. 3⃣ «فَمَنْ كَفَرَ فَعَلَيْهِ كُفْرُهُ» کسی که کفر بورزد این تنها و تنها علیه خودش خواهد بود و ضربهاى به خدا نمىزند. 📚(تفسير نور، ج7، ص507) 💠نکته تخصصی #انسان‌شناسی خداوند ربوبیت انسان را برعهده دارد؛ پس هر کمالی که انسان بدان دست می‌یابد، به عنایت و افاضه خداوند است. 🔺کسی که این ربوبیت را به رسمیت می‌شناسد و بدان ایمان می‌آورد خود را در مسیری که خداوند معین کرده قرار می‌دهد؛ و از این رو اگر احیانا عمل خلافی هم از او سر بزند، چون در مجموع در مسیر حق است، این خلاف، حداکثر درنگی در کار او پیش می‌آورد؛ اما ضربه کاری به او نمی‌زند. 🔻اما کسی که به ربوبیت خداوند کفر بورزد، واقعیت را – که او تحت ربوبیت خدا عمل می‌کند - تغییر نداده است، بلکه فقط دچار توهم شده، و به خاطر این توهم، خود را از امدادهای غیبی بی‌بهره می‌بیند و بدانها در زندگی روی نمی‌آورد؛ و عملا خود را از مزایای ایمان آوردن برای طی مسیر رشد و کمال محروم می‌کند. ✳️بحثی درباره #علم_دینی این نکته در ساحت علوم انسانی هم رخ می‌نماید. دانشمندی که انسان را تحت ربوبیت خداوند نبیند، عملا قسمت عظیمی از واقعیت را سانسور کرده و در حقیقت فقط خودش را از برخی از اطلاعات صحیح و مهم که بدون آنها هیچ تحلیلی به ثمر نمی‌رسد محروم کرده است. @yekaye

. 5⃣ «أَ رَأَيْتُمْ «أَرُوني ما ذا خَلَقُوا مِنَ الْأَرْضِ أَمْ لَهُمْ شِرْكٌ فِي السَّماواتِ أَمْ آتَيْناهُمْ كِتاباً فَهُمْ عَلی بَيِّنَةٍ مِنْهُ» برای هر مطلبی دو گونه دلیل می توان آورد: 🔹یا بر اساس عقل و تجربه و استنباط از متن آفرینش؛ 🔸یا بر اساس وحی و استنباط از کتاب آسمانی. در حقیقت، عقل و نقل، در کنار هم هستند، نه در مقابل هم؛ و هم دلیل عقلی و هم دلیل نقلی، دلیل مورد قبول دین می باشد. 📝 نکته #معرفت_شناسی (درباره #علم_دینی ) از برداشت های نادرست درباره «علم دینی» آن است که علمی است که صرفا متکی بر منابع نقلی باشد‼️ در حالی که اگر ضابطه علم دینی بودن، هر علمی باشد که مورد قبول دین است و از منابع مورد قبول دین استفاده کند، هم مسائل تجربی و عقلی، و هم مطالب کتب آسمانی، مورد قبول دین است؛ و علمی که از آنها به دست آید علم دینی خواهد بود. 📚جوادی آملی، منزلت عقل در هندسه معرفت دینی، ص50-62 @yekaye

. 4⃣ «وَ آيَةٌ لَهُمُ الْأَرْضُ الْمَيْتَةُ أَحْيَيْناها وَ أَخْرَجْنا مِنْها حَبًّا فَمِنْهُ يَأْكُلُونَ» 🔹آیا زمین واقعا آن گونه که ما تصور می‌کنیم موجودی بی‌جان است یا خداوند در او هم حیات جاری کرده است؟ 🔹آیا اینکه دانه از دل زمین می‌روید تنها و تنها به عنصر حیات در دانه اشاره دارد؛ یا باید حیاتی هم در زمین باشد که بتواند به دانه در رویاندنش امداد رساند؟ 🔹واقعا مرز موجود زنده و غیرزنده چیست؟ 🔹ضمنا آیا پاسخ این سوال، پاسخی عقلی و فلسفی باید باشد یا پاسخی حسی و تجربی محض؟ 🔺و اگر پاسخی عقلی و فلسفی است، آیا چنین نیست که رشته زیست‌شناسی، علی‌رغم ظاهر تجربی‌اش، بشدت از پیش‌فرض‌های فلسفی خاصی تغذیه می‌کند؟! #علم_دینی @yekaye

. 5⃣ «وَ آيَةٌ لَهُمُ الْأَرْضُ الْمَيْتَةُ أَحْيَيْناها وَ أَخْرَجْنا مِنْها حَبًّا فَمِنْهُ يَأْكُلُونَ» در این آیه و آیات بعد، برخی از امور عالم را برمی‌شمرد و نام آیه بر آنها می‌نهد. 💠نکته تخصصی #معرفت‌شناسی : نگاه آیه‌بین #آیه ، یعنی علامت و نشانه، و علامت و نشانه بودن یک چیز، وصفی است که از نسبت او با امری دیگر درمی‌آید. ⬅️ نمونه ساده آن علائم رانندگی است: اگر کسی با تخصص‌های مختلف فیزیک و شیمی به شناساییِ یک تابلوئی راهنمایی و رانندگی بپردازد، نکات متعددی درباره جنس آهن آن، طول موج‌های رنگ‌های آن، مقاومت آن در سرما و گرما، و ... می‌تواند بفهمد، اما اینها هیچیک نکته‌ای درباره علامت و نشانه بودن آن نمی‌گوید. اگرچه سازنده یک تابلوی رانندگی، در ساخت آن به بسیاری از این امور توجه دارد، اما این تابلو بدین جهت ساخته و نصب نشده است که افراد خود آن را بررسی کنند؛ بلکه ساخته شده تا علامت و نشانه‌ای باشد برای فهماندن مطالبی به رانندگان درباره وضعیت مسیری که می‌خواهند بپیمایند. ⬆️ خداوند همه جهان را آیه آفریده است و در آیات پیش رو، از زمین و دانه‌ای که می‌روید و باغها و رودهایی که در آن جاری است تا زوجیت اشیاء و شب و روز و ماه و خورشید و کشتی‌ای که در دریا روان است و اینها را به عنوان آیه به رخ ما می‌کشد؛ اینها هم آیات قرآن‌اند هم آیات خلقت، اما ما چه اندازه اینها را به عنوان «آیه» می‌بینیم و از نشانه‌ها به آنچه نشانه‌ها می‌خواهند ما را بدان رهنمون سازند، رهنمون می‌شویم؟ 📝 #علم_دینی و #نگاه_آیه‌ای قبلا اشاره شد که یکی از نقطه‌ضعف‌های مدرن علم جدید این است که به بهانه روش تجربی، می‌کوشد نگاه آیه‌ای به عالَم و آدم را به محاق بَرَد، بلکه علمی بودن چنان نگاهی را انکار کند. 🔖(بویژه در جلسه 229، تدبرهای 3 و 4: http://yekaye.ir/al-baqarah-002-039/ ) اسف‌بارتر این است که این ادبیات غلط در جامعه متدینان هم شیوع پیدا کرده و کلمه #علم را معادل #علم_تجربی ، آن هم علمی که روش صرفا حسی دارد و هیچ توجهی به مبدا و معاد ندارد و نگاه آیه‌ای به عالَم را خرافات می‌شمرد، قلمداد می‌کنند❗️ بهانه‌شان هم این است که "ما کلمه «علم» را معادل «science» به کار می‌گیریم؛ و کلمه «science» در ادبیات غربی به معنای «علم صرفاً تجربی» است"❗️ غافل از اینکه کاربرد همین کلمه «science» در فرهنگ غربی در این معنای مبتذل، تنها در یک قرن اخیر و به خاطر غلیه رویکردهای پوزیتیوستی و مادی‌گرایانه در ساحت علم، به چنین انحرافی مبتلا شده و تا پیش از آن، «science» (و بویژه ریشه اصلی لاتینی آن: scientia) برای رشته‌های الهیات هم تعبیر به کار می‌رفت (سید حسین نصر، معرفت و معنویت)؛ اما چه کنیم که غرب‌زدگی و اصرار به همراهی با غربیان، مجال دیدن حقیقت را از بسیاری از مدعیان تفکر دینی هم سلب کرده است‼️ اهمیت تزریق نگاه آیه‌ای به امور بقدری است که برخی از بزرگان – مانند آیت الله جوادی آملی – یکی از مهمترین گام‌ها در تحقق علم دینی را همین نکته می‌دانند؛ یعنی هر چیزی را در پیوند با مبدا و معاد دیدن 📚(منزلت عقل در هندسه معرفت دینی، جوادی آملی، ص135-137) ✳️ تبصره نقد فروکاستن #علم به #علم_تجربی به معنای انکار ارزشمندی #روش_تجربی نیست؛ بلکه به معنای مخالفت با انحصار روش علم به روش تجربی است. @yekaye

. 6⃣ «اللَّيْلُ نَسْلَخُ مِنْهُ النَّهارَ» پيدايش شب و روز تصادفى نيست، كار خداست (تفسير نور، ج9، ص542) 💠نکته‌ای در #علم_دینی چنانکه قبلا بارها اشاره شد، دینی بودن علم، صرفا به این نیست که محتوای مطلب از متون دینی برآمده باشد؛ بلکه یکی از ابعاد مهم برای دینی شدن علم و معرفت آن است که هر پدیده‌ای در نسبت با خداوند ملاحظه شود؛ و این منطقی است که قرآن کریم بارها و بارها به ما می‌آموزد: از منظر یک موحد، ⛔️این گونه نیست که: روز از دل شب برکنده شود 💢بلکه این گونه است که: خداوند روز را از دل شب برمی‌کند. @yekaye