و #اعجاب_به_نفس یکى از حجاب‌ها و موانع شناخت و معرفت است. 1⃣ نخستین اثر آن این است که انسان را از #پیشرفت و #تکامل باز مى‌دارد، زیرا انسان تا زمانى که خود را ناقص مى‌بیند، براى پیشرفت تلاش مى‌کند. آن روز که خود را کامل دانست #متوقف مى شود. 💠 در حکمت ۳۸ و همچنین ۱۵۰ نیز اشاره‌اى به آثار سوء این رذیله اخلاقى شده بود تا آنجا که امام(علیه السلام) در حکمت ۳۸ فرمود: «بدترین تنهایى خودبینى است». 2⃣ اثر سوء دیگر همان است که در بالا اشاره شد: افراد خودپسند دوستان خود را از دست مى‌دهند و در زندگى تنها و منزوى مى‌شوند، زیرا لازمه خودپسندى خودبرتربینى و فخرفروشى است و این چیزى است که مردم آن را تحمل نمى‌کنند. 🔺 در روایات اسلامى اشارات گسترده‌اى به آثار سوء عُجب شده است؛در حدیثى امام صادق(علیه السلام) مى‌فرماید: «خدا مى‌داند که (حتى) گناه براى مؤمن از عُجب بهتر است (زیرا گناه، او را به نقایص خود آشنا مى‌سازد و به درگاه خدا مى‌رود، توبه مى کند و راه تکامل را مى‌پوید) و اگر چنین نبود هیچ گاه مؤمن به گناهى آلوده نمى‌شد». 🔹 در حدیث دیگرى از همان امام(علیه السلام) مى‌خوانیم: «کسى که گرفتار خودپسندى شود #هلاک مى‌شود». 3⃣ از دیگر آثار سوء عُجب و خودپسندى این است که گاه اعمال زشت خود را نیک و صفات رذیله خویش را حسنه مى‌پندارد و این #بلاى_بزرگى براى او مى شود؛ نه به #اصلاح خویشتن مى‌پردازد و نه از گناهان خود #توبه مى‌کند. 🔺 باز در حدیث دیگرى از آن حضرت آمده است: «انسان گاهى عملى انجام مى‌دهد و از آن بیمناک و ترسان است (چون مى داند یا احتمال مى دهد کار خلافى بوده) سپس کار نیکى انجام مى‌دهد و عُجب پیدا مى‌کند. امام(علیه السلام) فرمود: این شخص در حالت اول که #خائف است حالش #بهتر از حالت دوم است که #اعجاب_به_نفس دارد». 🔺 در ذیل حکمت ۴۶ نیز احادیثى دراین‌باره آورده‌ایم. ❇️ نقطه مقابل عُجب #خودکم‌بینى و #تواضع و #فروتنى است که سبب مى‌شود انسان در صدد #اصلاح خویش و #رفع_نقائص از وجود خود برآید و به یقین خداوند به چنین بندگانى نیز کمک خواهد کرد. 🍃 #سعدى در این زمینه مثال زیبا و پرمعنایى زده است: یکى قطره باران ز ابرى چکید خجل شد چو پهناى دریا بدید که جائى که دریاست من کیستم گر او هست حقا که من نیستم چو خود را به چشم حقارت بدید صدف در کنارش به جان پرورید سپهرش به جایى رسانید کار که شد نامور لؤلؤ شاهوار بلندى از آن یافت کو پست شد دَرِ نیستى کوفت تا هست شد... 🔹 این سخن را با سخنى از رسول اکرم(صلى الله علیه وآله) خاتمه مى‌دهیم: یکى از وصایاى آن حضرت به على(علیه السلام) این بود: «سه چیز است که انسان را هلاک مى‌کند؛ #بخلى که انسان از آن پیروى کند و #هواى_نفس که شخص در برابر آن تسلیم گردد و #اعجاب_به_نفس». @syed213

✅شرح و تفسیر حکمت ۲۱۸ نهج‌البلاغه...👇🏻👇🏻👇🏻 💠دوستى وقتى سالم و خالى از غل و غش است که انسان آنچه را براى خود مى‌خواهد براى دوستش نیز بخواهد و آنچه را براى خویش ناخوش دارد براى دوستش نیز ناخوش دارد و در بعضى از روایات آمده که #حداقل مودت و دوستى همین است. ⁉️با این حال چگونه ممکن است #دوستى با #حسد جمع شود. 🔹حسد به معناى انتظار زوال نعمت از دیگرى است و تفاوت آن با رقابت این است که حسود، خواهان زوال نعمت از دیگرى است، ولى در رقابت شخص سعى مى‌کند خود را به پاى دیگرى برساند بى‌آنکه بخواهد چیزى از او #کاسته شود. ❇️دوست واقعى کسى است که خواهان #پیشرفت و #ترقى دوست خود باشد، هرچند تلاش کند خودش نیز به پیشرفت و ترقى برسد، بنابراین آن کس که چنین نیست دوست واقعى نیست و یا به بیان امام (علیه السلام) دوستى او گرفتار بیمارى است. ✨امام حسن مجتبى در وصیتى که به «جناده» (ابن ابى سفیان) در لحظات آخر عمر خویش فرمود، چنین مى‌گوید: «با کسى دوستى کن که دوستى با او زینت تو باشد و هنگامى که به او خدمت مى‌کنى تو را محفوظ دارد و هرگاه که از او کمکى بخواهى یارى‌ات کند، اگر سخنى بگویى (از روى اعتمادى که به تو دارد) گفتار تو را تصدیق کند و اگر در جایى (به حق) حمله کنى تو را تقویت نماید و اگر دست خود را براى حاجتى به سوى او دراز کنى او دستش را به سوى تو دراز کند و هرگاه نقطه ضعفى از تو ظاهر شود آن را بپوشاند و اگر کار نیکى از تو ببیند آن را بشمارد (و آشکار سازد) و اگر چیزى از او بخواهى به تو بدهد حتى اگر سکوت کنى (ولى نیازمند باشى) بدون مقدمه کمک کند و اگر مشکلى براى او پیش آید تو را ناراحت سازد». @syed213