✳️ افطار روزه مستحبی (۳)
🔸 الجعفريات : أخبرنا محمّد ، حدّثني موسى ، حدّثنا أبي ، عن أبيه ، عن جدّه جعفر بن محمّد ، عن أبيه ، عن جدّه علي بن الحسين ، عن أبيه ، عن علي ( عليهم السلام ) ، قال : « قال رسول الله ( صلى الله عليه وآله ) : أفضل ما على الرجل ، إذا تكلّف [ له ] أخوه المسلم طعاما ، فدعاه وهو صائم ، فأمره أن يفطر ، ما لم يكن صيامه ذلك اليوم فريضة ، أو قضاء ، أو نذراً سماه ، وما لم يمل النّهار » .
📚 مستدرك الوسائل ج 7 ص 318
#صوم
#فقه
@Nardebane_feghahat
✳️ افطار روزه مستحبی (۴)
🔸 مُعَمَّرُ بْنُ خَلاَّدٍ (۱) عَنْ أَبِي اَلْحَسَنِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ: كُنْتُ جَالِساً عِنْدَهُ - آخِرَ يَوْمٍ مِنْ شَعْبَانَ (یعنی یوم الشک نبوده است) فَلَمْ أَرَهُ صَائِماً فَأَتَوْهُ بِمَائِدَةٍ فَقَالَ «اُدْنُ» وَ كَانَ ذَلِكَ بَعْدَ اَلْعَصْرِ قُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ صُمْتُ اَلْيَوْمَ فَقَالَ لِي «وَ لِمَ» قُلْتُ جَاءَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ فِي اَلْيَوْمِ اَلَّذِي يُشَكُّ فِيهِ أَنَّهُ قَالَ «يَوْمٌ وَفَّقَ اَللَّهُ لَهُ» قَالَ «أَ لَيْسَ تَدْرُونَ أَنَّمَا ذَلِكَ إِذَا كَانَ لاَ يُعْلَمُ أَ هُوَ مِنْ شَعْبَانَ - أَمْ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ فَصَامَهُ اَلرَّجُلُ وَ كَانَ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ كَانَ يَوْماً وَفَّقَ اَللَّهُ لَهُ فَأَمَّا وَ لَيْسَ عِلَّةٌ وَ لاَ شُبْهَةٌ فَلاَ» فَقُلْتُ أُفْطِرُ اَلْآنَ فَقَالَ «لاَ» قُلْتُ وَ كَذَلِكَ فِي اَلنَّوَافِلِ لَيْسَ لِي أَنْ أُفْطِرَ بَعْدَ اَلظُّهْرِ قَالَ «نَعَمْ» (۲)
📚 #تهذيب_الأحكام ج ۴ ص ۱۶۶
1⃣ معمَّر بن خلاّد بن أبي خلاّد یکی از اصحاب امام رضا علیه السلام است که روایات زیادی از آن حضرت نقل کرده است .
2⃣ به خاطر جمع بین روایات ، این روایت را حمل می کنیم به کراهت افطار روزه مستحبی بعد از زوال .
#صوم
#فقه
@Nardebane_feghahat
✳️ آیت اللّه شبیری زنجانی(دام ظلّه):
🔶 آقا سید عبدالعزيز طباطبایی (قدّس سرّه) نقل کرده است: مرحوم #آخوند_خراسانی (ره) با مرحوم #حاج_آقا_رضا_همدانی(ره) مدتی هم حجره بود.
🔸 يك وقت این دو همدیگر را می بینند.
🔷 مرحوم آخوند به حاج آقا رضا می گوید : شما خیلی هنرمند هستید که مطالب بسیار سطح بالا را به گونه ای پایین می آورید که همه میفهمند .
🔶 حاج آقا رضا در پاسخ می گوید : هنر شما بیشتر است ؛ زیرا شما مطالب سطح پایین را آنقدر بالا می برید که هیچ کس آن را نمی فهمد !
📚جرعه ای از دریا ج۱ ص۵۲۵
@Nardebane_feghahat
✅ #معلقات_سبع مشهورترین اشعار کهن عرب است که تعداد ابیات آن به حدود 600 بیت میرسد .
🔸 این قصائد در اواخر روزگار #بنی_امیه توسط #حماد_راویه ، یکی از روایتگران شعر تازی گردآوری شد و از آن پس جویندگان ادب عرب به خواندن آنها پرداختند و بر سر کلمه کلمۀ هر بیت مناقشات برخاست ، تا بدانجا که #طه_حسین ، طی تحقیقاتی در صحت صدور و اصالت تاریخی آنها تشکیک کرد.
#ادبیات
@Nardebane_feghahat
✅ #فخر_رازی و #ابن_سینا و #ملاهادی_سبزواری و #آخوند_خراسانی معتقدند که هیچ تعریف جامع و مانعی وجود ندارد و تعاریف از باب شرح اسم (=شرح الإسمی) هستند زیرا که به کنه و بن اشیاء علم نداریم و تنها خداوند است که تعریف حقیقی آن ها را می داند .
#فلسفه
@Nardebane_feghahat
✳️ تقریرات درس خارج #فقه آیت الله سید موسی #شبیری_زنجانی (کتاب الصوم)، ج1، ص157-158.
🔸 مرحوم آقای #خویی بنا بر مبنای خود مرسلات #ابن_ابی_عمیر و #بزنطی و صفوان را معتبر نمیداند.
ایشان میگوید: مرحوم #شیخ_طوسی که در عُدّه ادعا نموده که این راویان «لا یروون و لا یرسلون الّا عن ثقة»، در #تهذیب از این مطلب عدول نموده است و در روایتی که بعضی از اینها در سند وجود دارند، اشکال نموده است.
✅ اشکال به فرمایش مرحوم خویی
🔹 این فرمایش ایشان به نظر خیلی غریب میآید. تهذیب از اوّلین کتابهای شیخ طوسی است و قبل از عُدّة نگاشته شده است. تألیف تهذیب در زمان مرحوم شیخ مفید (وفات 413 ق) شروع شده است و شیخ تا اوایل صلاة را در زمان مرحوم شیخ مفید نگاشته است، به خاطر این که شیخ طوسی در اوایل تهذیب از شیخ مفید با تعبیر «الشیخ ایّده الله» یاد می کند، اینگونه تعبیر که در نزدیک به 600 مورد در تهذیب به کار رفته تا اوائل جلد دوم (ص 3) ادامه یافته و پس از آن از شیخ مفید با عبارت «الشیخ رحمه الله» یا «الشیخ رحمه الله تعالی» یاد شده است. (اوّلین مورد آن در ج2، ص12).
🔸 از این تعابیر استفاده میشود که شیخ طوسی تهذیب را در حیات #شیخ_مفید آغاز کرده و پس از وفات وی به پایان رسانده است. ولی تألیف عدّه را در زمان مرحوم #سید_مرتضی (وفات 436 ق) شروع و پس از وفات وی به اتمام رسانده است.
#رجال
@Nardebane_feghahat
🔹 این که انسان در تفسیر آیات بتواند #قطع تحصیل نماید ، مورد انکار عده ای از علما قرار گرفته است.
🔸 در گذشته اين بحث از ناحیه افرادی که #حجيت_ظواهر_قرآن را قبول نداشتند (یعنی #اخباریون) مطرح گشته است، زیرا آن معتقد بودند که مخاطب قرآن، اهل بیت (علیهم السلام) هستند.
🔹 در زمان ما هم این بحث (یعنی عدم امکان تحصیل قطع در تفسیر) از ناحیه افرادی که معتقد به نسبي بودن شناخت متون و تبعيت آن از فضاي ذهنی مخاطب هستند مطرح شده است.
@Nardebane_feghahat
میرزای #نائینی تعبیر زیبایی دارد. می فرماید : ما یک #حجیت_جعلیه داریم و یک #حجیت_منجعله داریم.
حجیت منجعله #قطع است که لا تناله ید الجعل لا اثباتا و لا نفیا!
و یک حجیت جعلیه داریم شبیه قول قاضی یا #خبر_واحد یا ...
@Nardebane_feghahat
🔸 امروز صبح ذیل آیه "وَمَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَالرَّسُولَ فَأُولَٰئِكَ مَعَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ مِنَ النَّبِيِّينَ وَالصِّدِّيقِينَ وَالشُّهَدَاءِ وَالصَّالِحِينَ ۚ وَحَسُنَ أُولَٰئِكَ رَفِيقًا"(نساء ۶۹) به ترجمه #فولادوند نگاه کردم. دیدم ایشان به اشتباه "الشهداء" را به "شهیدان" ترجمه نموده است. البته این اشتباه مختص ترجمه ایشان نیست بلکه بسیاری از مترجمان دچار این خطا گشته اند.
🔹 مقصود از "شهداء" در این آیه، افرادی هستند که در روز حشر گواه اعمال خلائق هستند نه شهید اصطلاحی! در قرآن، شهیدان اصطلاحی با تعابیر دیگری ذکر شده اند؛ نظیر:
✅ وَلا تَحسَبَنَّ الَّذينَ قُتِلوا في سَبيلِ اللَّهِ أَمواتًا ۚ بَل أَحياءٌ عِندَ رَبِّهِم يُرزَقونَ (آل عمران ۱۶۹)
✍ رضا حسینی
@Nardebane_feghahat
نردبان فقاهت
🔸 امروز صبح ذیل آیه "وَمَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَالرَّسُولَ فَأُولَٰئِكَ مَعَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللَّهُ
✅ دو نظر متفاوت در برخورد با معنای "شهداء" در آیه شریفه
1⃣ مرحوم #علامه_طباطبایی در #المیزان مقصود از "شهداء" در آیه فوق را گواهان اعمال گرفته است و نه شهدای اصطلاحی :
"و الشهداء هم شهداء الاعمال یوم القیامه دون الشهداء بمعنی المقتولین فی سبیل الله"
📚 المیزان ج ۱۹ ص ۱۶۳
2⃣ اما برخی از بزرگان شیعه (رضوان الله علیهم) شهید را به معنای مقتولین در معرکه جنگ گرفته اند والشهداء : جمع شهيد ، و هو المقتول في سبيل الله ، و ليست الشهادة في القتل الذي هو معصية ، لكنها حال المقتول في إخلاص القيام بالحق لله ، مقرا وداعيا إليه ، وهي من أسماء المدح ، ويجوز للمرء أن يتمناها ، ولا يجوز أن يتمنى قتل الكافر إياه لأنه معصية . وقيل : الشهادة هي الصبر على ما أمر الله به من قتال عدوه ، فأما الصبر على الألم بترك الأنين ، فليس بواجب ، وليس الأنين بممنوع عنه ، بل هو مباح ، إذا لم يقل ما يكرهه الله تعالى .
📚 [تفسير مجمع البيان - الشيخ الطبرسي - ج 3 ص 125، نیز: التبيان في تفسير القرآن - الشيخ الطوسي - ج 3 ص 250].
✅ بنده ادلۀ طرفین را هم ضمیمه میکنم «تا یار که را خواهد و میلش به که باشد»
🔸 استدلال علامه طباطبایی(ره):
شهداء در قرآن به معنای گواهان است و در هیچ جای قرآن که از ماده (ش-ه-د)کلمه ای به کار رفته به معنای کشته شدن در معرکه جنگ نیامده بلکه مراد از آن افرادی است که گواه بر اعمال مردمند .
📚 ترجمه المیزان ج ۴ ص ۱۵۱
☑️ دو روایت در این زمینه :
1⃣ عَنْ أَبِیبَصِیرٍ قَالَ قَالَ أَبُوعَبْدِاللَّهِ (علیه السلام) یَا أَبَامُحَمَّدٍ لَقَدْ ذَکَرَکُمُ اللَّهُ فِی کِتَابِهِ فَقَالَ فَأُولئِکَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِینَ وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً فَرَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فِی الْآیَهًِْ النَّبِیُّونَ وَ نَحْنُ فِی هَذَا الْمَوْضِعِ الصِّدِّیقُونَ وَ الشُّهَدَاءُ وَ أَنْتُمُ الصَّالِحُونَ فَتَسَمَّوْا بِالصَّلَاحِ کَمَا سَمَّاکُمُ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ.
📚 الکافی، ج۸، ص۳۵/ بحارالأنوار، ج۶۵، ص۵۰
2⃣ علیبنإبراهیم (رحمة الله علیه)- النَّبِیِّینَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) وَ الصِّدِّیقِینَ عَلِیٌّ (علیه السلام) وَ الشُّهَداءِ الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ (علیها السلام) وَ الصَّالِحِینَ الْأَئِمَّهًُْ (وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً الْقَائِمُ (عجل الله تعالی فرجه الشریف) مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ.
📚 بحارالأنوار، ج۲۴، ص۳۱/ القمی، ج۱، ص۱۴۲
✅ با این همه به نظر میرسد احادیث یاد شده به اندازۀ کافی صراحت در مدعای ایشان نداشته باشد.
@Nardebane_feghahat
#رؤیت_هلال (۱۱)
🔸 اولین باری که بحث رؤیت هلال با چشم مسلح (مانند تلسکوپ) در فتاوا طرح گردید، ظاهراً در حدود ۱۰۰ سال پیش یعنی زمان مرحوم نائینی بوده است.
🔹 بزرگانی مانند مرحوم #نائینی، #محمد_باقر_صدر، #سید_ابوالحسن_اصفهانی، آیت الله #حکیم، #امام_خمینی و ... رویت با چشم مسلح را معتبر نمی دانسته اند.
@Nardebane_feghahat
✳️ #رؤیت_هلال (۱۲)
✅ مبنای فقهی #امام_خمینی در رؤیت هلال:
1⃣ لزوم رؤیت هلال با چشم عادی.
2⃣ «اشتراط اتّحاد افق».
✅ مبنای فقهی آیت الله #خویی در مورد رؤیت هلال:
1⃣ لزوم رؤیت هلال با چشم عادی.
2⃣کفایت رؤیت در نقاطی که در بخشی از شب با هم مشترک هستند.
#فقه
@Nardebane_feghahat