✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️امام باقر (علیه السّلام) چه آثاری در فرهنگ و دانش اسلامی شيعی از خود به يادگار گذاشته است؟ (بخش اول)
🔹با نگاهی کوتاه به مسانید فقهی و تفسیری شیعه، به خوبی می توان دریافت که بخش زیادی از #روایات_فقهی، #اخلاقی و #تفسیری شیعه از #امام_باقر (علیه السّلام) نقل شده است. وسائل الشیعة و کتب تفسیری مانند البرهان از بحرانی و صافی از فیض کاشانی، حاوی #روایات_زیادی در زمینه #تبیین‌مسائل‌فقهی و #توضیح‌آیات‌قرآن و شأن نزول آنهاست که از آن حضرت روایت شده است. علاوه بر اینها مقدار زیادی اخبار تاریخی درباره امیر المؤمنین (عليه السلام) و جنگ صفین نیز از آن حضرت نقل شده است. [۱]
🔹همچنین در زمینه #اخلاقیات، جملات گهربار و پرمغزی از #امام_باقر (علیه السّلام) #روایت گردیده است؛ جملات قصاری که در نهایت زیبایی و برخاسته از #روح_عصمت و #کمالات_درونی امام (علیه السّلام) است. «اربلی» نوشته است که اخبار انبیاء فراوان از #امام_باقر (علیه السّلام) نقل شده و مردم اخبار «مغازی» را از ایشان نقل کرده اند، و در #احکام و #مناسک_حج به آنچه ایشان از #رسول_خدا (صلّی اللّه علیه و آله) نقل کرده استناد کرده اند. آنها همچنین اخباری در #تفسیر_قرآن از وی نوشته و خاصه و عامه از آن بزرگوار #حدیث نقل کرده اند. [۲]
🔹در این مورد «ابو زهره» نیز می نویسد: «آن حضرت #مفسر_قرآن و #مبیّن‌فقه‌اسلامی بود و فلسفه اوامر و نواهی را درک می کرد و هدف آن را در حد نهایی آن می فهمید». [۳] همچنین وی در زمینه اندیشه ها و جملات اخلاقی- اجتماعی امام (عليه السلام) می نویسد: «به خاطر #کمال_نفسانی و روشنی قلب و قدرت درکش، خداوند #حکمت های اعجاب انگیزی بر زبان او جاری ساخت، و عباراتی درباره #اخلاق_شخصی و اجتماعی از آن حضرت روایت شده که اگر مرتب شوند یک روش گرانبها و جامعی از آن در #زمینه‌های‌اخلاقی به وجود می آید». [۴]
🔹#امام_باقر (علیه السّلام) به ویژه درباره #تفسیر، شهرت بسزایی دارد؛ به همین جهت درباره #شخصیت_علمی او گفته اند: «لَمْ يَظْهَرْ عَنْ أَحَدٍ مِنْ وُلْدِ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ ع مِنَ الْعُلُومِ مَا ظَهَرَ مِنْهُ مِنَ التَّفْسِيرِ وَ الْكَلَامِ وَ الْفُتْيَا وَ الْأَحْكَامِ وَ الْحَلَالِ وَ الْحَرَام». [۵] «مالک ابن اعین جهنی» در شعری #امام_باقر (علیه السّلام) را چنین ستوده است: «اذا طلب الناس علم القرآن * کانت قریش علیه عیالا ؛؛ و ان فاه فیه ابن بنت النبی * تلقت یداه فروعا طوالا»؛ (اگر مردم در صدد جستجوی #علم_قرآن برآیند، باید بدانند که #قریش اهل و عائله ایشان هستند، و اگر #فرزنددختررسول‌خدا (صلّی الله علیه و آله) [امام باقر (علیه السّلام)] درباره #علوم_قرآن لب به سخن بگشاید، فروع زیادی برای آن ترسیم می کند).
🔹درباره #مسائل_کلامی نیز #امام_باقر (علیه السّلام) بسیاری از خطبه های امیر مؤمنان #امام_علی (علیه السّلام) را در مسائل مربوط به توحید و صفات خدا [۶] روایت کرده اند. همینطور آن حضرت بیانگر بسیاری از نکات دقیق #مسائل_کلامی مورد اختلاف بین #شیعه و #اهل_سنت می‌باشند. این روایات در اصول کافی به وفور دیده می شوند. «ابن ندیم» در «الفهرست»، کتاب تفسیری به #امام_باقر (علیه السّلام) نسبت داده و گفته است که آن را «ابو الجارود زیاد بن منذر» از امام نقل کرده است. [۷] بخش بزرگی از این روایات در تفسیر قمی و تفسیر پر ارج «مجمع البیان» آمده است. #ادامه_دارد...
پی نوشت‌ها؛
[۱] شرح نهج البلاغة، ابن أبی الحديد، دار احیاء الکتب العربیه، ۱۳۷۸ق، ج۲، ج۳، ج۴ و ج۶؛ [۲] كشف الغمة فی معرفة الأئمة، اربلى، بنى هاشمى، تبريز، چ۱، ج۲، ص۱۲۶؛ [۳] الامام الصادق(ع)، ابو زهره، دار الثقافة العربیه، بی تا، ص۲۴؛ [۴] همان؛ [۵] بحارالانوار، دار احیاء التراث العربی، چ۲، ج۴۶، ص۲۹۴؛ [۶] حیاة الامام الباقر(ع)، شریف قرشی، باقر، دار البلاغه، ۱۹۹۳م، ج۱، ص۱۹۰؛ [۷] تأسیس الشیعة العلوم الاسلام، صدر، سید حسن، منشورات الاعلمی، تهران، بی تا، ص۳۲۷
📕حیات فکری و سیاسی امامان شیعه (علیهم‌السلام)، جعفریان، رسول، موسسه انصاریان، قم، ۱۳۸۱ش، چ ۶، ص ۳۰۲
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#امام_باقر
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️امام صادق (عليه السلام) از چه جايگاه علمی و اخلاقی در جامعه اسلامی برخوردار بودند؟ (بخش دوم)
🔸درباره شخصیت علمی #امام_صادق (عليه السلام) شواهد فراوانی وجود دارد. به نظر شیعه، نصب ایشان به #مقام_امامت از جانب خداوند متعال بوده، و این بدان معناست که آن حضرت دارای شرایط لازم برای احراز این منصب بوده است. #امام_جعفر_صادق (علیه السلام) در میان اهل سنت، از نظر روایت حدیث و فقاهت و افتاء، از موقعیت شامخی برخوردار بوده‌اند، به طوری که او را از شیوخ مسلّم و از محدثان بزرگ زمان خود به شمار آورده اند.
🔹درباره شخصیت #امام_صادق (عليه السلام) عبارات زیادی از علما و اندیشمندان نقل شده که استاد اسد حیدر قسمت معظمی از آنها را در کتاب ارزشمند خود «الامام الصادق (عليه السلام) و المذاهب الاربعة» گرد آورده [۱] و طبعاً در اینجا نیازی به تکرار آنها نیست. کثرت دانش اندوزانی که در محفل درس #امام‌جعفرصادق (علیه السلام) حاضر می شدند و یا از آن حضرت حدیث نقل می کردند، نشان دهنده عظمت #شخصیت_علمی ایشان می باشد. «حسن بن علی الوشاء» می‌گفت: «در مسجد کوفه نهصد نفر را دیده که حدّثنی #جعفربن‌محمد (عليه السلام) می گفتند». [۲] برخی منابع، شمار کسانی را که از آن حضرت تلمذ کرده و حدیث شنیده اند، حدود چهار هزار نفر یاد کرده اند. [۳]
🔹«سفیان ثوری» - که در منابع اهل سنت به زهد و علم شهرت دارد - همراه «نصیر بن کثیر» نزد #امام_صادق (عليه السلام) زانوی ادب زده و از آن حضرت بهره علمی و اخلاقی برده است. [۴] نصیر با سفیان در موسم حج نزد حضرت آمد و گفت: «می خواهم به حج بروم؛ چیزی به من تعلیم ده تا به وسیله آن نجات پیدا کنم. #امام (علیه السلام) دعایی به آنها تعلیم فرمود». [۵] در موارد دیگری نیز عاجزانه از حضرت می خواست تا برای او حدیثی نقل کند. در این میان کسانی نیز بودند که با نقل احادیث کاذبی از امام صادق (عليه السلام)، قصد تضعیف آن حضرت را داشتند.
🔹از این موارد که بگذریم، #امام_صادق (عليه السلام) در عصر خود، به ویژه در نگاه دانشمندان جامعه، از عظمت فراوانی برخوردار است. «ابو زهره» در این زمینه می نویسد: «علمای اسلام با تمام اختلاف نظرها و تعدد مشرب هایشان، در فردی غیر از #امام_صادق (عليه السلام) و علم او اتفاق نظر ندارند». [۶] همچنین «شهرستانی» نویسنده کتاب مشهور «ملل و نحل» درباره شخصیت علمی و اخلاقی آن حضرت می نویسد: «او در امور و مسائل دینی از دانشی بی‌‌پایان، و در حکمت از ادبی کامل و نسبت به امور دنیا و زرق و برق های آن از زهدی نیرومند برخوردار بود و از شهوت های نفسانی دوری می گزید». [۷]
🔹«ابوحنیفه» افزون بر این که از امام باقر (عليه السلام) بهره ها برده [۸] از #امام_صادق (عليه السلام) نیز حدیث نقل می کند؛ چنان‌که روایات او از امام صادق (عليه السلام) در کتاب «الآثار» وی فراوان دیده می شود. [۹] او خود درباره امام صادق (عليه السلام) می گفت: «من هرگز فقیه تر #از جعفربن‌محمد (علیه السلام) ندیده ام، او مسلّم اعلم امّت اسلامی است». [۱۰] «ابن خلکان»، از مورخان مشهور، درباره آن حضرت می گوید: «او یکی از امامان دوازده گانه امامیه و از بزرگان اهل بیت رسول خدا (صلی الله علیه و آله) بود؛ به جهت صدق سخنانش به لقب #صادق (عليه السلام) شهرت یافت و فضل او مشهورتر از آن است که نیازمند توضیح باشد». [۱۱] همچنین شیخ مفید درباره آن حضرت می گوید: «علمای اسلام از احدی به اندازه آن حضرت حدیث نقل نکرده اند». [۱۲] #ادامه_دارد...
پی نوشت:
[۱] الامام الصادق و المذاهب الاربعه، ج ۱، ص ۵۱ - ۶۲. [۲] الامام الصادق، ابو زهره، ص ۱۲۹. [۳] کشف الغمه، ج ۲، ص ۱۶۶. [۴] العقد الفريد، ج ۳، ص ۱۷۵. [۵] تاريخ جرجان، ص ۵۵۴. [۶] الامام الصادق، ص ۶۶. [۷] الملل و النحل، ج ۱، ص ۱۴۷. [۸] جامع المسانید، ج ۲، ص ۳۴۹. [۹] الامام الصادق، ص ۳۸. [۱۰] جامع المسانید ج ۱، ص ۲۲۲. [۱۱] وفيات الأعيان و أنباء و أبناء الزمان، ج ۸، ص ۱۰۵. [۱۲] کشف الغمه، ج ۲، ص ۱۶۶
📕حیات فکری و سیاسی امامان شیعه (ع)، جعفریان، رسول، موسسه انصاریان، قم، چ ۶، ص ۳۲۷
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#امام_صادق
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد