📜 ورود به ساختارِ سورهی طه
‼️توحید و ضمیرِ «نا» در قرآن و عالم (۱)
✍️... اولین ورود ما به سورهی طه، بررسی نظامِ نزولِ قرآن در همان آیاتِ ابتدایی سوره بر حضرت طهٰ است؛ که کلّ این ماجرا از جانبِ خدا بر عهدهی ضمیرِ «نا» قرار دارد! مگر ضمیرِ «نا» کیست که میتواند از اوجِ عالَم، قرآن را بر رسولالله (ص) نازل کند؟ شاید بگویید که منظور، جبرئیل (ع) است! یا اینکه خدا بواسطه ملائکه این کار را انجام میدهد؛ باشد، این هم یک فرع از سؤال است که باید پاسخ بدهیم؛ اما هرچه هست؛ ضمیرِ «نا» نمیتواند خودِ خدا و یا #ذاتِ_خدا باشد! و چنانکه از ظاهر هم برمیآید، «نا» یعنی «ما»، نه «من»! اینها یک تعدادی هستند؛ در عین حال #وحدتِ عجیبی با خدا دارند؛ به قدری با خدا وحدت دارند که طبقِ سوره صافات و بسیاری از آیاتِ قرآن، میتوانیم از واژه #خدای_واحد و یا توحید در نظامِ واسطهها برای ضمیرِ «نا» استفاده کنیم؛ به عنوان مثال در بسیاری از آیات، خداوند دارد درباره موضوعی با بشر یا رسولان (ع) صحبت میکند؛ ناگهان ضمیر «نا» کلام را ادامه میدهد؛ یا ضمیرِ «نا» دارد صحبت میکند؛ بدون مقدمه، با انصرافِ ضمیر، خدا کلام را ادامه میدهد! این چه ماجرایی است؟ آیا اینها یکی است؟ یعنی خدا همان ضمیرِ «نا» است و ضمیرِ «نا» همان خداست؟ از #ظاهرِ آیاتِ اولِ سوره طه که جلوتر بیان میکنیم؛ برمیآید که اینها #عینِ_ذات نیستند! یعنی در مواجهه با ضمیرِ «نا» در قرآن، ما نمیتوانیم قائل به #عِینونیّتِ فلسفی باشیم!
⁉️پس ماجرا چیست؟ آیا اینها #صادره از ذات هستند؛ مثل ارتباطِ نور خورشید با خودِ او؟ چون بهرحال اینها «ما» هستند؛ تعدادی هستند و با این تَعَدد در ضمیر و انصرافِ ضمایر در آیاتِ قرآن، #توحید در عالم خدشهدار نشده است و خداوند با تأکید فراوان از توحید و واحدیّتِ خودش صحبت میکند؛ از طرفی برترین حافظانِ توحید در قرآن نیز ضمیرِ «نا» هستند؟ در بحث صدورِ فلاسفه، خورشید از خودش ارادهای برای صادرههای نورانی ندارد؛ حال آنکه ذاتِ الهی از مثالهایی که انسان در ذهن دارد؛ منزه است و توصیف به اوصاف، حالات، اشیاء و غیرِ ذلك نمیشود. البته سؤالاتِ دیگری هم هست؛ از جمله اینکه آیا در بحثِ ضمیرِ «نا» اصلاً تعدد جایگاه دارد؟ یا تعددی در کار نیست و صرفاً خدا برای #تکریمِ و تعظیمِ خود از ضمیرِ «نا» استفاده میکند؟
🔺برای معنایابی، مصداقیابی، تنزیه مصداق و جایگاهشناسیِ ضمیرِ «نا» در عالَم، ما نیاز داریم که دست به دامانِ قرآن شویم و روایاتِ موجود را نیز برای تبیث بحث استفاده کنیم. لذا با توکل به خدا وارد بحث میشویم.
📜چون قصد ما بیانِ معارفِ قرآنی #مهدویت از درونِ سوره طه است؛ بحثِ ضمیرِ «نا» را هم از همین سوره شروع میکنیم؛ وگرنه قرآن، مشحون از ضمیرِ «نا» است و به هر کجای قرآن که سفر کنیم؛ هرگز به انتهای حجم و محدودهی ضمیرِ «نا» نمیرسیم. در آیه اولِ سوره طه، خدا کسی را صدا میزند و میفرماید: طهٰ! ای طاهای عزیزِ ما! «مَا أَنزَلنَا عَلَيكَ القُرآنَ لِتَشقَىٰ» ما قرآن را برای اینکه شما در مشقت بمانی، نازل نکردیم؛ لفظِ ضمیرِ «نا» در این آیه، برگرفته شده از جملهی «أَنزَلنَا» است؛ «أَنزَلْ» + «نَا» میشود ما نازل کردیم؛ نزولِ بواسطهی ضمیرِ «نا»، پس تمامِ سوره طه بلکه به استنادِ همین یک آیه، تمامِ قرآن ساختهی ضمیرِ «نا» و نازل شده توسطِ ضمیرِ «نا» است؛ لذا هرجای قرآن برویم؛ هرجای عالَم برویم؛ با فعلِ ضمیرِ «نا» مواجه میشویم. از این منظر، در همین سوره طه ضمیرِ «نا» کسی است که طبق آیه ۲، قرآن را نازل میکند؛ در آیه ۲۳، آیاتِ کبرای ربّ را به موسی (ع) نشان میدهد؛ در آیه ۳۷ تا ۴۰ موسی را به مادرش بازمیگرداند؛ در آیه ۵۳ زمین را با گیاهان آباد میکند؛ شاید بگویید خب اینها مَلک هستند دیگر! اما در آیه ۵۵ خدا میفرماید: «مِنهَا خَلَقنَاكُم» ما ضمیرِ «نا» شما را از خاک خلق کردیم؛ «و فِيهَا نُعِيدُكُم» و شما را به همین زمین بازمیگردانیم؛ «و مِنهَا نُخرِجُكُم تَارَةً أُخرَىٰ» و در قیامت دوباره شما را از همین زمین خارج میکنیم. اینها نمیتواند فعلِ ملائک باشد؛ ضمن اینکه در آیه ۳۰ بقره خدا به ملائک، از خلقتِ آدم، به عنوان فعلِ خودش خبر میدهد!
▪️این ضمیرِ «نا» کیست که حیطه فعلش، حداقل قبل از خلقتِ انسان تا قیامت است؟! بعد در آیه ۵۶ آمده که ما تمام آیاتِ خودمان را به فرعون نشان دادیم؛ در آیه ۷۷ به موسی (ع) وحی میکند و دریا را با عصا برای او میشکافد؛ در آیه ۸۰ بنیاسرائیل را مشمولِ نعمات و در آیه ۸۵، آنها را دچار فتنه میکند و همینطور تمام سوره طه را در برمیگیرد!
🔺تمام سوره طه مملو از این مطلب است؛ لذا باید بگوییم که #اهمیت ضمیرِ «نا» بقدری زیاد است که اگر متوجه جایگاهِ آن در کلّ قرآن نشویم؛ شاید بشود گفت که بهرهای از آن نداریم. #ادامه_دارد...
@Torab_bash
https://eitaa.com/torab_bash
🚨دوستان! چون بحث مهم و حساس است؛ تا دقایقی دیگر پست دومِ ضمیرِ «نا» را بارگذاری میکنیم.
https://eitaa.com/torab_bash
📜 ورود به ساختارِ سورهی طه
‼️توحید و ضمیرِ «نا» در قرآن و عالم (۲)
✍️... در پستِ قبل کلّیاتی از تعدد و وفور بحثِ ضمیرِ «نا» در قرآن و سوره طه را بیان کردیم؛ اکنون کمی مفصلتر وارد این بحث در قرآن و سوره طه میشویم.
✔️نسبتِ ضمیرِ «نا» با قرآن، مثلِ اقیانوس است با باران، چون تمام #اقیانوس از باران است و تمام باران از اقیانوس. البته مثال ضعیف است و ماجرا خیلی عمیقتر از این حرفهاست! لذا برای درک بهتر این مطلب، ابتدا به مصادیقی که از ضمیرِ «نا» در قرآن بیان میکنیم دقت کنید:
📍خدا در آیه ۲۵ غاشیه میفرماید: «إِنَّ إِلَينا إِيابَهُمْ» بازگشتِ همه آنها در قیامت بسوی ماست؛ یا در آیه ۲۶ آمده: «ثُمَّ إِنَّ عَلَيْنا حِسابَهُمْ» سپس حسابِ همه آنها بر عهده ماست؟ فکر میکنید که ضمیرِ «نا» در این آیات چه کسی باشد؟ بگذارید از امام معصوم (ع) بپرسیم؛ ایشان در زیارتِ جامعه کبیره میفرماید: «وَ إِيَابُ الخَلقِ إِلَيكُمْ وَ حِسَابُهُم عَلَيكُمْ» بازگشت همه انسانها بسوی شما اهلبیت است و حسابِ همه آنها بر عهده شماست! واقعاً اینطور است؟ بله! به امام (ع) اعتماد داریم؛ پس مصداقِ ضمیرِ «نا» در سوره غاشیه که تمام قیامت تا یوم الحساب را در برمیگیرد؛ اهلبیت (ع) هستند. در آیه ۷۷ سوره طه آمده: «وَ لَقَد أَوْحَينا إِلي مُوسي أَنْ أَسرِ بِعِبادي فَاضرِب لَهُم طَريقًا فِي البَحرِ يَبَسًا» ضمیرِ «نا» به موسی وحی میکند که عصایت را به دریا بزن و اینگونه موسی (ع) و قوم ایشان را از فرعون نجات میدهد؛ ضمیرِ «نا» کیست که چنین قدرت عظیمی دارد و دریاها به فرمان اوست؟ مولا امیرالمؤمنین (ع) در حدیثِ معرفت بالنّورانیة به سلمان و ابوذر میفرماید: «أَنَا الَّذِی جَاوَزتُ بِمُوسَى بنِ عِمرَانَ البَحرَ بِأَمرِ رَبِّی» من بودم که دریا را به امرِ ربّ برای موسی (ع) شکافتم و نجاتش دادم؛ خدا در آیه ۳ اسراء میفرماید: «ذُرّيَّةَ مَنْ حَمَلنا مَعَ نُوحٍ»
مانوح را در کشتی حمل کردیم! ضمیر «نا» کیست که نوح را در کشتی حمل کرد؟ مولا امیرالمؤمنین میفرماید: «أَنَا الَّذِی حَمَلتُ نُوحاً فِی السَّفِینَةِ بِأَمرِ رَبِّی» من بودم که به امرِ ربّ نوح را در کشتی حمل میکردم؛ یا در آیه ۹۹ طه خدا میفرماید: «کَذلِکَ نَقُصُّ عَلَيکَ مِن أَنباءِ ما قَد سَبَقَ» یا رسولالله! ما چیزهایی از اخبار گذشتگان را برای شما قصه کردیم؟ ضمیرِ «نا» چه کسی است که بر تمام گذشتگان و ماجراهای آنها اشراف دارد و میتواند آنها را بر رسولالله (ص) قصه کند؟ در بحارالانوار، ج ۳۳، ص ۱۳۵ که شروع حدیث از ص ۱۳۳ است؛ به نقل از الغارات، در حدیثی طولانی به نقل از امیرالمؤمنین (ع)، بعد از بیانِ بسیاری از ماجراهای بر عالم و آدم، میفرماید: «...کُلَّ ذَلِکَ نَقُصُّ عَلَیکَ مِنْ أَنْباءِ ما قَدْ سَبَقَ وَ عِندَنَا تَفسِیرُهُ وَ عِندَنَا تَأوِیلُهُ وَ قَد خابَ مَنِ افْتَری وَ نَعرِفُ فِیکُمْ شِبهَهُ وَ أَمثَالَه» تمام اینها اخباری از گذشتگان است که ما اهلبیت بر تو قصه میکنیم؛ و تفسیر و تأویلِ تمامِ قرآن نزد ماست؛ و بیچاره کسی که به ما دروغ بست و ما را انکار کرد؛ همچنین ما هرچه در میان شماها واقع شود و امثال آن را میدانیم و اشراف داریم. این حدیث ذیل جمله مربوطه در آیه ۹۹ طه آمده است. ▪️پس فیالحال در مصداق می توانیم بگوییم با این چیزهایی که گفته شد؛ ضمیرِ «نا» در بسیاری از آیات، اهلبیت (ع) هستند؛ اما دیگر آیات چه؟ آیا همه مصادیق «ما» در قرآن ایشان هستند؟ برای واضح شدن این مطلب به حدیث ذیل توجه کنید: 📌در کتاب بحارالأنوار چاپ دار الحیاة، ج ۲۶، ص ۱۴ که شروع حدیث از ص ۸ است؛ به نقل از امام سجاد (ع) آمده: «و أما المَعاني فنحن معانيه و مظاهره فيكم اخترعنا من نور ذاته و فوض إلينا أمور عباده فنحن نفعل باذنه ما نشاء و نحن إذا شِئنا شاء الله و إذا أردنا أراد الله...» ما معانیِ الله و مظاهرِ او در میان شما هستیم؛ او ما را از نور ذاتِ خود آفرید و امورِ بندگانِ خود را از طریقِ ما انجام داد؛ ما به #إذنِ او هرچه بخواهیم انجام میدهیم؛ ما وقتی بخواهیم؛ خدا میخواهد و هرگاه اراده کنیم؛ خدا اراده میکند. پس تمامِ آیاتِ اراده و مشیتِ الهی در قرآن، از طریقِ این بزرگواران انجام میشود؛ صریحتر از این روایت را کتابِ هدایة الکبری، ص ۳۹۳ و عوالم العلوم، ج ۵، ص ۷۶ از امام صادق (ع) نقل کردهاند که «ما كَانَ فِي القُرآنِ أَنزَلنا وَ إِنَّا جَعَلنَا وَ إِنَّا أرسلنا وَ إِنَّا أَوْحَينا... فَهُم نَحْنُ» ای مفضل! هرجای قرآن گفته شده: ما نازل کردیم؛ ما جعل کردیم؛ ما ارسال کردیم و ما وحی کردیم؛ همه این مصادیقِ ضمیرِ «نا» در قرآن ما هستیم. ‼️لذا دانستیم که در تنزیه مصداق، ملائک جزو ضمیرِ «نا» نیستند؛ و در تعیین مصداق نیز ضمیرِ «نا» ذاتِ خدا نیست؛ بلکه اهلبیت (ع) هستند؛ اما چگونه؟ #ادامه_دارد... @Torab_bash https://eitaa.com/torab_bash
تُراب باش
📜 ورود به ساختارِ سورهی طه ‼️توحید و ضمیرِ «نا» در قرآن و عالم (۲) ✍️... در پستِ قبل کلّیاتی از تع
🔺جملهی کلیدی پست: نسبتِ ضمیرِ «نا» با قرآن، مثلِ اقیانوس است با باران، چون تمام #اقیانوس از باران است و تمام باران از اقیانوس، البته مثال ضعیف است و ماجرا خیلی عمیقتر از...
👆👆👆👆👆👆👆👆
https://eitaa.com/torab_bash
🚨تکملهای بر بحث ضمیرِ «نا»
▪️لینکِ مباحثِ توحید در نظامِ أسماء
🔸أسماءِ الحُسنیٰ در قرآن
🔸عالَم، صَمَد از أسماءِ الهی است
🔸توحیدِ ولایی در قرآن [مهم]
🔸 جمعبندیِ بحثِ توحیدِ ولایی [مهم]
🙏#دوستان! برای فهمِ بهتر و عمیقترِ مباحثِ ضمیرِ «نا»، این چند لینک را با دقت مطالعه کنید.
https://eitaa.com/torab_bash
🚨عزیزان و عاشقانِ قرآن! تا دقایقی دیگر پستِ سومِ ضمیرِ «نا» بارگذاری میشود.
https://eitaa.com/torab_bash
📜 ورود به ساختارِ سورهی طه
‼️توحید و ضمیرِ «نا» در قرآن و عالم (۳)
✍️... در ادامهی بحثِ ضمیرِ «نا» باید وارد اصول و فروعِ این بحث شویم؛ اینکه #اصل در این مبحث چیست؟ در چه ارتفاعی قرار دارد؟ آیا ضمیرِ «نا» تقدم زمانی یا رتبی نسبت به فروع یعنی ما سِوَی الله دارد یا خیر؟ اینکه آیا نظامِ أسمائی با مصادیقِ ضمیرِ «نا» تطبیق دارد یا ندارد؟ و سؤالاتی از این قبیل که در خلالِ مباحث، مطرح خواهیم کرد. موضوع بعدی رابطهی ضمیرِ «نا» با خدا و رابطهی آن با عوالم غیب و شهود است؟ این هم از اَهَمّ مباحثی است که باید صحبت کنیم.
‼️ما برای اینکه یک تصویرِ کلّی از ضمیرِ «نا» در #قرآن داشته باشیم؛ باید این عنصر را در ارتفاعاتِ مختلفِ عالم جستجو کنیم و بتوانیم ردّ آن را به لحاظ برتریِ شأن و رتبه و نیز از نظر جغرافیایی در عوالم دنبال کنیم. اگر از بالاترین ارتفاعِ عالم بخواهیم به نظام خداوندی بنگریم؛ با صفات و أسماءِ خدا مواجه میشویم؛ چیزی که قبل از آن موجودی وجود نداشته و بعد از آن مخلوقات و موجودات همه به واسطهی او خلق و ایجاد شدهاند و آن، صفات و أسماءِ الهی است. مثلاً طبق آیاتِ پایانی سوره حشر، تمامِ خلایق، مخلوقِ الخالق هستند؛ یا تمام صورتها به واسطهی المُصوّر شکل داده شدهاند؛ خدا در پایانِ سوره حشر تعداد زیادی از أسماءِ خودش را ذکر میکند؛ در آخر میفرماید: «لَهُ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَىٰ» یعنی اینها که گفتم أسماءِ حُسنایِ من هستند؛ پس رابطهی آنها با خدا #عینیّتِ أسماء و ذات نیست؛ بلکه «لَهُ» است. یعنی ذاتِ خدا، مالکِ أسماء است نه خودِ أسماء و طبق احادیثی که پیشتر بیان کردیم؛ «أَسْمَاءُ الْحُسْنَىٰ» اهلبیت (ع) هستند؛ که این قسمت نیاز به توضیحاتِ مفصلی دارد.
📌لکن مطلبی که اکنون مدّنظر ماست، تقدمِ زمانی و یا برتری رُتبیِ ابعادِ نوری و أسمائیِ اهلبیت (ع) نسبت به ابعادِ پایینتر ایشان از جمله جسم مبارکشان در دنیاست! این بحث یکی از عجیبترین و زیباترین معارفِ قرآنیِ مربوط به اهلبیت (ع) و ابعادِ أسمائیِ ایشان است که در آینده به آن خواهیم پرداخت؛ چون بحثِ فعلی ما درباره ضمیرِ «نا» در عالم و تقدمِ رُتبیِ آن نسبت به وجهِ دنیایی اهلبیت (ع) است؛ خیلی واردِ وجهِ أسمائی نمیشویم؛ اما به طور اجمال بدانید که نگاه صحیح به اهلبیت (ع) از پایین به بالا نیست؛ یعنی اینکه بگوییم ایشان افراد بزرگواری در دنیا بودند و هستند که واسطهی خلقتاند؛ یا عاملِ رزقاند و... صحیح نیست؛ چون ابعادِ نورانی و أسمائی ایشان، میلیاردها سال قبل، تازه اگر بتوانیم زمان را دخیل کنیم؛ خلق شده بود؛ سپس بواسطه ایشان در لازمان و سپس در خطِ زمان، دیگر مخلوقات ایجاد شدند؛ در اینباره حدیثی هست که حدوداً ۸ بار و به ۲ صورت بیان شده که فقط ۴ بارِ آن در نهجالبلاغه آمده؛ مثلاً در نامه ۲۸، مولا امیرالمؤمنین میفرمايد: «فَإِنَّا صَنائِعُ رَبِّنا وَ النَّاسُ بَعْدُ صَنَائِعُنَا» ما ساختههای رَبِّمان هستیم و همهی #انسانها بعد از این، ساختهی ما هستند؛ در حدیثِ مشابه از امام زمان (عج) آمده: «فَإِنَّا صَنائِعُ رَبِّنا وَ الخَلْقُ بَعْدُ صَنَائِعُنَا» ما ساختههای خدا هستیم و تمامِ #مخلوقات بعد از آن، ساختهی ما هستند.
‼️پس هم به لحاظِ تقدمِ زمانی و هم به لحاظِ برتری رتبی، ابعاد بالاترِ اهلبیت (ع) بر ابعادِ پایینتر خودشان و دیگر مخلوقات تَفَوُّق و تَحَکم دارد؛ اینکه میبینیم ضمیرِ «نا» که ابعادِ برتر اهلبیت (ع) است؛ در قرآن بإذن الله به رسولالله (ص) خطاب و عتاب میکند؛ به همین دلیل است؛ و البته خودِ رسولالله (ص) برترینِ ضمیرِ «نا» هستند؛ همچنین اینکه در قرآن، ضمیرِ «نا» میگویند ما خلق کردیم، ما نازل کردیم، ما گفتیم، ما محشور میکنیم و... به دلیل همین برتری رتبی و تفوق زمانی و مکانی است؛ لذا وقتی میخواهیم به اهلبیت (ع) بنگریم؛ باید بگوییم که ایشان تمامِ صفات و أسماءِ الهی هستند که اکنون در قالبِ جسمِ انسانی هم وارد دنیا شدند؛ یا بگوییم ایشان تمام ابعادِ عوالم هستند که با اعجاز، در بَشَرهی انسانی وارد دنیا شدند؛ نه اینکه این آقای بزرگوار همان أسماءِ خداست؛ از پایین نگاه نکنیم؛ بلکه از بالا بسوی پایین به ایشان بنگریم؛ در غیر این صورت بسیاری از آیاتِ ضمیرِ «نا» و روایاتِ فضائل اهلبیت (ع)، برای ما قابلِ فهم نخواهد بود.
▪️در این راستا علامه ميرجهانى در كتاب نوائب الدهور، ج ۳، ص ۲۸۵ از قول امام صادق (ع) نقل کرده: «فَكُلُّ ما كانَ فِي القُرآنِ مِنْ جَمْعٍ نَحنُ فَعَلنا و إنّا صَنَعنا فنَحنُ واللهِ اولئكَ الرُسُل الّذِينَ نَكتُبُ و نُقَسِّمُ...» هرجا در قرآن ضمير جمع (نا، نحن، فعلنا، إنّا، صَنَعنا) مشاهده كرديد به خدا قسم آن، ما هستيم كه به امرِ خدا انجام مىدهيم و هرجا ضمير مفرد مشاهده كرديد؛ او خدای تبارک و تعالى است. #ادامه_دارد...
@Torab_bash
https://eitaa.com/torab_bash
تُراب باش
📜 ورود به ساختارِ سورهی طه ‼️توحید و ضمیرِ «نا» در قرآن و عالم (۳) ✍️... در ادامهی بحثِ ضمیرِ «نا
🔺جملهی کلیدی پست: ...نگاه صحیح به اهلبیت (ع) از پایین به بالا نیست؛ یعنی اینکه بگوییم ایشان افراد بزرگواری در دنیا بودند و هستند که واسطهی خلقتاند؛ یا عاملِ رزقاند و... صحیح نیست؛ چون ابعادِ نورانی...
👆🏻👆🏻👆🏻👆🏻👆🏻👆🏻👆🏻👆🏻👆🏻
https://eitaa.com/torab_bash
7.11M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎥 حجتالاسلام والمسلمین سید حمید روحانی از همراهان امام خمینی رحمهالله علیه: «افرادی نظر امام دربارهی رهبر معظم انقلاب را پنهان کردند.»
https://eitaa.com/torab_bash