🔸 سلسله نشست‌های تاریخ در قرآن 📚 نشست ششم، «آیه به مثابه تاریخ؛ نگاهی به کاربردهای تاریخی واژه آیه در قرآن» 👤 ارائه دهنده: حجت الاسلام و المسلمین دکتر محسن الویری 💠 زمان : پنج شنبه ۱ اردیبهشت ماه ۱۴۰۱ ساعت ۱۲ الی ۱۳ ⬅️ لینک ورورد به جلسه 🌐 http://dte.bz/historyconf 📒مجری: پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت علیهم السلام و مرکز همکاری‌های علمی و بین الملل 🌐https://eitaa.com/eiscahistory @MohsenAlviri

◾ارائه یک سخنرانی با عنوان "آیه به مثابه تاریخ؛ نگاهی به کاربردهای تاریخی واژه آیه در قرآن" ـ بخش اول از سه قسمت پنج‌شنبه اول اردیبهشت ۱۴۰۱ بحثی با عنوان "آیه به مثابه تاریخ؛ نگاهی به کاربردهای تاریخی واژه آیه در قرآن" در قالب سلسله نشست‌های تاریخ در قرآن که از پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت علیهم السلام و مرکز همکاری‌های علمی و بین الملل دفتر تبلیغات اسلامی در ماه مبارک رمضان برگزار می‌شود، ارائه شد که گزارش فشرده آن در پی می‌آید.  مقدمه و بیان مسأله موضوعاتی همچون اسلامی‌سازی دانش تاریخ اکنون نیازمند زنجیره‌ای از مطالعات بنیادی دینی به‌دور از شعارزدگی‌ها و شتاب‌زدگی‌هاست. این مطالعات بیش و پیش از هر چیز باید در بستر قرآن صورت بندد. به بیانی دیگر پیش از آن که بخواهیم از انگاره‌ای با عنوان دانش تاریخ با رویکرد دینی (اسلامی) سخن بگوییم باید به پاسخی آشکار، مستدل و همه‌جانبه برای این پرسش دست یافته باشیم که قرآن چگونه به مسائل تاریخی پرداخته است؟ روشن است که واژه تاریخ که البته خود حدود هشت معنی مختلف دارد در قرآن به کار نرفته، بنا بر این کوشش برای یافتن واژگانی از قرآن که بتواند معادل واژه تاریخ در یکی از این معانی چندگانه آن در نظر گرفته شود، یکی از اقدامات اولیه و مقدماتی در این زمینه به شمار می‌رود. یکی از واژه‌های قرآنی که برای اشاره به رویداد تاریخی (تاریخ به معنی رویداد) به کار رفته است و واکاوی آن می‌تواند به ما برای رسیدن به دیدگاه قرآن در باره تاریخ کمک کند، واژه "آیه" است.  نگاهی به معنی واژه آيه ريشة واژه آیه يعنی أ ـ و ـ ي به مفهوم توجه و آهنگ جايي را کردن است تا در آن جا آرام گرفته شود و خود واژه آيه هم به معنای مقصد مطلوب و يا ابزار رسيدن به اين مقصد مطلوب است. (التحقيق فی کلمات القرآن الکريم، ج ۱، ص ۱۸۷ و برای دیگر دیدگاه‌ها ر.ک. مفردات الراغب الاصفهانی مع ملاحظات العاملی، صص ۹۰ ـ ۹۱). واژه آیه که احتمالا بر وزن فَعلَه است به مفهوم علامت و نشانه و هدایتگر انسان به سوی یک معنی خاص به کار رفته است.  کاربردهای تاریخی واژه آیه در قرآن واژه آیه و جمع آن آیات دارای کاربرد بسیار در قرآن است. ولی از مجموعه کاربردهای آن، دست کم ۱۷ بار آن برای اشاره به رويدادهای تاريخی است که بخش عمده آن در پی می‌آید. برای رعایت کوتاهی این متن از جمله‌های درود بر پیامبران و ترجمه آیات چشم پوشیده شده است. یک. برش‌هایی از تاریخ حضرت موسی علیه السلام: نجات بدن فرعون، ارسال موسی برای بیرون بردن قومش از تاریکی‌ها به سوی نور و نجات موسی و غرق شدن دیگران • يونس (ک۱۰)، ۹۲: فَالْيَوْمَ نُنَجِّيكَ بِبَدَنِكَ لِتَكُونَ لِمَنْ خَلْفَكَ آيَةً وَ إِنَّ كَثيراً مِنَ النَّاسِ عَنْ آياتِنا لَغافِلُونَ • ابراهيم (ک۱۴)، ۵ : وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا مُوسى‏ بِآياتِنا أَنْ أَخْرِجْ قَوْمَكَ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ وَ ذَكِّرْهُمْ بِأَيَّامِ اللَّهِ إِنَّ في‏ ذلِكَ لَآياتٍ لِكُلِّ صَبَّارٍ شَكُورٍ • شعراء(ک۲۶)، ۶۵ ـ ۶۷ : وَ أَنْجَيْنا مُوسى‏ وَ مَنْ مَعَهُ أَجْمَعينَ ـ ثُمَّ أَغْرَقْنَا الْآخَرينَ ـ إِنَّ في‏ ذلِكَ لَآيَةً وَ ما كانَ أَكْثَرُهُمْ مُؤْمِنينَ دو ماجرای حضرت.یوسف علیه السلام و برادرانش • يوسف (ک۱۲)، ۷ : لَقَدْ كانَ في‏ يُوسُفَ وَ إِخْوَتِهِ آياتٌ لِلسَّائِلينَ سه. مجازات شدن قوم لوط: زیر و رو شدن قوم لوط و بارش سجیل بر آن‌ها و بارش باران بد بر آن‌ها • حجر (ک۱۵)، ۷۳ ـ ۷۵ : فَأَخَذَتْهُمُ الصَّيْحَةُ مُشْرِقينَ ـ فَجَعَلْنا عالِيَها سافِلَها وَ أَمْطَرْنا عَلَيْهِمْ حِجارَةً مِنْ سِجِّيلٍ ـ إِنَّ في‏ ذلِكَ لَآياتٍ لِلْمُتَوَسِّمينَ • شعراء (ک۲۶)، ۱۷۳ ـ ۱۷۴: وَ أَمْطَرْنا عَلَيْهِمْ مَطَراً فَساءَ مَطَرُ الْمُنْذَرينَ ـ إِنَّ في‏ ذلِكَ لَآيَةً وَ ما كانَ أَكْثَرُهُمْ مُؤْمِنينَ (ادامه دارد.)  ۲ اردی‌بهشت ۱۴۰۱ @MohsenAlviri

◾ ارائه یک سخنرانی با عنوان "آیه به مثابه تاریخ؛ نگاهی به کاربردهای تاریخی واژه آیه در قرآن" ـ بخش دوم از سه قسمت چهار . هلاک شدن پیشینیان • طه (ک۲۰)، ۱۲۸: أَ فَلَمْ يَهْدِ لَهُمْ كَمْ أَهْلَكْنا قَبْلَهُمْ مِنَ الْقُرُونِ يَمْشُونَ في‏ مَساكِنِهِمْ إِنَّ في‏ ذلِكَ لَآياتٍ لِأُولِي النُّهى‏ • سجده (ک۳۲)، ۲۶ : أَ وَ لَمْ يَهْدِ لَهُمْ كَمْ أَهْلَكْنا مِنْ قَبْلِهِمْ مِنَ الْقُرُونِ يَمْشُونَ في‏ مَساكِنِهِمْ إِنَّ في‏ ذلِكَ لَآياتٍ أَ فَلا يَسْمَعُونَ پنج . ماجرای حضرت مریم سلام الله علیها و حضرت عیسی علیه السلام: مریم و پسرش، پسر مریم و مادرش • انبیاء (ک۲۱)، ۹۱: وَ الَّتي‏ أَحْصَنَتْ فَرْجَها فَنَفَخْنا فيها مِنْ رُوحِنا وَ جَعَلْناها وَ ابْنَها آيَةً لِلْعالَمينَ. • مؤمنون (ک۲۳)، ۵۰ : وَ جَعَلْنَا ابْنَ مَرْيَمَ وَ أُمَّهُ آيَةً وَ آوَيْناهُما إِلى‏ رَبْوَةٍ ذاتِ قَرارٍ وَ مَعينٍ شش. برش‌هایی از دعوت حضرت نوح علیه السلام: غرق شدن قوم نوح، نجات نوح و همراهانش و غرق شدن دیگران • فرقان (ک۲۵)، ۳۷ (و ۳۸): وَ قَوْمَ نُوحٍ لَمَّا كَذَّبُوا الرُّسُلَ أَغْرَقْناهُمْ وَ جَعَلْناهُمْ لِلنَّاسِ آيَةً ـ (وَ عاداً وَ ثَمُودَ وَ أَصْحابَ الرَّسِّ وَ قُرُوناً بَيْنَ ذلِكَ كَثيراً) • شعراء (ک۲۶)، ۱۱۹ ـ ۱۲۱ : فَأَنْجَيْناهُ وَ مَنْ مَعَهُ فِي الْفُلْكِ الْمَشْحُونِ ـ ثُمَّ أَغْرَقْنا بَعْدُ الْباقينَ ـ إِنَّ في‏ ذلِكَ لَآيَةً وَ ما كانَ أَكْثَرُهُمْ مُؤْمِنينَ هفت. هلاک قوم عاد • شعراء (ک۲۶)، ۱۳۹: فَكَذَّبُوهُ فَأَهْلَكْناهُمْ إِنَّ في‏ ذلِكَ لَآيَةً وَ ما كانَ أَكْثَرُهُمْ مُؤْمِنينَ  هشت . مجازات قوم ثمود • شعراء (ک۲۶)، ۱۵۸: فَأَخَذَهُمُ الْعَذابُ إِنَّ في‏ ذلِكَ لَآيَةً وَ ما كانَ أَكْثَرُهُمْ مُؤْمِنينَ  • نمل (ک۲۷)، ۵۲ : فَتِلْكَ بُيُوتُهُمْ خاوِيَةً بِما ظَلَمُوا إِنَّ في‏ ذلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ  نُه. مجازات قوم شعیب • شعراء (ک۲۶)، ۱۸۹ ـ ۱۹۰ : فَكَذَّبُوهُ فَأَخَذَهُمْ عَذابُ يَوْمِ الظُّلَّةِ إِنَّهُ كانَ عَذابَ يَوْمٍ عَظيمٍ ـ إِنَّ في‏ ذلِكَ لَآيَةً وَ ما كانَ أَكْثَرُهُمْ مُؤْمِنينَ  ابعاد شایسته تأمل در باره کاربردهای تاریخی واژه آیه با درنگی در باره آیات پیش‌گفته با نکاتی روبرو می‌شویم که با توجه به باور ما در باره قرآن به عنوان سخنی حکیمانه از جانب خداوند حکیم، نمی‌توانیم آن‌ها را اتفاقی و یا کم اهمیت بیانگاریم و به سادگی از کنار آن‌ها بگذریم. به نظر می‌رسد تأمل در این نکات و مطالعه بیشتر در باره آن‌ها ما را به سوی افق‌هایی نو در زمینه نگاه تاریخی قرآن رهنمون می‌شود. به عنوان مثال این نکته بسیار قابل توجه است که همه آیات دارای کاربرد تاریخی واژه آیه در سوره‌های مکی قرار دارند و هیچ سوره مدنی در این زمینه وجود ندارد. با توجه به دیدگاه‌هایی که در باره سوره‌های مکی و مفاهیم و رویکردهای آن وجود دارد، می‌توان در پرتو توجه به مکی بودن آن آیات، درکی متفاوت از این آن‌ها داشت. ملاحظاتی دیگر از این دست عبارتند از: کاربرد این واژه به صورت مفرد (آیه) و یا به صورت جمع (آیات)، تکرار آن برای برخی از رویدادها و عدم تکرار برای برخی دیگر، کاربرد آن به صورت مستقل یا مضاف (مثلا آیاتنا)، همراه داشتن علامت تأکید (إن فی ذلک لآیه) و عدم آن، کاربرد آن در جمله اسمیه یا فعلیه، استفاده یا عدم استفاده از فعل جعلنا برای یادکرد آن، جایگاه سوره‌ی در بردارنده این آیات در سیر نزول قرآن و جز آن. بررسی این ابعاد و ملاحظات می‌تواند ابعاد تازه‌ای از کاربرد واژه آیه به مثابه یک واژه تاریخی را برای ما بازنمایاند. ادامه این گفتار به بررسی دو نمونه از این ملاحظات اختصاص یافته است. (ادامه دارد.) ۲ اردی‌بهشت ۱۴۰۱ @MohsenAlviri

▪ ارائه یک سخنرانی با عنوان "آیه به مثابه تاریخ؛ نگاهی به کاربردهای تاریخی واژه آیه در قرآن" ـ بخش سوم از سه قسمت گونه‌شناسی کسانی که رویدادهای تاریخی برای آن‌ها آيه است. یکی از نکات شایسته توجه در آیاتی که ذکر شد این است که آیه بودن یک رویداد تاریخی برای چه کسی است؟ یعنی خداوند آن را برای چه کسانی آیه قرار داده است. جالب است که در این جا نیز با نُه گونه متفاوت به شرح زیر روبرو هستیم: ـ مشخص نبودن مخاطب: در تعدادی قابل توجه از این آیات، مخاطب مشخص نشده است و فقط گفته شده که این رویداد یک آیه است (مانند مؤمنون، ۵۰) و یا در این رویداد یک یا چند آیه وجود دارد (مانند: شعراء، ۶۷) ـ پسینیان ـ آیه ۹۲ سوره مبارکه يونس و نجات بدن فرعون برای کسی یا کسانی که پس از او می‌آیند: لِتَكُونَ لِمَنْ خَلْفَكَ آيَةً  ـ پرسندگان ـ آیه ۷ سوره مبارکه یوسف، و ماجرای یوسف و برادرانش: آياتٌ لِلسَّائِلينَ ـ هر شکیبای بسیار شکرکننده ـ آیه ۵ سوره مبارکه ابراهیم و برشی از داستان حضرت موسی: لَآياتٍ لِكُلِّ صَبَّارٍ شَكُورٍ ـ هوشمندان ـ آیه ۷۵ سوره مبارکه حجر و ماجرای قوم لوط: لَآياتٍ لِلْمُتَوَسِّمينَ  ـ صاحبان خرد ـ آیه ۱۲۸ سوره مبارکه طه و هلاک پیشینیان: لَآياتٍ لِأُولِي النُّهى‏ ـ جهانیان (و یا جن و انس) ـ آیه ۹۱ سوره مبارکه انبیاء: آيَةً لِلْعالَمينَ ـ مردمان ـ آیه ۳۷ سوره مبارکه فرقان و ماجرای غرق شدن قوم نوح: جَعَلْناهُمْ لِلنَّاسِ آيَةً  ـ گروهی که می‌دانند ـ آیه ۵۲ سوره مبارکه نمل و مجازات قوم ثمود: لَآيَةً لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ گونه‌شناسی رویدادهایی که خود نشانه هستند و رویدادهایی که در آن‌ها نشانه وجود دارد. رویدادهای تاریخی مورد بحث ما، از منظری دیگر به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند: ـ دسته‌ای که در آن‌ها خودِ رویداد یک نشانه شمرده شده است، مانند نجات بدن فرعون که قرآن می‌فرماید لِتَكُونَ لِمَنْ خَلْفَكَ آيَةً (یونس، ۹۲) و آیه قرار گرفتن مریم و عیسی: وَ جَعَلْناها وَ ابْنَها آيَةً لِلْعالَمينَ. (انبیاء، ۹۱) و وَ جَعَلْنَا ابْنَ مَرْيَمَ وَ أُمَّهُ آيَةً (مؤمنون، ۵۰) و نیز ماجرای نوح: جَعَلْناهُمْ لِلنَّاسِ آيَةً (فرقان، ۳۹) ـ دسته‌ای که در آن‌ها رویداد دربردارنده یک یا چند نشانه شمرده شده است، مانند جریان یوسف در آیه ۷ سوره یوسف: لَقَدْ كانَ في‏ يُوسُفَ وَ إِخْوَتِهِ آياتٌ لِلسَّائِلينَ و یا ماجرای موسی در آیه ۵ سوره مبارکه ابراهیم: إِنَّ في‏ ذلِكَ لَآياتٍ لِكُلِّ صَبَّارٍ شَكُورٍ و نیز ماجرای قوم لوط در آیه ۷۵ سوره حجر: إِنَّ في‏ ذلِكَ لَآياتٍ لِلْمُتَوَسِّمينَ و یا هلاک اقوام پیشین در آیه ۱۲۸ سوره مبارکه طه و آیه ۲۶ سوره مبارکه سجده: إِنَّ في‏ ذلِكَ لَآياتٍ و نیز برشی دیگر از تاریخ حضرت موسی و حضرت نوح و قوم عاد و قوم ثمود و قوم لوط و قوم شعیب به ترتیب در آیات ۹۶ و ۱۲۱ و ۱۳۹ و ۱۵۸ و ۱۷۴ و ۱۹۰ سوره مبارکه شعرا: إِنَّ في‏ ذلِكَ لَآيَةً و سرانجام قوم ثمود در آیه ۵۲ سوره مبارکه نمل: إِنَّ في‏ ذلِكَ لَآيَةً.  چرایی این تفاوت در چگونگی پیوند نشانه با رویداد تاریخی اکنون بر ما پوشیده است ولی بر این باوریم ادامه ژرف‌کاوی‌ها و بررسی‌ها مطالعات می‌تواند این پرسش را نیز پاسخ دهد و جانبی دیگر از نگاه قرآن به رویداد تاریخی را به ما نشان دهد.  جمع‌بندی  همان گونه که ملاحظه شد در برخی از سوره‌های مکی قرآن، پارهای از رویدادهای تاریخی نشانه خدا و یا دربردارنده نشانه‌ یا نشانه‌هایی برای خدا به صورت مستقل یا مضاف و نیز همراه یا فاقد علامت تأکید برای گروهی مشخص یا نامشخص از مخاطبان شمرده شده است. این نکته می‌تواند موضوع مطالعات و پژوهش‌هایی گسترده قرار گیرد. پرداختن به این دسته از واژگان و اصطلاحات قرآنی که در بردارنده پیامی در باره تاریخ‌نگری است، می‌تواند دریچه‌هایی نو برای فهم نگاه دین اسلام به تاریخ در برابر ما بگشاید و این مهم از جمله گامهای ضروری برای داوری در باره مفهوم، ابعاد و بایسته‌های تاریخ‌نگاری اسلامی است.   ۲ اردی‌بهشت ۱۴۰۱ @MohsenAlviri

مربوط به یادداشت بالا متن یک‌پارچه گزارش سخنرانی آیه به مثابه تاریخ در قالب وُرد @MohsenAlviri

مربوط به یادداشت بالا متن یک‌پارچه گزارش سخنرانی آیه به مثابه تاریخ در قالب پی‌دی‌اف @MohsenAlviri

🔹 پیام تسلیت به مناسبت رحلت همسر حضرت آیت‌الله العظمی جوادی آملی دامت برکاته به دنبال رحلت همسر مکرم حضرت آیت‌الله العظمی آقای جوادی آملی دامت برکاته، بیش از یک‌صد تن از استادان و پژوهشگران حوزه علمیه، پیام تسلیتی خطاب به فرزند معظم‌له صادر کردند. متن این پیام به نقل از شفقنا چنین است:  بسم ‌الله الرحمن الرحیم قوله (علت کلمته و جلت عظمته): «هُمْ وَأَزْوَاجُهُمْ فِي ظِلَالٍ عَلَى الْأَرَائِكِ مُتَّكِئُونَ» حجة الاسلام و المسلمین جناب مستطاب آقای حاج شیخ مرتضی جوادی آملی(دامت توفیقاته) ارتحال اندوه‌بار والده مکرمه (رحمة‌ الله علیها) موجب تأسف و تاثر شد، بانوی ارجمندی که بی‌گمان در پدید آمدن ده‌ها اثر قرآنی، حدیثی و کلامی از حکیم متأله و مفسر عالیقدر آیة‌ الله ‌العظمی جوادی آملی (دامت برکاته) و تربیت شاگردان فراوان به همت ایشان، نقش‌آفرین بود و عمرش را در خدمت به علم و حوزه و روحانیت گذراند. این مصیبت جانکاه را به همه بازماندگان، بویژه فرهنگ‌بان نستوه معارف ثقلین و فقیه بزرگوار والد معظم و معزز (دام ظله ‌العالی) و حضرت‌عالی که ثمره آن مادر فداکارید تعزیت می‌گوییم و از خداوند رحمان و رحیم برای شما و دیگر مصیبت‌دیدگان اجر جزیل و صبر جمیل و تسلای خاطر و طول عمر با موفقیت و سلامت و عافیت‌ و برای ایشان رحمت واسعه و غفران و رضوان و حشر با اولیاء ‌الرحمن مسألت می‌کنیم. مسعود آذربایجانی ـ عبدالرحیم اباذری ـ محمدعلی ابراهیمی ـ سیدعبدالله ابن‌الرسول ـ محسن الویری ـ علیرضا امینی ـ عبدالرضا ایزدپناه ـ مهدی باقری سیانی ـ رضا برنجکار ـ علی بنایی ـ حمید پارسانیا ـ حسن پویا ـ سیدعلی‌رضا تکیه‌ای ـ محمد تقدیری ـ محمود تقی‌زاده داوری ـ سعید جازاری ـ مصطفی جعفرپیشه ـ محمد جعفری ـ رسول جعفریان ـ سید نورالدین جعفریان ـ محسن جلالی ـ مجید جلالی ـ محمودرضا جمشیدی ـ محسن جوادی ـ جویا جهان‌بخش ـ محمدعلی چلونگر ـ ابوالفضل حافظیان ـ سیدمهدی خاموشی ـ عبدالحسین خسروپناه ـ عبدالامیر خطاط نائینی ـ قربانعلی دری نجف‌آبادی ـ محمد ذبیحی ـ علی راد ـ محمدعلی رضائی ـ رضا رمضانی ـ محمد رحمانی زروندی ـ حسین رحیمیان ـ ناصر رفیعی ـ محمد رضا زایری ـ علی‌اکبر زمانی‌نژاد ـ محمد‌تقی سبحانی ـ علی‌رضا سبحانی ـ سیداحمد سجادی جزی ـ سیدعلی سیدی ـ نصرالله شاملی ـ سیدعلی شبیری ـ حمیدرضا شریعتمداری ـ سیدمحمدکاظم شمس ـ علی شیروانی ـ هادی صادقی ـ محسن صادقی ـ محمدحسن صافی گلپایگانی ـ سیدعباس صالحی ـ حسن طارمی‌راد ـ سیدكاظم طباطبایی‌نژاد ـ سیدیوسف طباطبائی‌نژاد ـ سیدمحمد طباطبائی‌یزدی ـ عباس ظهیری ـ احمد عابدی ـ مسعود عالی ـ سید محمودعلوی ـ ابوالقاسم علیدوست ـ سیدعلی عماد ـ محمد عندلیب همدانی ـ مهدی غروی قوچانی ـ سعید فراهانی ـ محسن    فقیهی ـ محمود فیاض ـ علی‌اکبر فصیحی ـ محمدهادی فلاح‌زاده ـ محمدحسین فلاح‌زاده ـ كاظم قاضی‌زاده ـ سیدعلی قاضی‌عسكر ـ محمد قاینی ـ تقی قرائتی ـ محسن کافی ـ نجف لک‌زایی ـ احمد مبلغی ـ محمد محمد‌رضائی ـ علی مختاری ـ رضا مختاری ـ سیدمحمدجعفر مرتضی ‌العاملی ـ علی‌اکبر مسعودی خمینی ـ عبدالهادی مسعودی ـ حیدر مصلحی ـ محمد مطهری ـ محمدحسن مظاهری ـ مسعود مكارم ـ محمدمهدی معراجی ـ محمدحسن معزالدینی ـ محمدهادی مفتح ـ محمدعلی مقدادی ـ حسین ملکا ـ سیدابوالحسن مهدوی ـ محمدعلی مهدوی‌راد ـ مهدی مهریزی ـ سیدمجتبی میردامادی ـ محمدعلی میرزایی ـ علی نظری‌منفرد ـ علی نکونام گلپایگانی ـ سیدجعفر نبوی ـ حسن نظری شاهرودی ـ سیدعبدالفتاح نواب ـ محمدجواد نورمحمدی ـ مجید هادی‌زاده ـ سیدمحمد واعظ موسوی ـ علی ورسه‌ای ـ احمد واعظی ـ محمدرضا یوسفی. ۹ اردی‌بهشت ۱۴۰۱ @MohsenAlviri

🔸 انتشار یک مصاحبه در باره پایان یافتن مرحله نخست طرح قرآن و تمدن با توجه به پایان یافتن مرحله نخست طرح قرآن و تمدن و انتشار گزارشی در این باره در اواخر سال ۱۴۰۰، روزنامه فرهیختگان مصاحبه‌ای با آقای دکتر حبیب‌الله بابائی در روزهای دوشنبه ۲۲ و سه‌شنبه ۲۳ فروردین ۱۴۰۱ منتشر کرد. این روزنامه در نظر دارد با دیگر اعضای این گروه مطالعاتی، مصاحبه‌های داشته باشد. بر همین اساس مصاحبه زیر در دو قسمت در صفحه اندیشه روزهای چهارشنبه ۷ (شماره ۳۵۸۱، ص ۱۵) و پنج‌شنبه ۸ اردیبهشت ۱۴۰۱ (شماره ۳۵۸۲، ص ۱۶) به چاپ رسیده است. در این مصاحبه در باره ضرورت طرح قرآن و تمدن و جایگاه این کار در مجموعه مطالعات کنونی تمدن، گام‌های بعدی محتمل برای ادامه این طرح، پیوند یا عدم پیوند این طرح با تولید علم اسلامی، تفاوت قرآن پژوهی با رویکرد تمدنی با قرآن‌پژوهی به وضعیت کنونی، پیوند فهم تمدنی قرآن با یک نظام اندیشه‌ای قرآن‌محور در حوزه تمدن، و سرانجام رابطه تاریخ و تمدن در بستر قرآن گفت‌وگو شده است. پیوند دسترسی به بخش اول و دوم مصاحبه، به ترتیب، چنین است: https://farhikhtegandaily.com/news/71408/ https://farhikhtegandaily.com/news/71441/ نسخه پی‌دی‌اف هر دو بخش مصاحبه نیز به پیوست در دسترس است. ۱۱ اردی‌بهشت ۱۴۰۱ @MohsenAlviri

مربوط به یادداشت بالا متن پی‌دی‌اف بخش اول مصاحبه در باره طرح قرآن و تمدن @MohsenAlviri

مربوط به یادداشت بالا متن پی‌دی‌اف بخش دوم مصاحبه در باره طرح قرآن و تمدن @MohsenAlviri

🔹 صدور پیام به مناسبت درگذشت همسر حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی مهریزی جمعی از فضلاء و اساتید حوزه و دانشگاه به مناسبت درگذشت همسر حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی مهریزی پیامی صادر کردند. متن این پیام به گزارش خبرگزاری حوزه چنین است: بسم‌الله الرحمن الرحیم "هُمْ وَأَزْوَاجُهُمْ فِی ظِلَالٍ عَلَی الْأَرَائِکِ مُتَّکِئُونَ" درگذشت اندوه‌بار بانوی فرهیخته، همراه و همسر صالحۀ جناب حجت‌الاسلام والمسلمین مهریزی مایه تأسف و تاثر شد. آن زنده‌یاد معلمی سخت‌کوش، دانشوری پرتلاش و مصداق روشن «متعلم فی سبیل النجاه» بود. سال‌های دشوار بیماری را با نگاهی زیبا و عارفانه به زندگی با صبوری و شکوری تحمل کرد و در همان روزگاران نیز از تعلیم و تعلّم باز نایستاد. جناب استاد مهریزی هم این سال‌های رنج و درد را با تلاش فراوان، مهرورزی و شکیبایی تحمل کرد و در تمام این مدت از تلاش‌های آموزشی و پژوهشی خود نکاست. از خداوند رحیم و غفور برای آن بانوی مکرمه روح وریحان و غفران و رضوان وحشر با اولیاء الرحمن و برای بازماندگان بویژه همسر مکرم و فرزندان گرامی اجر و شکیبایی وتسلای خاطر مسئلت می‌کنیم. مسعود آذربایجانی ـ عبدالرحیم اباذری ـ محمد اسفندیاری ـ محمدحسین اشعری ـ مجتبی الهی ـ محسن الویری ـ علیرضا امینی ـ هادی انصاری ـ ناصرالدین انصاری ـ عبد الرضا ایزدپناه ـ رضا برنجکار ـ علی بنایی ـ حمید پارسانیا ـ حسن پویا ـ محمد تقدیری ـ محمود تقی‌زاده داوری ـ محمد جعفری ـ رسول جعفریان ـ محمودرضا جمشیدی ـ محسن جوادی ـ مرتضی جوادی آملی ـ کاظم جواهری ـ سیدفرید حاج سیدجوادی ـ ابوالفضل حافظیان ـ محمدحسین حسین‌زاده بحرینی ـ سیدمحمدرضا حسینی جلالی ـ عبد الحسین خسروپناه ـ حامد الخفاف ـ علی راد ـ محمد رحمانی نیشابوری ـ حسین رحیمیان ـ ناصر رفیعی ـ محمدرضا زایری ـ علی‌اکبر زمانی‌نژاد ـ محمدتقی سبحانی ـ علی‌رضا سبحانی ـ سیداحمد سجادی جزی ـ محمدمهدی سخنور ـ حسین شایعی ـ سیدمحمدجواد شبیری ـ سیدعلی شبیری ـ محمود شریفی اقدم ـ حمیدرضا شریعتمداری ـ سیدمحمدکاظم شمس ـ علی شیروانی ـ محسن صادقی ـ محمدحسن صافی گلپایگانی ـ سیدعباس صالحی ـ حسن طارمی‌راد ـ سیدمحمدکاظم طباطبائی ـ سیدمحمد طباطبائی یزدی ـ احمد عابدی ـ علی عباسی ـ سیدمحمود علوی ـ ابوالقاسم علیدوست ـ مهدی غروی قوچانی ـ علی‌اکبر فصیحی ـ محمدهادی فلاح‌زاده ـ محمدحسین فلاح‌زاده ـ عبدالهادی فقهی‌زاده ـ سیدعلی قاضی عسکر ـ محمد قاینی ـ محسن کافی ـ علی کورانی ـ محمود گلزاری ـ نجف لک‌زایی ـ احمد مبلغی ـ محمدجواد محمودی ـ علی مختاری ـ رضا مختاری ـ سیدمحمدجعفر مرتضی‌العاملی ـ محمدرضا مروارید ـ سیدمحمود مدنی بجستانی ـ علی‌اکبر مسعودی خمینی ـ عبدالهادی مسعودی ـ محمدحسن مظاهری ـ محمدمهدی معراجی ـ محمدحسن معزالدینی ـ محمدهادی مفتح ـ محمدعلی مهدوی‌راد ـ محمدحسن مهدوی مهر ـ سیدعلی موسوی گرمارودی ـ محمدعلی میرزایی ـ علی نظری‌منفرد ـ محمدرضا نائینی ـ سیدجعفر نبوی ـ احمد نجمی ـ سیدعبدالفتاح نواب ـ اصغر هادوی کاشانی ـ سیدمحمد واعظ موسوی ـ علی ورسه‌ای ـ احمد واعظی ـ محمدرضا یوسفی ـ هادی یوسفی غروی ۱۴ اردی‌بهشت ۱۴۰۱ @MohsenAlviri

🔸 ارسال نامه در اعتراض به طرح "استفاده بهینه از اشیاء باستانی و گنج‌ها" در واکنش به طرح "استفاده بهینه از اشیاء باستانی و گنج‌ها" به عنوان نماینده کارگروه تخصصی برنامه‌ریزی، گسترش آموزش عالی و تحول علوم تاریخی وزارت علوم، تحقیقات و فنآوری و شورای تحوّل و ارتقای علوم انسانی و پس از مشورت با اعضای محترم این کارگروه، نامه زیر خطاب به رییس محترم مجلس و رونوشت به وزیر محترم میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ارسال شد. جناب آقای دکتر قالیباف (دام عزه) رئیس محترم مجلس شورای اسلامی با سلام و تحیت؛ خبر بسیار نگران‌کننده ارائۀ طرح «استفاده بهینه از اشیاء باستانی و گنج‌ها» در مجلس شورای اسلامی، با شعار «ایجاد اشتغال زاینده» و نیاز «بازنگری قوانین کنونی»، شوکی دلهره‌آور برای تاریخ‌پژوهان، باستان‌پژوهان و همه دوستداران فرهنگ، میراث فرهنگی و هویت سرزمین عزیزمان ایران بود. «کارگروه تخصصی برنامه‌ریزی، گسترش آموزش عالی و تحول علوم تاریخی» وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و شورای تحول و ارتقای علوم انسانی، بر پایه مأموریت ذاتی خود برای صیانت از مرزهای علمی و امتداد اجتماعی رشته‌های تاریخ متناسب با آرمان‌ها و ارزش‌های جمهوری اسلامی ایران، ضمن تشکر از موضع‌گیری شایسته انجمن‌های علمی که باید همواره پرچمدار مطالبات علمی و صنفی دانشگاهیان باشند، اعلام می‌دارد همسو با دیگر نهادها، مجموعه‌های مرتبط با حوزه میراث فرهنگی کشور، استادان، دانشجویان، پژوهشگران و مجموعه دلسوزان تاریخ، فرهنگ و تمدن ایران که در بیانیه‌های اعتراضی خود جنبه‌های نادیده گرفته شده، ایرادات و کاستی‌های گسترده حقوقی و قانونی، هویتی و فرهنگی، دینی و عرفی و بسیاری موارد دیگر این طرح را بیان داشتند –بنابراین از تکرار آنها پرهیز شد- این ضرورت اساسی را برای خود و همه آحاد جامعه یادآور می‌شود که حوزه‌های هویتی، میراثی و فرهنگی کشور بسیار پیچیده و چند لایه هستند و هرگونه تصمیم‌گیری، سیاستگذاری و اقدام در این محورها نه تنها اکنون بلکه تمام ادوار آینده این سرزمین و میراث بشری و جهانی را تحت تآثیر قرار خواهد داد، بنابراین ورود به اینچنین ساحتی نیازمند اقدامات کارشناسی متخصصان به صورت کامل، دقیق، بدون سوگیری خاص، با لحاظ داشتن همه جوانب و پیامدها، در نظر داشتن مقوله تعارض منافع و رعایت کامل مصالح ملی اکنون و آیندگان است. در پایان یادآور می‌شود، دانش آموختگان رشته‌های تاریخ همچون دیگر آحاد دلسوز و دغدغه‌مند ایرانی، به هیچ وجه راضی نیستند با بهانه ایجاد اشتغال و درآمد در حوزه میراث و گردشگری و یا دیگر دلایل فاقد پشتوانه، چنین طرح‌های غیرکارشناسی را منفعلانه شاهد باشند. این در حالی است که بارها و از طریق مجاری قانونی پیشنهادهای دقیق و مشخص برای اشتغال دانش‌آموختگان رشته‌های تاریخ، و دیگر رشته‌های علمی با نمایندگان محترم مردم ایران مطرح شده است و برای به فعلیت درآوردن آنها، جامعه علمی کشور آماده همکاری است. بر این اساس کارگروه علوم تاریخی مؤکداً درخواست خارج شدن این موضوع از دستور کار مجلس را دارد. توفیق نمایندگان محترم در انجام شایسته وظایف نمایندگی مردم ایران را از درگاه الهی خواستاریم. محسن الویری ـ مدیر کارگروه تخصصی برنامه‌ریزی، گسترش آموزش عالی و تحول علوم تاریخی وزارت علوم، تحقیقات و فنآوری و شورای تحوّل و ارتقای علوم انسانی ۲۶ اردی‌بهشت ۱۴۰۱ @MohsenAlviri