#روانشناسی_مسلمانان_از_منظر_فرانسویان #لطفاً_به_96_سال_پیش_برگردید!
ماجرای اهانت رئیس جمهور فرانسه (#مکرون) به ساحت قُدسی #خاتم_پیامبران (صلّی الله علیه و آله) این روزها موجی از اعتراض و اعلام انزجار را فراخوانده است.
ساده انگاری است اگر تصور شود این ماجرا از یک #کاریکاتور در این روزها آغاز شده است؛ که #شارلی_ابدو ها خود را با #کاریکاتور سرپا نگه داشتهاند (قُلْ كُلٌّ يَعْمَلُ عَلى شاكِلَتِهِ)!
ماجرای #اسلام_هراسانی (و نه اسلام هراسی) کشورهایی چون #فرانسه به سالهای دور بر میگردد؛ آن هم توسط به اصطلاح اندیشه ورزانشان!
فرانسویها از خیلی سال پیش نسبت به #شخصیت_مسلمانان؛ دغدغه داشتهاند!
آنها همواره در پی تحلیل دین اسلام و تحلیل شخصیت مسلمانها بوده اند؛ چون موضوع مهمی برای آنها بوده! #رشد_تفکر_اسلام برای آنها چشمگیر بوده، و آنها همواره نگران گسترش اسلام در کشورهای خود بوده اند!
آنها در تلاش بوده اند تا در اذهان مردمِ خود #روانبنههای_منفی نسبت به مسلمانان بسازند!
آنها می خواسته اند مسلمانان را پیرو خشونت، و ضد تمدن نشان دهند!
از باب نمونه توجه شما را به کتابی جلب میکنم که در سال 1924 (96 سال پیش) در فرانسه تدوین شد؛ تحت عنوان:
«اسلام و روانشناسی مسلمانان : L’islam et la psychologie du musulman ».
این کتاب توسط یک روشنفکر فرانسوی به نام #آندره_سرویر (#André_ Servier) ابتدا به زبان فرانسوی تألیف شد، سپس توسط «موس بلوندل» با عنوان:
« Islam and the Psychology of the Musulman»
به زبان انگلیسی ترجمه شد و در سطح گسترده ای در کشورهای اروپایی انتشار یافت. عجیب است که این کتاب مجدداً در سال 2014 در آمریکا تجدید چاپ شد!
این کتاب در پی تحلیل شخصیت مسلمانان است اما با یک سوگیری عجیب و غریب!
ظاهرا نویسنده از ابتدا شمشیر را از رو بسته، و تصمیم داشته با یک #فرافکنی، تفکر اسلامی و شخصیت مسلمانان را وارونه جلوه دهد!
بگذریم، من در اینجا نمیخواهم محتوای آن کتاب را شرح دهم که خود نوعی ترویج خواهد بود؛ امّا توجه خوانندگان فرهیخته را به نکاتی از این کتاب جلب میکنم.
🔸سرویِر نگران رشد سیصد میلیونی جمعیت مسلمانان زمان خود بوده است.
🔹 نمیدانم چرا اینقدر او در تلاش بوده دیگران را مجاب کند که «اسلام هرگز عنصری از تمدن نبوده است بلکه برعکس، خاموش کننده نورها بوده است!»
🔸و اینکه چرا میخواهد با «دین مرگ» خواندن اسلام عزیز، افراد را از اسلام بهراساند؟!
🔹نویسنده در این کتاب در تلاش است جهان اروپا را از چیزی به نام «خطر نفوذ فرهنگ مسلمانان» بر حذر دارد.
او (در آن سالها ) به خطر شکلگیری جنبشهای اسلامی و به رسمیت نشناختن فرهنگ غربی توسط آنها اشاره میکند.
❌ نویسنده مدعی است تمام پیشرفتهای علمی در #دورۀ_طلایی_اسلام (قرن 8 تا 13 میلادی) حاصل کپیبرداریها از دیگر فرهنگها و یا حاصل تلاش افرادی است که صرفاً نام اسلام را با خود به همراه داشتهاند!
⚡️⚡️او در هشدار به حاکمان علمی و سیاسی اروپا مینویسد: «اسلام دشمن ماست نه بهخاطر اینکه یک دکترینِ دینی متفاوت از باورهای فلسفی ما دارد، بلکه به¬خاطر اینکه او سدّ راه همۀ پیشرفتها و همۀ تحولات (ما) است!
بنابراین ما باید با قوت از هر سیاستی که باعث قدرت گرفتن ملتهایی میشود که پایبند اسلام هستند، اجتناب کنیم!
درعوض، باید از مللی حمایت کنیم (نام یکی از کشورهای منطقه را میبرد) که تنها برداشتِ سایهوار از این دکترین دارند و تعصبی نسبت به ایمان خود ندارند و بهلحاظ سیاسی زود به خواب میروند!» (سرویر، 1924: 262).
به هر حال، تلاش امثال این اندیشهورزان متعصب و مغرضِ غربی این بوده تا در #روان افراد غیر مسلمان نسبت به اسلام و مسلمانان یکسری #ذهنیتهای_نهادینه شده، #روان_بنههای منفی، #اسکیما (یا هر چیزی که شما اسم بگذارید) را ایجاد کنند؛ تا در لایههای پنهان روان افراد، هراس از اسلام جا بگیرد و آنقدر عمیق شود تا به یک باور تبدیل شود!
امّا ظاهراً روند شکل دهی این روانبنهها با مشکل مواجه شده است. آندره سرویر ها در مخیله شان هم نمیگنجید که جمعیت مسلمانان به بیش از یک میلیارد و نهصد میلیون نفر (WRP) برسد!
امّا دریغ که حوادث تلخ؛ و تفسیرسازی های افراطی از این دین مبین، شرایطی را فراهم میسازد تا «اسلام هراسی سازان» در هر دوره، به سرعت به دنبال#جمع_آوری_شواهد به نفع این روانبنه ها گشته؛ در پی اثبات #ادعاهای_مرضی خود باشند.
امّا این #وعده خدای متعال #آرام_بخش جانهاست که:
يُرِيدُونَ لِيُطْفِئُوا نُورَ اللَّهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَاللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَلَوْ كَرِهَ الْكَافِرُونَ :
مى خواهند نور خدا را با دهان خود خاموش كنند و حال آنكه خدا گر چه كافران را ناخوش افتد؛ نور خود را كامل خواهد گردانيد!
🌸🌸🌷☘️☘️🌷
eitaa.com/Mohyiee
هدایت شده از دکتر رفیعیهنر
💥همدلی، همدردی، هر دو؟ 🤔
👥 در مواجهه با درد و غم دیگران؛ شاید تصور کنیم بهتر است همدلی کنیم (درک احساس دیگری)، و نه همدردی(هم احساسی با دیگری).
👈 در حالیکه درک احساس دیگری (همدلی شناختی و نه عاطفی) مهارتی است که در محیط مشاوره و رواندرمانی مفید است.
🌺 اما در محیطهای اجتماعی اتفاقاً یافتههای روانشناختی نشان داده که همدردی (هم احساسی+ قضاوت درباره وضعیت عاطفی طرف مقابل) موثرتر است.
💐 یقول رسول الله (صلى الله علیه وآله): «المُؤمِنُ أَخو المُؤمِنِ کَالجَسدِ الواحدِ إنْ اشْتَکَى شَیئاً مِنْهُ وَجَدَ أَلَم ذَلِکَ فِی سَائِرِ البَدنِ»
💐 پیامبر اعظم (صلى الله علیه وآله) میفرماید: مؤمنين برادر همديگر و همچون اعضاى يك پيكرند؛ و هنگامى كه عضوى ناراحت و بيمار شود همه اعضا، آن ناراحتى را احساس مى كنند.(بحار الأنوار، ج 61، ص 148، ح25 )
#Empathy
#Sympathy
#همدلی
#همدردی
#مواسات
@Mohyii
#برهنه_راه_میرویم_و_مسلمانان_را_عقب_مانده_مینامیم!
⭕️ نورمن فینکلشتاین (norman finkelstein)، پژوهشگر و استاد علوم سیاسی دانشگاههای آمریکا درباره حجاب می گوید:
🔹وقتی اروپاییها به آمریکای شمالی آمدند، چیزی که درباره بومیان آمریکا گفتند این بود که آنها چقدر عقب مانده هستند، چون برهنه بودند در حالیکه زنان اروپایی سه لایه لباس میپوشند. (فینکلشتاین ادامه میدهد): حال (خودِ) ما برهنه راه می رویم و مسلمانان را عقب مانده مینامیم!
منبع:
۱. کانال تلگرامی مدیا هاون به نقل از مشرق نیوز
2. https://www.reddit.com/r/tawheed/comments/jljc2l/professor_norman_finkelstein_about_the_hijab_and/
🌺 قلْ لِأَزْوَاجِكَ وَبَنَاتِكَ وَنِسَاءِ الْمُؤْمِنِينَ يُدْنِينَ عَلَيْهِنَّ مِنْ جَلَابِيبِهِنَّ ذَٰلِكَ أَدْنَىٰ أَنْ يُعْرَفْنَ فَلَا يُؤْذَيْنَ (احزاب: ۵۹)
#حجاب
#عقلانیت
#تمدن
🌿🌿🌺🌺🍃🌸🌸🌿🌿
#نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر
eitaa.com/Mohyiee
جریان شناسی روانشناسی اسلامی-رفیعی هنر.pdf
761.6K
✍️ #ارتباط_شناسی_اسلام_و_روانشناسیِ_مدرن_110_ساله_شد!
🔹کی؟
🔸کجا؟
🔹توسط چه کسانی؟
🔸چگونه؟
🔹رویکردها؟
🔸الان در کجای تاریخ ایستادهایم؟
🔹بعد از این چه باید کرد؟
🤗 پیشنهاد میدهم مطالعه مقاله علمی #جریان_شناسی_روانشناسی_اسلامی_در_عصر_حاضر را از دست ندهید!
❗️حاصل چندین سال بررسی و مطالعه
📚مستند به صدها پژوهش داخلی و بین المللی
🌺🌺
#نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر
eitaa.com/Mohyiee
✍️#مشاوره_خردورزانه_یا_القای_فرهنگ_درمانگرانه؟!
🌺 قالَ الصَّادِقُ علیه السلام شَاوِرْ فِي أُمُورِكَ مِمَّا يَقْتَضِي الدِّينُ مَنْ فِيهِ خَمْسُ خِصَالٍ عَقْلٌ وَ عِلْمٌ وَ تَجْرِبَةٌ وَ نُصْحٌ وَ تَقْوَى وَ إِنْ لَمْ تَجِدْ فَاسْتَعْمِلِ الْخَمْسَةَ وَ اعْزِمْ وَ تَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ تَعَالَى فَإِنَّ ذَلِكَ يُؤَدِّيكَ إِلَى الصَّوَابِ (مستدرك الوسائل، ج8، ص: 344)
🔹حکمت اِصرار منابع دین به مشاوره؛ اصرار بر مراجعه به یک آدم و درمیان گذاشتن اَسرار خود با دیگران نیست؛ بلکه (همانطور که از روایت بالا و دیگر آموزههای دینی نمایان است) اِصرار در بهرهبرداری از پنج اصل #خرد، #دانش، #تجربه، #شفقت، و #مهارگری است؛ هرجا که بیابید! در خود یا در دیگران! اما در دیگران بهدلیل «انفصال» از مشکل، کاراییِ بهتری خواهد داشت؛
مشاور، نقش «عقلِ منفصل» را بازی میکند. این، یعنی ایجاد #فرهنگ_مشاوره_خردورزانه در میان مردم!
🔶 در فرهنگ مشاوره خردورزانه:
1️⃣ در فرایند مشاوره بهدنبال زنده کردن امور پنجگانه فوق هستیم.
2️⃣توجه داریم که مشاور واقعی خرد، دانش، تجربه، شفقت، و مهارگری است؛ خواه متصل و خواه منفصل!
3️⃣در باب نیازمندی افراد به روانشناسی و مشاوره؛
طوری عمل نمیکنیم که خرد، دانش، تجربه، شفقت، و مهارگری را از افراد سلب کنیم و بعد بگوییم حالا نیاز به مشاوره دارید!
این یعنی القای #فرهنگ_درمانگرانه! یعنی اینکه شما بیمارید و دائم نیازمند به یک روانشناس!
و این، یعنی به تعطیلی کشاندن خردورزی مردم! چیزی که فرهنگ اسلامی هیچگاه موافق آن نبوده است!
🌿🌿🌺🌺🍃🌸🌸🌿🌿
#نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر
eitaa.com/Mohy
بیشتر بخوانید در👈مصاحبه ای با عنوان:
💥#فرهنگ_درمانگرایانه_و_روانشناسی
http://smhi.ir/index.php/interview/item/4695-2016-09-11-05-07-58
✍️ #کرامت_برداشتهای_ذهنی_یا_دریافتهای_عینی؟
🔸معناشناسی #کرامت_عرفانی، موضوعی است که نیازمند پژوهش مستقل بوده و البته که باید اهل آن در این باب سخن بگویند.
🔹اما از یک #منظر_روانشناختی موضوع کرامت عرفا را باید از دو منظر ابجکتیو و سابجکتیو مورد توجه قرار داد.
🔸شاید بتوان گفت بخشی از آنچه به عنوان "کرامت" به عرفا منتسب شده، و مایه بحث و جدلها گردیده در واقع #برداشتهای_فاعلی و ذهنی (سابجکتیو) و نه عینی( آبجکتیو)" افراد است که تحت فرآیندهای روانشناختی چون محبت شدید به طرف مقابل، بیش اندیشی در معنایابی رفتارهای طرف مقابل، معنادهیِ مضاعف و متفاوت به کنشهای طرف مقابل، و مواردی از این دست ایجاد میشود.
🔹این دریافتهای سابجکتیو برای خود فرد میتواند واقعیت باشد، و احتمالا برای شنوندگان متوهمانه قلمداد شود، هرچند ممکن است، برخی افراد در گام بعدی، به صورت غیرمستقیم و با کنار هم نهادن پیش فرضها، اطلاعات پیشین، و استدلالها به آن، باورمند شوند.
🔸اینکه مثلا غسل دهنده محترمی نقل کرده که در حین غسل بدن یک #عالم_دینی، لحظه ای نگاه مهربانانه او را دریافت کرده، و آن را کرامتی بنامد که مشتاقانه منتظر دریافت آن بوده، شاید از این دست موارد باشد.
🔹در رویداد مذکور بعید است منظور نقل کننده، بازگشت علائم حیاتی فرد آنگونه که ما میفهمیم باشد یعنی یک امر عینی فیزیولوژیک که آن وقت لوازمی بر آن مترتب خواهد بود، پس لابدا باید به برداشت سابجکتیوِ فردیِ بیننده رو آورد. آن وقت نمیتوانیم در پی انتشار امر سابجکتیو و اصرار در پذیرش عینی و مستقیم آن توسط دیگران باشیم.
🔸به نظر من، نقل و انتشار این نوع امور سابجکتیو نه برای ناقلان آن و نه برای منقول عنه
نه #ارزش_ساز است و نه #ارزش_کاه!
(بازهم تاکید میکنم جنبه سابجکتیو، ذهنی، و شخصی آن، و نه جنبه عینی، همه بین، و غیر واحدبین کرامت که به دلایل عقلی، قابل انکار نیست)
🔹در سیره علمی حضرت آیت الله #مصباح_یزدی( اعلی الله مقامه) آن مقدار که ما دیده بودیم و شناخته بودیم برای اثبات یک مدعا (در امور بین فردی) به شدت از استناد به امور ذهنیِ فردی اجتناب ورزیده، به جد معتقد به اثبات مستدل، عقلی و عینی موضوعات بودند، هرچند (آن مقدار که من دریافت کرده بودم) از روح سخنانشان و سیره رفتارشان همواره این معنا برمیخاست که #انکار_مقامات_اهل_معرفت را نشاید!
🌺 به هر حال گو اینکه از سبک زندگی عارفان و سالکان برداشت می شود حتی در #دریافتهای_عینی خود هم همواره تابع این موضوع بوده اند که:
عارفان که جام حق نوشیدهاند
رازها دانسته و پوشیدهاند
هر که را اسرار کار آموختند
مهر کردند و دهانش دوختند( مولوی)
#نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر
eitaa.com/Mohyiee
✍️ #منش_یا_شخصیت؟
اسلام با «منشِ» افراد سروکار دارد تا «شخصیت» آنها.
#گُردون_آلپورت (پدر روانشناسی شخصیت) در کتاب معروف خود؛ «شخصیت: یک تفسیر روانشناختی» به نکته جالبی اشاره میکند:
او مینویسد:
#Character is personality evaluated,
and
#personality is character devaluated.
«منش، #شخصیت ارزیابی شده است و شخصیت، #منش ارزشزدایی شده است»
منظور آلپورت این است که وقتی میخواهیم #نگاه_قضاوتی به بحث شخصیت داشته باشیم، بهتر است از تعبیر «منش: Character» استفاده کنیم؛ اما وقتی بدون نگاه قضاوتی و ارزیابانه به این موضوع نگاه میکنیم؛ تعبیر «شخصیت: personality » مناسبتر است.
🔸 جالب است که امروزه #روانشناسان_مثبت_نگر؛ که به تصریح خودشان نگاه قضاوتی به روانشناسی دارند به جای توانمندیهای شخصیت از #توانمندیهای_منش (Character Strength) سخن میگویند.
🔹اگر قرار باشد مباحث شخصیت از نگاه اسلامی را مورد توجه قرار دهیم؛ اینرا احتمالاً باید بپذیریم که اساساً اسلام یک نگاه قضاوتی به شخصیت انسانها دارد.
🔻 نگاه #قرآن_کریم به انسان یک نگاه دوگانه است.
قرآن هم ویژگیهای مثبت (مومن، محسن، صابر، متقی، کاظم، عافی، و مانند آن) برای انسان بر میشمرد و هم ویژگیهای منفی (هلوع، منوع، عجول، منافق، کافر، مشرک، و مانند آن).
🔺در #روایات_اسلامی نیز انسانها درجهبندی شدهاند و در قالب مفاهیمی چون «خُلّه»، «مَکرمه»، «خصله»، و «درجه» ویژگیهای مثبت و منفی به آنها نسبت داده شده است.
اینکه میگویم منفی یا مثبت یعنی یک نگاه قضاوتی و ارزیابانه.
🔹اسلام همواره از انسانها میخواهد که شخصیت خود را به سمت ویژگیهای مثبت سوق دهند و از ویژگیهای منفی دور سازند؛ پس این یک نگاه #هنجاری و تجویزی است و نه یک نگاه صرفاً #توصیفیِ بدون قضاوت.
🔹اینکه شخصیتِ(خنثی و بدون قضاوت) انسان چیست، شاید خیلی مورد توجه آموزهها قرار نگرفته باشد یا آموزههای زیادی در اینباره نداشته باشیم که آن وقت بخواهیم خودمان را به زحمت بیندازیم تا بلکه یک مفهوم نزدیک به شخصیت در روانشناسی را در اسلام بیابیم: مفاهیمی چون شاکله، ذات، امرء، و مانند آن!
شخصیت هرچه که باشد؛ اسلام میخواهد آن را در قالب «منش» ببیند و تفسیر کند، و تجویز کند. آن وقت تا بخواهی الیماشاءالله آیه، روایت و مطلب در این زمینه میتوانی بیابی!
♦️حال اگر قصد پژوهش در آموزههای اسلام را داریم به نظر میرسد مفهوم «منش» را بیش از مفهوم «شخصیت» باید مبنای کار قرار دهیم؛ این شاید یافتههای بهتری را در اختیار جویندگان روانشناسی اسلامی قرار دهد.
🌺 شاید بعدها از سازه دیگری به نام #شخصیت_اخلاقی نیز صحبت به میان بیاورم.
#نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر
eitaa.com/Mohyiee
مُحیی: زندگیبخش
✍️ #منش_یا_شخصیت؟ اسلام با «منشِ» افراد سروکار دارد تا «شخصیت» آنها. #گُردون_آلپورت (پدر روانشناس
❇️ در مطالعاتی که راجع #تاریخچه_روانشناسی_در_ایران داشتم؛ به مقاله مرحوم دکتر #محمود_صناعی؛ از روانشناسان پیشگام در ایران، تحت عنوان «خوی از نظر روانشناسی» برخوردم.
«خوی» ترجمه واژه «Character» است؛ یعنی همان «منش».
🔸 ایشان در این مقاله که سال 1339 شمسی(1960 م.) نوشتهاند به دیدگاههای #غزالی، #نصیرالدین_طوسی، #عبدالرزاق_لاهیجی، درباره ماهیت منش اشاره کرده، و بعد به مقایسه ایده آنان با روانشناسی جدید پرداخته است
از نگاه #صناعی، منش، #خصلتهای_اخلاقی پایدار شخصیت ماست.
⚡️⚡️صناعی مینویسد:
« سال گذشته وقتی در سفر آمریکا گردون آلپورت را ملاقات کردم و با او در این باب صحبت کردم دیدم هنوز در این عقیده راسخ است و معتقد است که نباید «کاراکتر: منش» اینگونه در علم روانشناسی بهکار رود و کلمه «پرسونالیتی: شخصیت» به خوبی میتواند جانشین آن گردد. اما نگارنده برخلاف آلپورت معتقد است کلمه «کاراکتر» میتواند در بحث روانشناسی و تربیتی به کار رود».
♦️شاید اصرار دکتر صناعی، بهخاطر آن برداشتی است که حکمای سابق اسلامی در باب شخصیت داشتهاند.
بله ایشان درست میگفتهاند؛ در آثار حکمای اسلامی؛ به موضوع #منش توجه میشده است و نه #شخصیت.
#نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر
eitaa.com/Mohyiee
💥#انواع_هیجانات_و_احساسات_بدن
🔺ردیف بالا: هیجانات اصلی
🔸از راست به چپ:
عادی، شگفتی، غم، شادی، نفرت، ترس، خشم
🔻ردیف پایین: هیجانات مرکب
🔸از راست به چپ:
حسد، شرم، غرور، حقارت، افسردگی، عشق، اضطراب
💛❤️رنگهای گرم: مناطق درگیر
🖤💙رنگهای سرد: مناطق غیردرگیر
eitaa.com/Mohyiee
#قانون_هوک_در_فیزیک_و_استرس_در_روانشناسی
رابرت هوک، فیزیکدان بریتانیایی قرن 17 میلادی : تغییر طول یک ماده اِلاستیسیته (مواد کشسانی) با بار وارد بر آن رابطه خطی دارد.
قانون هوک میتواند پیشبینی کند که در اثر یک نیروی مشخص ( Force) چقدر فنر کشیده (یا فشرده) خواهد شد.
البته این کشش یا فشار تا حد مشخصی خاصیت کشسانی فنر را حفظ میکند. بعد از آن از حالت #اِلاستیک خارج شده به حالت #پلاستیک تبدیل شده و بعد منجر به #شکستگی ماده خواهد شد (stress_strain_graph).
#روان آدمی هم در یک شبیهسازی مهندسی، بسان فنری تصور شده که تا حدی توان تحمل (فشار یا کشش) بار روانی را دارد. این بار روانی همان استرس است.
❇️ چهار #منبع_استرس:
1️⃣ تغییرات در زندگی (کوچک یا بزرگ؛ مثبت یا منفی)
2️⃣ تعارض در انتخابها (بین بد و خوب، بد و بدتر، خوب و خوبتر)
3️⃣ انتظارات اطرافیان و جامعه از فرد
4️⃣ ناکام شدنها
✅ در #پژوهشهای_دینی مطالعات محدودی در زمینه مفهوم شناسی استرس مشاهده میشود.
پژوهشگران میتوانند با تشکیل #شبکه_مفهومی (مانند ضنک، توتّر، جَهد، تعب، وجل، و قلق) به مدلهایی در این زمینه دست یابند.
#hooke_s_law
#Stress
#Change
#Conflict
#Pressure
#Frustration
#stress_strain_graph
#نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر
eitaa.com/Mohyiee
✍️ #آموزش_صرفاً_آمریکایی_در_بحث_رشد_اخلاقی!
🤔 فرض کنید بین پدر و مادرتان که هر دو را به یک اندازه دوست دارید اختلافی پیش آمده و شما ناچارید از یکی از آنها طرفداری کنید، ولی دوست ندارید طرف دیگر ناراحت یا دلخور شود؛ در اینجا کار درستتر چیست؟ چرا؟
و یا
یکی از بستگان نزدیک شما به شدت مشکل مالی پیدا کرده؛ و شما هم مقداری پول در حساب خود دارید که برای یک کار بسیار ضروری در حال پس انداز هستید؛ در این موقعیت کار صحیح تر را چه میدانید؟ و چرا؟
و...
👆آنچه شما در پاسخ به این سوالات خواهید داد به #استدلال_اخلاقی مشهور است؛
از نظر روانشناسی افراد در سنین مختلف به گونه های مختلفی دست به استدلال زده و تصمیم های اخلاقی را اتخاذ میکنند. این فرایند #رشد_اخلاقی آنها را نشان میدهد.
🔺یادم هست در دورههایی که مباحث رشد در روانشناسی را تدریس میکردم وقتی به نظریه #رشد_اخلاقی_کُلبرگ میرسیدیم و معمای هانز (یکی از معماهای اخلاقی کلبرگ) را به دانشجویان #ایرانی #مسلمان #بزرگسال توضیح میدادم استدلالهایی غیر از بحث #عدالت و #انصاف میآوردند و نمیتوانستند کاملاً با استدلال هانز همراهی کنند.
🔴 دانشجویان مباحث فقه اسلامی و #حکم_الله را برای تصمیم اخلاقی پیش میکشیدند که خیلی در طبقهبندی اخلاقی کلبرگ حضور نداشت.
✅ خوب است نظریههای دیگری چون نظریه گیلیگان که #مراقبت را دیگر دلیل استدلال اخلاقی میداند یا نظریه هایت و گرام که #بنیانهای_اخلاقی پنجگانه را بهعنوان دلائل اخلاقیِ انجام یا ترک رفتارها شناسایی کردهاند نیز به دانشجویان ایرانی تدریس شود؛
🔹آنوقت شاید کمی از #آمریکایی_زدگی در روانشناسی فاصله بگیریم و به #روانشناسی_فرهنگی نزدیک شویم!
طبق مطالعات، نظریه بنیانهای اخلاقی با فرهنگ جوامع دیگر سازگاری بیشتری دارد.
♦️با این کار شاید پژوهشگران علاقمند شوند که بنیانهای اخلاقی مبتنی بر #فرهنگ_ایرانی_اسلامی را نیز شناسایی کنند!
🔶🔶پنج بنیان اخلاقی مورد اشاره:
🔹آسیب/مراقبت
🔹انصاف/ تلافی
🔹حفظ گروه/ وفاداری
🔹اقتدار/ احترام
🔹پاکی/ پرهیزکاری
#نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر
eitaa.com/Mohyiee
📚#فریفتگی_روانشناختی
کتاب
#فریفتگی_روانشناختی: #شکست_روانشناسی_مدرن تألیف ویلیام كیلپاتریک؛ از روانشناسان مطرح دین است. او دانشیار روانشناسی تربیتی در کالج بوستون است.
📕وی در این کتاب مدعی است كه علیرغم رشد روانشناسی مدرن در بیش از یك قرن، امّا ما در ایالات متحده شاهد افزایش مداوم جرائم، میزان طلاق، مصرف مواد مخدر و نارضایتی عمومی از زندگی هستیم.
🤔او چهار نقد اساسی بر روانشناسی جریان اصلی وارد میکند:
1️⃣ روانشناسی مدرن آمریکایی را ضد اجتماعی مینامد زیرا براساس نظریه #فردگرایی و #ماتریالیسم بنا شده است.
2️⃣ کیل پاتریک مخالف مفهوم #خودشکوفایی است زیرا مبتنی بر ایده خودمحوری است که نمیتواند یک فرهنگ هماهنگ و سازگار اجتماعی را ایجاد یا حفظ کند و برای افرادی که از فرهنگهای جمع گرایانه آمدهاند بیربط است.
3️⃣ از نظر كیلپاتریک، روانشناسی مدرن آمریکایی بیشتر به دنبال #تجارت_تجویز است و نه #توصیف؛ و قبل از درک مشکلات بهدنبال راهحلها است!
4️⃣ او میگوید این موضوع از این ناشی میشود که روانشناسی آمریکایی امور #غیرقابل_مشاهده را نادیده میگیرد.
#روانشناسی_فرهنگی
#روانشناسی_دینی
#Psychological_seduction
#William_Kilpatrick
🍀🍀🌺🍀🍀
#نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر
eitaa.com/Mohyiee
🍀🍀⚡️⚡️🍀🍀
#پدر_روانشناسی_اسلامی_در_کشورهای_عربی
✅ به بهانه درگذشت دکتر #ملک_بدری (Malik Badri):
1932 - 2021
👨👦تولد: 1932؛ رفاعه سودان؛ از یک خانواده مبارز مسلمان سودانی.
👨🎓تحصیلات:
- کارشناسی روانشناسی: دانشگاه بیروت، 1956
- کارشناسی ارشد: دانشگاه لِستر انگلیس، 1958
- دکتری: دانشگاه لِستر انگلیس، 1961
📋گواهی تخصص در روانشناسی بالینی و فعالیت در بخش روانپزشکی و اعصاب، بیمارستان میدلکس، لندن: 1967
👨💻فعالیتها:
- استادیار دانشگاه بیروت: 1962 تا 1964
- رئیس گروه روانشناسی دانشگاه اردن:1965
- دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه اسلامی اُم دِرمان: 1967 تا 1971
- استاد کرسی ابن خلدون در دانشگاه بین المللی اسلامی مالزی
- بنیانگذار و رئیس #انجمن_بین_المللی_روانشناسی_اسلامی: 2014 تا 2021
📚تألیفات:
کتابها و مقالات پژوهشی متعدد از جمله:
اسلام و روانشناسی تحلیلی، اسلام و اعتیاد الکلی، فاجعه ایدز، #معضل_روانشناسان_مسلمان،
تدبر: یک مطالعه روانمعنوی اسلامی،
معاش_روح.
💥یکی از مقالات تأثیرگذار بدری (1978) تحت عنوان #علماءُ_النفسِ_المسلمون_في_جُحرِ_الضبّ : «روانشناسان مسلمان در سوراخ سوسمار!» بود که آغازگر مقالات انتقادی جدّی علیه روانشناسیِ غالب شد.
⚡️⚡️#جُحرُ_الضّب استعاره برگرفته از حدیث نبوی (ص) است که پذیرش غیرانتقادی نظریههای روانشناختیِ غربی را مورد شماتت قرار میدهد.
🌺 رسول خدا (صلّی الله علیه و آله) در روایتی که اهل سنت آن را نقل کرده اند، در سرزنش رفتار تعدادی از مسلمانانی که در آینده خواهند آمد، فرمود:
به شدّت از راه کسانی که قبل از خودشان بوده، گام به گام و وجب به وجب تبعیت خواهند کرد، حتی اگر آنها وارد یک #سوراخ_سوسمار شوند آنها (مسلمانان) هم تبعیت میکنند! گفتند: ای رسول خدا، منظورتان (تبعیت از) یهودیان و مسیحیان است؟ حضرت فرمود: پس چه کسانی؟!
❇️ #بدری اساساً روانشناسی اسلامی را با #رویکرد_پالایش آغاز کرد امّا در نهایت به #رویکرد_تأسیس روی آورد.
🌱🌱
بیشتر بخوانید در 👇
#مقاله جریانشناسی روانشناسی اسلامی در عصر حاضر
http://jcp.samt.ac.ir/article_118697.html
🍀🍀🌺🌺🍀🍀
#نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر
eitaa.com/Mohyiee
✍️#شهید_مطهری_و_بهزیستی_روانی_در_روانشناسی_مثبت_گرا
❇️ امروزه در روانشناسی مثبتگرا؛ افراد در یک استعاره در پیوستاری از منفی یک؛ صفر؛ و مثبت یک درجهبندی میشوند. روانشناسان مثبتگرا میگویند روانشناسی موجود تا به حال در تلاش بوده افراد را از منفی یک(#آسیبهای_روانی) به نقطه صفر ( #نقطه_تعادل) برساند؛
امّا مثبتگراها در تلاشاند افراد را به مثبت یک سوق دهند ( #شادکامی_و_سعادت)؛ پس اگر کسی در نقطه مثبت نبود؛ و از طرف دیگر در نقطه منفی هم نبود؛ پس در خط تعادل قرار دارد،
و البته این مباحث با ادبیات مذکور؛ در 20 سال اخیر در روانشناسی رونق پیدا کرده است... .
🔴 #شهید_مطهری از اندیشمندان مسلمان؛ با ادبیات مشابه در 5 یا 6 دهه پیش در تبیین عوامل شقاوت و سعادت نظر متفاوتی طرح میکند. او اشاره میکند اگر كمالات و موجبات سعادتى در فرد وجود نداشته، و بالاى صفر نباشد، زير صفر هم نيست. ایشان میگویند «ما اينها را در عدل الهى «بالاى صفر» و «زير صفر» اصطلاح كردهايم. اگر بالاى صفر نرفتهاند، زير صفر هم نيامدهاند... ».
در واقع از نظر این متفکر وقتی فرد بالای صفر نبوده؛ و زیر صفرهم نباشد؛ معنایش این نیست که در خط تعادل است؛ بلکه او در یک عدم به سرمیبرد که بر اثر یکسری کوتاهیها (جهل قصوری) عملاً بهرهای از چیزی نمیبرد.اينها يك مردم بسيطى هستند كه اگر ملكات فاضله ندارند، رذایلی چون کبر، حسد و بخل را هم ندارند.
✅ در #اندیشه_اسلامی برای تعادل، ولو یک اپسیلون باید بهرهای از مثبت یک داشته باشیم.
🍀🍀🌺🍀🍀
#نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر
eitaa.com/Mohyiee
✍️#بی_حجابی_یا_ترس_از_باحجابی؟
🌿🌿🍃🌸
🔷 پدیده حجاب در جامعه ما موضوعی است که مورد توجه مجامع داخلی و خارجی قرار گرفته است.
«کوتاهی نهادهای دینی»، «کم کاری مسوولین فرهنگی»، «بیتفاوتی دینمداران»، «عدم تبیین ارزشهای حجاب»، «نفوذ فرهنگی»، «اعتراض خاموش»، «بی اطلاعی مردم» و ... شاید از جمله تبیینهایی باشد که در مورد پدیده بیحجابی، بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.
امّا در این نوشتار میخواهیم یک تحلیل روانشناختی از بیحجابیِ برخی افراد در جامعه کنونی ارائه دهیم.
🔶 جدای از موضوع " تبرّج" و زیبایی نمایی که به عنوان یک تحلیل عمومی قابل طرح است امّا با یک «رویکرد شناختی» به موضوع تقید بر حجاب زنان و دختران ایرانی، میتوان از یک باور عمیق و هستهای به نام #روان_بُنِه، «طرح واره»، «سازه واره»، و یا هر ترجمه دیگری که شما از عنوان علمی «Schema: اسکیما» دارید، سخن به میان آورد.
به تعبیر خیلی ساده، اسکیماها همان ذهنیتهای نهادینه شدهای هستند که در طی زمان به یک باور عمیق تبدیل شدهاند. این باورهای عمیق مبنای شکلگیری قواعد و افکار سطحیتر میشوند و در زندگی روزمره بدون اینکه که به آنها توجه داشته باشیم فعال شده و ما رفتارهای خود را بر اساس آنها شکل میدهیم.
♦️این ذهنیتهای نهادینه شده در سیستم روانی ما بر اساس خیلی مسائل شکل میگیرند؛ از مسائل ارثی و ژنتیک گرفته تا نحوه تعامل والدین با ما، رویدادهای تلخ و شیرینی که در زندگی ما رخ داده، و شرایط حاکم بر محیطی که در آن رشد کردهایم.
بعد از این مقدمه، میخواهم از روانبُنههای بیحجابی سخن بگویم. به نظر بنده برخی بانوان ایرانی بیش از آنکه نسبت به «بی حجاب شدن» روانبنه مثبت داشته باشند، نسبت به «باحجاب شدن» روان بنه منفی دارند!
به عبارت دیگر آنچه امروزه به عنوان پوششهای نامناسب در جامعه ایرانی میبینیم، نشانه #انتخاب_بیحجابی نیست بلکه #واکنشی_جبری_روانی_به_ترک_حجاب است.
✋بگذارید ساده تر بگویم: اینکه خانمی با پوشش غیراسلامی در جامعه اسلامی ظاهر میشود چه معنایی دارد؟
در حالیکه او میداند قانون کشورش حفظ حجاب در مجامع عمومی است، و از دوران دبستان تا دانشگاه پوشش اسلامی را از او خواستهاند، و احکام فقهی که او به بخش معظم آن پایبند است، حجاب را از یک زن خواسته است! و البته این خانم خود مزایای پوشیده بودن را میداند؛ و متقابلاً معایب و دردسرهای بیحجابی را هم درک کرده است. با این اوصاف، آیا رفتار بیحجابی میتواند ناشی از یک انتخاب باشد؟ خیلی بعید است!
به نظر من افراد بر اساس یکسری از روانبنهها و باورهای عمیق، آن هم نه نسبت به «بیحجابی» که نسبت به «باحجابی»، این رفتارها را از خود بروز میدهند.
این افراد بیش از آنکه روانبنه مثبتی نسبت به بیحجابی داشته باشند، #ترسی_عمیق از با حجاب شدن دارند،
#عاشق_بیحجابی نیستند بلکه #نگران_باحجاب شدنند.
💥برخی از روانبنه هایی که میتواند در زمینه با حجاب شدن این افراد مطرح باشد را بر میشمارم:
#انتظار_جامعه
#سلب_آزادی
#مسوولیت
#انگ_یا_برچسب
#فوکوس_یا_انگشت_نما_شدن.
😴زبان حال افراد برخوردار از روانبنه انتظار جامعه و روانبنه مسوولیت، چیزی شبیه این است:«اگر بخوام حجابم رو حفظ کنم، جامعه کلی ازم انتظار خواهد داشت،
یا، «ای بابا اگه بخوای حجاب داشته باشی کلی مسوولیت به گردنت می افته من که اهلش نیستم!»
یا در روانبنه انگ، این افکار فعالند:«من دوست ندارم برچسب انقلابی، حزب اللهی، متدین بهم بخوره! » یا «نمیخوام بهم بگن عقب مانده!»،
و در روان بنه فوکوس: «من نمیخوام جایی که وارد میشم انگشت نما بشم، همه یه جوری بهم نگاه کنند!»
🤔به نظر شما اگر این افکار یا شبیه اینها در لایههای پنهان روان ما جا خوش کرده و آنقدر عمیق شده باشند که به یک باور تبدیل شده باشند، چقدر میتوانیم پایبند حجاب باشیم؟ و آیا برای رهایی از این افکار به حالت مقابل آن یعنی بیحجابی پناه نخواهیم برد؟
البته من انکار نمیکنم که وقتی فرد به سمت رفتارهای بی جابی سوق پیدا کرد از آن لذت خواهد برد، بهخصوص در فضایی که بیحجابی تشویق شود، این حالت در افراد تقویت خواهد شد. با این حال شروع ماجرا از جای دیگر است.
✅ به نظر میرسد باید فکری به حال این روانبنهها کرد. جلوی شکلگیری آنرا در خانواده گرفت، و به مادرانِ با حجاب آموخت که در حضور فرزندان چه واکنشی به حجاب خود نشان دهند، و اگر برنامهریزی فرهنگی و عمومی در حال انجام است، بیش از همه بر موضوع شکلگیری روانبنههای مثبت و منفی نسبت به حجاب متمرکز شود.
🔺تا نظر شما چه باشد؟
🍀🍀🌺🍀🍀
#نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر
eitaa.com/Mohyiee
✍️ #بازی_رسانهها_با_اعداد
💥دوباره شادترین و غمگین ترین استانهای کشور معرفی شدند!
♦️چند سال پیش در میزگردی، در معیت یکی از صاحبان اندیشه، تحلیلی با عنوان #گالوپ_در_نظرسنجیهای_خود_فرهنگ_را_لحاظ_نمیکند ارائه دادم.
آن تحلیل ناظر به گزارش موسسه آمریکایی گالوپ راجع کشورهای با سطح پایین هیجانات مثبت بود. در آن گزارش، ایران بعد از عراق بهعنوان دومین کشور معرفی شده بود!
البته آن ایام برخی از رسانه های داخلی نتیجه گزارش مذکور را با این عنوان منتشر کرده بودند: ایران دومین کشور غمگین دنیا!
🔹اخیرا یک اینفوگرافی توسط یکی از رسانهها منتشر شده، و در پیام رسانها در حال دست به دست شدن است:
#جغرافیای_شادکامی_مردم_ایران: قم شادترین، سمنان غمگین ترین!"
🔸منبع خبری مذکور، یک پژوهش کشوری است که در سال 1398 توسط برخی از پژوهشگران سازمان جهاد دانشگاهی انجام شده است که البته هنوز نتایج رسمی آن منتشر نشده است.
🔴 امّا از شما میخواهم در ادامه؛ نتایج تحقیقات تیم مذکور در سالهای 91، 96، و 98 را در همین زمینه مشاهده بفرمایید:
1. نتایج سال 91: استانهای زنجان و گلستان شادترین؛ و یزد و کرمانشاه غمگینترین.
2. سال 96: بوشهر و گیلان شادترین؛ کردستان و آذربایجان شرقی غمگینترین.
3. سال 98: قم و سیستان شادترین؛ سمنان و زنجان غمگینترین.
🧐🤔
🔵 از این اطلاعات چه چیزی برداشت میکنید؟
1️⃣ #بحران_تکرار_نتایج_تجربی (Replication Crisis)؛ همان که استرنبرگ؛ مؤلف کتاب #تفکر_انتقادی_در_روانشناسی خاطر نشان کرد: «ژورنالهای بزرگ، مقالاتی را درباره تحقیقاتی منتشر کردهاند که جالب، غافلگیر کننده، و خبرساز بودهاند؛ امّا تلاشهای بعدی برای تکرار این نتایج بیحاصل مانده است!»
چگونه است که در تکرار تحقیقات در بار دوم، سوم، و چهارم، و... نتایج شادکامی ایرانیان این قدر تغییر میکند و چرا نتایج تکرار نمیشود؟!
گو اینکه قرار است به نوبت، استانهای مختلف در سطر جدول شادکامی قرار بگیرند!
2️⃣ بر فرض که از بحث #نقص_ابزار پژوهش عبور کنیم؛ دریابید #شانتاژهای_خبری را!
برای مثال در تحقیق سال 96، به تصریح خود پژوهشگران، اساسا رابطه معناداری بین محل سکونت و شادکامی یافت نشده است! یعنی اینکه اگر شما شاد بودهاید یا نه، ارتباطی به اینکه در کدام استان زندگی میکردهاید، نداشته! اما رسانهها تیتر کردند: شادترین و غمگینترین استانها را بشناسید!
3️⃣ اگرچه میانگین شادی در استانها متفاوت بوده، اما این تفاوت آن قدر کم است که به تعبیر متخصصان فن آمار: #تفاوت_میانگینها_معنادار_نیست.
برای مثال در تحقیق سال 98 میانگین شادکامی کل کشور ۴.۱۱ اعلام شده؛ و وضعیت تمام استانها در اطراف همین نمره بوده؛ پس بالاتر بودن قم یا پایین تر بودن سمنان موضوعیتی نخواهد داشت.
4️⃣ طبق یافتههای مذکور، افراد شاغل در مقایسه با افراد بیکار شادمانتر بودهاند( موضوعی که کاملا قابل تصدیق است) اما خبر اینفوگرافی رسانهها، استانهای سیستان و هرمزگان را ( علی رغم نرخ بالای بیکاری آنها) به ترتیب دومین و سومین استان شاد معرفی کردهاند!
✅ پ.ن
- سازه شادکامی بر اساس فرهنگ ایرانی-اسلامی باید بازتعریف و بازسازی شود.
- #پرسشنامه_شادکامی_آکسفورد؛ گالوپ، و مواردی شبیه آن نمیتوانند بهطور کامل وضعیت شادکامی مردم ایران را بازنمایی کنند
- طراحی ابزارهای مطابق با فهم ایرانی از شادکامی لازم است.
- شیوه #سنجشهای_کمّی نمیتواند دانش ما در زمینه وضعیت شادی مردم ایران را کامل کند.
- #مطالعات_کیفی_میدانی در فرهنگها و خرده فرهنگهای مختلف ایرانی را نیازمندیم.
- شانتاژهای خبری را خیلی جدّی نگیرید .
🌿🌿🌺🌺🍃🌸🌸🌿🌿
#نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر
eitaa.com/Mohyiee
🍀🍀🍀🌺🍀🍀🍀
#گالوپ_در_نظرسنجیهای_خود_فرهنگ_را_لحاظ_نمیکند
https://www.farsnews.ir/news/13940825001273
شادکامی زنان و مردان ایرانی 20 تا 40 ساله
https://www.magiran.com/paper/1862732
میزان شادکامی مردم ایران
https://www.magiran.com/paper/1019008
#جهان_سومی_نمانیم!
🌿🌿
🔹استاد ایرانی دانشگاه جورجتاون واشینگتن دی سی (دکتر فتحعلی مقدم) در ضمن مقالاتی معتقد است روانشناسی موجود منعکس کننده ساختار قدرت حاکم در جهان بوده؛ و ایالات متحده بهعنوان تنها صادر کننده این دانش؛ با #ایدئولوژی_فردگرایانه، روانشناسی را به نام خود ثبت کرده است!
🔸او صدور روانشناسی آمریکایی به بقیه جهان را مورد انتقاد قرار داده و نیاز به روانشناسیِ مناسب برای جهان غیر غربی را مطرح کرده است.
♦️او برای روانشناسی #سه_جهان قائل است:
1️⃣ ایالات متحده آمریکا، اولین جهان روانشناسی، بر عرصه بین الملل مسلط است و تولید دانش روانشناسی را که به کشورهای دیگر دنیا صادر میکند، از طریق کنترل کتابها و مجلات، ساخت و توزیع آزمونها، مراکز آموزشی و غیره در انحصار خود در آورده است.
2️⃣ کشورهای جهان دوم شامل کشورهای اروپای غربی و روسیه است. آنها تأثیر بسیار کمتری در روانشناسیِ کشورهای دیگر داشتهاند. گرچه از قضا، در این کشورها است که روانشناسی مدرن ریشههای فلسفی دارد.
3️⃣کشورهای جهان سوم - که اکنون کشورهای در حال توسعه نامیده میشوند – بیشتر، واردکنندگان دانش روانشناسی هستند.
❗️مقدم به روند تدریس و آموزش روانشناسی در #ایران هم خُرده میگیرد؛ و میگوید ایرانیها بهجای توجه به بوم و فرهنگ #خود؛ مثلا کتاب #حیوان_اجتماعیِ_آرونسون را ترجمه کرده و در دانشگاههای خود به دانشجویان آموزش میدهند!
(در ایران این کتاب با عنوان روانشناسی اجتماعی ترجمه حسین شُکرکن به سیزدهمین چاپ رسیده است)
🔺مقدم معتقد است هند مهمترین #تولید_کننده دانش روانشناسی در جهانِ در حال توسعه است، اما حتی در آنجا نیز بیشتر تحقیقات از خطوط ایجاد شده توسط آمریکا و تا حدودی اروپای غربی پیروی میکند.
💥هشدارهای دکتر مقدم در حالی است که جورج بِرت (1922)؛ تاریخنگار معروف روانشناسی در کتاب خود نوشت: جهانِ غرب بخاطر حفظ اَسناد باستانیِ روانشناسی توسط #مسلمانان باید از آنها متشکر باشد!
❇️ جهان سومی نمانیم!
#روانشناسی_فرهنگ_اسلامی
#تراث_اسلامی
🌿🌿🌺🌺🍃🌸🌸🌿🌿
#نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر
@Mohyiee
✍️#تغییر_سال_و_تغییر_حال
🌺🌸🍃
🔸غیر از این بودن؛ غیر از این شدن؛ غیر از این ماندن علاقه ذاتی ما انسانهاست؛
ما ذاتاً تمایل به تغییر داریم؛ به صیرورت؛ به دیگر شدن؛ به دگرگون شدن؛ به بهتر شدن.
🔹#تغییر_روانی اصلی ترین مسأله #رواندرمانی در روانشناسی است؛ اینکه تغییر روانی چگونه رخ میدهد؟ وقتی ما تغییر میکنیم دقیقاً چه امور روانی تغییر میکند؟ آیا تغییرات همواره به سوی امور مثبت است؟ چه چیزی عامل تغییر است؟ مکانیزمهای تغییر چیست؟ فرآیندهای آن کدام است؟ و سوالهای دیگر.
🔸از منظر جریان رواندرمانی موجود؛ کسی یا چیزی جز خود فرد این تغییرات روانی را ایجاد نمیکند؛ خواه هشیارانه و خواه ناهشیارانه؛ و از نگاه رویکردهایِ درمانی مسلط امروزی؛ مثل خانواده بزرگ درمانهای شناختی، تغییر از افکار آغاز میشود.
فکرهای ما تغییر میکند که جانها تغییر مییابند؛
اگر فرد در زندگی نوع برداشتهای خود را تغییر دهد؛ حال روانی او هم تغییر خواهد کرد؛ اگر عینکهای بدبینی را از چشم خود بردارد؛ خواهد دید که زندگی آن قدر هم که او تصور میکرد، دشوار نیست و خودش میتواند شرایط را از #حال_بد به #حال_خوب تغییر دهد.
🔹در نظام فکری اسلام امّا قبل از آنکه با #ذهن کار داشته باشیم با #دل و قلب سروکار داریم؛ تغییر فکر هرچند مهم؛ اما تغییر میل از آن مهمتر است. ذهن جایگاه افکار و شناختها است و دل پایگاه امیال و عواطف؛ از منظر اسلام امیال و شناختها همواره در مصاف هماند تا کدام پیروز میدان درآید!
♦️تغییر با سه تغییر دهنده:
از قرآن کریم درمییابیم که خاستگاه تغییرات روانی انسانها از سه ناحیه است:
- #خدای_متعال (إِنَّ اللهَ لاَ یُغَیِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى... .)؛
- #خود (حَتَّى یُغَیِّرُواْ مَا بِأَنْفُسِهِمْ)؛
- و #شیطان (وَلَأُضِلَّنَّهُمْ وَلَأُمَنِّيَنَّهُمْ وَلَآمُرَنَّهُمْ...فَلَيُغَيِّرُنَّ خَلْقَ اللَّهِ) .
🔷 تغییرات میتواند هم مثبت باشد و هم منفی؛ اگر تغییرات به سمت تعالی باشد مثبت است و اگر به سمت تنزل باشد منفی است.
اگر احساس کنیم با انسانها مهربانتر شدهایم؛ خیر و خوبی آنها را میخواهیم؛ نقشها و وظایف خود را بهخوبی انجام میدهیم؛ میدانیم برای چه زندگی میکنیم و حس خوش معنوی داریم؛ احتمالاً به سمت تعالی گام برداشتهایم؛
و اگر فقط خودمان و خواستههای خودمان مهم شده؛ حوصله اطرافیان را نداریم؛ دیگران هم حوصله ما را ندارند؛ وظایف و نقشهایمان را به درستی ایفا نمیکنیم؛ نمیدانیم برای چه زندگی میکنیم و احساسات معنوی را هم مدتهاست تجربه نکردهایم؛ شاید از تغییرات مثبت باز ایستاده یا روند مقابل آنرا آغاز کردهایم.
🔸در#نگاه_اسلام؛ تغییرات تعالی بخش بهدست خداوند است و ما پردازشگر این تغییرات هستیم؛ و شیطان زمینهساز تغییرات منفی.
اما چگونه؟
🔺اصلیترین کاری که از دست شیطان بر میآید؛ ایجاد #خودگوییهای_منفی است! بله همان #وسوسه!
کی دچار وسوسهایم؟ زمانی که داریم با خودمان آهسته سخن میگوییم امّا بهصورت منفی، وقتی طوری با خودمان حرف میزنیم که امید را از خودمان میگیریم؛ انگیزه حرکت را از خود میستانیم؛ انگیزه آسیب به دیگران در جانمان میافتد؛ انجام کاری که قبلاً میدانستیم ناسالم است در ذهنمان زیبا و جذاب می نمایاند و ... .
🔺وقتی این خودگوییها فعال میشوند با چیزی به نام #هوای_نفس یا امیالِ معارض با هدف متعالی ترکیب میشوند و جریان تغییرات منفی آغاز میشود.
تغییرات منفی گام به گام است همانطور که تغییرات مثبت نیز درجه به درجه است. همچنین تغییرات مثبت و منفی از تغییرات سطحی (مثل ایجاد غیظ و غضب) به تغییرات عمیق (مثل هدایت یا ضلالت) حرکت میکند.
و اصلیترین مکانیزم تغییر در اندیشه اسلامی #کفّ_نفس (مهار خود) است.
✅ اگر دوستدار تغییرات مثبت هستید؛ بسم الله! خودگوییهای منفی را بشناسید و امیال معارض با هدف متعالی را مدیریت کنید؛
با تغییرات منفی مبارزه کنید؛ زمینه تغییرات مثبت همراه شما هست!
#تغییر_سال_به_تغییر_حال_است! و «إِنَّ اللَّهَ لَا يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ:
خدا حال هیچ قومی را دگرگون نخواهد کرد تا زمانی که خود آن قوم حالشان را تغییر دهند» (رعد، 11)
🌿🌿🌺🌺🍃🌸🌸🌿🌿
#نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر
@Mohyiee
✍️#آرزوها_امیال_و_حال_خوب_ما
🌺🌻
🔸تمایلات و آرزوها با راضی بودن و ناراضی بودن ما پیوند خورده است.
🔹آرزوها امیال خوشایندی هستند که در زمان حال، برای دستیابی به یک آینده خوش در روان ما فعال می شوند.
🔸آرزوی دستیابی به ثروت، شهرت، و موقعیت اجتماعی #آرزوهای_بیرونی هستند و تمایل به خیررسانی به دیگران، رشد شخصی، سلامتی، و کار را برای دل خود انجام دادن، #آرزوی_درونی اند.
🔹در یک دوره طولانی در فرهنگهای اروپایی- آمریکایی تصور بر این بود که آرزوهای بیرونی هر چه بیشتر باشد حال آدمها بهتر خواهد بود و #رضایت_زندگی آنها را افزایش می دهد اما بعدها تحقیقات متعدد در همان فرهنگها نشان داد که نقش آرزوها در رضایت شبیه U برعکس است که بعد از مدتی افزایش، کاهش می یابد.
🔸آرزوهای بیرونی به #رویاهای_آمریکایی معروف اند.
🤔 حالا نقش آرزوهای درونی چگونه است؟
👈 برای یافتن پاسخ این سوالات و چندین سوال مهم دیگر، پیشنهاد می دهم دو مقاله ذیل را مطالعه فرمایید👇
http://psychology.riqh.ac.ir/article_12391.html
http://islamicpsy.rihu.ac.ir/article_1777_0.html
🌿🌿🌺🌺🍃🌸🌸🌿🌿
#نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر
@Mohyiee
✍️#میخواهم_معتاد_نمانم
#چهار_مرحله_فرایند_اعتیاد به #مواد_مخدر و دیگر #رفتارهای_آسیب_رسان بر اساس #تحلیل_زندگی یک فرد معتاد در:👇
https://vista.ir/w/a/16/55s5h/%DB%B4-%D9%85%D9%80%D8%B1%D8%AD%D9%80%D9%84%D9%80%D9%87-%D8%A7%D8%B9%D9%80%D8%AA%D9%80%DB%8C%D9%80%D8%A7%D8%AF
🌿🌿🌺🌺🍃🌸🌸🌿🌿
#نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر
eitaa.com/Mohyiee
#قرآن_چهره_هیجان
در قرآن کریم واژه «وجه» و مشتقات آن 78 بار تکرار شده است و اکثر موارد آن به معنای صورت، چهره و ظاهر افراد است.
1️⃣ انتساب حالات روانی-هیجانی به چهره و ظاهر افراد در قرآن کریم امر روشنی است حدود 15 مورد (آیه).
2️⃣ انتساب حالات روانی به «چهره» نمایانگر آن است که چهره آدمی شاخصترین عضو در نشان دادن این حالات است.
3️⃣ این حالات بیشتر در مورد رخدادهای روز قیامت بوده (شاید به این خاطر که تبلور حالات هیجانی در آن رخداد عظیم، در اوج است)
4️⃣ هیجانات بسیط و مرکب نسبت داده شده به چهره :
💥#سرور_شادی 😊:
وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ ناضِرَةٌ؛ وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ مُسْفِرَةٌ؛
💥#عصبانیت؛ درهم کشیدگی 😠:
وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ باسِرَةٌ
💥#یأس😔:
فَإِذا جاءَ وَعْدُ الْآخِرَةِ لِيَسُوؤُا وُجُوهَكُمْ
💥#خضوع_و_خشوع 😌:
وَ عَنَتِ الْوُجُوهُ لِلْحَيِّ الْقَيُّومِ ؛ وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ خاشِعَةٌ
💥#پریشانی😖:
إِنْ أَصابَتْهُ فِتْنَةٌ انْقَلَبَ عَلى وَجْهِهِ
💥#انکار😣:
وَ إِذا تُتْلى عَلَيْهِمْ آياتُنا بَيِّناتٍ تَعْرِفُ في وُجُوهِ الَّذينَ كَفَرُوا الْمُنْكَرَ
5️⃣ حالات صرفاً فیزیولوژیک (که یکی از مؤلفههای تظاهر هیجان است) نیز به چهره نسبت داده شده است که علامتی از وجود هیجانات یا حالات درون-روانی است:
يَوْمَ تَبْيَضُّ وُجُوهٌ وَ تَسْوَدُّ وُجُوهٌ
أَمَّا الَّذينَ ابْيَضَّتْ وُجُوهُهُمْ فَفي رَحْمَتِ اللَّهِ
وَ إِذا بُشِّرَ أَحَدُهُمْ بِالْأُنْثى ظَلَّ وَجْهُهُ مُسْوَدًّا
تَرَى الَّذينَ كَذَبُوا عَلَى اللَّهِ وُجُوهُهُمْ مُسْوَدَّةٌ
✅ پ.ن:
در قرآن، مشاهدهپذیر بودن «بیّنات» یک اصل تلقی شده است و الّا قرآن کریم میتوانست برای معرفی حالات روانی افراد فقط از حالات درونی و مافی الضمیر آنها خبر بدهد؛ بدون آنکه واسطه حالات در چهره و بدن را منعکس نمایند.
از این رو اولاً گزارش انتساب یک حالت روانی به چهره در قرآن همواره حکایت از یک واقعیت درونی دارد.
ثانیاً قرآن کریم برای حکایت از یک واقعیت درونی به حالات منعکس شده در چهره استناد میکند؛ این شاید بهخاطر:
- اثباتپذیر بودن برای مشاهدهکنندگان باشد؛
- شاید بهدلیل انکارناپذیر بودن برای مشاهدهکنندگان و برای عاملان و فاعلان کار باشد،
- و البته برای کامل شدن استدلال و احتجاج بر انجام یک رفتار باشد.
بر این اساس شاید پژوهشگران بتوانند #فرایند_شکلگیری_هیجان بر اساس #قرآن کریم را تبیین کرده؛ و تبیینهایی در روانشناسی چهره ارائه دهند.
#روانشناسی_چهره_در_قرآن
#هیجانات_دینی
🌿🌿🌺🌺🍃🌸🌸🌿🌿
#نوشتارهای_حمید_رفیعی_هنر
eitaa.com/Mohyiee