eitaa logo
پژوهش های اصولی
281 دنبال‌کننده
1.2هزار عکس
692 ویدیو
118 فایل
﷽ 📌نکات اخلاقی واعتقادی 📌تحلیل های سیاسی وبصیرت افزا در راستای آشنایی با مقتضیات زمان 📌آرشیوی از اهم علوم مقدماتی اجتهاد 📌آموزش اصول وفنون پژوهش از طریق ارائه سلسله مباحث علمی از اینکه بدلیل مشغله، توفیق پاسخگویی ندارم، عذر خواهم @HosseinMehrali
مشاهده در ایتا
دانلود
5 🖋دلیل 5: استدلال به ادله وجوب امر به معروف و نهی از منکر. ✅ تقریب استدلال: هر گاه سیره ای بر فعل یا ترک چیزی مستقر باشد و معصوم علیه السلام، با آن مخالفت نکند، امضای شارع حکیم، کشف می شود، زیرا در غیر این صورت، معصوم علیه السلام، از ادای فریضه امر به معروف و نهی از منکر ، تخلف نموده است، در حالی که این کار، خلاف فرض عصمت او است. ✅ نقد و بررسی: 🔅 اولا: وجوب امر به معروف و نهی از منکر، شرایط متعددی دارد که برخی از آن ها، در این جا وجود ندارد. مانند شروط زیر: 🔹 1. تنجز تکلیف: در این گونه موارد، معمولا، تکلیف منجز نیست، زیرا عاملین به سیره عقلائیه، معمولا غافل از مخالفت شارع با آن هستند. 🔹 2. احتمال تاثیر: این شرط، در مواردی که عاملین سیره عقلائیه، غیر مومنین هستند، وجود ندارد، زیرا غیر مومنین، به نهی از منکر معصوم علیه السلام، توجهی نخواهند کرد. 🔅 ثانیا: اساسا سکوت معصوم علیه السلام، کاشفیت از امضاء ندارد، زیرا چه بسا، به دلیل وجود مصلحت یا مفسده اهم، سکوت لازم یا راجح بوده است. ادامه دارد... @Hoseinmehrali
6 🖋دلیل 6: استدلال به ادله وجوب دفع منکر. 🔸 تفاوت دفع منکر و رفع آن: تفاوت این دو، با دقت در تعریف آن ها، مشخص می شود. 🔹تعریف دفع منکر: مراد از دفع منکر آن است که با قول یا عمل، قبل از آن که منکر یا مقدمات آن، ارتکاب شود، مانعیت برای آن، ایجاد شود. 🔹 تعریف رفع منکر: مراد از رفع منکر آن است که بعد از ارتکاب منکر، از ادامه آن، جلوگیری شود. 🔅 تقریب استدلال: دفع منکر نیز مانند رفع آن، واجب است، بنابراین، هر گاه معصوم علیه السلام، از طرق عادی یا غیبی، بداند که سیره عقلائیه در آینده، بر امری مستقر خواهد شد، ولی با این حال، آن را پیشاپیش، با قول یا فعل، دفع نکرده باشد، پس حتما آن را امضا نموده است، زیرا معصوم علیه السلام، هرگز ترک واجب نمی کند. ✅ نتیجه آن است که از عدم ردع معصوم علیه السلام، امضاء و حجیت سیره، کشف خواهد شد. 🔆 نقد و بررسی: اولا: هیچ دلیلی بر وجوب دفع منکر وجود ندارد. ثانیا: بر فرض آن که ادله وجوب نهی از منکر را عام بدانیم، به گونه ای که شامل دفع منکر هم باشد، باز هم فایده ای ندارد، زیرا در مقام بررسی استدلال به ادله وجوب نهی از منکر، اشکالات متعددی ذکر شد، که در این جا نیز، وارد است. ادامه دارد... @Hoseinmehrali
7 🖋دلیل 7: وجوب ارشاد جاهل 🔹 تقریب استدلال: ارشاد جاهل، بر هر مکلفی به حکم آیات کریمه و احادیث شریفه و عقل عملی، واجب است. 🔅 نتیجه آن است که اگر معصوم علیه السلام (که بر او نیز این تکلیف وجوبی ثابت است)، از سیره ای ردع نکرد، امضای آن و حجیت آن ثابت است. 🔆 نقد و بررسی: بر فرض پذیرش وجوب ارشاد جاهل بر معصوم علیه السلام، به هیچ وجه نمی توان از عدم ردع، امضای آن را استکشاف نمود، زیرا احتمالات ذیل، وجود دارد: ✅ 1. رعایت واجب مزاحم اهم یا مساوی. ✅ 2. رعایت عنوان ثانوی. ✅ 3. رعایت مصلحت تدریجی بودن بیان احکام. ادامه دارد... @Hoseinmehrali
8 🖋دلیل 8: وجوب تبلیغ شریعت 🔹 تقریب استدلال: تبلیغ شریعت و رساندن آن به نسل های بعدی، بر هر معصوم علیه السلام ، واجب است، و اساسا یکی از شئون امامت است، لذا اگر حتی از طرق غیر عادی و علم غیب، بداند که در آینده، سیره عقلائیه، بر چیزی که مخالف با شریعت است، مستقر خواهد شد، بر او واجب است که آن را بیان کند و این بیان را از طرق متعارف، به آن ها برساند. 🔅 نتیجه آن است که اگر معصوم علیه السلام، از سیره ای ردع نکرد، امضای آن و حجیت آن ثابت است. 🔆 نقد و بررسی: بر فرض پذیرش وجوب تبلیغ شریعت به همان گونه ای که ادعا شد بر معصوم علیه السلام، به هیچ وجه نمی توان از عدم ردع، امضای آن را استکشاف نمود، زیرا احتمالات ذیل، وجود دارد: ✅ 1. رعایت واجب مزاحم اهم یا مساوی. ✅ 2. رعایت عنوان ثانوی. ✅ 3. رعایت مصلحت تدریجی بودن بیان احکام. ادامه دارد... @Hoseinmehrali
9 🖋دلیل 9: استحاله نقض غرض 🔹 تقریب استدلال: بدون شک، شارع حکیم، در هر حکمی از احکام خویش، اغراض واقعیه ای را لحاظ نموده است. بنابراین، اگر عقلاء، سیره ای را در پیش گیرند که مانع از حصول این اغراض باشد، بر معصوم علیه السلام واجب است که از آن ردع کند، زیرا در غیر این صورت، نقض غرض است و محال است که حکیم، نقض غرض نماید. 🔆 نقد و بررسی: ممکن است عدم ردع معصوم علیه السلام، به دلایل مختلفی مانند بیان تدریجی احکام بوده باشد، بنابراین، لازمه عدم ردع، نقض غرض نیست. ادامه دارد... @Hoseinmehrali
10 🖋دلیل 10: قاعده لا ضرر 🔹 تقریب استدلال: از یک سو، وقتی سیره عقلائیه، بر چیزی مستقر شود، در عرف، آن را معتبر می دانند و نقض آن را، نقض حق می دانند. و از سوی دیگر، روایات شریفه ای که از آن «قاعده لا ضرر»، استفاده می شود، عام است، و در نتیجه، شامل ضرر هایی که در عرف بر اثر پایمال کردن حقوق، به وجود می آید نیز می باشد. بنابراین، طبق این روایات، چنین ضرر هایی یا احکامی که منجر به چنین ضررهایی می‌شود، نفی شده است و حقوق عرفی را در صورت عدم ردع، حق شرعی می داند. ✅ نتیجه: طبق این روایات، هرگاه سیره عقلائیه ای، ردع نشده باشد، امضا شده است و رعایت آن لازم است تا حق کسی پایمال نشود. 🔆 نقد و بررسی: این روایات، هیچ دلالتی بر این که هر جا در عرف، حقی را قائل باشند، حق شرعی نیز ثابت است، ندارد؛ زیرا لازمه اش این است که حکم شارع، تابع حکم عقلاء باشد و با تغییر سیره عقلائیه، تغییر کند؛ در حالی که چنین چیزی، قطعا باطل است. اساسا مرتکز در اذهان عرف، این است که احکام الهی، تابع احکام مردم نیست و این ارتکاز، آن قدر قوی است که مانند قرینه متصله عمل می کند و موجب می شود که روایات مذکور، عمومیت مذکور را نداشته باشند و از جعل حق شرعی، انصراف داشته باشند. ادامه دارد... @Hoseinmehrali
11 🖋دلیل 11: ظهور حالی در صورت سکوت 🔹 تقریب استدلال: ائمه اطهار علیهم السلام، شئونات و مقامات مختلفی دارند که یکی از این شئونات، مقام تبلیغ و بیان احکام است. ✅ نتیجه: بنابراین، هرگاه در مقابل چشمان مبارک او و مرای و مسمع وی، سیره عقلائیه ای جاری باشد، و با آن حال سکوت کند، این سکوت، ظهور حالی دارد در رضایت و امضای آن، و در نتیجه، حجیت آن سیره، اثبات می گردد. 🔆 نقد و بررسی: ✅ اولا: اشکال کبروی: حجیت ظواهر الفاظ، در جای خود ثابت شده است، ولی حجیت ظواهر احوال، ثابت نشده است. ✅ ثانیا: اشکال صغروی: بر فرض ثبوت حجیت ظواهر احوال، ظهور حال در مثل مقام بحث ما، حجیت ندارد زیرا احتمالات زیر وجود دارد: 1. رعایت تدریجی بودن بیان احکام. 2. رعایت مصلحت اقوا. 3. عدم بسط ید یا لسان. و... ادامه دارد... @Hoseinmehrali
۱۲ 🖋دلیل ۱۲: بنای عقلاء 🔹 تقریب استدلال: سیره عقلائیه، قائم است بر عمل به همه سیره های عقلائیه، مگر مواردی که ردع شده باشد. 🔆 نقد و بررسی: ✅ اولا: اشکال کبروی: این استدلال، مصادره به مطلوب است، زیرا حجیت سیره عقلائیه، اول الکلام است، لذا بر فرض وجود چنین سیره ای، باید حجیت آن با دلیل معتبر دیگری، ثابت شود. ✅ ثانیا: اشکال صغروی: اساسا چنین سیره ای، تحقق خارجی ندارد. ادامه دارد... 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945
۱ 🖋 دلیل ۱: ادله ناهیه از عمل به غیر علم 🔴 تقریب ۱: ردع شارع از سیره های عقلائیه به وسیله آیات قرآن کریم در آیاتی که در ذیل خواهد آمد، شارع از تبعیت غیر علم، ردع کرده است. بنابراین، این آیات کریمه، ردع از تمام سیره هایی است که بر عمل به غیر علم قائم است؛ مانند سیره عقلائیه بر عمل به خبر ثقه و ... از سیره های عقلائیه ای که ظنی است. 🔆 «وَلَا تَقْفُ مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤَادَ كُلُّ أُولَٰئِكَ كَانَ عَنْهُ مَسْئُولًا» 🔅 ﻭ ﺍﺯ ﭼﻴﺰﻱ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻋﻠﻢ ﻧﺪﺍﺭﻱ ﭘﻴﺮﻭﻱ ﻣﻜﻦ؛ ﺯﻳﺮﺍ ﮔﻮﺵ ﻭ ﭼﺸﻢ ﻭ ﺩﻝ ﻣﻮﺭﺩِ ﺑﺎﺯﺧﻮﺍﺳﺖ ﺍﻧﺪ. (اسراء: ۳۶) 🔆 «وَمَا لَهُم بِهِ مِنْ عِلْمٍ إِن يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَإِنَّ الظَّنَّ لَا يُغْنِي مِنَ الْحَقِّ شَيْئًا». 🔅 ﻭ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﻫﻴﭻ ﺁﮔﺎﻫﻲ ﻭ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻧﻴﺴﺖ. [ﺁﻧﺎﻥ] ﻓﻘﻂ ﺍﺯ ﮔﻤﺎﻥ ﭘﻴﺮﻭﻱ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ، ﻭ ﺑﻲ ﺗﺮﺩﻳﺪ ﮔﻤﺎﻥ [ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺭﺍ] ﺑﺮﺍﻱ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﺣﻖ، ﻫﻴﭻ ﺳﻮﺩﻱ ﻧﻤﻰ ﺩﻫﺪ.(نجم: ٢٨) 🔵 اشکال ۱: نهی در این آیات شریفه، ناظر به تبعیت غیر علم در اصول اعتقادی است، زیرا: ✅ اولا: سیاق و قبل و بعد این آیات، شاهد است که در مجموع، بحث در امور اعتقادی است. (قرینه خارجیه) ✅ ثانیا: تعلیلی که در این آیات ذکر شده است (یعنی عبارت «ان الظن لا یغنی من الحق شیئا»)، دلیل است بر این که غیر ظن، انسان را به واقع و حق نمی رساند. در حالی که می دانیم در علم فقه، به دنبال کشف از وظیفه ظاهری و حکم ظاهری در زمان غیبت کبری هستیم؛ بر خلاف اصول دین که در آن، به دنبال رسیدن به واقع و حقیقت امور هستیم. بنابراین، از اساس، این آیات، شامل ردع از سیره های عقلائیه (که مساله ای فقهی است)، نمی شود. (قرینه داخلیه) 🔵 اشکال ۲: اشکال قبلی، فقط نسبت به آیاتی وارد است که سیاق آن، مختص به امور اعتقادی باشد، یا تعلیل مذکور، در آن وارد شده باشد. ولی از آن جایی که برخی از آیات فراوانی که در این زمینه وارد شده است، سیاق مذکور را ندارند، و برخی دیگر، تعلیل مذکور را ندارند، لذا اشکال دیگری که عام تر است، مطرح می شود. اشکال اساسی و عام آن است که چنان چه گذشت، اگر در نهایت، در آیه ای، هم سیاق آن، شامل مباحث فقهی شود، و هم تعلیل مذکور را نداشته باشد، نهایت آن است که به صورت عام یا مطلق، از سیره های عقلائیه ای که ظنی است، نهی شده است. و این گونه نهی های عام و مطلق، فقط شامل سیره های غیر راسخ می شود، زیرا چنان چه گذشت، گاهی سیره های شدید الرسوخ در اذهان عقلاء، به منزله قرینه لبیه متصله، عمل نموده و مانع از انعقاد ظهور آیات و روایات، نسبت به مورد خویش می شوند. 🔴 تقریب ۲: عدم انعقاد ظهور حال شارع در امضای سیره. سیره عقلائیه، به شرطی حجیت دارد که ظهور حال شارع در امضای آن باشد؛ در حالی که این آیات کریمه، مانع از انعقاد ظهور حال شارع در امضای سیره عقلائیه ای که شارع نسبت به آن ها، سکوت نموده است، می شود. 🔵 اشکال: از اشکالاتی که بر تقریب ۱ ذکر شد، اشکال این تقریب هم روشن می شود؛ زیرا با وجود این اشکالات، مانعیتی از انعقاد ظهور حال شارع، وجود ندارد. ادامه دارد... 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945
۲ 🖋 دلیل ۲: ادله ناهیه از قول به غیر علم 🔴 تقریب استدلال: در تعداد زیادی از آیات و روایات، نهی شده است از این که قول به غیر علم از انسان، صادر شود. به عنوان نمونه موارد ذیل را می توان ذکر کرد: 🔆 «قُلْ إِنَّمَا حَرَّمَ رَبِّيَ الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ وَالْإِثْمَ وَالْبَغْيَ بِغَيْرِ الْحَقِّ وَأَن تُشْرِكُوا بِاللَّهِ مَا لَمْ يُنَزِّلْ بِهِ سُلْطَانًا وَأَن تَقُولُوا عَلَى اللَّهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ». 🔅 ﺑﮕﻮ: ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭم ﻓﻘﻂ ﻛﺎﺭﻫﺎﻱ ﺯﺷﺖ ﺭﺍ ﭼﻪ ﺁﺷﻜﺎﺭﺵ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﭼﻪ ﭘﻨﻬﺎﻧﺶ، ﻭ ﮔﻨﺎﻩ ﻭ ﺳﺘﻢ ﻧﺎﺣﻖ ﺭﺍ، ﻭ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﭼﻴﺰﻱ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺧﺪﺍ ﺑﺮ ﺣﻘّﺎﻧﻴّﺖ ﺁﻥ ﺩﻟﻴﻠﻲ ﻧﺎﺯﻝ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺷﺮﻳﻚ ﺍﻭ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻴﺪ، ﻭ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻣﻮﺭﻱ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺭﻭﻱ ﻧﺎﺩﺍﻧﻲ ﻭ ﺟﻬﺎﻟﺖ ﺑﻪ ﺧﺪﺍ ﻧﺴﺒﺖ ﺩﻫﻴﺪ، ﺣﺮﺍم ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. (اعراف: ٣٣) 🔆 روی عن الامام الصادق (علیه السلام): «ایاک عن خصلتین تهلک فیه الرجال ان تدین بشئ من رایک او تفتی الناس بغیر علم. (وسائل الشریعه: ۲۷، ۲۹) 🔵 اشکال ۱: استدلال مذکور تمام نیست، زیرا سیره ای که قائم بر عمل به خبر ثقه است، حجیت به معنای منجزیت و معذریت را اثبات می نماید. بنابراین، این ادله، می گویند إخبار از این که واقع نیز همان است، حرام است؛ در حالی که چنان چه گذشت، سیره عقلائیه (و نیز سایر ادله فقهی و اصولی)، به دنبال اثبات حکم ظاهری در زمان غیبت کبری هستند، نه این که واقع و لوح محفوظ نیز همین است. 🔵 اشکال ۲: چنین اطلاقات و عموماتی، نمی توانند سیره های عقلائیه شدید الرسوخ در اذهان عقلاء را که به منزله قرینه لبیه متصله هستند، ردع نماید؛ زیرا از اساس، از شمولیت این عمومات و اطلاقات نسبت مورد سیره، جلوگیری می کند. ادامه دارد... 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945
۳ 🖋 دلیل ۳: ادله ناهیه از تکلف به مواردی که مسکوت نهاده شده است. 🔴 تقریب استدلال: در تعداد زیادی از روایات، نهی شده است از این که انسان، در مواردی که مسکوت نهاده شده است، تکلیف سازی کند. 🔵 اشکال ۱: استدلال مذکور تمام نیست، زیرا مراد از سکوت در این روایات، سکوت و عدم جعل حکم الزامی در عالم ثبوت است (نه عالم اثبات)، یعنی مواردی که از اساس، هیچ حکم الزامی جعل نشده باشد. بنابراین، این روایات، اجنبی از محل نزاع ما هستند، زیرا چنان چه در ابتدای مباحث و در مقام تعریف اصطلاحات و مفاهیم گذشت، بحث در این است که با کمک سیره عقلائیه، از جعل حکم مماثل یا مناسب توسط شارع حکیم، کشف نماییم. 🔅 در نهایت اگر شک کنیم که آیا مراد این روایات، سکوت ثبوتی است فقط، یا شامل سکوت اثباتی هم می شود، این احادیث مجمل می‌شوند و نتیجه نهایی آن، ردع از سیره های عقلائیه، نخواهد بود. 📌 تکمله: هر سه دلیل مذکور، برای ردع از سیره های مستحدثه نیز قابل استفاده است، و البته اشکالات مذکور نیز، بر آن ها در فرض سیره مستحدثه نیز وارد است. 🔆 نتیجه نهایی: هیچ کدام از ادله نفی حجیت سیره عقلائیه، اعم از سیره معاصر معصوم علیه السلام و سیره مستحدثه، تمام نیست. ادامه دارد... 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945
الفائق۸.mp3
30.07M
2 🖋دلیل 2: اشتمال عقلاء نسبت به «شارع بما هو عاقل». 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945
الفائق۹.mp3
30.93M
3 🖋دلیل 3: موافقت «شارع بما هو عاقل» با سیره عقلائیه. @Hoseinmehrali
الفائق۱۱.mp3
36.94M
۴ و ۵. 🖋دلیل ۴: امر شارع به تبعیت از سیره عقلائیه یا جعل حجیت برای آن یا حواله مردم به حکم عقل جمعی در برخی نصوص. دلیل ۵: ادله امر به معروف و نهی از منکر. @Hoseinmehrali
الفائق۱۲.mp3
31.31M
7 ✅ دلیل ۷: وجوب ارشاد جاهل ✅ دلیل ۸: وجوب تبلیغ شریعت. 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945
الفائق۱۵.mp3
24.81M
10 🖋 نقد و بررسی دلیل 10 (قاعده لا ضرر). 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945
الفائق۱۷.mp3
47.32M
۱۱ 💠 دلیل ۱۱: ظهور حالی در صورت سکوت. 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945
الفائق۱۸.mp3
34.32M
۱۱ 💠 نقد و بررسی دلیل ۱۱ (ظهور حالی در صورت سکوت). 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945
الفائق۱۹.mp3
29.29M
۱۱ 💠 پاسخ اشکال اول بر دلیل ۱۱ (ظهور حالی در صورت سکوت). 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945
الفائق۲۰.mp3
30.93M
۱۱ 💠 اشکال دوم بر دلیل ۱۱ (ظهور حالی در صورت سکوت) و پاسخ آن. 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945
الفائق۲۱.mp3
24.56M
۱۲ و ۱۳. 🖋دلیل ۱۲ و ۱۳ و بررسی آن ها. 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945