📚 کتابِ #تاریخ_عقائد_اقتصادی [دادگر]، فصل سوم 🔰فصل حاضر، ابتدا به تحولاتِ پس از سقوط روم می پردازد، و سپس تاریخِ عقائد اقتصادیِ قرون وسطا را تبیین می کند. البته اشاره ای هم به اندیشه های اقتصادی در اسلام می شود، که در فرصتِ مقتضی بصورت مجزا به چیستی و چگونگیِ تحققِ #اقتصاد_اسلامی خواهیم پرداخت. 🔰سقوطِ امپراتوریِ روم غربی در ۴۷۶ م می تواند بستر مناسبی برای بررسی تاریخ عقائد اقتصادی باشد. دوره ی زمانی بین آن سال تا سقوط امپراتوری روم شرقی در سال ۱۴۵۳ م را [که ترک های عثمانی قسطنطنیه را فتح کردند] با نام #قرون_وسطی شناخته می شود. بروزِ #فئودالیسم، ظهورِ اندیشه #مدرسی و سیطره رویکردهای خاصی از دینِ یهودیت و مسیحیت، طبعا در شکل گیری اندیشه های اقتصادی اثرگذار بوده اند. اجمالا در این یادداشت، لُبِّ عقائد اقتصادیِ #پدران_کلیسا و بعضی دیگر از اندیشمندان بزرگ قرون وسطی همچون #اگوستین_قدیس، #آکویناس و... را به سمع و نظر می رسانیم که بدین قرار می باشد: 1️⃣ در اندیشه آگوستین قدیس زمانی که کسبِ منافعِ شخصی به زیانِ #فقرا باشد، آن منافع از نظر آگوستین قابل قبول نبود. وی عقیده داشت به جای توجه صرف به #عرضه و #تقاضا در تعیینِ #قیمت، باید #هزینه_تولید و نیاز افراد را نیز مورد توجه قرار داد. طبقِ دیدگاه وی، مبادلات باید بر مبنای #عدالت باشد به گونه ای که طرفینِ معامله به حق خود برسند و هیچ کدام زیان دیده نشوند. کلاه برداری و تقلب در معاملات نباید صورت بگیرد. همچنین تأکید دیگر وی در معاملات، دوری از #حرص و #طمع و تلاش برای رعایت منافع همنوع است. و نیز دارایی زمانی ارزشمند است که در مسیر صحیح استفاده شود. 2️⃣ برخی پدران کلیسا در مسائل اقتصادی معتقد بودند که؛ #سود_کم، قیمت عادلانه و توجه به دسترنج ناشی از #کار حتما باید مورد توجه فعالان اقتصادی باشد. به عقیده ایشان؛ یک فرد مذهبی نباید سربار دیگران شود، بلکه باید مولد باشد و با کار تولیدی، خود و دیگران را از آثار کارش بهره مند سازد. در اندیشه ایشان، کار عبادت محسوب می‌شد و تنبلی زمینه گناه را فراهم می کرد. مسأله ی #کار در #اقتصاد_مدرن، درجه دوم یا پست جلوه می کند و در مقابل #استراحت یک عنصر عادی است. یعنی با کارِ بیشتر، #مطلوبیت کاهش می یابد ولی با استراحتِ بیشتر، مطلوبیت افزایش می یابد. 3️⃣ از ویژگی های اقتصاد مدرسی [اسکولاستیک]، تأکید بر رویکردِ هنجاری در مقابلِ رویکردِ اثباتی در اقتصاد است. فکر اقتصاد مدرسی، مبتنی بر دیدگاه پدران کلیسا، صاحب نظرانِ الهیات و اخلاق در قرون وسطی استوار است. در مسأله ی #کمیابی، اندیشه مدرسی ها آن بود که؛ منابع کمیاب باید به گونه ای به کار رود که گناه حداقل شده و خیر و ثواب حداکثر گردد. #انحصار و #احتکار در اندیشه ی ایشان مطرود و منفور بود. برخی از مدرسی ها قیمت عادلانه را قیمتی می دانند که #هزینه_نیروی_کار و دیگر هزینه ها را بپوشاند. و برای عده ای دیگر، قیمت عادلانه بیانگرِ مطلوبیت و مفید بودنِ کالا برای مصرف کننده است. گویی اینکه مدرسی ها اولین بحث های #تعیین_قیمت در اقتصاد را مطرح کرده اند. چون نظریات اقتصاد مدرن نیز قیمت را با #مطلوبیت_نهایی_کالا مساوی می دانند. #ربا در اندیشه ی مدرسی ها ممنوع بود؛ زیرا در مقابلِ آن کاری صورت نگرفته بود. و گرفتن دیرکرد و #بهره منع شرعی نداشت. 💢 کانالِ "تأمُّلاتِ نظری" دریچه ای به سوی آگاهی و پیشرفت👇 🆔️ @taammolatenazari

✍️🏼 صوت رو بصورت کامل استماع کردم و اگر بخوام در باب این گفتگو جمله ای کوتاه بگم اینه: ما بیش از پیش نیازمندِ برگزاری چنین جلساتی در حوزه #اقتصاد_اسلامی به طور خاص و #اسلام_سازی_علوم_انسانی به طور عام هستیم. تا اندیشه ها و دیدگاه های موافقان اسلامی سازی علوم انسانی در حوزه های مختلف با یکدیگر برخورد نداشته باشند، به مطلوب نخواهیم رسید. اجمالا این بحث در حوزه #اقتصاد_اسلامی و مسأله ی #پول و #بانک خوب بود. طبعا تضارب اندیشه و افکار، فراز و فرود دارد؛ و این جلسه هم خالی از این فراز و فرود ها نبود.

✍️🏼 بعد از اتمامِ سلسله مباحثِ "تاریخ عقائد اقتصادی" ان شاء الله با توجه به کتب برجسته، سلسله یادداشت هایی رو پیرامونِ #اقتصاد_اسلامی خواهیم داشت.

✍️ چه ارتباط و نسبتی بینِ "فلسفه علم، علوم انسانی و اسلامی سازیِ علوم انسانی" وجود دارد؟ 🔸️ در سلسله مباحثِ رابطه ی علم و دین پیرامونش خواهم گفت. #اقتصاد_اسلامی؛ امکان یا امتناع؟ @taammolatenazari

✍️ به استحضار می رسانم؛ به اذن الله بعد از اتمام چکیده ی کتاب های اقتصادی ای که تاکنون در کانال محضر شما فرهیختگان ارجمند تقدیم شده است، وارد کتاب هایی در حوزه ی #اقتصاد_اسلامی خواهیم شد و اساسا بحث و بررسی می کنیم که آیا اقتصاد اسلامی امکان دارد یا خیر؟ و اگر امکان دارد به چگونگی و چیستیِ آن خواهیم پرداخت. در مباحثِ اقتصاد اسلامی، ان شاء الله از آثار علمی و فقهی و بیاناتِ بزرگانی چون امام خمینی، رهبری، مطهری، بهشتی، صدر و دیگران استفاده خواهیم کرد و به بررسی این آثار خواهیم پرداخت. معتقدم در عصرِ حاضر، برای بحث کردن پیرامونِ اقتصاد اسلامی، بایستی ابتدائا با اقتصاد سرمایه داری دقیق و عمیق آشنا بود. به تعبیر دقیقتر؛ اساسا اظهار نظر کردن و یا بحث نمودن پیرامونِ اقتصاد اسلامی به طور خاص و علم دینی بطور عام، نیازمندِ شناختِ دقیق و عمیقِ زمانه ی مدرن و اقتضائاتِ آن است. مضاف بر این؛ بدونِ شناختِ متدِ #اجتهاد_جواهری هم، صحبت کردن پیرامونِ اسلامی سازیِ علوم انسانی ناپخته و نادقیق است. الغرض؛ اسلامی سازی علوم انسانی مترتب بر دو امر است: اولا؛ آشنایی لازم و کافی با روشِ اجتهاد جواهری، ثانیا؛ آشنایی دقیق و عمیق با دنیای مدرن و اقتضائاتِ آن؛ از جمله علومِ انسانی مدرن. @taammolatenazari

🔴 #اقتصاد_اسلامی؛ آری یا خیر؟! ✍️ برخی پیرامون اسلامی سازیِ علوم انسانی به طور عام و اقتصاد اسلامی به طور خاص گمان کرده اند، اگر رویکردی تهذیبی نسبت به علوم انسانی مدرن داشته باشند، می توانند تولید علوم انسانی اسلامی و اقتصاد اسلامی کنند. حال آنکه #رویکرد_تهذیبی به علوم انسانی مدرن، سطحی ترین و تنزل یافته ترین رویکرد به مسأله ی دقیق و عمیقِ علوم انسانی اسلامی است. بی تردید بدون تغییر در بنیان ها و پارادایم های علوم انسانی مدرن، نمی توان مسیر علوم انسانی اسلامی را هموار نمود. پ.ن: رویکرد تهذیبی اجمالا یعنی؛ ساختارها و چارچوب های علوم انسانی مدرن محفوظ باشد، و ما صرفا با قرار دادنِ آیه و روایت در آن ظاهرش را آراسته به محتوای اسلامی کنیم! @taammolatenazari