هدایت شده از یک آیه در روز
.
🌹 مبعث رسول خاتم صلی الله علیه و آله و سلم مبارک باد🌹
2️⃣ أولئِكَ الْمُقَرَّبُونَ
▪️برخی آخرت را اندکی جدی گرفتهاند؛ اما به اینکه جهنم نروند راضیاند؛ اگرچه گاه به رعایت مستحبات و مکروهات میپردازند، اما فقط واجبات و محرمات را به طور جدی رعایت میکنند.
🔺اینان در روایات به بردگان تشبیه شدهاند
◾️برخی آخرت را جدیتر گرفتهاند، نه فقط درصددند که از آتش رهایی یابند بلکه بهجد برای رسیدن به بهشت میگوشند، حتی بر سر جان و مالشان با خدا معامله میکنند تا بهشت را به دست آورند (توبه/111 )
🔺اینان در روایات به تاجرمسلکان تشبیه شدهاند
◼️اما برخی چنان به آخرت یقین دارند که افق نزدیک شدن به حق و حقیقت را بسیار برتر از اینها میبینند؛ پس اگرچه بیم عذاب و امید بهشت دارند، اما چنان دغدغه قرب خدا (نزدیک شدن به حق مطلق) را دارند که عبادتشان رنگ و بوی دیگری دارد.
اگر دیگران به عمل صالح خویش خشنودند، اینان با اینکه از همهگان گوی سبقت را ربودهاند، اما تنها به عنایت خداوند چشم دارند نه به عمل خویش؛
شاید از این روست که آنان را «مُقَرَّبُونَ» (نزدیکشدگان) میخوانند و نه «مُقَرِّبُونَ» (نزدیک کنندگان) یعنی اقرار دارند که اگر به خودشان باشد آنها نمی توانند خود را به خدا نزدیک کنند؛ بلکه خداست که آنان را به خود نزدیک کرده،
همان طور که در جاهای دیگر نیز قرآن کریم، اگرچه بارها از کسانی که اخلاص میورزند (مُخْلِصين: خالصکنندگان) سخن گفته، اما این گروه خاص را «مُخْلَصين» (خالصشدگان) خوانده است؛ شاید از این روست که اینان گوی سبقت از همه میربایند.
🔺اینان در روایات به آزادگان تشبیه شدهاند
💢گویی یک #برانگیختگی الهی در وجود انسانها باید رخ دهد تا انسان به #مقام_قرب برسد؛ همان #بعثت و برانگیختگیای که در آخرت برای همه، و در دنیا برای انبیاء الهی حاصل میشده است؛
و اگرچه باب #نبوت بسته شده، اما #امامت و نیز وجود مقدس #حضرت_زهرا س که با اینکه امام نبود اما در ردیف امامان است، نشان میدهد حصول این بعثت و برانگیختگی برای انسانها هنوز ممکن است.
شاید #حاج_قاسم_سلیمانی، که برانگیختگیاش، فارغ از هیاهوها و تبلیغات رسانهای، این گونه عمیق، دلهای مومنان را شیفته خود ساخت، یکی از این گونه انسانها بوده است.
(برای مطالعه در زمینه چنین برانگیختگیای که زمینه ایجاد جامعه دینی و حکومت دینی میشود، به کتاب طرح کلی اندیشه اسلامی، جلسه15 به بعد، مراجعه کنید)
❇️ تذکر
در قبال این سه گروه، خیالبافان دونهمتی هم هستند که به بهانه اینکه میخواهند از دسته سوم باشند، دو گروه نخست را مسخره میکنند؛ و عجیبتر اینکه گاه امر بر خودشان و اطرافیانشان هم مشتبه میشود❗️
فرق بارز این خیالبافان با گروه سوم این است که اینان آخرت را اصلا جدی نگرفتهاند؛ از این رو، چندان از انجام گناه باکی ندارند؛ اگر گناه نمیکنند، عمدتا به خاطر حفظ آبرو و حفظ مریدان و ... است.
🤔ما که لیاقت مقرب بودن را نداشتهایم، مبادا وقتی پردهها کنار رود ببینیم که حتی در زمره تجارتپیشگان و بردگان هم حسابمان نکنند و با سر به جهنم درآییم.
📝 علت اینکه ضابطه اصلی در مقربان را جدی گرفتن آخرت معرفی کردیم این بود که خداوند متعال خود در خصوص این مخلَصان و برگزیدگان فرموده که با یاد معاد بود که آنان را خالص کردیم (إِنَّا أَخْلَصْناهُمْ بِخالِصَةٍ ذِكْرَى الدَّارِ؛ وَ إِنَّهُمْ عِنْدَنا لَمِنَ الْمُصْطَفَيْنَ الْأَخْيار؛ ص/46-47)
@yekaye
☀️ 1) از امام صادق ع از پدراشان از جدشان روایت شده که رسول الله ص فرمودند:
هنگامی که در شب معراج مرا به آسمان بردند و به سدرةالمنتهی (نجم/14) رسیدم، ندا آمد:
ای محمد! تو را در مورد علی ع سفارش به خیر میکنم، که همانا او سرور مسلمانان، و امام تقواپیشگان، و پیشوای سفیدرویانِ نشاندار* در روز قیامت است.
✳️ کلمه «غُرّ» به معنای پیشانی سفید، و کلمه «محجّل» به معنای مچ دست و پا سفید است و تعبیر «غر المحجلین» در خصوص اسبهایی به کار میرود که پیشانی و مچ دست و پایشان سفید است، که در روایات نبوی به نحو استعاری برای برگزیدگان بهشتی به کار رفته و ظاهرا کنایه از نورانیتی است که در پیشانی و دست و پای آنها هویدا میشود، و آنان را در سفیدرویی و نورانیت در میان بهشتیان نشاندار کرده است؛ از این رو، به سفیدرویانِ نشاندار ترجمه شد.
📚الأمالي (للمفيد)، ص173؛
📚 الأمالي (للطوسي)، ص193
قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ):
لَمَّا أُسْرِيَ بِي إِلَى السَّمَاءِ وَ انْتَهَيْتُ إِلَى سِدْرَةِ الْمُنْتَهَى نُودِيتُ يَا مُحَمَّدُ اسْتَوْصِ بِعَلِيٍّ خَيْراً فَإِنَّهُ سَيِّدُ الْمُسْلِمِينَ وَ إِمَامُ الْمُتَّقِينَ وَ قَائِدُ الْغُرِّ الْمُحَجَّلِينَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ.
✅این حدیث نبوی با سندهایی متفاوت در منابع اهل سنت نیز آمده است؛ از جمله
📚با دو سند مستقل در: معرفة الصحابة (لأبي نعيم، م430) ج3، ص1587 ؛
📚مناقب امیرالمومنین علي (لابن المغازلي، م483) ص162 ،
📚 الطيوريات (لصدرالدين الأصبهاني م576) ج3، ص995-996 ؛
فقط در متن آنها به جای عبارت «سفارش به خیر میکنم» آمده: «در مورد علی ع این سه مطلب را به من وحی فرمود که او ...»
@yekaye
☀️2) از ابن عباس روایت شده است که
یکبار رسول الله ص فرمود: روز قیامت بر مردم وقتی خواهد آمد که در آن موقع کسی سواره نخواهد بود مگر ما چهار نفر.
عباس، عموی پیامبر ص از او پرسید؟ پدر و مادرم به فدایت؛ آن چهار نفر چه کسانیاند؟
فرمود: من بر بُراق هستم؛
و برادرم صالح، بر شتری که خداوند به معجزه پدید آورد و قومش آن را پی کردند؛
و عمویم حمزه، شیر خدا و شیر رسولش، بر شتر من: عضباء؛
و برادرم علی بن ابیطالب، بر شتری از شتران بهشتی که پشتی فراخ دارد، و بر او دو ردای سبز از خلعتهای خداوند رحمان است، و بر سرش تاجی از نور، که آن تاج هفتاد ستون دارد و بر هرستونی یاقوت قرمزی میدرخشد که مسیری که پیمودنش سه روز طول میکشد را روشن میسازد؛ و در دستش پرچم حمد است، در حالی که ندا می دهد: «لا اله الا الله، محمد ص رسول الله» و خلایق میپرسند، این کیست: آیا یکی از فرشتگان مقرب است؟ یا پیامبری مُرسَل است، یا از حاملان عرش است؟
پس منادیای از دل عرض ندا میدهد: نه فرشتگان مقرب است؛ ونه پیامبری مُرسَل؛ و نه از حاملان عرش. این علی بن ابیطالب است، وصی پیامبرِ رب العالمین، و امیرمومنان، و پیشوای سفیدرویانِ نشاندار* در جنات نعیم.
✳️ عبارت «سفیدرویانِ نشاندار» در ضمن حدیث قبل توضیح داده شد.
📚الأمالي (للطوسي، م460)، ص259؛
📚 التحصين (لابن طاوس، م664)، ص572
این حدیث نیز در منابع اهل سنت نیز آمده است:
📚الف. با طول و تفصیل بیشتری با دو سند مختلف در تاريخ بغداد (خطیب بغدادی، م463) (تحقیق: بشار) ج12، ص412 و ج15، ص153 (تاريخ بغداد وذيوله؛ طبع العلمية، ج11، ص113-114؛ و ج13، ص123-124)
📚ب. با همین دو سند و متن، همراه با سند و متن سومی در تاريخ دمشق (لابن عساكر، م571) ج42، ص326-328
📚ج. سه مورد فوق، همراه با روایتی از انس، که فقط فراز مربوط به حضرت علی ع را دارد ؛ و روایتی از عمر که بر همراهی امیرالمومنین ع با پیامبر در وارد شدن بر بهشت تاکید میکند ؛ در: مختصر تاريخ دمشق، ج17، ص381-383
@yekaye
☀️3) از ابن عباس روایت شده است که پیامبر اکرم ص فرمودند:
کسی که وارد بازار شود و تحفهای بخرد و برای خانوادهاش ببرد، همانند کسی است که صدقهای را برای نیازمندان میبرد؛
و سزاوار است که [هدیه دادن را] ابتدا از دختران آغاز کند، که
همانا کسی که دختربچهای را شاد کند همانند کسی است که برده مومنی از فرزندان حضرت اسماعیل را در راه خدا آزاد کرده باشد؛
و کسی که موجب چشمروشنی پسربچهای شود همانند کسی است که از خشیت خداوند گریه کند؛
و کسی که از خشیت خداوند بگرید خداوند او را در بهشتهای پرنعمت وارد سازد.
📚الأمالي( للصدوق)، ص577
@yekaye
☀️4) یونس بن طبیان و مفضل و ابیسلمه و حسین بن ثویر روایت کردهاند:
ما نزد امام صادق ع بودیم که فرمود: گنجینههای زمین و کلیدهایش نزد ماست و اگر بخواهم با یکی از پاهایم اشاره کنم که آنچه از طلا داری بیرون بریز، چنین خواهد کرد.
سپس با یکی از پاهایش اشاره کرد و خطی روی زمین کشید و زمین شکاف برداشت و سپس با دست اشاره کرد و تکه طلایی به اندازه یک وجب بیرون افتاد. آن را برداشت و فرمود: خوب و هوشیار نگاه کنید که شک نکنید؛ سپس فرمود به زمین بنگرید؛ و بناگاه تکههای فراوانی روی زمین افتاده بود که روی همدیگر ریخته شده و میدرخشیدند.
برخی از ما گفتند: فدایتان شویم. اینها به شما داده شده است در حالی که شیعیان شما نیازمندند؟!
فرمود: همانا خداوند بین ما و شیعیانمان در دنیا و آخرت جمع خواهد کرد و آنها را وارد بهشتهای نعیم [= سراسر نعمت] میکند، و دشمنمان را وارد حجیم [= آتش فرزوان].
📚بصائر الدرجات، ج۱، ص۳۷۴؛
📚الكافي، ج۱، ص۴۷۴؛
📚الإختصاص (للمفید)، ص269؛
📚دلائل الإمامة، ص288-289
@yekaye
هدایت شده از یک آیه در روز
.
1️⃣ «فی جَنَّاتِ النَّعیمِ»
با توجه به اینکه «جنات النعیم» محل مقربین است؛ پس بالاترین مرتبههای بهشتهاست. اما واقعا «جنات نعیم» چیست؟
🍃الف. بهشتهایی که در آن جز تنعم خالص نیست. (تفسير الصافي، ج۵، ص۲۱۳) در واقع، این اضافه شدن «نعیم» به بهشتها نشان میدهد که در این بهشتها فقط نعمت است و خبری از نقمت نیست. (المیزان، ج۱۹، ص۳۸۱ ) برخلاف باغهای دنیوی که بالاخره زحمت و مشقتی در آنها هست (مجمعالبیان، ج۱۰، ص۵۰۹)
🍃ب. مقصود «نعمتهای بهشتها»ست و این معکوس کردنش برای نشان دادن کثرت و مبالغه در این نعمتهاست (تفسير الصافي، ج۴، ص۱۴۰)
🍃ج. هرگاه «نعیم» در قرآن کریم به صورت مطلق بیاید مقصود نعمت ولایت است، چنانکه آیات «فَأُولئِكَ مَعَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ ...» (نساء/69) و «وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي» (مائده/3) بر آن دلالت دارد، زیرا حقیقت نعمت، همان ولایت است، یعنی اینکه خداوند قائم به امر بندهاش شود (المیزان، ج17، ص136 )؛ که تحت ولایت خدا قرار گرفتن، با پیروی از ولایت پیامبر ص و ائمه ع حاصل میگردد، از آن جهت که مسیری است برای دریافت تمامی نعمتها؛ و نیز راه استفاده صحیح از نعمتها، که این استفاده صحیح است که موجب میشود نعمت واقعا برای انسان نعمت شود، نه نقمت. (المیزان، ج۲۰، ص۳۵۴ )؛
پس بهشتهای نعیم، بهشتهایی است که در اثر پیروی از ولایت پیامبر ص و اهل بیت ع به دست میآید (حدیث۴) و این مضمون این آیات که این جنات نعیم محل مقربانی است که اهل ولایت الله هستند کاملا تناسب دارد (المیزان، ج19، ص121 )
🍃د. ...
@yekaye
هدایت شده از یک آیه در روز
.
3️⃣ «وَ السَّابِقُونَ السَّابِقُونَ؛ أُولئِكَ الْمُقَرَّبُون؛ فی جَنَّاتِ النَّعیمِ»
سبقتگیرندگان، مقربان الهیاند در بهشتهای پرنعمت.
نفرمود: «سیدخلون جنات النعیم: در بهشتهای پرنعمت وارد خواهند شد»؛ بلکه جمله اسمیه آورد که دلالت بر ثبوت و وقوع آن در حال دارد: در آن هستند.
چرا؟
🍃الف. بقدری این مساله قطعی است که به این صورت تعبیر کرد.
🍃ب. آخرت به دنیا احاطه دارد؛ و اگر کسی چشم باطنبین و آخرتبین داشته باشد، میبیند که آنان هماینک در بهشتهای پرنعمت خداوند غوطهورند.
موید این برداشت، حدیث4 است که در حالی که سوال کننده از اینکه شیعیان واقعی این اندازه در رنج و زحمتاند ابراز تعجب میکند، امام ع در پاسخ نمیفرماید که آنان فقط در بهشت همراه ما و در جنات نعیم خواهند بود، بلکه میفرماید در دنیا و در آخرت چنیناند.
📝تاملی با خویش
آیا اگر کسی به قرب خدا رسیده باشد؛ و به تعبیر دقیقتر خداوند او را در قرب خود پذیرفته باشد، نعمتی بالاتر از این برایش تصور دارد، که سوال شود که آیا اینان در قیامت به این نعمت عظیم میرسند یا در آخرت؟
🍃ج. ...
@yekaye