🔷مصلحت، مبنا و منشا صدور #احکام_حکومتی است. گستره مصلحت هایی که مبنای صدور احکام حکومتی است، به منطقه مباحات محدود نیست؛ بلکه حاکم می تواند در قلمرو #قانون، به منظور پاسداری از اسلام، نظام اسلامی و بالندگی جامعه اسلامی و عزت مسلمانان، #مصلحت را در نظر گیرد و بر اساس آنها احکام #حکومتی را صادر کند.
🔶مطابق با نظر #امام_خمینی(ره)، فقیه عادل، دارای همه اختیاراتی است که پیامبر و ائمه در امور حکومتی و #سیاسی دارا بوده اند و فرق گذاشتن بین این دو عقلانی نیست؛ زیرا حاکم، #احکام شریعت و حدود الهی را اجرا می کند. بنابراین، رهبری حکومت اسلامی قاطعانه باید در پی تحقق مصلحت های #جامعه_اسلامی باشد و اگر نیاز دانست میتواند مهمترین احکام شرع-مانند حج را-به دلیل مراعات مصلحتها به طور موقت تعطیل کند.
💢امام، مخاطبین احکام حکومتی مصلحتی را عموم مسلمین معرفی می کرد: #مسلمانان در احکام حکومتی باید از حاکم #جامع_الشرایط اسلامی تبعیت کنند ولی در احکام اولیه، تابع مراجع خویش هستند؛ به همین دلیل، پیروی سایر #فقها از حاکم اسلامی نیز واجب و لازم است.
📖کتاب #حقیقت_و_مصلحت به قلم #محمدحسن_شاهنگی
#اسلام
#احکام
📌@canoon_org
🔶مصلحت در لغت عبارت است از کار نیک، سود، فایده، بهره و خیر. این مفهوم از ماده #صلاح بوده و مطابق با برخی آرا مصدر است؛ به معنای «صلاح دیدن» و مطابق با برخی دیگر از آراء اسم مصدر است که جمع آن، مصالح خواهد بود. #فخرالدین_رازی در #مفاتیح_الغیب این واژه را در «جلب منفعت و دفع ضرر» می داند.
🔷برخی دیگر از زبان شناسان، برابر واژه #مصلحت، کلمه «شایستگی» را می نهند. در کتاب #المنجد نیز مصلحت هر آنچه انسان انجام می دهد، از اعمالی که باعث نفع خود یا نفع قومش می شود، معرفی شده است. اهل لغت برای مصلحت برابرهای زیادی را عنوان نموده اند که «صوابدید» و «خیراندیشی» مهمترین آنهاست.
💢مصلحت را می توان در دو مجرا مطرح نمود؛ اول به معنی ضرورت حفظ #نظام و حاکمیت #اسلام که امری ضروری است و فقها معمولا آن را یک قاعده و اصل حاکم بر احکام دیگر و حتی مقدم بر احکام اولیه تلقی نموده اند و دوم به معنی رعایت صلاح عمومی و عبور از تنگناها به هنگام دشوار بودن اجرای #احکام اولیه و نجات از بن بست ها که در صورت تحقق شرایط لازم، ذیل #احکام_حکومتی بروز می یابد.
📖کتاب #حقیقت_و_مصلحت به قلم #محمدحسن_شاهنگی
#آموزش_مفاهیم
📌@canoon_org
کانون اندیشه جوان
🔶 یکی از عواملی که مانع دسترسی همگان به #اطلاعات شده #مصلحت اندیشی های کاذب است؛ البته از مصلحت اندیشی های صادق و روشمند دفاع می کنیم هیچ جامعه ای بدون توجه به مصلحت نمیتواند به تعالی و ترقی برسد؛ به ویژه جامعه ما که جامعه ای دینی و حقیقت گراست و می خواهد حقایق و فضایلی را در جامعه بشری طرح کند؛ اما این جامعه نیز ممکن است دچار مصلحت اندیشی های کاذب شود. ایــن مصلحت اندیشی ها هم انواع و اقسام دارد گاهی فقط به نام مصلحت است، اما منافع گروهی و جمعی در پس آن نهفته است این خطری است که همه جوامع را تهدید می کند.
🔷 معمولاً «#مصلحت_برای_جامعه» با «#مصلحت_جامعه» خلط می شود. مصلحت برای جامعه مصلحت عده ای است که به نام جامعه رقم می خورد و مصلحت جامعه مصلحت کل جامعه است؛ البته ممکن است واقعاً هم نیت منفعت جویی در کار نباشد، اما روشمند نباشد؛ یعنی مصلحت را با انجام تحقیقات و مطالعات روشمند، مشخص و ارائه نکنیم و برخورد سلیقه ای بکنیم؛ حتی از روی ناآگاهی به هر حال عوامل بسیاری در این زمینه مطرح هستند که به حساسیت های جامعه بلوغ نیافتگی گروه های سیاسی و حتى اصحاب نقد و.... بر می گردد همواره باید به روشمند بودن تشخیص مصلحت کلان و انطباق و سازگاری آن با یک سری قواعد و اصول روش شناختی و حتی محتوایی تعریف شده هوشیار و مراقب بود و باید به این سؤال پاسخ داد که آیا مصلحت به دست آمده مربوط به سطح کلان و عام نظام است یا مصلحت اشخاص و گروه ها یا رده ها و سطوح پایین تری که به نام مصلحت کلان نظام، طرح و القا می شود؟
🔻 برخی متفکران غربی مانند #کاسینلی ایده تضاد میان منافع عمومی و شخصی را با اخلاق دموکراتیک سازگار نمی دانند عموماً تصور میشود مصالح فردی و جمعی الزاماً در یک بستر سیر می کنند و مصلحت فرد چیزی جز مصلحت جزء کوچک جمع نیست و مصلحت جمع عبارت است از کنار هم گذاری مصلحت فرد (الف) با مصلحت فرد (ب) و مصلحت فرد (ج) و...
🔺در پاسخ به این تفکر باید بیان داشت که اسلام تفکیک این چنینی درباره مصالح فردی و جمعی را نمی پسندد و در وهله نخست از هم افقی این دو صحبت میکند و برای نمونه در سیاست کیفری اسلام تأمین ،خیر سعادت مصلحت و منفعت مردم و اشخاص تک تک افراد همزمان با هم مورد توجه قرار گرفته است و در وهله دوم در صورت تقابل مصالح فردی و جمعی با طرح مصلحت سومی به نام «مصلحت حقیقی» متمایل به سمت مصالح جمعی می شود.
🟨 در جهت مصلحت عمومی سیاست وسیله ای است برای تأمین نوعی نظم اجتماعی و نوعی همگونگی کلیه افراد در اجتماع سیاست های مصلحت آمیز برای اینکه بتوانند به قله نظم و امنیت اجتماعی رهنمون، شوند باید با راه میانبری به نام وحدت و انضباط اجتماعی آشنا شوند؛ تا بهتر سریع تر و پایدارتر به این مهم نائل گردند گاه اشکال گرفته میشود که در ایده تقدم مصالح جمعی بر مصالح فردی در حقیقت مصالح فردی قربانی میگردد و حقوق افراد لطمه می بیند و حتی در نگاهی فراتر، مفهوم عدالت به مسلخ فراموشی فرستاده میشود در پاسخ می گوییم در دیدی کلی به اذعان بسیاری از متفکران حتی غیر مسلمانان خیر و صلاح فرد، همان خیر و صلاح جامعه است.
🟧 از سوی دیگر تقدم مصالح جمعی بر مصالح فردی به منزله نفی و زیر سؤال بردن یکی و اثبات دیگری نیست بلکه این عنوان صرفاً بیان کننده مقام اولویت دهی است. به بیان دیگر در صورت تعارض مصلحت فرد با مصلحت جامعه آنچه اولویت دارد مصالح جمع و نظام است مصالح گروهی و جناحی تشکیل یافته مصالح افراد محدودی از یک جامعه است و عقلا تقدم مصالح عموم جامعه (اکثریت) بر مصالح گروه ها و جناح ها (اقلیت) ارجحیت دارد.
🟥 از جمله تبادرات ذهنی اصلی در خصوص واژه سیاست تدبیر و مصلحت کردن است. این برداشت در اندیشه اسلامی با مراعات شنون امت در داخل و خارج طبق شریعت تکمیل می شود؛ در واقع میتوان حلقه واصـل بـیـن حکومت و سیاست را مصلحت خواند و بر کارایی آن به منظور همخوانی الگوهای مدیریت سیاسی تأکید کرد.
💢 در این باره دو فرایند «,مشروعیت بخشی» و «مردم محوری» بیش از همه جلوه گر میشوند در حکومت اسلامی جایگاه افراد و گروه ها و جریان های مختلف مشخص است و در آن محو نمیگردند بلکه در کنار آن می ایستند و به آن کمک میکنند و برای بقا و منافع آن عمل میکنند؛ همچنان که حکومت نیز برای بقای مصالح افراد، گروه ها و جریان ها در تلاش است.
📖کتاب #حقیقت_و_مصلحت به قلم #محمد_حسن_شاهنگی
#مردم
#مسئله
#جامعه
#حکمرانی
#مصلحت
#کاسینلی
📌@canoon_org
کانون اندیشه جوان
🔶 در نظام سیاسی #اسلام، از جمله در #جمهوری_اسلامی_ایران اخلاق با سیاست در هم تنیده است؛ چون سیاست همراه با اخلاق اگر در مسیر قانون عقل و #شرع باشد، سرچشمه تمام ملکات حسنه خواهد بود، اگر خارج از میزان قانون عقل و شرع باشد، سرمنشا تمام بدیها خواهد بود.
🔷 مباحث کتاب #اخلاق_سیاست_ورزی با روش توصیفی و تحلیلی در دو بخش ساماندهی شده است؛ بخش اول با عنوان "تبیین مفاهیم و مبانی نظری اخلاق و سیاستورزی در اسلام"، به مباحث زیر اختصاص پیدا کرده است: فصل اول که به تبیین مفاهیم میپردازد، مفاهیم اخلاق، سیاست و سیاستورزی را بررسی میکند. فصل دوم شامل چیستی اخلاق و قلمروی آن در اسلام میشود. فصل سوم نیز به بحث از امکان یا امتناع اخلاق در سیاستورزی از نظر اسلام اختصاص مییابد. نهایتاً فصل چهارم به نسبت اخلاق و سیاستورزی در اسلام خواهد پرداخت.
💢 نویسنده سعی کرده در بخش دوم جایگاه و نقش اخلاق و #سیاست_ورزی در جمهوری اسلامی را با ارائه سه فصل به سرانجام برساند؛ بنابراین در فصل اول به سنجش اخلاق و سیاستورزی در جمهوری اسلامی ایران با شاخصههای اخلاق اسلامی پرداخته و فصل دوم را به مطالعه موردی لوازم سیاستورزی با اخلاق اسلامی (جایگاه اخلاق در اندیشه و رفتار سیاستورزان جمهوری اسلامی ایران و انطباق ملاکها و معیارهای اساسی اصول و ارزشهای اخلاقی در سیاستورزی با مفاهیمی مانند #تقیه، #مصلحت و #تغافل و ...) اختصاص داده و نهایتاً فصل سوم را با عنوان بایستههای اخلاقی در سیاستورزی (آسیبشناسی، راهکارها و توصیههای اسلامی یا بایستههای اخلاقی در سیاستورزی) به پایان برده است.
📖 کتاب حاضر به قلم #رضا_عیسینیا و به همت انتشارات کانون اندیشه جوان منتشر شده است.
#معرفی_کتاب
📌@canoon_org