🔗 درباره‌ی سنت چهارپایه‌خوانی 🔹️عده ای معتقدند چهارپایه خوانی مطابق با سبک روضه خوانی حضرت #زینب (س) بعد از واقعه عاشوراست زیرا خطبه حضرت زینب (س) در #کوفه و روضه خوانی برای امام حسین(ع) دقیقاً به همین سبک و سیاق بوده است. 🔸️اما جلوتر که بیاییم برخی رگ و ریشه و تاریخچه چهارپایه‌ خوانی را به دوران #آل‌‌‌‌بویه نسبت میدهند سلسله آل‌بویه تقریبا ۱۶۰ سال بعد از حادثه عاشورا و شهادت امام‌حسین بر سر کار آمده بودند. 🔹️فلسفه اصلی چهارپایه خوانی هم این بوده که در آن زمان که بلندگو، #میکروفن و باند وجود نداشته مداح برای اینکه صدایش به اکثر مردم و عزاداران برسد روی چهارپایه‌ای می‎‌رفته و #روضه‌خوانی و مداحی می‌کرده تا هم صدایش به گوش شنونده برسد و هم #تمرکز و نظر مردم را بیشتر به خود جلب کند. 🔸️نظم و نسق پیدا کردن و منظم شدن و تثبیت چهارپایه خوانی را باید مدیون محمد #مرزوق عرب دانست. محمد مرزوق عرب حائری یک طلبه اهل کربلا بود او حدود صد و سی سال پیش از #عراق به ایران آمد و نوحه خوانی کنونی در ایران را پایه‌گذاری کرد. وی در تیر ماه سال ۱۳۲۹ خورشیدی در تهران درگذشت. 🔹️ظریفترین نکته ای که در مورد آیین چهارپایه خوانی میتوان راجع به آن صحبت کرد اجرای این آیین در #بازار است به عقیده ی برخی چون بعد از واقعه ی عاشورا اسرای کربلا را در بازارها میگردانند در نتیجه این آیین از این واقعه نشات گرفته و چهارپایه خوانی در بازار مرسوم شده است. 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom

🌀 روایت ناصرالدین‌شاه قاجار از عزاداری در #قم 🔸️روز قتل دو دسته راه می‌افتند: یکی از کوچۀ #حرم و یکی از #مسجد_علی. اینها هم آمدند منزل ما مشغول #سینه‌زدن شدند. دستۀ خوبی بودند، تفاوتی که با دستجات #تهران داشت این بود که اینجا شبیه یک #عایشه در میان دستجات آورده بودند. 🔹️شب قتل و روز قتل هم تعزیه‌داری و #روضه‌خوانی کردیم. روضه را شب در مکانی که نماز می‌کردیم و حالت اتصال به #حرم مطهر داشت خواندیم. 🔸️#روضه‌خوان خوب در قم ندارد، ملا موسی #رشتی آمده است در قم متوطن شده است. تعزیه‌خوان خوبی هم ندارد. یکی از سادات #زیارتنامه‌خوان هم تعزیه‌گردان است و هم شبیه امام می‌شود، هم بسیار #بد می‌خواند. 🔹️روز قتل هم صحن تعزیه بود. چون در #تعزیه اسب می‌آوردند که تعزیه بعضی لوازمات دارد که خلاف #احترام حضرت بود من این رسم را #منسوخ کردم، گفتم بعد از این در مدرسۀ #دارالشفاء تعزیه بیاورید. 📚منبع: «سفرنامۀ ناصرالدین‌شاه به قم» به کوشش فاطمه قاضیها 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom

🌀 تکیۀ سنگ سیاه 🔸️ از قدیمی‌ترین #تکایای قم «تكیۀ سنگ سیاه» است که بر اساس کتیبه‌ی بالای سردر آن در سال ۱۱۴۵ شمسی تاسیس شده است؛ 🔹️«حالیه سنگ سیاه و سرحوض نامیده می‌شود که پس از روی کار آمدن سلسله #صفویه تأسیس یافت و ساکنین محله‌های مختلف از قبیل: چهل اختران، درخت پیر، رضاآباد، شاه قلندر، سید سربخش، گذر تقی‌بیک، چال لؤلؤ، پامنار، مسجد جامع، دروازه کاشان، گذر سفيدآب و کوچۀ حکیم جملگی برای برپایی عزاداری و دسته سینه‌زنی به این مکان مقدس می‌آمدند. 🔸️تکیۀ سنگ سیاه با #طاق‌نماهای بسیار زیبای چشمه‌ای که از اصیل‌ترین و معروف‌ترین تکایا بوده است و تا سالیان سال در آن، هم #روضه‌خوانی و سینه‌زنی انجام می‌شده و هم تعزیه‌خوانی و سخنوری انجام می‌گرفته است. 🔹️تا این که تکیه مذکور در سال ۱۳۴۲ شمسی #تخریب گردید و تمامی آثار قدیمی از میان رفت و به سبک جدید ساخته شد.» 📸عکس: سوسن بیات 📖 منبع: کتاب تاریخ تکایا و عزاداری قم، مهدی عباسی 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom