کانون اندیشه جوان
🔶 یکی از عواملی که مانع دسترسی همگان به #اطلاعات شده #مصلحت اندیشی های کاذب است؛ البته از مصلحت اندیشی های صادق و روشمند دفاع می کنیم هیچ جامعه ای بدون توجه به مصلحت نمیتواند به تعالی و ترقی برسد؛ به ویژه جامعه ما که جامعه ای دینی و حقیقت گراست و می خواهد حقایق و فضایلی را در جامعه بشری طرح کند؛ اما این جامعه نیز ممکن است دچار مصلحت اندیشی های کاذب شود. ایــن مصلحت اندیشی ها هم انواع و اقسام دارد گاهی فقط به نام مصلحت است، اما منافع گروهی و جمعی در پس آن نهفته است این خطری است که همه جوامع را تهدید می کند.
🔷 معمولاً «#مصلحت_برای_جامعه» با «#مصلحت_جامعه» خلط می شود. مصلحت برای جامعه مصلحت عده ای است که به نام جامعه رقم می خورد و مصلحت جامعه مصلحت کل جامعه است؛ البته ممکن است واقعاً هم نیت منفعت جویی در کار نباشد، اما روشمند نباشد؛ یعنی مصلحت را با انجام تحقیقات و مطالعات روشمند، مشخص و ارائه نکنیم و برخورد سلیقه ای بکنیم؛ حتی از روی ناآگاهی به هر حال عوامل بسیاری در این زمینه مطرح هستند که به حساسیت های جامعه بلوغ نیافتگی گروه های سیاسی و حتى اصحاب نقد و.... بر می گردد همواره باید به روشمند بودن تشخیص مصلحت کلان و انطباق و سازگاری آن با یک سری قواعد و اصول روش شناختی و حتی محتوایی تعریف شده هوشیار و مراقب بود و باید به این سؤال پاسخ داد که آیا مصلحت به دست آمده مربوط به سطح کلان و عام نظام است یا مصلحت اشخاص و گروه ها یا رده ها و سطوح پایین تری که به نام مصلحت کلان نظام، طرح و القا می شود؟
🔻 برخی متفکران غربی مانند #کاسینلی ایده تضاد میان منافع عمومی و شخصی را با اخلاق دموکراتیک سازگار نمی دانند عموماً تصور میشود مصالح فردی و جمعی الزاماً در یک بستر سیر می کنند و مصلحت فرد چیزی جز مصلحت جزء کوچک جمع نیست و مصلحت جمع عبارت است از کنار هم گذاری مصلحت فرد (الف) با مصلحت فرد (ب) و مصلحت فرد (ج) و...
🔺در پاسخ به این تفکر باید بیان داشت که اسلام تفکیک این چنینی درباره مصالح فردی و جمعی را نمی پسندد و در وهله نخست از هم افقی این دو صحبت میکند و برای نمونه در سیاست کیفری اسلام تأمین ،خیر سعادت مصلحت و منفعت مردم و اشخاص تک تک افراد همزمان با هم مورد توجه قرار گرفته است و در وهله دوم در صورت تقابل مصالح فردی و جمعی با طرح مصلحت سومی به نام «مصلحت حقیقی» متمایل به سمت مصالح جمعی می شود.
🟨 در جهت مصلحت عمومی سیاست وسیله ای است برای تأمین نوعی نظم اجتماعی و نوعی همگونگی کلیه افراد در اجتماع سیاست های مصلحت آمیز برای اینکه بتوانند به قله نظم و امنیت اجتماعی رهنمون، شوند باید با راه میانبری به نام وحدت و انضباط اجتماعی آشنا شوند؛ تا بهتر سریع تر و پایدارتر به این مهم نائل گردند گاه اشکال گرفته میشود که در ایده تقدم مصالح جمعی بر مصالح فردی در حقیقت مصالح فردی قربانی میگردد و حقوق افراد لطمه می بیند و حتی در نگاهی فراتر، مفهوم عدالت به مسلخ فراموشی فرستاده میشود در پاسخ می گوییم در دیدی کلی به اذعان بسیاری از متفکران حتی غیر مسلمانان خیر و صلاح فرد، همان خیر و صلاح جامعه است.
🟧 از سوی دیگر تقدم مصالح جمعی بر مصالح فردی به منزله نفی و زیر سؤال بردن یکی و اثبات دیگری نیست بلکه این عنوان صرفاً بیان کننده مقام اولویت دهی است. به بیان دیگر در صورت تعارض مصلحت فرد با مصلحت جامعه آنچه اولویت دارد مصالح جمع و نظام است مصالح گروهی و جناحی تشکیل یافته مصالح افراد محدودی از یک جامعه است و عقلا تقدم مصالح عموم جامعه (اکثریت) بر مصالح گروه ها و جناح ها (اقلیت) ارجحیت دارد.
🟥 از جمله تبادرات ذهنی اصلی در خصوص واژه سیاست تدبیر و مصلحت کردن است. این برداشت در اندیشه اسلامی با مراعات شنون امت در داخل و خارج طبق شریعت تکمیل می شود؛ در واقع میتوان حلقه واصـل بـیـن حکومت و سیاست را مصلحت خواند و بر کارایی آن به منظور همخوانی الگوهای مدیریت سیاسی تأکید کرد.
💢 در این باره دو فرایند «,مشروعیت بخشی» و «مردم محوری» بیش از همه جلوه گر میشوند در حکومت اسلامی جایگاه افراد و گروه ها و جریان های مختلف مشخص است و در آن محو نمیگردند بلکه در کنار آن می ایستند و به آن کمک میکنند و برای بقا و منافع آن عمل میکنند؛ همچنان که حکومت نیز برای بقای مصالح افراد، گروه ها و جریان ها در تلاش است.
📖کتاب #حقیقت_و_مصلحت به قلم #محمد_حسن_شاهنگی
#مردم
#مسئله
#جامعه
#حکمرانی
#مصلحت
#کاسینلی
📌@canoon_org