بِسم الله الرحمن الرحیم.
❤️❤️❤️میلاد منجی عالم بشیرت خجسته و مبارک باد❤️❤️❤️❤️
النحو الوافی.
#خلاصه زیاده و تفصیل صفحه ۴۴
الف.تاء تانیث ساکن که علامتی است برای اینکه فاعل مونث است در آخر فعل ماضی است،ولی تاء تانیث در فعل مضارع متحرک است و در اول فعل مضارع است،
اما تاء تانیثی که ملحق به اسما میشود در آخر و متحرک است مثل ضاربه.
تاء تانیث متحرک نیز به بعضی حروف متصل میشود
مثل رُبَتَ،ثُمَتَ،لاتَ و لعلَّتَ.
ب.افعال ماضی وجود دارد که به حسب استعمال حالی آنها دو تا مختص به فعل ماضی را نمیگیرند.
مانند.
۱.افعل تعجب
۲.حَبَّذا
۳.عدا
۴.خلا
۵.حاشا
این افعال بالا حین استعماشان در موضوعات مذکور جامد هستن و یک حالت واحد دارند و تغییر نمیکنند.
ج.تاء تانیث ساکن،مکسور میگردد
اگر بعد از آن،ساکنی بیاید
مثل کتبتِ الْبنت که ساکن اول تا تانیث است و ساکن دوم لام البنت است و همزه خوانده نمیشود.
@talcheslkotob
↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬
الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم.
#النحو_الوافی.
🔹حذف رابط(عائد)🔹
🔻حذف رابطی که از نوعِ "مجروری"است🔻
#ضمیر "مَجروری" یا مَجرور توسط "مضاف" است،یا مَجرور توسط"حرف جر" است.
★.مجرور توسط "مضاف" جایز است حذف آن،اگر مضاف "اسم فاعل"، یا "اسم مفعول" باشد،و هر دو برای "حال" و "استقبال"باشند.
مثل:یُفرَّحُ الذِی انا مکرمٌ الآن او غَداً،که تقدیرش، مکرمُهُ الآن
یُفَرِّحُنِی الذِی زیدٌ مَضروبٌ غداً که مَضروبُه بوده.
★ضمیر مجرور توسط "حرف جر" حذفش جایز است،به شرط اینکه اسم موصول مجرور شود به حرفی شبیه حرف جر محذوف
مثل سَلَّمْتُ علی الذِی سَلَّمْت،که در اصل سَلَّمْتَ علیه بوده است
#گاه حرف جر بر "موصوف" اسمِ موصول واقع شده است،مثل سِرْتُ فی الحَدیقة التی سِرْتَ که در اصل سِرْتَ فیها بوده است.
#الحَدیقه "موصوف" وـ"التی" صفت آن.
#خلاصه ص ۳۳۰تا ۳۳۲
@talcheslkotob
↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬
الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم.
#النحو_الوافی.🔹زیادةُ و تفصیل🔹
💥ب-مقدم شدن خبرِ افعال رجاء بر این افعال جایز نیست،و اگر خبر مقرون به"أنْ" باشد "وسط آمدن "خبر بین اسم و این افعال هم،جایز نیست،و همچنین در صورت "علم"به خبر "حذف" خبر جایز است.
#افعال رجاء "صله"شدنشان صحیح نیست جز عسی.
#عسی غالبا برای امیدواری حصول خبر برای اسم می آید،و البته گاهی برای اشفاق(ترس از وقوع مکروه) نیز میآید،مثلِ"عسیٰ أنْ تَکْرهوا شیاً"
💥ج-اگر اسم عسیٰ،ضمیر رفعِ متکلم یا مخاطب باشد،فتحه"سین" و کسرش،صحیح هست.
مثلِ"عَسَیْتُ یا عَسِیْتُ،گرچه "فتحه" مشهورتر است.
💥د-در هر ترکیبی که بعد عسیٰ،ضمیر منصوبی آمده،مثلِ"عسانِی،عساکَ،در این صورت،عسیٰ،حرفی است برای "رجاء" به معنای لَعلَّ و مثل آن عمل میکند،و البته جایز است اعتبار عسیٰ به صورت سابق(از اخوات کانَ باشد)،و این ضمیر در محل رفع باشد به عنوان اسم عسی،گرچه اعراب اول(حرف به معنای لعلَّ) بهتر است.
💥هـ،در مثلِ"عسیٰ أنْ یَتَلطفُ الطبیبُ معَ المریضِ"،نحوین،واجب میکنند که ”الطبیبُ" فاعل برای”یَتَلطف“ُ باشد،و مبتدا مؤخر و یا اسم عسیٰ بودنش را،جایز نمیدانند،و دلیلشون این است اجنبی در صله ی أَنْ،جایز نیست.
#اگر ”الطبیبُ"رافاعلِ”یَتَلطفُ“،ندانیم،او غریبه از صله أنْ میشود،که این درست نیست.
#آیه شریفه"عَسَىٰ أَنْ يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقَامًا مَحْمُودًا"نیز مانند مثال فوق است،یعنی ”رَبُّكَ“،فاعل برای”يَبْعَثَكَ“است،و اعراب دیگری ندارد.
💥و-از جمله استعمالات صحیح،وقوعِ لفظ حریً(اسم منونی که همیشه مفرد است)مثلِ"الصانِعُ حَریً أنْ یُکْرمَ"یا ِ"الصانِعانِ حَریً أنْ یُکْرمَ" و یاِ"الصانِعونَ حَریً أنْ یُکْرمَ"
#لفظ حریً در تمام استعمالات سابق،مصدر فعل تام است،(حَرِی-یَحرِی)
#خلاصه صفحه ۵۱۰ تا ۵۱۳
@talcheslkotob
↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬
الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم.
🔹زیادةٌ و تفصیلُ🔹
#مواردی دیگر که نحویون در خصوص جواز فتح همزه و کسرش ذکر کرده اند.
💥۱-"أنَّ"و دو معمولش عطف شوند به "مفردی"که معنی کلام به واسطه عطف فاسد نمیشود.
#مثال"سِرْنِی نبوغُک و أنَّک عالی المنزلَةِ"
فتحه همزه جایز است،و در این صورت"مصدر مؤول"عطف شده است به نبوغ و تقدیر چنین است"سِرنِی نبوغُک و علُوُ منزلتِک"و معنی کلام با این عطف فاسد نمیشود.
#وجایز است کسر همزه که در این صورت "إنَّ"در صدر جمله مستقله قرار گرفته است.
توجه:گاه با عطف(مفرد به مفرد)،معنی فاسد میشود که در این صورت فقط باید"إِنَّ"بخوانیم، مثلِ"إِنَّ لی مالاً و إِنَّ عمراً فاضلٌ"و اگر أَنَّ بخوانیم تقدیر میشود"إٍنَّ لی مالاً و فضلُ عمرٍ" که معنی فاسد میشود
💥۲-همزه بعد از لفظ "حتی" به دو صورت می آید،اگر "حتی" ابتدائیت باشد قطعا "إِنَّ"می آید و اگر"حتی"عاطفه یا جاره باشد قطعا "أَنَّ" میآید.
💥۳-همزه بعد از اَما نیز دو وجهی است،اگر حرف "استداراک" باشد قطعا"إِنَّ"و اگر به معنای "حقا"ً باشد،قطعا "أَنَّ" می آید.
💥۴-همزه بعد از"لا جرمَ"،هم به دو وجه فتح و کسر خوانده میشود.مثلِ"لا جرمَ أَنَّ اللهَ ینتقمُ للمظلومِ".
💥۵-همزه در جایگاه تعلیل هم دو وجهی است،مثلِ"و صَلِّ علیهم إنَّ صَلَوتَکَ سَکَنٌ لَهُم"،أنَّ به تقدیر لام جر و إِنَّ،به اعتبار اینکه جمله جدیدی است.
💥۶.همزه بعد از"أَیْ"مفسره نیز دو وجهی است،مثلِ"سِرْنِی إبْتداعُک المفیدُ أَیْ أنَّک تبتکرُ شیاً جدیداً"
#أنَّ و مابعدش،بدل از "ابتداعُک" و إنَّ جمله تفسیریه،محلی از اعراب ندارد
💥۷.همزه بعد از"حِیثُ" ظرفیه دو وجهی است،مثلِ"جلستُ حیثُ إِنَّ زیداً جالسٌ"
چون گاه مضاف الیه"حیثُ" جمله و گاه مفرد است.
#خلاصه صفحه ۵۳۵ تا ۵۳۷
@talkhislkotob