📇 متن خلاصه‌شده تفسیر قرآن 🔺سوره بقره : جلسه ۶۴ 🔖 آیه: ۲۳ و ۲۴ 📆 تاریخ: ۱۳۶۴/۰۵/۲۳ 👤 مفسر: علامه جوادی آملی ♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️ ✅ آیه ۲۳ سوره بقره: «و ان کنتم فی ریبٍ ممّا نزّلنا علی عبدنا فأتوا بسورةٍ من مثله و ادعوا شهداءکم من دون الله ان کنتم صادقین» (و اگر نسبت به آنچه که بر بنده‌مان نازل کردیم در تردیدید پس سوره‌ای مانند آن بیاورید و شاهدانتان غیر از خدا را نیز دعوت کنید اگر راست می‌گویید.) ✅ آیه ۲۴ سوره بقره: «فان لم تفعلوا و لن تفعلوا فاتّقوا النار التی وقودها الناس و الحجارة اعدّت للکافرین» (پس اگر نکردید که هرگز هم نمی‌توانید انجام دهید پس از آتشی که هیزمش انسانها و سنگها هستند بپرهیزید، آتشی که برای کافران آماده شده است.) 🔰🔰🔰🔰🔰🔰 💠بحث بر سر تعارض یا عدم تعارض استناد #افعال به خدا در عین استناد به موجودات است. خداوند هر کاری را که به موجودات نسبت می‌دهد همان کار را به خود نیز نسبت می‌دهد. حال این چگونه ممکن است؟ ♦️باید دانست که #ربوبیت خداوند مطلق است و لذا جایی برای ربوبیت غیر او باقی نمی‌ماند که بگوییم در یک فعل، غیر از ربوبیت خدا، شاهد ربوبیت دیگری نیز هستیم. اما نباید فراموش کرد که ربوبیت موجودات در انجام افعالشان در #طول ربوبیت خداوند در آن عمل است. ❌ #اسماء_فعلیه خدا غیر از #اسماء_ذاتیه خداست که خاص اوست و مظهر ندارد اما اسماء فعلیه #مظهر می‌طلبد مانند شفاء که هم کار دارو است و هم کار حضرت عیسی. ♦️به عبارت دیگر اگرچه هر یک از اندام‌های انسان وظیفه‌ای دارد اما وقتی در همکاری با هم، کاری را انجام می‌دهند این کار را به «انسان» نسبت می‌دهیم در حالیکه نمی‌توانیم انکار کنیم این عمل به آن «اندام‌ها» نیز استناد دارد اما این استناد، #استناد_طولی است یعنی اگر انسان نخواهد آن اندام‌ها نیز کاری نمی‌کنند. 🌏به همین نسبت در مجموعه جهان نیز هر موجودی وظیفه‌ای دارد اما در کل، جهان به سمت #آغاز خود یعنی «خداوند» می‌رود لذا تمام افعال موجودات نیز به اذن و خواست خدا انجام می‌گیرد تا در حرکت جهان سهیم باشد. لذا خدا آنها را جلو برده و هر یک از موجودات، سرباز و مامور خداوندند. (و للّه جنود السماوات و الارض/فتح_۷) 🍀در همین راستا، تمام #معجزات_پیامبران نیز در عین استناد به پیامبران به خدا مستندند. در سطحی بالاتر، کار #فرشتگان نیز در طول فعل و ربوبیت خداست چون این موجود نیز از سپاه خداست. (فتح_۷) 🍄در زمینه استناد افعال، سه نگاه در قران وجود دارد که جهان‌بینی قران را نشان می‌دهد که ابتدا اعمال فرشتگان را مثال می‌زنیم: ۱. فرشته‌ای که امین است، وحی را آورده است. (شعراء_۱۹۳) ۲. هر چه را که فرشتگان آورده‌اند به اذن خداست. (قدر_۴) ۳. خداوند، قران را نازل کرده است. (زمر_۲۳) 🌳در اینجا یکبار نزول وحی را به فرشته نسبت داده، یک بار به خود و یک بار نیز به هر دو. اما در جایی که می‌گوید فرشتگاه به اذن من نازل می‌شوند فهمیده می‌شود که #مقتضای_عمل در فرشته وجود دارد و خداوند تنها با اذن، مانع نزول وحی را برمی‌دارد. 🍀در مورد انبیا نیز همین سه نگاه وجود دارد اما اصل را در آیه ۷۸ غافر که در آیه ۳۸ رعد نیز تکرار شده آورده است که گوید هیچ پیغمبری آیه(معجزه)ای نمی‌آورد مگر به #اذن_خدا. این اصل را در آیه ۱۱۰ مائده باز کرده و به حضرت عیسی می‌فرماید تو زنده می کنی اما به اذن من. 🍄هر موجودی هر کاری بخواهد بکند با اذن خداست و این تازه نیمه راه #بینش_توحیدی است. قران جلوتر می‌رود و گوید اینطور نیست که مقتضای عمل در موجودات باشد و من تنها با اذن، مانع را بردارم بلکه اقتضای اشیا مانند گرمی آتش را نیز من خلق کرده و در درون آن قرار داده‌ام. ♦️قران گوید ای انسان‌ها، شما از خاکید یعنی شما نیز همانند درختان، یک قرن قبل در #خاک بودید. بعداً جذب گیاهان و درختان شده و پدر و مادرانتان شما را از طریق خوردن میوه و گیاه وارد بدن خود کردند و نیرو گرفته و منی تولید شد. آنگاه با امتزاج این مایع در زن و مرد شما بوجود آمدید. لذا خداوند به انسان‌ها گوید بدانید که شما تنها #امناء کرده اید نه خلق؛ بلکه خالق انسان که سازنده منی و رشد دهنده آن است خداست. (افرأیتم ما تمنون-أانتم تخلقونه ام نحن الخالقون/واقعه_۵۸ و ۵۹) ---------------------------------------------------------- 🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره 🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288 ---------------------------------------------------------- 📚کانال #تفسیر_تسنیم 👈 ✅ @tafsire_tasnim1