#اصول_فقه #سیره_عقلائیه #ادله_حجیت_سیره #دلیل 3 🖋دلیل 3: موافقت «شارع بما هو عاقل» با سیره عقلائیه. تقریب استدلال، مبتنی بر دو مقدمه است: 🔹 مقدمه 1: استقرار سیره معظم عقلاء بر یک امر، اماره ای است بر این که شارع مقدس نیز با آن ها موافق است، زیرا شارع نیز احد العقلاء بلکه رئیس عقلاء است. البته این در صورتی است که شارع، از آن ردعی نکرده باشد، زیرا در صورت عدم ردع، طبق قاعده «الحاق الشئ بالاعم الاغلب» باید این سیره را به موارد اعم و اغلب آن ملحق کرد، که عبارت است از: «موافقت شارع با آن سیره». 🔹 مقدمه 2: هرگز حکم «شارع بما هو شارع»، با حکم «شارع بما هو عاقل» متفاوت نخواهد شد، زیرا هیچ عاقل حکیمی، بر خلاف ادراکات عقلی خویش، حکم نخواهد نمود. 🔆 نتیجه: بر اساس این دو مقدمه، هیچ نیازی به «احراز امضاء» و حتی احراز «عدم ردع از سیره» نیست، بلکه صرفا کافی است که ردع از سیره، ثابت نشده باشد، زیرا شارع حکیم، یا هیچ حکمی ندارد، و یا طبق سیره عقلائیه حکم می کند. ✅ نقد و بررسی: 🔹 اشکال 1: اشکال حلی: به دو سبب، احتمال مخالفت شارع بما هو عاقل، با عقلاء، وجود دارد: الف) این که سیره ای، متاثر از عوامل غیر عقلیه، مانند عواطف و احساسات و... باشد. ب) این که اگر چه سیره ای، متاثر از عوامل عقلیه است، ولی از آن جایی که عقل شارع، اتم و کامل است، لذا با آن سیره، مخالف است و نظری اکمل و افضل دارد. 🔹اشکال 2: اشکال نقضی: در برخی از احکام شرعی تعبدی، شارع بما هو عاقل، احکامی را تشریع نموده است که مخالف عقل عقلاء و نوابغ و حکما، است. و اساسا برخی امور شرعی، به گونه ای است که عقول، دسترسی به آن ها ندارد. ادامه دارد... @Hoseinmehrali

#اصول_فقه #سیره_عقلائیه #ادله_حجیت_سیره #دلیل 4 🖋دلیل 4: امر شارع به تبعیت از سیره عقلائیه یا جعل حجیت برای آن یا حواله مردم به حکم عقل جمعی در برخی نصوص. 🔹 تقریب استدلال: در برخی نصوص دینی، امر به تبعیت از سیره عقلائیه شده است و یا جعل حجیت برای آن شده است و یا حواله داده شده اند مردم، به عمل نمودن بر طبق حکم عقل جمعی؛ بنابراین، در عصر غیبت، حتی اگر گاهی سیره ای مصاب نباشد، مامور به عمل بر طبق آن هستیم (مانند عمل به دیگر امارات). ✅ به عنوان نمونه، در آیه شریفه ۱۹۹ سوره مبارکه اعراف آمده است: 🔆 «و امر بالعرف». ✅ نقد و بررسی: این که مراد از عرف در این آیه شریفه، سیره عقلائیه باشد، محل تامل، بلکه محل اشکال است و چنین چیزی ثابت نشده است. ادامه دارد... @Hoseinmehrali

#اصول_فقه #سیره_عقلائیه #ادله_حجیت_سیره #دلیل 5 🖋دلیل 5: استدلال به ادله وجوب امر به معروف و نهی از منکر. ✅ تقریب استدلال: هر گاه سیره ای بر فعل یا ترک چیزی مستقر باشد و معصوم علیه السلام، با آن مخالفت نکند، امضای شارع حکیم، کشف می شود، زیرا در غیر این صورت، معصوم علیه السلام، از ادای فریضه امر به معروف و نهی از منکر ، تخلف نموده است، در حالی که این کار، خلاف فرض عصمت او است. ✅ نقد و بررسی: 🔅 اولا: وجوب امر به معروف و نهی از منکر، شرایط متعددی دارد که برخی از آن ها، در این جا وجود ندارد. مانند شروط زیر: 🔹 1. تنجز تکلیف: در این گونه موارد، معمولا، تکلیف منجز نیست، زیرا عاملین به سیره عقلائیه، معمولا غافل از مخالفت شارع با آن هستند. 🔹 2. احتمال تاثیر: این شرط، در مواردی که عاملین سیره عقلائیه، غیر مومنین هستند، وجود ندارد، زیرا غیر مومنین، به نهی از منکر معصوم علیه السلام، توجهی نخواهند کرد. 🔅 ثانیا: اساسا سکوت معصوم علیه السلام، کاشفیت از امضاء ندارد، زیرا چه بسا، به دلیل وجود مصلحت یا مفسده اهم، سکوت لازم یا راجح بوده است. ادامه دارد... @Hoseinmehrali

#اصول_فقه #سیره_عقلائیه #ادله_حجیت_سیره #دلیل 6 🖋دلیل 6: استدلال به ادله وجوب دفع منکر. 🔸 تفاوت دفع منکر و رفع آن: تفاوت این دو، با دقت در تعریف آن ها، مشخص می شود. 🔹تعریف دفع منکر: مراد از دفع منکر آن است که با قول یا عمل، قبل از آن که منکر یا مقدمات آن، ارتکاب شود، مانعیت برای آن، ایجاد شود. 🔹 تعریف رفع منکر: مراد از رفع منکر آن است که بعد از ارتکاب منکر، از ادامه آن، جلوگیری شود. 🔅 تقریب استدلال: دفع منکر نیز مانند رفع آن، واجب است، بنابراین، هر گاه معصوم علیه السلام، از طرق عادی یا غیبی، بداند که سیره عقلائیه در آینده، بر امری مستقر خواهد شد، ولی با این حال، آن را پیشاپیش، با قول یا فعل، دفع نکرده باشد، پس حتما آن را امضا نموده است، زیرا معصوم علیه السلام، هرگز ترک واجب نمی کند. ✅ نتیجه آن است که از عدم ردع معصوم علیه السلام، امضاء و حجیت سیره، کشف خواهد شد. 🔆 نقد و بررسی: اولا: هیچ دلیلی بر وجوب دفع منکر وجود ندارد. ثانیا: بر فرض آن که ادله وجوب نهی از منکر را عام بدانیم، به گونه ای که شامل دفع منکر هم باشد، باز هم فایده ای ندارد، زیرا در مقام بررسی استدلال به ادله وجوب نهی از منکر، اشکالات متعددی ذکر شد، که در این جا نیز، وارد است. ادامه دارد... @Hoseinmehrali

#اصول_فقه #سیره_عقلائیه #ادله_حجیت_سیره #دلیل 7 🖋دلیل 7: وجوب ارشاد جاهل 🔹 تقریب استدلال: ارشاد جاهل، بر هر مکلفی به حکم آیات کریمه و احادیث شریفه و عقل عملی، واجب است. 🔅 نتیجه آن است که اگر معصوم علیه السلام (که بر او نیز این تکلیف وجوبی ثابت است)، از سیره ای ردع نکرد، امضای آن و حجیت آن ثابت است. 🔆 نقد و بررسی: بر فرض پذیرش وجوب ارشاد جاهل بر معصوم علیه السلام، به هیچ وجه نمی توان از عدم ردع، امضای آن را استکشاف نمود، زیرا احتمالات ذیل، وجود دارد: ✅ 1. رعایت واجب مزاحم اهم یا مساوی. ✅ 2. رعایت عنوان ثانوی. ✅ 3. رعایت مصلحت تدریجی بودن بیان احکام. ادامه دارد... @Hoseinmehrali

#اصول_فقه #سیره_عقلائیه #ادله_حجیت_سیره #دلیل 8 🖋دلیل 8: وجوب تبلیغ شریعت 🔹 تقریب استدلال: تبلیغ شریعت و رساندن آن به نسل های بعدی، بر هر معصوم علیه السلام ، واجب است، و اساسا یکی از شئون امامت است، لذا اگر حتی از طرق غیر عادی و علم غیب، بداند که در آینده، سیره عقلائیه، بر چیزی که مخالف با شریعت است، مستقر خواهد شد، بر او واجب است که آن را بیان کند و این بیان را از طرق متعارف، به آن ها برساند. 🔅 نتیجه آن است که اگر معصوم علیه السلام، از سیره ای ردع نکرد، امضای آن و حجیت آن ثابت است. 🔆 نقد و بررسی: بر فرض پذیرش وجوب تبلیغ شریعت به همان گونه ای که ادعا شد بر معصوم علیه السلام، به هیچ وجه نمی توان از عدم ردع، امضای آن را استکشاف نمود، زیرا احتمالات ذیل، وجود دارد: ✅ 1. رعایت واجب مزاحم اهم یا مساوی. ✅ 2. رعایت عنوان ثانوی. ✅ 3. رعایت مصلحت تدریجی بودن بیان احکام. ادامه دارد... @Hoseinmehrali

#اصول_فقه #سیره_عقلائیه #ادله_حجیت_سیره #دلیل 9 🖋دلیل 9: استحاله نقض غرض 🔹 تقریب استدلال: بدون شک، شارع حکیم، در هر حکمی از احکام خویش، اغراض واقعیه ای را لحاظ نموده است. بنابراین، اگر عقلاء، سیره ای را در پیش گیرند که مانع از حصول این اغراض باشد، بر معصوم علیه السلام واجب است که از آن ردع کند، زیرا در غیر این صورت، نقض غرض است و محال است که حکیم، نقض غرض نماید. 🔆 نقد و بررسی: ممکن است عدم ردع معصوم علیه السلام، به دلایل مختلفی مانند بیان تدریجی احکام بوده باشد، بنابراین، لازمه عدم ردع، نقض غرض نیست. ادامه دارد... @Hoseinmehrali

#اصول_فقه #سیره_عقلائیه #ادله_حجیت_سیره #دلیل 10 🖋دلیل 10: قاعده لا ضرر 🔹 تقریب استدلال: از یک سو، وقتی سیره عقلائیه، بر چیزی مستقر شود، در عرف، آن را معتبر می دانند و نقض آن را، نقض حق می دانند. و از سوی دیگر، روایات شریفه ای که از آن «قاعده لا ضرر»، استفاده می شود، عام است، و در نتیجه، شامل ضرر هایی که در عرف بر اثر پایمال کردن حقوق، به وجود می آید نیز می باشد. بنابراین، طبق این روایات، چنین ضرر هایی یا احکامی که منجر به چنین ضررهایی می‌شود، نفی شده است و حقوق عرفی را در صورت عدم ردع، حق شرعی می داند. ✅ نتیجه: طبق این روایات، هرگاه سیره عقلائیه ای، ردع نشده باشد، امضا شده است و رعایت آن لازم است تا حق کسی پایمال نشود. 🔆 نقد و بررسی: این روایات، هیچ دلالتی بر این که هر جا در عرف، حقی را قائل باشند، حق شرعی نیز ثابت است، ندارد؛ زیرا لازمه اش این است که حکم شارع، تابع حکم عقلاء باشد و با تغییر سیره عقلائیه، تغییر کند؛ در حالی که چنین چیزی، قطعا باطل است. اساسا مرتکز در اذهان عرف، این است که احکام الهی، تابع احکام مردم نیست و این ارتکاز، آن قدر قوی است که مانند قرینه متصله عمل می کند و موجب می شود که روایات مذکور، عمومیت مذکور را نداشته باشند و از جعل حق شرعی، انصراف داشته باشند. ادامه دارد... @Hoseinmehrali

#اصول_فقه #سیره_عقلائیه #ادله_حجیت_سیره #دلیل 11 🖋دلیل 11: ظهور حالی در صورت سکوت 🔹 تقریب استدلال: ائمه اطهار علیهم السلام، شئونات و مقامات مختلفی دارند که یکی از این شئونات، مقام تبلیغ و بیان احکام است. ✅ نتیجه: بنابراین، هرگاه در مقابل چشمان مبارک او و مرای و مسمع وی، سیره عقلائیه ای جاری باشد، و با آن حال سکوت کند، این سکوت، ظهور حالی دارد در رضایت و امضای آن، و در نتیجه، حجیت آن سیره، اثبات می گردد. 🔆 نقد و بررسی: ✅ اولا: اشکال کبروی: حجیت ظواهر الفاظ، در جای خود ثابت شده است، ولی حجیت ظواهر احوال، ثابت نشده است. ✅ ثانیا: اشکال صغروی: بر فرض ثبوت حجیت ظواهر احوال، ظهور حال در مثل مقام بحث ما، حجیت ندارد زیرا احتمالات زیر وجود دارد: 1. رعایت تدریجی بودن بیان احکام. 2. رعایت مصلحت اقوا. 3. عدم بسط ید یا لسان. و... ادامه دارد... @Hoseinmehrali

#اصول_فقه #سیره_عقلائیه #ادله_حجیت_سیره #دلیل ۱۲ 🖋دلیل ۱۲: بنای عقلاء 🔹 تقریب استدلال: سیره عقلائیه، قائم است بر عمل به همه سیره های عقلائیه، مگر مواردی که ردع شده باشد. 🔆 نقد و بررسی: ✅ اولا: اشکال کبروی: این استدلال، مصادره به مطلوب است، زیرا حجیت سیره عقلائیه، اول الکلام است، لذا بر فرض وجود چنین سیره ای، باید حجیت آن با دلیل معتبر دیگری، ثابت شود. ✅ ثانیا: اشکال صغروی: اساسا چنین سیره ای، تحقق خارجی ندارد. ادامه دارد... 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945

#اصول_فقه #سیره_عقلائیه #ادله_حجیت_سیره #دلیل 1 💠 دلیل 1: حساب احتمالات. 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945

#اصول_فقه #سیره_عقلائیه #ادله_حجیت_سیره #دلیل 2 🖋دلیل 2: اشتمال عقلاء نسبت به «شارع بما هو عاقل». 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945

#اصول_فقه #سیره_عقلائیه #ادله_حجیت_سیره #دلیل 3 🖋دلیل 3: موافقت «شارع بما هو عاقل» با سیره عقلائیه. @Hoseinmehrali

#اصول_فقه #سیره_عقلائیه #ادله_حجیت_سیره #نظریه_تفصیل 🖋 نظریه تفصیل. 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945

#اصول_فقه #سیره_عقلائیه #ادله_حجیت_سیره #دلیل ۴ و ۵. 🖋دلیل ۴: امر شارع به تبعیت از سیره عقلائیه یا جعل حجیت برای آن یا حواله مردم به حکم عقل جمعی در برخی نصوص. دلیل ۵: ادله امر به معروف و نهی از منکر. @Hoseinmehrali

#اصول_فقه #سیره_عقلائیه #ادله_حجیت_سیره #دلیل 6 🖋دلیل 6: استدلال به ادله وجوب دفع منکر. @Hoseinmehrali

#اصول_فقه #سیره_عقلائیه #ادله_حجیت_سیره #دلیل 7 ✅ دلیل ۷: وجوب ارشاد جاهل ✅ دلیل ۸: وجوب تبلیغ شریعت. 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945

#اصول_فقه #سیره_عقلائیه #ادله_حجیت_سیره #دلیل 9 🖋دلیل 9: استحاله نقض غرض @Hoseinmehrali

#اصول_فقه #سیره_عقلائیه #ادله_حجیت_سیره #دلیل 10 🖋دلیل 10: قاعده لا ضرر 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945

#اصول_فقه #سیره_عقلائیه #ادله_حجیت_سیره #دلیل 10 🖋 نقد و بررسی دلیل 10 (قاعده لا ضرر). 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945

#اصول_فقه #سیره_عقلائیه #ادله_حجیت_سیره #دلیل ۱۱ 💠 دلیل ۱۱: ظهور حالی در صورت سکوت. 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945

#اصول_فقه #سیره_عقلائیه #ادله_حجیت_سیره #دلیل ۱۱ 💠 نقد و بررسی دلیل ۱۱ (ظهور حالی در صورت سکوت). 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945

#اصول_فقه #سیره_عقلائیه #ادله_حجیت_سیره #دلیل ۱۱ 💠 پاسخ اشکال اول بر دلیل ۱۱ (ظهور حالی در صورت سکوت). 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945

#اصول_فقه #سیره_عقلائیه #ادله_حجیت_سیره #دلیل ۱۱ 💠 اشکال دوم بر دلیل ۱۱ (ظهور حالی در صورت سکوت) و پاسخ آن. 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945

#اصول_فقه #سیره_عقلائیه #ادله_حجیت_سیره #دلیل ۱۲ و ۱۳. 🖋دلیل ۱۲ و ۱۳ و بررسی آن ها. 📚 کانال پژوهش های اصولی https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945