↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬
الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم.
🔹زیادةٌ و تفصیلُ🔹
#مواردی دیگر که نحویون در خصوص جواز فتح همزه و کسرش ذکر کرده اند.
💥۱-"أنَّ"و دو معمولش عطف شوند به "مفردی"که معنی کلام به واسطه عطف فاسد نمیشود.
#مثال"سِرْنِی نبوغُک و أنَّک عالی المنزلَةِ"
فتحه همزه جایز است،و در این صورت"مصدر مؤول"عطف شده است به نبوغ و تقدیر چنین است"سِرنِی نبوغُک و علُوُ منزلتِک"و معنی کلام با این عطف فاسد نمیشود.
#وجایز است کسر همزه که در این صورت "إنَّ"در صدر جمله مستقله قرار گرفته است.
توجه:گاه با عطف(مفرد به مفرد)،معنی فاسد میشود که در این صورت فقط باید"إِنَّ"بخوانیم، مثلِ"إِنَّ لی مالاً و إِنَّ عمراً فاضلٌ"و اگر أَنَّ بخوانیم تقدیر میشود"إٍنَّ لی مالاً و فضلُ عمرٍ" که معنی فاسد میشود
💥۲-همزه بعد از لفظ "حتی" به دو صورت می آید،اگر "حتی" ابتدائیت باشد قطعا "إِنَّ"می آید و اگر"حتی"عاطفه یا جاره باشد قطعا "أَنَّ" میآید.
💥۳-همزه بعد از اَما نیز دو وجهی است،اگر حرف "استداراک" باشد قطعا"إِنَّ"و اگر به معنای "حقا"ً باشد،قطعا "أَنَّ" می آید.
💥۴-همزه بعد از"لا جرمَ"،هم به دو وجه فتح و کسر خوانده میشود.مثلِ"لا جرمَ أَنَّ اللهَ ینتقمُ للمظلومِ".
💥۵-همزه در جایگاه تعلیل هم دو وجهی است،مثلِ"و صَلِّ علیهم إنَّ صَلَوتَکَ سَکَنٌ لَهُم"،أنَّ به تقدیر لام جر و إِنَّ،به اعتبار اینکه جمله جدیدی است.
💥۶.همزه بعد از"أَیْ"مفسره نیز دو وجهی است،مثلِ"سِرْنِی إبْتداعُک المفیدُ أَیْ أنَّک تبتکرُ شیاً جدیداً"
#أنَّ و مابعدش،بدل از "ابتداعُک" و إنَّ جمله تفسیریه،محلی از اعراب ندارد
💥۷.همزه بعد از"حِیثُ" ظرفیه دو وجهی است،مثلِ"جلستُ حیثُ إِنَّ زیداً جالسٌ"
چون گاه مضاف الیه"حیثُ" جمله و گاه مفرد است.
#خلاصه صفحه ۵۳۵ تا ۵۳۷
@talkhislkotob