بسيج به لحاظ لغوي به معناي سامان و اسباب ساز و سازمان جنگ ، عزم و اراده ، آماده سفر شدن و آماده ساختن نيروهاي نظامي يک کشور براي جنگ مي باشد.[1] در اساسنامه بسيج مستضعفين ، بسیج چنین تعریف شده است : « بسيج نهادي است تحت فرماندهي مقام معظم رهبري که هدف آن نگهباني از انقلاب اسلامي و دستاوردهاي آن و جهاد در راه خدا و گسترش حاکميت قانون خدا در جهان طبق قوانين جمهوري اسلامي ايران و تقويت کامل بنيه دفاعي از طريق همکاري با ساير نيروهاي مسلح و همچنين کمک به مردم هنگام بروز بلا و حوادث غير مترقبه مي باشد» [2] قضیه بسیج همان مساله ‏ای است که در صدر اسلام بوده است. وقتی جنگ می‏ شد، طوایف مختلف می‏ آمدند و به جنگ می‏ رفتند و این مساله جدیدی نیست و در اسلام سابقه داشته است و چون مقصد ما اسلام است، باید هر جوانی یک نیرو باشد برای دفاع از اسلام و همه مردم و هرکس در هر شغلی که هست مهیا باشد برای جلوگیری از کفر و الحاد و هجوم بیگانگان [3] تاریخ و سابقه بسیج عمومی اهل ایمان بر علیه باطل به بیداری قوم بنی اسراییل و قیام آن قوم بر ضد ظلم فرعونی به فرمان حضرت موسی (علیه السلام) می رسد. [4] امام خمینی (ره) بسیج را چنین معرفی می نماید :  « بسیج شجره طیبه و درخت تناور و پرثمری است که شکوفه‌های آن بوی بهار وصل و طراوت یقین و حدیث عشق می‌دهد. بسیج مدرسه عشق و مکتب شاهدان و شهیدان گمنامی است که پیروانش بر گلدسته‌های رفیع آن، اذان شهادت و رشادت سر داده‌اند » و ایشان امیدوار بودند بسیج را نه تنها برای جمهوری اسلامی ایران بلکه الگوئی برای جهان اسلام باشد : من امیدوارم که این بسیج عمومی اسلامی، الگو برای تمام مستضعفین جهان و ملت های مسلمان عالم باشد.[5] سنگ بناي بسيج بر حكم فقهي و جهادي استوار است ؛ جهادي كه مبتني بر روحيه دفاعي باشد و نه تهاجمي يا جهان گشايي، بسيج در نظر امام مولودي جديد است كه كارشناسان جهاني نمي توانند آن را بشناسند، هر گاه قوه ايمان در ملتي زنده شود، همگان را به قيام الله فرا مي خواند و مي تواند سرتاسر يك كشور را بسيج نمايد، معيار حركت بسيج هم همين اسلام و درك مفاهيم عاليه آن است.[6] پی نوشت : [1]. فرهنگ دهخدا ، ۱۳۷۲ [2]. سپاه از ديد قانون ۱۳۶۲ [3]. امام خمینی (ره) ، ۲۹ اسفند ۱۳۶۷ [4]. سوره مبارکه قصص [5]. امام خمینی (ره) ، ۲ آذر ۱۳۶۷ [6]. صحيفه نور، جلد ۲۱، ص ۱۹۵ مطالعه بیشتر در : http://www.ziaossalehin.ir/fa/content/3440

امام علی (علیه السلام) سبحان الله یعنی : بزرگ‌داشتن عزّت و شکوه خداوند، بزرگ و پاک دانستن او از هر آلایشى که مشرکین به ساحت مقدّسش نسبت دهند، لذا هر وقت بندهاى این کلمه را بگوید همه فرشتگان براى او طلب رحمت نمایند 📚معانی الأخبار، ص ۹

در آموزه‌های دینی، به «سبحان الله» گفتن، «تسبیح» می‌‌گویند. تسبیح به معنای منزه، مبرا، پاک و مقدس دانستن خداوند است از هر نقص، عیب، نیاز، شریک و هر چیزی که سزاوار خداوند نیست.[1] ذکر «سبحان الله» به صورت مکرر در قرآن آمده است؛ لذا هر ذکری که با واژه‌های «سبحان» و «سبحانه»، «سبحانک»، «سَبِّحْ» و ... در قرآن وجود دارد می‌تواند به عنوان تسبیح در نظر گرفته شود، مانند: 1. «سُبْحانَهُ وَ تَعالى عَمَّا یَصِفُون»؛[2] او منزه و فراتر است از آنچه وصفش مى‌کنند. 2. «إِلهاً واحِداً لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ سُبْحانَهُ عَمَّا یُشْرِکُونَ»؛[3]هیچ خدایى جز او نیست. منزه است از آنچه شریکش مى‌‌سازند. 3. «سُبْحانَ اللهِ عَمَّا یَصِفُونَ»؛[4] منزّه است خداوند از آنچه توصیف مى‌کنند. 4. «سُبْحانَکَ أَنْتَ وَلِیُّنا»؛[5] منزهى تو (از هر عیب و نقص)، تویى تنها دوست و سرپرست و یاور ما. 5. «وَ سَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّک قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَ قَبْلَ غُرُوبِها...»؛[6] و پیش از طلوع آفتاب، و قبل از غروب آن تسبیح و حمد پروردگارت را بجا آور. 6. «سَبِّحِ اسْمَ رَبِّکَ الْأَعْلَى»؛[7] منزّه شمار نام پروردگار بلند مرتبه‌ات را. احادیث مختلفی وجود دارند که برای گفتن ذکر «سبحان الله» به تنهایی ثواب‌هایی قرار داده شده است: 1. پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) فرمود: «هر که صد مرتبه سُبحانَ الله بگوید، بهتر است از راندن صد شتر [که با خود به حج برد تا آنها را از براى خدا قربانی کند]».[1] 2. مردی از امام علی(علیه السلام) پرسید، اى ابو الحسن! تفسیر «سُبْحانَ اللهِ» چیست؟ آن حضرت فرمود: «بزرگ‌داشتن عزّت و شکوه خداوند، بزرگ و پاک دانستن او از هر آلایشى که مشرکین به ساحت مقدّسش نسبت دهند، لذا هر وقت بندهاى این کلمه را بگوید همه فرشتگان براى او طلب رحمت نمایند».[2] 3. امام باقر(علیه السلام) فرمود: «هر کس در مسجد خیف در منى صد مرتبه سبحان اللَّه بگوید خداوند تعالى ثواب آزاد کردن یک بنده، در نامه عمل او بنویسد».[3] 4. امام باقر(علیه السلام) به نقل از رسول خدا(صلی الله علیه و آله) فرمود: «هر کس که سبحان الله بگوید، خداوند درختى در بهشت برایش مى کارد».[4] 5. یونس بن یعقوب نقل مىکند که به امام صادق(علیه السلام) عرض کردم: آیا کسى که صد بار ذکر «سبحان الله» را بگوید در زُمره کسانى است که در قران  به «ذَکرَ اللهَ کثِیراً»؛ «ذکر و یاد خدا را بسیار کنند؟!»[5] تعبیر شده است فرمود: «بلى».[6] پی نوشت : [1]. تفسیر ابن عربی، ج1، ص 19 [2]. انعام، 100. [3]. توبه، 31. [4]. صافات، 159. [5]. سبأ، 41. [6]. طه، 130. [7]. اعلی، 1. [1]. الکافی ج 2، ص 505 [2]. معانی الأخبار ص 9 [3]. وسائل الشیعة، ج 5 [4]. ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص 11 [5]. احزاب، 21. [6]. ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص 12. مطالعه بیشتر : https://www.ziaossalehin.ir/fa/tags/سبحان-الله

امام صادق (علیه السلام): «هرکس تسبیحى از تربت قبر امام حسین(علیه السلام)به همراه داشته باشد، ثواب ذکر تسبیح برای او نوشته می‌شود، هر چند ذکری بر زبان نیاورد»📚هدایة الأمة إلى أحکام الأئمة، ج۲ ص۲۳۷

واژه «تَسْبیح» از ریشه «سبح» در اصل به معنای «تنزیه خدا‏» و «سبحان الله گفتن» است؛[1] اما در عرف فارسی به مهره‌هایی که برای به خاطر سپردن شماره تعداد ذکرها با نخ به هم کشیده شده نیز «تسبیح» گفته می‌شود و در زبان عربی نیز به آن «سبحه» می‌گویند. گزارش‌هایی وجود دارد مبنی بر این‌که معصومان(علیهم السلام) نیز از این وسیله برای ذکر استفاده می‌کردند: 1. ابراهیم بن محمّد ثقفى می‌گوید: تسبیح حضرت فاطمه(سلام الله علیها) از ریسمان پشمین بود که به تعداد تکبیرها - 34 عدد- گره داشت، و حضرت با آن تکبیر و تسبیح می‌گفت. وقتى حمزه شهید شد، از خاک قبر او دانه‌هاى تسبیح ساخت. مردم نیز به تقلید او از تربت حمزه تسبیح‏ ساخته و برای شمارش اذکار خود از آن استفاده می‌کردند، اما بعد از شهادت امام حسین(ع)، تربت حضرتشان، جایگزین تربت حمزه(ع) شد و فضیلت استفاده از آن نیز بیشتر است.[2] 2. وقتی امام سجاد(ع) را پیش یزید بردند، یزید تصمیم به کشتن ایشان گرفت؛ از این‌رو، حضرتشان را در مقابل خود نگاه داشته، با او سخن می‌گفت تا کلمه‌اى از آن‌حضرت بشنود و به آن بهانه ایشان را بکشد! امام(ع) تسبیح کوچکى در دست داشت و با انگشتانش آن را می‌گردانید و در همان حال به سخنان یزید پاسخ می‌داد. یزید گفت: من با تو سخن می‌گویم و تو در پاسخ، با بی‌اعتنایى تسبیح می‌گردانى؟! آیا این رفتارت توجیه‌پذیر است؟! حضرت فرمود: «پدرم از جدّم- پیامبر(ص)-  نقل کرد که حضرتشان بعد از نماز صبح و تعقیبات آن، با کسى سخن نمی‌گفت تا این‌که تسبیح را می‌گرفت و می‌گفت: «اللَّهُمَّ إِنِّی أَصْبَحْتُ أُسَبِّحُکَ وَ أُمَجِّدُکَ وَ أُحَمِّدُکَ وَ أُهَلِّلُکَ بِعَدَدِ مَا أُدِیرُ بِهِ سُبْحَتِی‏‏؛ خدایا! صبح کردم در حالی‌که به اندازه تعداد دانه‌هاى تسبیح خود تو را تسبیح و ستایش می‌کنم، و حمد و تهلیل(لا اله الا الله) می‌گویم». آن‌گاه دانه‌هاى تسبیح را گردش می‌داد و با مردم سخن می‌گفت بدون آن‌که ذکر گذشته را تکرار کند، و فرمود: «با این کار به شماره گردش دانه‌هاى تسبیح برای او ذکر خدا حساب می‌شود و آن سبب حفظ و حراست او است تا وقتى که به بستر خواب برود، و وقتی به بستر می‌رفت در آن هنگام نیز تسبیح را می‌گرفت و ذکر گذشته را تکرار می‌کرد و تسبیح را زیر سر خود می‌نهاد و با این کار تا صبح ذکر خدا در نامه اعمال او نوشته می‌شد. من نیز تسبیح را می‌گردانم تا اقتدا به عمل جدّم کرده باشم».[3] همچنین در احادیثی؛ ائمه اطهار(ع) سفارش به داشتن تسبیح برای مؤمنان می‌کردند؛ مانند: 1. امام صادق(ع) فرمود: «هرکس تسبیحى از تربت قبر امام حسین(ع) به همراه داشته باشد، ثواب ذکر تسبیح برای او نوشته می‌شود، هر چند ذکری بر زبان نیاورد».[4] 2. امام زمان(عج) فرموده‌اند: «تسبیحى که دانه‌هاى آن از تربت امام حسین(ع) باشد، بهترین وسیله‌ شمارش ذکرهاست؛ زیرا کسى که آن‌را در دست دارد ، حتى اگر ذکر تسبیح را فراموش کند و آن‌را در دستانش بچرخاند، ثواب تسبیح براى او نوشته می‌شود».[5]  پی نوشت : [1]. لسان العرب، ج 2، ص 471 [2]. کتاب المزار(مناسک المزار)، ص 150 [3]. الدعوات(سلوة الحزین)‏، ص 61 [4]. هدایة الأمة إلى أحکام الأئمة(ع)، ج 2 [5]. الإحتجاج على أهل اللجاج ج 2، ص 489 مطالعه بیشتر در : https://www.ziaossalehin.ir/fa/tags/تسبیح

رسول گرامی اسلام حضرت محمد (صَلَّی اللهُ عليهِ و آلهِ و سلَّم): «عبادت داراى هفتاد جزء است، و کسب حلال، برترین جزء آن بشمار می‌رود»📚 ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص ۱۸۰

در روایتی از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) آمده است: «عبادت داراى هفتاد جزء است، و کسب حلال، برترین جزء آن بشمار می‌رود».[1] و در روایت دیگر فرموده است : «العباده عشرة اجزاء تسعة أجزاء في طلب الحلال. عبادت ده جزء دارد كه نه جزء آن درآمد حلال است».[2] در این‌گونه احادیث باید به چند نکته توجه کرد: 1. عبادت دارای معنای گسترده‌ای است و آن عبارت است از: نهایت تعظیم و بندگی در برابر خدایی که او فقط شایسته آن است. بنابراین، هر عمل و تفکری که در مسیر بندگی و تعظیم الهی باشد، عبادت محسوب می‌شود؛ لذا می‌توان بیش از هفتاد عمل را برشمرد که به نوعی، عبادت به شمار می‌آیند و نیازی به ذکر تک تک آنها نیست. 2. این اعداد؛ احتمالاً عدد واقعی نیستند، بلکه منظور، زیادی اعمال (از باب مثال برای کثرت در اجزای عبادت)[3] است که شأنیت این را دارند که داخل در گستره معنایی عبادت شوند. 3. این دسته از روایات؛ بیانگر مراتب عبادت[4] و اهمیّت و تشویق کسب روزی حلال نسبت به دیگر موارد است؛ زیرا آنچه در نظام اقتصادى اسلام، بیش از هر چیز اهمیت دارد حلال بودن کسب و کار است  امام صادق(عليه‌السلام)»: لاتَدَعْ طَلَبَ الرِّزق مِن حِلِّهِ فَاِنّهُ عَوْنٌ لَكَ عَلي دينِكَ ، هيچ‌گاه از تحصيل روزي حلال رو گردان مباش. مال حلال ياور و معين تو در حفظ دين و ايمان تو است [5] ؛ بدین معنا که به دست آوردن مال، از راهى که آزاد است و ممنوعیّت شرعى ندارد. به‌ علاوه؛ تأثیر تربیتی تغذیه حلال در توفیق انجام اعمال و عبادات، بسیار زیاد است؛ لذا بر شخص مسلمان واجب است که در حدّ ضرورت و به قدر توان، کار کند و مخارج خود و خانواده‌اش را تأمین سازد. اما شغل او باید مباح باشد و مالى را که صرف هزینه‌هاى زندگى خود می‌کند، حلال باشد. قرآن کریم از طرفى به کسب حلال امر می‌کند و از طرفى از ضدّ آن؛ یعنى حرام‌خوارى و انجام کار نامشروع نهی می‌کند و آن‌را پیروی از شیطان می‌خواند و می‌فرماید: «یا أَیُّهَا النَّاسُ کُلُوا مِمَّا فِی الْأَرْضِ حَلالاً طَیِّباً وَ لا تَتَّبِعُوا خُطُواتِ الشَّیْطانِ إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُبینٌ ؛ اى مردم! از آنچه در این زمین است (از انواع خوردنی‌ها) حلال و پاکیزه بخورید و برخوردار شوید، و پیروى از گام‌هاى شیطان نکنید، که او براى شما دشمنى آشکار است».[6]  پی نوشت : [1]. ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص 180 [2]. بحارالأنوار، اسلاميه، ج2، ص184، ح6. [3]. أخذا و عطاء و صرفا ص 203 [4]. همان. [5]. وسائل الشیعه ، ج 12، ص 10 [6]. بقره، 168. مطالعه بیشتر در : https://www.ziaossalehin.ir/fa/tags/روزی-حلال

امام حسن مجتبی (علیه السلام) : «نگه داری و حفظ شیعه، مرا ناگزیر بر صلح نمود. سپس مناسب دیدم جنگ به روز دیگر (عاشورا) محوّل گردد... .» 📚حیاة الامام الحسن، قرشی ج۲ ص۲۸۰

صلح امام حسن مجتبی (علیه السلام) با معاویه برگی دیگر از مظلومیت ائمه معصوم (علیهم السلام) می باشد ، پس از شهادت امیرالمومنین امام علی ( صلوات الله و سلامه عليه) ، مردم با امام حسن مجتبی (علیه السلام)  به عنوان خلیفه مسلمین بیعت نمودند[1] امام حسن (علیه السلام) پس از خلافت تمام سعی خود را نمود تا کاری که پدر خویش در واپسین روزهای حیاتش در تدارک انجام آن بود را به انجام برسانند و آن سرکوب کردن معاویه بود لذا در ميان مردم اعلان بسيج عمومى نمودند و سپاهیان را براى دفع تهاجم دشمن فراخواندند. همه چیز تا هنگامی که خواص و سران خیانت نکرده بودند درست انجام می شد ، ولی متاسفانه خیانت بزرگانی از جمله عبيدالله بن عباس فرمانده كل سپاهیان کوفه ، امام را تنها و غریب گذاشت [2] عبید الله به همراه هشت هزار  نفر از سپاهیان ، اردوگاه امام حسن (علیه السلام) را ترک نمود و به قرارگاه سپاه شام پیوست.[3] در چنین شرایطی که اولا شکست امام حسن (علیه السلام) در جنگ نظامی قطعی بود ثانیا معاویه با حیله و عوام فریبی چهره موجهه ای از خود نشان داده بود و جنگ و شهادت امام حسن (علیه السلام) موجب نمی گشت که چهره واقعی معاویه آشکار گردد ، امام مجبور گردید با صلح نامه [4] و نقض قابل پیشبینی مفاد آن توسط معاویه زمینه ساز قیام و نابودی بنی امیه را فراهم آورد و البته از شهادت شیعیان در جنگی بی فایده جلوگیری نمود ، از این رو امام حسن (علیه السلام) یکی از علل صلح خود را حفظ شیعیان دانسته و  فرمود : «نگه داری و حفظ شیعه، مرا ناگزیر بر صلح نمود. سپس مناسب دیدم جنگ به روز دیگر (عاشورا) محوّل گردد... .» [5] امام مظلوم (علیه السلام) پس از صلح از خیانت و عدم همراهی مسلمانان گلایه و علت صلح را چنین بیان فرمودند : من به این علت حکومت و زمامدارى را به معاویه واگذار کردم که اعوان و یارانى براى جنگ با وى نداشتم . اگر یارانى داشتم شبانه روز با او مى جنگیدم تا کار یکسره شود. من کوفیان را خوب مى شناسم و بارها آنها را امتحان کرده ام. آنها مردمان فاسدى هستند که اصلاح نخواهند شد، نه وفا دارند، نه به تعهدات و پیمان هاى خود پایبندند و نه دو نفر با هم موافقند. بر حسب ظاهر به ما اظهار اطاعت و علاقه مى کنند، ولى عملاً با دشمنان ما همراهند.[6] پی نوشت : [1]. اعیان الشیعة، ج1، ص207 [2]. حیاة الإمام الحسن بن على ،ج2،ص92 [3]. تاریخ الیعقوبی، ج 2، ص 214 [4]. تاریخ خلفا، جعفریان ،ص392 [5]. حیاة الامام الحسن، قرشی ، ج2، ص280 [6]. احتجاج، طبرسی، ص 157 مطالعه بیشتر در سایت ما (ضیاءالصالحین) : http://www.ziaossalehin.ir/fa/content/3893

رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) : طلب دانش بر هر مسلمانی واجب است ، خداوند جویندگان دانش را دوست دارد. 📚 مصباح الشریعه ص ۱۳ 📒 روز دانشجو گرامی باد.

کسب علم و دانش بارها در آیات و روایات مورد تاکید قرار گرفته شده است به طوری که اولین آیه نازل شده [1] بر قلب نازنین رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله ) به علم آموزی تاکید  نموده و می فرماید : اقْرَاْ بِسْمِ رَبِّکَ الَّذِى خَلَقَ خَلَقَ الاْنسَانَ مِنْ عَلَق اقْرَاْ وَرَبُّکَ الاْکْرَمُ الَّذِى عَلَّمَ بِالْقَلَمِ عَلَّمَ الاْنسَانَ مَا لَمْ یَعْلَمْ ، بخوان به نام پروردگارت که آفرید ، و انسان را از خون بسته اى خلق کرد بخوان که پروردگارت والاتر است ، همان کسى که به وسیله قلم تعلیم نمود و به انسان آنچه را نمى دانست آموخت.[2] و در آیه دیگری برای نشان دادن جایگاه علم پرسشی بیان نموده و می فرماید : قُلْ هَلْ یَسْتَوِی الّذینَ یَعْلَمُونَ وَ الّذینَ لایَعْلَمُونَ إنّما یَتَذَکَّرُ اُولُوا الألْبابِ. بگو: آیا کسانی که می دانند با کسانی که نمی دانند یکسانند؟ تنها خردمندان متذکر می شوند. [3] پیامبر گرامی اسلام (صلى الله علیه و آله) علم آموزی را واجب دانسته و می فرماید : طلب علم و دانش بر هر مسلمان لازم است.[4] بر همین اساس تمامی مراجع تقلید در اصول دین ( توحید‌ ، نبوت ، معاد ، امامت ، عدل) تقلید را جایز ندانسته و می فرمایند : عقیده مسلمانان به اصول دین باید از روی دلیل [علم] باشد و نمی تواند در اصول دین تقلید نماید [5] البته سوالی که در اینجا پیش می آید این است که مراد از علم ، فقط علم در اصول دین است یا شامل تمامی علوم می گردد ؟ آنچه از محتوای روایت بر می آید این است که تمامی علوم و دانش های مفید مورد تائید اسلام هستند  ، علامه حلی (قدس سره الشریف) علوم را به چند دسته تقسیم نموده می فرماید : فراگیری علم یا بر انسان واجب عینی است یا واجب کفایی یا مستحب است و یا حرام [6] که مراد از واجب عینی ، علم در اصول دین است و بر همه اشخاص واجب است در اصول دین به علم و یقین برسند ، مراد از واجب کفائی علوم ضروری مانند اجتهاد و طب هستند که باید به حد کفایت اشخاصی از جامعه به دنبال آن بروند ، مراد از علوم مستحب علومی هستند که تا حدی مورد نیاز جامعه است (اکثر رشته های دانشگاهی) و مراد از علم حرام هر علمی است که به سبب ضرر و آسیب مخربش از طرف خداوند حرام و باید از آن اجتناب نمود (مانند سحر و جادوگری) پی نوشت : [1] ‌. بحارالانوار،ج 18،ص 206 [2] . علق آیه 1 [3] . زمر آیه 9 [4] . اصول كافى ج 1 ص 35 [5] . توضیح المسایل مراجع ،ص 13 [6] . تذکرة الفقهاء، علامه حلی ،ج 9،ص 36 مطالعه بیشتر : http://www.ziaossalehin.ir/fa/content/11225

رسول گرامی اسلام حضرت محمد (صلی الله علیه و آله):«کسى که ایمان به خدا (جَلّ جَلالُه عَظُمَ شَأنُه) و روز قیامت دارد باید به وعده خودش وفا کند» 📚اصول کافی ص۳۶۴، حدیث۲