#نکات_فهم_متون_علمی 💥تقریب الاستدلال/الحجة 🔹در کتب علمی گاه برای توضیح دلیل بر مدعا از تعبیر "تقریب الاستدلال/الحجة" استفاده می‌شود. 🔹در توضیح این تعبیر ۴ بیان وجود دارد، ۳ مورد از میر سید شریف و یک مورد از تهانوی. 🔻میر سید شریف🔻 1⃣ هو سوق الدلیل علی وجه یستلزم المطلوب، و بعبارة اخری تطبیق الدلیل علی وفق المدعی. 📚شرح الشمسیة،ص ۲۵، حاشیه میرسیدشریف 2⃣ هو سوق الدلیل علی وجه یستلزم المطلوب فاذا کان المطلوب غیر لازم و اللازم غیر مطلوب لایتم التقریب. 📚التعریفات، ج۱، ص۲۹. 3⃣ سوق المقدمات علی وجه یفید المطلوب و قیل سوق الدلیل علی الوجه الذی یلزم المدعی و قیل جعل الدلیل مطابقا للمدعی. 📚التعریفات، ج۱، ص۲۹. 🔻تهانوی در کشاف🔻 4⃣ هو عند اهل النظر سوق الدلیل علی وجه یستلزم المطلوب فان کان الدلیل یقینیا یستلزم الیقین به و ان کان ظنیا یستلزم الظن به و هو مرادف التطبیق هکذا فی حواشی شرح الشمسیة. 📚 کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم ج۱ ص ۴۹۷. ⬇️ جمع بندی عبارات فوق ⬇️ 1⃣ تقریب🔻 🔹بیان کردن دلیل به گونه‌ای که مستلزم مطلوب باشد؛ 🔹بیان کردن دلیل به گونه‌ای که از آن مدعا لازم آید؛ 🔹مطابقت نمودن دلیل با مدعا؛ 🔹بیان کردن مقدمات به گونه‌ای که مفید مطلوب باشد؛ 2⃣ بنابراین: 🔹۱. اگر مطلوب لازمه دلیل نباشد؛ یا آنچه لازمه دلیل است مطلوب گوینده نباشد، تقریب انجام نشده است. 🔹۲. اگر دلیل تقریب شده یقینی بود مستلزم یقین به مطلوب است و اگر ظنی بود مستلزم ظن به مطلوب است. 3⃣ تقریب و تطبیق مرادف‌اند. رک به کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم ج۱ ص ۴۷۲. منبع : روش سنتی تحصیل علوم حوزوی @oloomhowzeh_ir

#نکته_متنی : ✅ معنای واحد را به اعتبار اینکه لفظ بر آن دلالت می کند، مدلول گویند. ✅ معنای واحد را به اعتبار اینکه از لفظ فهمیده می شود، به آن مفهوم گویند. ✅ معنای واحد را به اعتبار اینکه از لفظ قصد می شود، معنی گویند. ✅ معنای واحد را به اعتبار آنکه مورد لحاظ ذهنی قرار می گیرد، ملحوظ گویند. ✅ معنای واحد را به اعتبار آنکه مورد تصور ذهنی قرار می گیرد، متصور گویند. ✅ معنای واحد را به اعتبار آنکه لفظی برایش وضع شده، موضوع له گویند. ✅ معنای واحد را به اعتبار آنکه لفظ در آن معنی استعمال می شود، مستعمل فیه گویند. ✅ معنای واحد به اعتبار فرد خارجی اش که لفظ بر آن فرد خارجی صدق می کند، مصداق گویند. ✅ معنای واحد را به اعتبار آنکه مورد قصد گوینده قرار می گیرد، مقصود گویند. 👈 بر گرفته از کانال المدرس الافضل @oloomhowzeh_ir

بسم الله الرحمن الرحیم 💢 يك بحث در علم ادبيات كه بسيار جالب است و مى تواند ثمرات خاص خود را به دنبال داشته باشد و يك مبناى بديع است اين مى باشد كه ( #هل_يتعلّقان (الجار و المجرور و الظرف) #بـأحرف المعاني؟ ) كه نسبت به اين بحث سه قول وجود دارد: ١-مشهور علماء : تعلق گرفتن جار و مجرور به حروف معانى مطلقا (چه حرف نائب از فعل محذوف باشد و چه نباشد) #ممنوع است. ٢-برخى از علماء : تعلق گرفتن جار و مجرور و ظرف به حروف معانى مطلقا (چه حرف نائب از فعل محذوف باشد و چه نباشد) #جائز است. ٣-برخى ديگر از علماء : در صورتى كه حرف نائب از فعل محذوف باشد , تعلق گرفتن جار و مجرور و ظرف به آن بنابر سبيل نيابت #جائز است ولى در صورتى كه حرف نائب از فعل محذوف نباشد , تعلق گرفتن جار و مجرور و ظرف به آن #ممنوع است. المشهور منع ذلك مطلقًا أي { سواء كان الحرف نائبًا عن فعل حذف أو كان غير نائب عن فعل } و قيل بجوازه مطلقًا أي { لما فيها من معنى الفعل } و فصّل بعضهم فقال : إن كان نائبًا عن فعل حذف جاز ذلك على طريق النيابة لا الأصالة و إلّا فلا. (حاشية الدسوقي على مغني اللبيب-ج٢-ص٢٠٢) #تحليل با توجه به عبارت ( #قيل_بجوازه_مطلقًا أي #لما_فيه_من_معنى_الفعل )اين مطلب استخراج مى شود كه اساس اين مبنا اين است كه در صورتى كه #حرف داراى #معناى_فعل باشد مى تواند در جايگاه #متعلَّق واقع شود مانند : ( لن ينفعكم اليوم إذ ظلمتم) كه بنابر نظر برخى از علماء , (اليوم) ظرف است و متعلِّق به (لن) مى باشد زيرا در (لن) معناى (نفي) وجود دارد يعنى : ( #انتفى ) و مانند : (ما أنت بنعمة ربك بمجنون) كه بنابر نظر برخى از علماء , (بنعمة ربك) متعلِّق به (ما) است زيرا در (ما) معناى نفى است. #نتيجة_التحليل از تحليل بالا نتيجه مى گيريم كه تنها علتى كه باعث شده كه اين دسته از علماء قائل به اين نظريه شوند كه حروف معانى مى توانند در جايگاه متعلَّق واقع شوند اين است كه در اين حروف معنا فعل وجود دارد پس ( #متعلَّق_واقع_شدن_حروف_معانى ) , ( #فرع_وجود_معناى_فعل_در #اين_حروف_است ) در نتيجه وقتى معناى فعل در حرف به علت وجود معارض از بين رود , ديگر آن حرف نمى تواند در جايگاه #متعلَّق واقع شود. #سؤال آيا در عبارت (لا صيام في السفر إلّا الثلاثة الأيام ...) , (الثلاثة الايام) مى تواند متعلِّق به (لا) باشد , زيرا (لا) به معناى (انتفى) است؟ #پاسخ در صورتى كه بنابر اين ديدگاه كه تعلق گرفتن جار و مجرور و ظرف به حروف معانى جائز است به اين عبارت نگاه كنيم بايد اول اثبات كنيم كه (لا) چون به معناى (انتفى) است مى تواند با اين معنايى كه دارد در جايگاه #متعلّق واقع شود و با اين معناى نفى در (الثلاثة الأيام) عمل كند. براى اثبات اين امر به عبارت (لا صيام في السفر إلّا الثلاثة الأيام) مراجعه مى كنيم و اين سؤال مطرح مى شود كه آيا (لا) با معناى (انتفى) در (الثلاثة الأيام) عمل مى كند و يا اينكه (إلّا) نفى (لا) را مى شكند كه در نتيجه ديگر (لا) با معناى (انتفى) در (الثلاثة الأيام) عمل نمى كند چون (إلّا) نفى (لا) را از بين مى برد و معناى (انتفى) براى (الثلاثة الأيام) ساقط مى شود؟ با توجه به عبارت متوجه مى شويم كه وجود معارض يعنى وجود (إلّا) باعث مى شود كه (لا) ديگر با معناى (انتفى)در (الثلاثة الأيام) عمل نكند زيرا (انتقى الصيام في السفر الثلاثة الأيام)خلاف مقصود است در نتيجه چون (إلّا) نفى (لا) را از بين مى رود در نتيجه ديگر (لا) به معناى (انتفى)نيست و وقتى معناى فعل در (لا) منتفى شود ديگر (لا) نمى تواند در جايگاه #متعلَّق واقع شود و #تعلق_گرفتن ( #الثلاثة_الأيام ) #به ( #لا ) #اشتباه_است . #ارسالی @oloomhowzeh_ir

بسم الله الرحمن الرحیم 👈👈 التحقيق في معنی الضاحک و الضّحک 👉👉 🔶 پرسش؛ دلیل اینکه در دانش منطق منطقیون ضاحک را عرضی خاصه انسان و رابطه ی این دو را تساوی می دانند چیست؟ در صورتی که در ویدئو هایی دیده شده است که میمون ها نیز تبسمی بر صورت می آورند 💢 پاسخ: با توجه به برداشتی که از واژه ضحک در منابع لغوی که اشاره شده است (آدرس ها بر اساس سایت کتابخانه فقاهت است) معرفی شده است ؛ از ریشه این پرسش مطرح نمی گردد؛ زیرا تبسم در گستره معنای لغوی ضحک "آشکار شدن دندان ها به گونه ای ویژه" نمی گنجد. 💢 ضحک 📚 ضحك: ضحِكَ يَضَحَكُ ضَحِكاً (نام کتاب : تهذيب اللغة نویسنده : الأزهري، أبو منصور    جلد : 4  صفحه : 55)وضِحْكاً (نام کتاب : العين نویسنده : الخليل بن أحمد الفراهيدي    جلد : 3  صفحه : 58) و ضَحْكا ( نام کتاب : المحكم والمحيط الأعظم نویسنده : ابن سيده    جلد : 3  صفحه : 32) : افتَرَّ عن ضاحکته و ضواحکه و هی ما تقدم من انسانه ( نام کتاب : أساس البلاغة نویسنده : الزمخشري    جلد : 1  صفحه : 575) 📚 والضَّحْك: ظُهُورُ الثَّنايا(به دندان های جلوی داندان که دو عدد آن در فک بالا و دو عدد در فک پایین است) من الْفَرحِ ( انبساط شديد في الباطن : نام کتاب : التحقيق في كلمات القرآن الكريم نویسنده : المصطفوي، حسن    جلد : 7  صفحه : 16). ( نام کتاب : تهذيب اللغة نویسنده : الأزهري، أبو منصور    جلد : 4  صفحه : 57 ) 📚 و أمّا العجب: فهو من مبادي الضحك، إذا كان منتهيا الى الضحك، و ليست المادّة بمعنى التعجّب، كما في السخر أيضا. ... تدلّ الآيات الكريمة على أنّ‌ الضَّحِكَ‌ في مقابل البكاء (نام کتاب : التحقيق في كلمات القرآن الكريم نویسنده : المصطفوي، حسن    جلد : 7  صفحه : 16) 📚 فانّ حقيقة الضَّحِكِ‌ كما قلنا هو ظهور الانبساط في الوجه، و الوجه أعمّ من المادّىّ و الروحانىّ، و الانبساط أيضا انّما يتحصّل بأمور متنوّعة. ( نام کتاب : التحقيق في كلمات القرآن الكريم نویسنده : المصطفوي، حسن    جلد : 7  صفحه : 17) 💢 الضاحک 📚 والضَّاحكة( مبتدا ): كلُّ(خبر) سِنٍ من مُقَدَّم الأضراس (صفت) ما (موصوله و صدر صله که هو باشد محذوف، صفت دوم ) يبدُو عند الضَّحِك (نام کتاب : العين نویسنده : الخليل بن أحمد الفراهيدي    جلد : 3  صفحه : 58) 📚 والضاحكة: كل سن يَبدُو من مقدم الأضرَاسِ عند الضَّحِكِ. (نام کتاب : مجمل اللغه نویسنده : ابن فارس    جلد : 1  صفحه : 575) 📚 والضَّاحِكَةُ : كلُّ سِنّ من مُقَدَّمِ الأضْرَاسِ ممَّا يبدو عند الضَّحِك. والضَّحِكُ : العَجَبُ ، وهو قَرِيبٌ ممَّا تَقَدَّمَ. ( نام کتاب : المحكم والمحيط الأعظم نویسنده : ابن سيده    جلد : 3  صفحه : 32) 💬 کانال ادبیات استنطاقی با تاکید قرآنی؛ بستری برای ارائه نکته‌ها و اشتراک داده‌های ناب علوم حوزوی 🆔 @oloomhowzeh_ir

#مغنی #باب_رابع #بحث_ثامن: #اعراب اسماء شرط و استفهام و کم خبریه جدول جامع این بحث به همراه کمبودهایی که مغنی در ارائه مثال ها و نیز اعراب ها داشته کانال استاد راسل @oloomhowzeh_ir

بسم الله الرحمن الرحیم 👈👈 بررسى كلمه #الخيرة در آية شريفة:( أَن يَكُونَ لَهُمُ #الْخِيَرَةُ ){الأحزاب:٣٦}. 👉👉 الخيرة من التخير، كالطيرة من التطير: تستعمل بمعنى المصدر هو التخير، وبمعنى المتخير كقولهم: محمد خيرة الله من خلقه.(الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل-ج٣-ص٤٢٧). (خِيرة)از(تخيُّر:برگزيدن)مى باشد مانند:(طِيرة)كه از(تطيُّر:فال بد زدن)مى باشد. (خيرة)هم به معناى مصدر يعنى:(تخيُّر) استعمال مى شود و هم به معناى اسم مفعول يعنى:(مُتخيَّر:برگزيده شده)مانند:(محمد #خيرة الله من خلقه)أي(محمد #مُتخيَّر الله من خلقه). #تَخَيَّرَ_الشيءَ : #اخْتَارَهُ وَالِاسْم ُالخِيرَة والخِيَرَة كَالْعِنَبَةِ، والأَخيرة أَعرف، وَهِيَ الِاسْمُ مِنْ قَوْلِكَ: اخْتَارَهُ اللَّهِ تَعَالَى. وَفِي الْحَدِيثِ: محمدٌ، صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، خِيرَةُ اللَّهِ مِنْ خَلْقِهِ.(لسان العرب-ج٤-٢٦٦) (تَخَيَّرَ الشيءَ)به معناى(اختاره:آن را برگزيد)مى باشد و(الخِيْرَة)و(الخِيَرَة) اسم مصدر هستند از (اختاره الله)و(الخِيَرَة)معروف تر از(الخِيْرَة)مى باشد. و بيان(تَخَيَّرَ الشيءَ : اخْتَارَهُ)در كتاب لسان العرب ظهور در اين مطلب دارد كه در لغت,(خيرة)و(اختيار)به يك معنا هستند. #ارسالی 💬 کانال ادبیات استنطاقی با تاکید قرآنی؛ بستری برای ارائه نکته‌ها و اشتراک داده‌های ناب علوم حوزوی 🆔 @oloomhowzeh_ir

#نکات فهم متون علمی : 🔻شیوه‌ طرح اشکال؛ نشانگر قوت و یا ضعف آن ✍ اشکالات در کتب سنتی به ۴ شکل متفاوت مطرح می‌شوند: (۱. لقائل أن یقول کذا و کذا، ۲. إن قلت کذا، ۳. إن قیل، ۴. لایقال) 🔻تفسیر ۴ تعبیر فوق و جایگاه آنها 1⃣ لقائل أن یقول کذاو کذا: 🔹لام در «لقائل» لام ملکیت است، در جای خود به اثبات رسیده است که لام ملکیت مشعر به انتفاع می‌باشد، (... فى اللام معنى الانتفاع، ... لأنّ اللام تشعر بالملكية المؤذنة بالانتفاع؛ 🔸حاشیه الدسوقی علی المختصر، ج ۴ ص ۱۱.) 🔹بنابراین ترجمه این عبارت اینگونه خواهد بود: برای گوینده‌ای(مستشکلی) است این که بگوید/به نفع گوینده‌ای است اینکه بگوید/ گوینده حق دارد چنین بگوید. 🔹 این عبارت بالکنایه می‌فهماند که اشکالِ مستشکل، اشکال وارد و به جائی است و مستشکل حق طرح چنین اشکالی را داراست. 2⃣ إن قلت کذا: 🔹 «إن» شرطیه و «قلت» فعل شرط است. 🔹 بنابراین ترجمه عبارت اینگونه است: «اگر بگوئی» 🔹این جمله به ظاهر جمله‌ای خنثی به نظر می‌رسد ولی استفاده از فعل معلوم، آن هم به صیغه مخاطب - به خصوص هنگامی که با عبارتهای دیگر سنجیده شود - نشانگر این است که این اشکال قوی بوده به گونه‌ای که نویسنده به مستشکل به عنوان مخاطب حاضر، این حق را می‌دهد که اشکالش را مطرح کند. با توجه به مطالب پیشین، نویسندگان کتب سنتی در گزینشی هدفمند و مطابق با معنا، همواره: 1⃣ «لقائل...» را برای بیان اشکال أقوی 2⃣ «ان قلت...»را برای بیان اشکال قوی 3⃣ «إن قیل...» را برای بیان اشکال ضعیف 4⃣ و «لایقال...» را برای بیان اشکال اضعف به کار می‌برند. ✅ دو نکته: ۱: رتبه‌بندی فوق بر اساس دیدگاه نظریه پرداز و نسبت به مقام اثبات می‌باشد نه مقام ثبوت، یعنی ممکن است در دیدگاهِ او، اشکالی بسیار ضعیف باشد و با عبارت « لایقال» بیان شود، در حالیکه همان اشکال واقعا و در مقام ثبوت اشکالی قوی باشد، و یا در نظرگاه او اشکالی به غایت قوی است و با عبارت «لقائل» بیان می شود در حالیکه واقعا آن اشکال، اشکالی ضعیف به شمار می‌آید. ۲: این تقسیم بندی به صورت ثلاثی نیز از سوی برخی محققین مطرح شده است بدینگونه که (لقائل، ان قلت، ان قیل) به ترتیب اشاره به اشکال: (قوی، متوسط، و ضعیف ) داشته باشند: 🔹«قال بعض المحققين في حاشية الجامي عند ختم الكتاب: السؤال ثلاثة اقسام: قوى و متوسط و ضعيف، فالقوى «لقائل»و المتوسط «فان قلت» و الضعيف «فان قيل». 🔸المدرس الأفضل فيما يرمز و يشار إليه في المطول، ج۲، ص: ۴۱». 📚 منبع: کتاب حدائق الدقائق شرح الانموذج. ↪️🔻شیوه‌ طرح اشکال 💥خلاصه 1⃣ طبیعی است که پس از طرح هر نظریه، از سوی اشخاص واقعی یا فرضی بر آن نظریه اشکالاتی وارد شود. 2⃣ اشکالات به لحاظ قوت و ضعف به چهار حالت: اقوی، قوی، ضعیف و اضعف، درجه بندی می‌شوند. 3⃣ در متون سنتی شیوه طرح اشکال و تعبیر به کار رفته برای آن، بیانگر درجه بندی اشکال است. 4⃣ چهار گونه تعبیر (لقائل أن یقول، إن قلت، إن قیل، لایقال) به ترتیب برای بیانِ اشکال اقوی، قوی، ضعیف، اضعف به کار برده می‌شود. 💬 کانال ادبیات استنطاقی با تاکید قرآنی؛ بستری برای ارائه نکته‌ها و اشتراک داده‌های ناب علوم حوزوی 🆔 @oloomhowzeh_ir

🌀 هر جا برهان نداریم فلسفه نداریم 📌 در مباحثی همچون نفس و معاد که مبادی برهانی صرف وجود ندارد ، برهان فلسفی جاری نمی شود و باید به سراغ سایر مبادی همچون منابع نقلی رفت چون عقل فلسفی طبق شروط مقدمات برهان حرکت می کند. لذا هر کجا این شروط باشند عقل حکم ، منطقه نفوذ و میدانی دارد و حکم اش هم صحیح است و هر کجا این شروط نباشند، اساسا عقل هیچ حکم و میدانی ندارد « با انضمام بیانات استاد در جمع طلاب 1400/09/23» ✍ نکته : عقل هیچ گاه در حکمش تردید ندارد هرچند در مفاد قطعی اش تردید می آید 🎙 حضرت استاد علی فرحانی 💬 کانال ادبیات استنطاقی با تاکید قرآنی؛ بستری برای ارائه نکته‌ها و اشتراک داده‌های ناب علوم حوزوی 🆔 https://eitaa.com/joinchat/2410151948Cbbf328ebc9

❓حدیثی که حضرت زهرا (سلام الله علیها) به اندازه دو فرزند خودش حسن و حسین آن را دوست می داشت چه بود؟ 🎙 حضرت استاد احمد عابدی اَرّانی 💬 کانال ادبیات استنطاقی با تاکید قرآنی؛ بستری برای ارائه نکته‌ها و اشتراک داده‌های ناب علوم حوزوی 🆔 https://eitaa.com/joinchat/2410151948Cbbf328ebc9

⭕️ اصولِ #فقه_محور و اصولِ #کلام_محور | استاد در این صوت به دو رویه موجود در مسائل علم اصول می پردازند و می فرمایند برخی از اصولیین نگاه ثبوتی و کلامی به مباحث دارند و برخی دیگر نگاه اثباتی و فقه محور به مسائل علم اصول دارند. 🌀 ایشان معتقدند که مرحوم شیخ (ره) و اصولیین قبل از ایشان، مسائل اصول را اثباتی و با توجه به زمین فقه و به قصد زبان شناسی کلام معصوم مطرح می کردند. اما از بعد از آخوند (ره)، برخی از اصولیین مسائل این علم را به صورت ثبوتی و با توجه به حیث کلامی مسائل (مصالح و مفاسد و ...) مطرح کردند. جناب آخوند (ره) در میانه این دو طریق قرار دارد و البته مباحث ایشان در کفایه شروع طرح مسائل به صورت ثبوتی است 📌 «درس رسائل 99/12/10، مدرسه امام کاظم (ع)» 🎙 حضرت استاد علی فرحانی 💬 کانال ادبیات استنطاقی با تاکید قرآنی؛ بستری برای ارائه نکته‌ها و اشتراک داده‌های ناب علوم حوزوی 🆔 https://eitaa.com/joinchat/2410151948Cbbf328ebc9

☝️👈 علت اختلاف نظر فقها در گستره ی ولایت فقیه به چه چیزی برمی گردد؟ 💢 آنچه دیده می شود به این بر می گردد که مثلا صاحب جواهر و نراقی در باب ولایت فقیه با شیخ انصاری و مرحوم خویی و شیخ جواد تبریزی در شیوه ورود و طرح بحث با همدیگر متفاوت اند 🎙 حضرت استاد سید مصطفی حسینی نسب 💬 کانال ادبیات استنطاقی با تاکید قرآنی؛ بستری برای ارائه نکته‌ها و اشتراک داده‌های ناب علوم حوزوی 🆔 https://eitaa.com/joinchat/2410151948Cbbf328ebc9

🌀 تفاوت فتوی فقیه با حکم ولی فقیه را در ضمن ماجرای حکم میرزای شیرازی و ناصرالدین شاه بشنوید ☝️👈 حکم؛ دستور فقیه مبسوط الید «دارای قدرت اجرایی» هست که بر همگان حتی فقها پیروی کردن ازش واجب است اما فتوی؛ دیدگاه فقیه _ خواه فقیه مبسوط الید باشد یا خیر_ هست که تنها بر مقلدین اش پیروی کردن از آن واجب است 🎙 حضرت استاد سید مصطفی حسینی نسب 💬 کانال ادبیات استنطاقی با تاکید قرآنی؛ بستری برای ارائه نکته‌ها و اشتراک داده‌های ناب علوم حوزوی 🆔 https://eitaa.com/joinchat/2410151948Cbbf328ebc9