"تفسیر نور (محسن قرائتی)
إِنَّ شَرَّ الدَّوَابِّ عِنْدَ اللَّهِ الَّذِينَ كَفَرُوا فَهُمْ لا يُؤْمِنُونَ «55»
قطعاً بدترين جنبندگان نزد خداوند، آنانند كه كافر شدند، پس آنان ايمان نمىآورند.
نکته ها
آيهى 22، «شَرَّ الدَّوَابِّ» را كسانى دانست كه نمىانديشند، اين آيه آنان را كسانى مىداند كه ايمان نمىآورند وكفر مىورزند. پس ريشهى كفر، عدم تعقّل صحيح است. قرآن، ارزش انسان را در گرو عقل و ايمان مىداند كه اگر تعقّل نكند، يا كفر ورزد، از مدار انسانيّت خارج مىشود. انسان واقعى، كسى است كه عاقل و مؤمن باشد.
جلد 3 - صفحه 340
آرى، كافرى كه حقّ رامىفهميد؛ امّا ايمان نمىآورد، نزد مردم عنوانى داشته باشد، ولى نزد خداوند بدترين جنبنده است."
#تفسیر_سوره_انفال_آیه۵۵_جز۱۰
@tafsir_qheraati ایتا
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
الَّذِينَ عاهَدْتَ مِنْهُمْ ثُمَّ يَنْقُضُونَ عَهْدَهُمْ فِي كُلِّ مَرَّةٍ وَ هُمْ لا يَتَّقُونَ «56»
(بدترين جنبندگان نزد خداوند،) آنانند كه از ايشان پيمان گرفتهاى، سپس پيمان خود را در هر بار مىشكنند و (در وفادارى وحفظ پيمان،) اهل تقوا و پروا نيستند.
نکته ها
پيمان پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله با يهوديان اين بود كه به مشركان كمك نكنند و در صدد آزار مسلمانان برنيايند، ولى يهوديان پيمان را شكستند و در جنگ خندق به مشركان اسلحه فروخته و آنان را يارى كردند.
در روايات آمده است: «كسىكه وفادار نباشد و پيمانشكنى كند، منافق است، هرچند نماز بخواند و روزه بگيرد». «1»
پیام ها
1- رهبر مسلمانان مىتواند با كفّار پيمان ببندد. «عاهَدْتَ مِنْهُمْ» چنانكه پيامبر صلى الله عليه و آله پيمانهاى متعدّدى با كفّار مىبست، هرچند بعضى از آنان متعهّد نباشند. «يَنْقُضُونَ عَهْدَهُمْ فِي كُلِّ مَرَّةٍ»
2- پيمان شكنى دليل بر پيمان نبستن مجدّد نيست. «يَنْقُضُونَ عَهْدَهُمْ فِي كُلِّ مَرَّةٍ»
3- پيمانشكنى، با انسانيّت سازگار نيست. شَرَّ الدَّوَابِ ... يَنْقُضُونَ عَهْدَهُمْ
4- كفر، زمينهى پيمانشكنى است. الَّذِينَ كَفَرُوا ... يَنْقُضُونَ عَهْدَهُمْ
5- پيمانشكنى، بىتقوايى است. يَنْقُضُونَ عَهْدَهُمْ ... وَ هُمْ لا يَتَّقُونَ
6- بيشترين خطر از سوى كسانى است كه پيمان شكنى شيوه و خصلت آنان شده
«1». كافى، ج 2، ص 290.
جلد 3 - صفحه 341
و از آن پروايى ندارند. يَنْقُضُونَ ... فِي كُلِّ مَرَّةٍ ... لا يَتَّقُونَ"
#تفسیر_سوره_انفال_آیه۵۶_جز۱۰
@tafsir_qheraati ایتا
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
فَإِمَّا تَثْقَفَنَّهُمْ فِي الْحَرْبِ فَشَرِّدْ بِهِمْ مَنْ خَلْفَهُمْ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ «57»
پس (اى پيامبر!) هرگاه در جنگ به آنان دستيافتى، (با برخوردهاى قاطع) افراد پشت جبههى آنان را به وحشت افكنده و متفرّق ساز، باشد كه پند گيرند (و دست از توطئه بردارند).
نکته ها
«تَثْقَفَنَّهُمْ» از «ثقف»، به معناى درك چيزى است از روى دقّت و سرعت. يعنى در برخورد با كفّار، كاملًا هوشيار باشيد تا غافلگير نشويد.
«تشريد»، به معناى ايجاد ناامنى و اضطراب و متفرّق ساختن است. يعنى چنان به دشمن حمله كنيد و برنامهريزى جنگى داشته باشيد كه حاميان پشتپرده و نيروهاى پشت جبههى آنان، به وحشت افتاده و به فكر حمله و پشتيبانى نباشند.
پیام ها
1- برخورد شما با دشمنان، بايد غافلگير كننده، سريع، دقيق وكوبنده باشد و اين از اصول نظامى است. تَثْقَفَنَّهُمْ ... فَشَرِّدْ بِهِمْ
2- آگاهى و ديد رهبر مسلمانان بايد به قدرى باشد كه وسعت و دنبالهى توطئه و توطئهگران را بشناسد وبر عليه آنان تصميم درست وقاطع بگيرد. «فَشَرِّدْ بِهِمْ»
3- به دفاعهاى روز مرّه و خط اوّل بسنده نكنيم و از عقبههاى دشمن و طرّاحان صحنه غافل نشويم. «مَنْ خَلْفَهُمْ» چنانكه در رانندگى نبايد تنها به جلو خيره شد، بلكه بايد به فراتر و دورتر نيز چشم دوخت.
4- كيفر پيمانشكنانى كه امنيّت و ثبات جامعه را به هم مىزنند، آن است كه آنان را وحشتزده و مضطرب سازيم. «فَشَرِّدْ بِهِمْ»
5- با آنكه اسلام، دين رأفت ورحمت است، ولى خيانت وپيمانشكنى و بهمزننده نظم و امنيّت را تحمّل نمىكند. «فَشَرِّدْ بِهِمْ»
جلد 3 - صفحه 342
6- جامعهى اسلامى بايد هيبت و شوكت داشته باشد. «فَشَرِّدْ بِهِمْ مَنْ خَلْفَهُمْ»
7- از كفّار، زهر چشم بگيريم تا از فكر حملهى مجدّد به ما صرف نظر كنند. «فَشَرِّدْ بِهِمْ»
8- اسلام در كنار تبليغ و موعظه، دينِ اعمال قدرت و برخورد با پيمانشكنان و اخلالگران نيز هست. «فَشَرِّدْ بِهِمْ» و بايد با خط مقدّم آنان طورى رفتار شود كه مايهى عبرت ديگران شود. «مَنْ خَلْفَهُمْ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ»
پانویس
پرش به بالا↑ تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی
پرش به بالا↑ ابوالشیخ از ابن شهاب روایت کرده که جبرئیل به پیامبر وارد شد و گفت: یا رسول الله سلاح را نهادى در حالتى که همیشه در طلب قوم بودى بنابراین بیرون برو که خداوند درباره طایفه بنىقریظه به تو اجازه داده است و آیه 59 درباره بنىقریظه نازل گردیده است.
پرش به بالا↑ محمدباقر محقق، نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شیخ طوسی و ساير مفسرين خاصه و عامه، ص390."
#تفسیر_سوره_انفال_آیه۵۷_جز۱۰
@tafsir_qheraati ایتا
هدایت شده از تفسیر صوتی و متنی استاد قرائتی
با پیوستن به کانال تفسیر صوتی استاد قرائتی و گوش دادن روزی یک آیه تفسیر قرآن از عمل کنندگان به قرآن باشیم(حدود ۱۰ دقیقه در روز)
@tafsir_qheraati
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ إِمَّا تَخافَنَّ مِنْ قَوْمٍ خِيانَةً فَانْبِذْ إِلَيْهِمْ عَلى سَواءٍ إِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ الْخائِنِينَ «58»
و اگر خوف آن داشتى كه گروهى (در پيمان) خيانت كنند، تو نيز عهدشان را به سوى آنان بيانداز (و آن را لغو كن، يا به آنان اعلام كن كه همانند خودشان عملخواهى كرد.) همانا خداوند خائنان را دوست ندارد.
وَ لا يَحْسَبَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا سَبَقُوا إِنَّهُمْ لا يُعْجِزُونَ «59»
وآنان كه كفرورزيدهاند گمان نكنند كه پيش افتادهاند (واز قلمرو ما بيرون رفتهاند،) زيرا آنها نمىتوانند (ما را) ناتوان كنند.
نکته ها
«فَانْبِذْ إِلَيْهِمْ» از «نَبَذَ»، به معناى افكندن است. مراد از افكندنِ پيمان به طرف دشمن، اين است كه قبلًا به آنان اعلام و سپس پيمان را لغو كنيد تا غافلگير نشوند و شما هم ناجوانمردى نكرده باشيد.
«عَلى سَواءٍ»، يا به معناى مقابله به مثل است، يعنى همان گونه كه آنان در فكر توطئه و پيمان شكنىاند، شما هم پيمان را لغو كنيد. يا به معناى رفتار عادلانه با دشمن است. «1»
«1». تفاسير نمونه والميزان.
جلد 3 - صفحه 343
آيه در موردى است كه شواهد وقرائنى بر توطئه و خيانت دشمن وجود دارد، كه براى پيشگيرى بايد در لغو پيمان پيش دستى كرد.
پیام ها
1- در مسائل مهم نظامى و اجتماعى، منتظر وقوع خيانت نباشيد، بلكه بايد با احتمال عقلايى نسبت به خيانت نيز اقدام كرد. وَ إِمَّا تَخافَنَ ... خِيانَةً
2- اسلام به قراردادها و معاهدات خود پايبند است و تا احتمال خيانتى نيست، وفا لازم است. وَ إِمَّا تَخافَنَ ... خِيانَةً فَانْبِذْ إِلَيْهِمْ
3- تشخيص شواهد و قرائن خيانت و تصميم بر باطل كردن قراردادها و بىاعتبارى تعهّدات، از اختيارات رهبر جامعه اسلامى است. «فَانْبِذْ إِلَيْهِمْ» (مخاطب شخص پيامبر است، نه امّت اسلامى)
4- پايبندى به معاهدات، تا زمانى است كه احتمال توطئه نباشد، وگرنه اعلام انصراف مىشود. «فَانْبِذْ إِلَيْهِمْ»
5- اگر از خيانت دشمن نگران هستيد، ناجوانمردى نكنيد و لغو پيمان را اعلام كنيد. «فَانْبِذْ إِلَيْهِمْ»
6- با دشمن هم عدل وانصاف داشته باشيد. «عَلى سَواءٍ»، يعنى بالعدل. «1»
7- لغو قرار داد از روى مقابله به مثل، عادلانه است. «عَلى سَواءٍ»
8- خيانت از هركه باشد حرام و زشت است، چه كافر و چه مسلمان. «إِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ الْخائِنِينَ»
9- جنگ، با كسانى كه سابقهى پيمان داشتهايم، خيانت است. فَانْبِذْ إِلَيْهِمْ ... إِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ الْخائِنِينَ
10- از سنّتهاى الهى نمىتوان پيشى گرفت. وَ لا يَحْسَبَنَ ... سَبَقُوا
11- چنان ابتكار عمل را به دست گيريد كه كفار خيال نكنند بر شما پيشى
«1». تفسير الميزان.
جلد 3 - صفحه 344
گرفتهاند. «لا يَحْسَبَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا سَبَقُوا»
12- كافران، با خيانت به جايى نمىرسند. «لا يُعْجِزُونَ»
پانویس
پرش به بالا↑ تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی
پرش به بالا↑ ابوالشیخ از ابن شهاب روایت کرده که جبرئیل به پیامبر وارد شد و گفت: یا رسول الله سلاح را نهادى در حالتى که همیشه در طلب قوم بودى بنابراین بیرون برو که خداوند درباره طایفه بنىقریظه به تو اجازه داده است و آیه 59 درباره بنىقریظه نازل گردیده است.
پرش به بالا↑ محمدباقر محقق، نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شیخ طوسی و ساير مفسرين خاصه و عامه، ص390."
#تفسیر_سوره_انفال_آیه۵۸_۵۹_جز۱۰
@tafsir_qheraati ایتا
هدایت شده از تفسیر صوتی و متنی استاد قرائتی
با پیوستن به کانال تفسیر صوتی استاد قرائتی و گوش دادن روزی یک آیه تفسیر قرآن از عمل کنندگان به قرآن باشیم(حدود ۱۰ دقیقه در روز)
@tafsir_qheraati
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ أَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَ مِنْ رِباطِ الْخَيْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَ عَدُوَّكُمْ وَ آخَرِينَ مِنْ دُونِهِمْ لا تَعْلَمُونَهُمُ اللَّهُ يَعْلَمُهُمْ وَ ما تُنْفِقُوا مِنْ شَيْءٍ فِي سَبِيلِ اللَّهِ يُوَفَّ إِلَيْكُمْ وَ أَنْتُمْ لا تُظْلَمُونَ «60»
و براى (آمادگى مقابله با) دشمنان، هرچه مىتوانيد از نيرو و از اسبان سوارى فراهم كنيد تا دشمن خدا و دشمن خودتان و نيز (دشمنانى) غير از اينان را كه شما آنان را نمىشناسيد، ولى خداوند آنها را مىشناسد، به وسيله آن بترسانيد، و در راه خدا (و تقويت بنيهى دفاعى اسلام) هرچه انفاق كنيد، پاداش كامل آن به شما مىرسد و به شما ستم نخواهد شد.
نکته ها
اين آيه دستور آماده باش همه جانبهى مسلمانان در برابر دشمنان و تهيه هر نوع سلاح، امكانات، وسايل و شيوههاى تبليغى حتّى شعار و سرود را مىدهد كه رعايت اين دستورات، سبب هراس كفّار از نيروى رزمى مسلمانان مىشود.
پيامبر صلى الله عليه و آله وقتى با خبر شد كه در يمن اسلحهى جديدى ساخته شده، شخصى را براى تهيهى آن به يمن فرستاد. از آن حضرت نقل شده كه با يك تير، سه نفر به بهشت مىروند: «سازندهى آن، آماده كننده و تيرانداز». «1»
در اسلام، مسابقات تيراندازى و اسب سوارى و برد و باخت در آنها جايز شمرده شده تا آمادگى رزمى ايجاد شود.
ضمير «لَهُمْ»، به كفّار و كسانى كه در آيهى قبل مطرح بودند و بيم خيانتشان مىرفت، برمىگردد. يعنى در برابر دشمن كه همواره احتمال خيانت او حتّى در صورت عهد و پيمان مىرود، آماده باشيد.
«1». تفسير فرقان.
جلد 3 - صفحه 345
پیام ها
1- مسلمانان بايد آمادگى رزمى كامل، از نظر تجهيزات، نفرات و ... داشته باشند و آمادهى مقابله با خيانت و حمله دشمن باشند. «وَ أَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ»
2- هدف از آمادگى نظامى، حفظ مكتب و وطن مسلمانان است، نه غارت و استعمار و .... وَ أَعِدُّوا لَهُمْ ...
3- دولت بايد حدّاكثر توان خود را براى تأمين بودجه دفاع از نظام اسلامى و ترساندن دشمنان خدا اختصاص دهد. «مَا اسْتَطَعْتُمْ»
4- تمام مسلمانان بايد آمادهى رويارويى با توطئههاى دشمن باشند و دورههاى رزمى را ديده باشند. «1» «مَا اسْتَطَعْتُمْ»
5- همه جا گفتگو و مذاكره كارساز و كافى نيست، گاهى هم بايد توان و قدرت به ميدان آيد. «مِنْ قُوَّةٍ»
6- در هر زمان، پيشرفتهترين امكانات رزمى را براى دفاع آماده كنيد و از هيچ چيز فروگذار نكنيد، چه قدرت سياسى و نظامى، چه امكانات تبليغى و تداركاتى. «مِنْ قُوَّةٍ»
7- ايجاد رعب در دل دشمن با هر وسيلهاى حتّى با ظاهرسازى لازم است. «مِنْ قُوَّةٍ» در حديث آمده است: با خضاب كردن موى صورت، دشمن را بترسانيد، تا نگويند ارتش اسلام پير است. «2»
8- براى ارعاب و ترساندن دشمنان، آموزش نظامى براى زنان هم لازم است. مِنْ قُوَّةٍ ... تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ
9- به امكانات امروز قانع نباشيد و تجهيزات نظامى و دفاعى را تا مرز تهديد دشمنان گسترش دهيد. مِنْ قُوَّةٍ ... تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ
«1». امام خمينى قدس سره در روزهاى اوّل پيروزى انقلاب اسلامى كه جمعيّت ايران حدود سىمليون بود، فرمود: «ما بايد ارتش بيست مليونى داشته باشيم».
«2». تفسير نورالثقلين.
جلد 3 - صفحه 346
10- وحدت و يكپارچگى هم نوعى قدرت است، چون با تفرقه، نمىتوان دشمن را ترساند. مِنْ قُوَّةٍ ... تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ
11- در اسلام، همهى مسلمانان سربازند و بسيج مردمى ضرورى است. أَعِدُّوا، تُرْهِبُونَ، تُنْفِقُوا و ...
12- اسبهاى جنگى، آن روز و ابزار نظامى امروز، بايد به حال آماده باش نگهدارى و تغذيه شود. «رِباطِ الْخَيْلِ»
13- هم آمادگى نيروها لازم است، هم تجهيزات. «مِنْ قُوَّةٍ وَ مِنْ رِباطِ الْخَيْلِ»
14- اسلام، بايد نظام و حكومت داشته باشد، چون بدون آن، دشمنان هراسى ندارند. «تُرْهِبُونَ بِهِ»
15- بايد بُنيه دفاعى مسلمانان در زمينههاى فرهنگى، اقتصادى، سياسى، نظامى، عقيدتى و ... چنان قوى باشد كه دشمن از هر جهت بترسد و توطئههايش خنثى شود. ( «تُرْهِبُونَ بِهِ»، به طور مطلق بيان شده است)
16- هم ارزشهاى الهى بايد حفظ شود و هم حقوق انسانى. «عَدُوَّ اللَّهِ وَ عَدُوَّكُمْ»
17- در اسلام، مكتب و كرامت انسانى مطرح است، نه اغراض شخصى، نژادى و قومى. «عَدُوَّ اللَّهِ وَ عَدُوَّكُمْ»
18- همهى دشمنان، شناخته شده نيستند. «لا تَعْلَمُونَهُمُ» شايد مراد منافقان باشند، چون همين تعبير دربارهى آنان هم آمده است. «لا تَعْلَمُهُمْ نَحْنُ نَعْلَمُهُمْ» «1»
19- تنها براى دشمنان شناخته شده برنامهريزى نكنيد، بلكه پيشبينى لازم حتّى براى دشمنان ناشناختهى حال و آينده هم داشته باشيد. «لا تَعْلَمُونَهُمُ»
20- تأمين قدرت دفاعى، بودجه لازم دارد، موعظه و شعار كافى ني
ست. «تُنْفِقُوا»
21- مردم بايد در بودجهى جنگ و تأمين جبهه، مشاركت كنند و اين تنها
«1». توبه، 101.
جلد 3 - صفحه 347
مخصوص زمان جنگ نيست. وَ ما تُنْفِقُوا ... (آيه مطلق است و مىرساند كه مسلمانان بايد همواره براى آمادگى، پول خرج كنند.)
22- اسلحه و نفرات كافى نيست، پشتيبانىهاى مالى هم لازم است. «وَ ما تُنْفِقُوا»
23- كمك به جبهه، از هر راهى؛ مالى، جانى، آبرو، اطلاعات، قلم و ... لازم است. «مِنْ شَيْءٍ»
24- هرگونه تلاش وانفاق وبكارگيرى امكانات براى تقويت بنيه نظامى حكومت اسلامى، از مصاديق انفاق در راه خداست. «وَ ما تُنْفِقُوا مِنْ شَيْءٍ فِي سَبِيلِ اللَّهِ»
25- به شرطى خير و بركت انفاق به شما برمىگردد كه در راه خدا باشد، نه از روى ريا، سُمعه، خودنمايى و روابط و ملاحظات. «فِي سَبِيلِ اللَّهِ»
26- كمكهاى مالى، سبب قدرت امّت مىشود و نتيجهى آن به خود مردم و وضع اقتصادى جامعه و عزّت مسلمانان برمىگردد. «يُوَفَّ إِلَيْكُمْ»
27- تضييع حقوق ديگران و پرداخت نكردن مزد و پاداش كارها به طور كامل، ظلم است. «يُوَفَّ إِلَيْكُمْ وَ أَنْتُمْ لا تُظْلَمُونَ»"
#تفسیر_سوره_انفال_آیه۶۰_جز۱۰
@tafsir_qheraati ایتا