eitaa logo
تلخیص الکتب.
1.7هزار دنبال‌کننده
58 عکس
13 ویدیو
3 فایل
خلاصه کُتُب نحوی با روشی ساده و قابل درک.
مشاهده در ایتا
دانلود
↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬ الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم. 🔹اما تخفیفِ "أَنَّ" که بشود"أَن"جایز است🔹 💥.از جمله علامات"أَنْ"مخففه موارد زیر است. ✔️۱.بعد از ماده ی "یقین" و "قطع" می آید. مثلِ(أیقنُ،تیقّـَنَ،جَزَم،علِم،إعترَفَ،أَقَر،لاشک و هر فعلی که معنای یقین دارد.) "أیقَنْتْ أَنْ عدلٌ من اللهِ کلُ جزائِه" ✔️۲.داخل میشود برفعل "جامد"،یا "رُبَّ" یا "حرف تنفیس" "اعتقادی أَنْ لَیسَ لِشفقةِ الوالدین میلٌ" و "أَجِدُک ما تدرینَ أَنْ رُب لیلةً..." و "فاعترفوا أَنْ سوفَ تَلْقَون خِزیاً". ✔️۳.داخل میشود بر فعل دعا."أطال اللهُ عمرَک و أَنْ هیأ لَکَ المستقبل السعید" ✔️۴.داخل میشود بر "جمله اسمیه" و تاویل به مصدر میرود و مُکمل جمله قبل است. "و آخِرُ دَعْوانا أَنِ الحَمدُ لِلهِ رَبِّ العالمین" این مثال مصدر مؤول خبر برای آخِرُ هستش. در خصوص"أَنْ" احکامی زیر را مراعات میکنند. ✔️۱.ابقاء عملش و اینکه اسمش ضمیر شأن محذوفی است و خبرش جمله بعد از ضمیر شان است. ✔️۲.خبرِ"أنٔ"حتما باید جمله باشد. ✔️۳.اگر خبرش "فعل متصرف و غیر دعا"باشد،غالبا بین "أنْ" و خبرش فاصلی میآید و فاصل یکی از این امور زیر است. ،یکی از حروف تنفیس،لَن،لا،لَم،و لو. برای روشن شدن"فاصل" به یک مثال اکتفاء میکنیم. "شهدتُ بأَنْ قَدْ خُطَّ ما هو کائنٌ" غیر موارد فوق(خبر جمله اسمیه،یا جمله فعلیه و فعلش "جامد"،یا جمله فعلیه و فعلش متصرف و "دعایی" باشد) وجود فاصل جایز است. صفحه ۵۵۲ تا ۵۵۶. http://eitaa.com/joinchat/2729246727C8ff5234cd0
↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬ الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم.🔹زیادة و تفصیل🔹 💥گفته شد اسم"أنْ"مُخففه،ضمیر محذوفی است،و غالبا این محذوف،ضمیر شأن است،اما در بعضی از متن های قدیمی،اسم"أنْ"مُخففه،به صورت ضمیر "بارز" و خبرش به صورت"جمله فعلیه" یا به صورت"مفرد" ذکر شده است. "فَلوْ أَنْکِ فی یومِ الرخاء سألْتِنِی " در این مثال،اسمِ"أَن" ضمیر بارز"کِ"و خبرش،سألْتِـنِی هستش. #و مثلِ"بأَنْکَ ربیعٌ" که "خبرش" به صورت مفرد ذکر شده است. :این امثال شعری فوق،شاذ هستند،یا به خاطر ضرورت شعری این چنین وارد شده اند،و امروزه بهتر است به همان قانون سابق(اسمِ"أَن"ضمیر محذوفی است)تکیه کنیم،وچنین مثالهایی ذکر نشود،مگر برای متخصص های این علم. صفحه ۵۵۶ http://eitaa.com/joinchat/2729246727C8ff5234cd0
↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬ الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم. 🔹حرف سوم که مخفف میشود،کَأنَّ است🔹 💥وقتی کَأنَّ،تبدیل به کَأنْ،میشود، ✔️۱-معنایش تغییر نمیکند و عملش واجب است. ✔️۲-غالبا اسمش،ضمیر شأن و گاه هم غیر ضمیر شأن،است. "کَأنْ عصفورٌ سهمٌ فی السرعةِ" در این مثال اسمش،ضمیر شأن وجمله بعدش خبر آن. "رایت زیداً فی الحربِ کَأنْ اسدٌ" در این مثال،اسمش،ضمیری است که به زید عائد است و قطعا"شأن"نیست. ✔️۳-اگر اسمش،ضمیر شأن باشد،جمله بودن خبرش واجب است،و اگر این جمله ی خبریه "اسمیه" باشد،بین"کَأنْ"و خبرش،احتیاج به فاصل نیست. اگر خبرش "فعلِ ماضی مثبت" بود،بهتر این است که فاصل حرفِ"قَدْ" باشد. واگر خبر مضارع منفی بود،بهتر است فاصل"لَم"باشد. "کَأنْ قَدْ هَوَی الغریقُ فی البحرِ کصَخرَةٍ هَوَت فی الماءِ و کأنْ لَم یَکُن بین الغریقِ و النجاةِ وسیلة للانقاذِ" تخفیف "لٰکِنَّ" در این صورت،واجب است اهمالش و اختصاصش به "جملیه اسمیه"از دست میرود،ولی معنای استدراکش،باقی می ماند. اما تخفیفِ"لَعَلَّ" با تمام لغاتش،جایز نیست. صفحه ۵۵۶ تا ۵۵۸ http://eitaa.com/joinchat/2729246727C8ff5234cd0
↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬ الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم.🔹المسئلةُ ۵۶،لای نفی جنس🔹 💥مقدمه:وقتی گفته شود"لا کتابٌ فی الحَقیبةِ" این"کلام"ممکن است،یکی از موارد زیر باشد. ✔️۱-هیچ کتابی در کیف نیست(چه یک کتاب‌،و چه چند کتاب). ✔️۲-یک کتاب نیست،بلکه چندین کتاب هست. وقتی گفته شود"لا کتابَ فی الحَقیبةِ"،یک معنی دارد و آن هم اینکه "هیچ کتابی،در کیف نیست"و به طور قطعی حکم میکند که کیف از جنس هر نوع کتابی خالی است. در خصوص معنای این"لا"،چنین گفته اند که،دلالت دارد بر نفیِ حکم،از جنس اسمش به صورت نصی،و به همین جهت او را"نفی جنس"می نامند. مثال ما،حکم"فی الحَقیبةِ" هست و اسمِ "لا"،کتابَ،می باشد. صفحه ۵۵۸ تا ۵۶۱ http://eitaa.com/joinchat/2729246727C8ff5234cd0
↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬ الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم.🔹عمل و شرایط عملِ "لا"🔹 💥لای نفی جنس "حرفِ ناسخی"است از اخواتِ"إِنَّ"اسم را نصب میدهد و خبر را رفع میدهد و این لا به شرایط زیر عمل میکند. ✔️۱-نافیه باشد. ناهیه یا اسم به معنای غیر یا زائده باشد،این عمل را ندارد. ✔️۲-حکم منفی به لا،شامل تک تک افراد اسمش باشد،و اگر چنین نباشد این عمل را ندارد،مثل"لا کتابٌ واحدٌ کافیاً" ✔️۳-نفی حکم باید به صورتِ نصی باشد،و اگر به صورت احتمالی باشد عملِ إنَّ را ندارد،مثلِ"لا کتابٌ ضائعاً" ✔️۴-حرف جر،بر او وارد نشود،و اگر وارد شود،این عمل را ندارد.مثلِ"حَضرتُ بِلا تأخیرٍ" ✔️۵-اسم و خبرش نکره باشند،و اگر چنین نباشد،هیچ عملی ندارد(نه مثل إٍنَّ،و نه مثل لَیْسَ) مثلِ"لا القومُ قومِی" ✔️۶-فاصلی بین او و بین اسمش نباشد،و اگر فاصلی یافت شود هیچ عمل ندارد،مثلِ"لا فی النُبوغِ حَظٌ لِکسلانَ و لا نصیبٌ" عملی ندارد مطلقا،اگرخبر مقدم شود و هر چند که خبرش "شبه جمله"باشد،و یا "معمول خبر" مقدم براسم شود. صفحه ۵۶۱ تا۵۶۳ http://eitaa.com/joinchat/2729246727C8ff5234cd0
از نظرات سروران عضو کانال،شما عزیزان هم اگر نقدی یا نظری دارین با ما در میان بزارین. @Sydolahrar @mohager2022
↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬ الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم. 🔹حکمِ اسمِ"لا"(لای نفی جنسی که تکرار نشده)🔹 اسمِ"لا"دارای حالات زیر است. 💥۱-اسمِ لایِ نفی جنس،در صورتی که "مضاف" یا"شبهِ مضاف" باشد،معرب و منصوب است به فتحه یا منصوب است به آنچه که از فتحه نیابت میکند. "لا قولَ زورٍ نافِعٌ"،"لا ذا ادبٍ نَمّامٌ" ،"لا بائعاً دینَه بدنیاه رابحٌ"و"لا سائقینَ طیارةٌ غافلان" 💥۲-اسمِ لایِ نفی جنس،در صورتی که "مفرد"باشد(مضاف یا شبه مضاف نباشد،هر چند مثنی یا جمع باشد)،مبنی بر فتحه است،یا مبنی بر آن چیزی است که از فتحه نیابت میکند. "لا عالمَ متکبرٌ" "لا صدیقَینِ متنافرانِ" صفحه ۵۶۳ تا ۵۶۶ http://eitaa.com/joinchat/2729246727C8ff5234cd0
↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬ الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم. 🔹زیادَةٌ و تفصیلٌ🔹‌ 💥أ-گذشت که از شرایطِ اعمالِ”لا“نکره بودن دو معمولش بود،در حالی که مثالهای فصیحی از عرب شنیده شده که اسم ”لا“ معرفه است،از جمله آن مثالها"اذا هلک کسْرَی فلا کسری بعدَه" یا "یُبکیٰ علی زیدٍ و لا زیدَ مثلُه" این أمثله را تاویل به نکره میبرند به تقدیر"مسمی بهذا الاسمِ" که مصنف این تاویل را نمیپذیرد و معتقد است ادعایی است بی دلیل و در ادامه میفرماید،پس بر ماست پذیرفتن این نصوص اما قیاسیشان ندانیم،یعنی در این أمثله بپذیریم که اسم لا معرفه آمده و این سماعی است. 💥ب-گفته شد اسم "لا" اگر مفرد باشد،مبنی بر فتحه است،اما گاه اسم لا در این حالت مبنی بر ضم عارضی است و این در شرایطی است که اسمش"غیر" و نظیر هایش باشد،در این صورت،غیر مبنی بر ضمِ عارضی در محل نصب است،البته به شرطی که غیر مضاف شود و مضاف الیه حذف شود اما در نیت باشد. "قطعت ثلاثه امیال لا غیرُ" به تقدیر لا غیرَها. صفحه ۵۶۶ تا ۵۶۸ http://eitaa.com/joinchat/2729246727C8ff5234cd0
↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬ الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم. 🔹المسألةُ ۵۷،اسم لایی که،لا با عطف تکرار شده🔹 💥در اسمِ مفردِ معطوف یکی از امور زیر جایز است. ✔️۱.مبنی بر فتحه،یا چیزی که نائب از فتحه است،مثلِ"لا خیرَ مرجوٌّ و لا نَفْعَ" ،اسم لای دوم و خبرش به قرینه خبر اولی،محذوف است و عطف جمله به جمله صورت گرفته است. دوم"لا تقدمَ و لا رقیَّ معَ الجهالةِ" الجهالةِ،خبر برای هر دو لا. ✔️۲.اعراب به همراه نصب به فتحه یا آنچه از فتحه نیابت میکند.مثال اول"لا خیرَ مَرجُوٌّ من الشریرِ و لا نَفْعاً" این صورت لای دوم زائده ایست برای تاکید نفی و نَفْعاً عطف هست به محل اسم لا اولی،که محلش منصوب است. مثال دوم"لا تقدمَ و لا رقیاً معَ الجهالةِ"در این صورت نیز،لای دوم زائده ی تاکیدیه،و رقیاً،عطف است به محل اسم لای اول. ✔️۳.اعراب به همراه رفع به ضمه یا آنچه از ضمه نیابت میکند. مثل"لا خیرَ مرجوٌّ من الشریرِ و لا نَفْعٌ" "نَفْعٌ"،مبتدا و خبرش محذوف است و لای قبل آن زائده تاکیدی است،یا اینکه لای قبل از آن شبیه به لیس است و نَفْعٌ اسم آن است و باز خبرش محذوف است،یا اینکه عطف است به محل لا و اسمش که رفع است. صفحه ۵۶۸ تا ۵۷۰ http://eitaa.com/joinchat/2729246727C8ff5234cd0