✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️«عفو» و «گذشت» از نگاه اسلام
🔹در این مقاله به بررسی جایگاه #عفو و #گذشت در اسلام می پردازیم. بـررسـی مـنـابـع اسـلامـی نـشـان مـی دهـد کـه «گـذشـت» یـکـی از اصـول اسـاسـی در برخورد با لغزش افراد با ایمان است. #قرآن_کریم، حتّی در همان آیاتی که کیفر و مجازات را برای مجرمان و گناهکاران تشریح میکند و مؤمنان را از خطر و زیان آنان بر حذر می دارد، #گذشت و چشم پوشی از خطایشان را نیز به عنوان یک #ارزش برتر مطرح می سازد.
🔹به عنوان مثال، در آیه ای، پس از بیان چگونگی #حکم_قصاص میفرماید: «...فَمَنْ عُفِی لَهُ مِنْ اَخیهِ شَیءٌ، فَاتِّباعٌ بِالْمَعْرُوفِ وَ اَداءٌ اِلَیهِ بِاِحْسانٍ...» [۱] (...پـس اگـر کـسی از سوی برادر [دینی] خود مورد #عفو قرار گیرد [و از قصاص او صرف نظر شود]، باید از راه پسندیده پیروی کند و [دیه را] با نیکی به عفو کننده بپردازد). نـکـته جالبی که از تعبیر «مِنْ اَخیهِ» در آیه مزبور به دست می آید، این است که «قرآن کریم» #رشته_بـرادری را در میان مسلمانان، حتّی بعد از ریختن خون های ناحقّ، همچنان برقرار می داند و برای #تـحـریـک_عـواطـف، ولی مـقتول را برادر قاتل معرّفی می کند و با این تعبیر، آنان را به #عفو و #گذشت تشویق می نماید.
🔹در آیـه دیـگـری، گـذشـت در برابر خشونت نیازمندانی که بر اثر هجوم گرفتاری ها، گاهی پـیمانه صبرشان لبریز شده و سخنان تند و خشونت آمیزی بر زبان میرانند را ستوده، می فرماید: «قَوْلٌ مَعْرُوفٌ وَ مَغْفِرَةٌ خَيْرٌ مِنْ صَدَقَةٍ يَتْبَعُهَا أَذًى ۗ وَاللهُ غَنِيٌّ حَلِيمٌ» [۲] (گفتار پسندیده [در برابر نیازمندان] و #عفو [و گذشت از خشونت های آنان] از بخششی که آزاری در پی آن باشد، بهتر است و خداوند، بی نیاز و بردبار است).
🔹بـدیـهـی اسـت کـه تحمّل خشونت اینگونه افراد و #گذشت از برخوردهای زننده آنان، به ویژه اگـر بـا قـول مـعـروف، یـعـنـی سـخن نیک و دلداری، دلجویی و راهنمایی همراه باشد، از عقده هایشان میکاهد و به آنان آرامش می بخشد. #قرآن_کریم در آیه ای دیگر به #مؤمنان توصیه میکند که حتّی از لغزش #کافران و منکران قیامت نیز [اگر مفسده نداشته باشد] بگذرند و کار آنها را به خدا واگذارند: «قُلْ لِلَّذینَ امَنُوا یغْفُِروا لِلَّذینَ لا یَرْجُونَ اَیامَ اللهِ...» [۳] (به آنان که ایمان آورده اند بگو: کسانی را که روزهای [واپسین] خدا را امید ندارند، #عفو کنند).
🔹در آیـه دیـگـری از #پـیـامـبـر_اکرم (صلی الله علیه و آله) مـی خـواهـد کـه بـا #صـفـح_جمیل یعنی به طریقه نیکو از مجازات مجرم درگذرد: «...فَاصْفَحِ الصَّفْحَ الْجَمیلَ» [۴] (به طریق نیکو #گذشت کن). از #امام_عـلی (عليه السلام) در تـفـسـیـر ایـن آیـه چـنـیـن نـقـل شـده اسـت: «#صـفـح_جمیل، عفو بدون عتاب و سرزنش مجرم است». [۵]
🔹پيشوايان عظیم الشأن اسـلام نیز در سیره عملی خود، انسان های باگذشت و بزرگواری بـودنـد، چـنـانکـه نـقـل شـده روزی ابـوهریره نزد #امام_علی (علیه السلام) آمد و سخنان ناروایی دربـاره آن حـضـرت گـفـت؛ فـردای آن روز شرفیاب شد و خواسته هایی را خدمت حضرت مطرح کـرد. امام علی (علیه السلام) همه آنها را برآورده ساخت. این کار امیرالمؤمنین (عليه السلام) بر برخی از اصحاب گران آمد و موجب اعتراض آنان شد؛ آن حضرت به ایشان فرمود: «اِنّی لاََسْتَحْیی اَنْ یغْلِبَ جَهْلُهُ عِلْمی وَ ذَنْبُهُ عَفْوی وَ مَسْاءَلَتُهُ جُودی» [۶] (مـن از ایـنـکه نادانی او بر علمم، گناه او بر عفوم و درخواست او بر بخشایشم چیره شود، شرم میکنم).
🔹#امام_صادق (عليه السلام) می فرماید: «اِنّا اَهْلُ بَیتٍ، مُرُوَّتُنا الْعَفْوُ عَمَّنْ ظَلَمَنا» [۷] (ما خاندانی هستیم که، جوانمردیمان، #گذشت از کسی است که بر ما ستم کرده است). و از سوی دیگر، پیروان خویش را به آن توصیه می کردند، چنانکه #امام_علی (عليه السلام) در عهدنامه خود به مالک اشتر می نویسد: «فَأَعْطِهِمْ مِنْ عَفْوِكَ وَ صَفْحِكَ مِثْلِ الَّذِي تُحِبُّ وَ تَرْضَى أَنْ يُعْطِيَكَ اللهُ مِنْ عَفْوِهِ وَ صَفْحِهِ» [۸] (پس، از #عفو و بخشايش خويش [مردم را] نصيبشان ده، همان گونه كه دوست دارى كه #خداوند نيز از #عفو و بخشايش خود تو را نصيب دهد).
پی نوشت ها:
[۱] قرآن کریم، سوره بقره، آیه ۱۷۸. [۲] همان، آیه ۲۶۳. [۳] همان، سوره جاثیه، آيه ۱۴. [۴] همان، سوره حجر، آيه ۸۵. [۵] تفسیر مجمع البیان، ج ۶، ص ۳۴۴. [۶] بحارالأنوار، ج ۴۱، ص ۴۹. [۷] همان، ج ۷۱، ص ۴۰۱. [۸] نهج البلاغه، ص ۹۹۳
منبع: وبسایت راسخون به نقل از حوزه نت
#گذشت #عفو
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد