📜 مقتل شناسی(۲) ۱. مقتل ابومخنف لوط بن یحیی بن سعید بن مخنف بن سلیم ازدی کوفی از پایه گذاران تاریخ نگاری مسلمانان و از اصحاب امام صادق(ع) و به احتمال زیاد شیعه است. وی نه تنها در موضوع مقتل الحسين(ع) بلکه در بیشتر موضوعات تاریخی صدر اسلام نوشته هایی دارد که منبع مهمی برای همه تاریخ نگاران بوده است. او مقبول مورخان فریقین است و از این رو تاریخ نگاران و سیره نویسان متعدد از کتاب او درباره قیام امام حسین(ع) نقل کرده اند. 🔹متأسفانه اصل کتاب ابومخنف نایاب شده و ما تنها می توانیم از جمع آوری گزارش های مورخان، به بخشی از کتاب او دست یابیم. در دوره معاصر آقای حسن غفاری و محمد هادی يوسفی غروی به این کار همت گماشته و آن بخش از کتاب ابومخنف را که طبری در تاریخ خود گزارش کرده، گردآوری و با نام های «مقتل الحسین» و «وقعه الطّف» منتشر ساخته اند. در سده های اخیر و پیش تر از این دو کتاب به نام مقتل ابی مخنف در هند و سپس در ایران، منتشر شد که دلیلی بر صحت انتساب آن به مؤلف در دست نیست و تفاوت فراوان و آشکار مطالب آن با نقل طبری از ابومخنف، نشان دهنده نادرستی این انتساب است. دلیل دیگر، وجود برخی مطالب موهن به شخصیت بزرگوارانه امام حسین(ع) است که تألیف آنها از نویسندهای مشهور و موثق همچون ابومخنف، بسی بعید است؛ این موضوع موجب شد تا بسیاری از محدثان، مورخان و کتابشناسان، پس از تأیید ابومخنف و کتاب اصلی او، کتاب چاپ شده مذکور را بی اعتبار و غیر قابل استناد بدانند. از این میان می توان به محدث نوری، محدث قمی، سید عبدالحسین شرف الدين اشاره کرد. 🔻اولین ویژگی ابومخنف این است که مقتل خود را به روش محدثان و با ذکر سند (روش نقلی) نگاشته؛ یعنی همه مطالب به صورت روایت مستند و از حاضران در صحنه نقل شده است. برخی از گزارش های ابومخنف برگرفته از خبرهای افرادی بوده که در جریان عاشورا حضور داشتند و وظیفه رساندن خبر به حکومت را داشتند؛ یعنی، به عنوان تاریخ نگار یا کاتب به آن جا اعزام شده بودند. برخی هم مربوط به افرادی است که در آن واقعه حضور داشتند و هم در سپاه دشمن و هم در سپاه امام حسین عن رفت و آمد داشتند و یا اینکه بی طرف بودند و گزارش ها را نقل می کردند. مجموعه گزارش های ابومخنف از این منظر گزارشی دسته اول و شایسته محسوب می شود. 🔻دومین ویژگی این مقتل، رعایت اصول گزارش نویسی است. در سراسر گزارش ها نکته ای یافت نمی شود که دلالت بر طرفداری او از امام(ع) یا یزید کند. هر چه در این مقتل وجود دارد، سخن راویان است و او از خود چیزی ندارد، حتی اگر در بعضی موارد درباره مطلبی اختلاف بوده، او بدون ترجیح یک گزارش، هردو قول را آورده. 🔻سومین ویژگی این مقتل، تفصیلی بودن، تنظيم و ترتیب دقيق (از حیث زمانی) وقایع است. تمام خطبه های امام حسین(ع)، متن نامه ها و گفتگوهای ایشان که در مدینه، مکه، مسیر راه تا کربلا و در کربلا صورت گرفته، روایت شده و تاریخ از این حیث، مدیون وی است. 🔻آخرین ویژگی اینکه بسیاری از گزارش های مستبعدی که از نظر عقلی پذیرش آنها دشوار است، در این مقتل وجود ندارد. پس این مقتل از جهت مستند بودن، نزدیک بودن به زمان حادثه، خالی بودن از دیدگاه های سیاسی، مذهبی و کلامی و نیز مطالب غیر قابل باور، قوی ترین، دقیق ترین و مفصل ترین روایت از واقعه عاشوراست و با بی طرفی کامل و منصفانه روایت شده است. #مقتل_شناسی #مقاتل_معتبر #تاریخ #نقد_مشهورات #تأمل 👇👇 @Taammolate_talabegi

📜 مقتل شناسی(۳) ۲. الارشاد فی معرفة حجج الله على العباد شیخ مفید یکی از برجسته ترین عالمان شیعه و رئیس مدرسه کلامی و حدیثی دوم شیعه در بغداد است. شیخ مفید این کتاب را در پاسخ به پرسش بعضی از شیعیان درباره واقعیت و حقیقت تاریخ ائمه نوشته است که براساس روایات معتبر و مستند تدوین شده است. 🔹ویژگی های ممتاز این کتاب: ۱. علاوه بر حدیثی بودن متن آن، توضيحها و تبیین هایی نیز در کنار احادیث مطرح شده است که از جهات مختلف شایان توجه است. ٢. از نظر رجالی، به زندگی نامه برخی از شاگردان مهم امامان عالی نیز پرداخته است. ۳. کتاب از نظر محتوا علاوه بر ابعاد تاریخی، مطالبی در حديث، رجال و عقاید را در بردارد. ۴. اعتبار احادیث این کتاب به سبب پذیرش و نقل از جانب شیخ مفید افزون شده است. ۵. این کتاب به عنوان یکی از مهمترین منابع شناسایی و بازخوانی تاریخ صدر اسلام است و شاگردان شیخ مفید از سیدمرتضی، شیخ طوسی و ابوالفتح کراجکی تا ابن حجر عسقلانی و ابن جوزی کتاب را به عنوان منبع دست اول برشمرده اند و مطالب آن را نقل و مورد استناد خویش قرار داده اند. ۶. الهی بودن منصب ولایت معصومین در این کتاب بوسیله شیخ مفید اثبات شده است. 🔸شیخ مفید در فصل مربوط به امام حسین(ع) پس از امیرالمؤمنین(ع) ، بیشترین حجم کتاب خود را به شرح زندگی امام و واقعه عاشورا اختصاص داده است. شيوه شیخ در کتاب، نقل مستند و مسند حوادث نیست، هرچند در برخی روایات شیخ به ذکر اسناد پرداخته است ولی منسجم و بدون نقل اسناد روایات بیان شده است. او گزارش واقعه کربلا را از هشام سائب کلبی و مدائنی و افرادی غیر از این بیان کرده است. در واقع همان گزارش های ابومخنف را از هشام کلبی آورده و با چینش و دقت در گزارش ها، یک متن منضبط با روال و روند مشخص ایجاد کرده است. با مطالعه و بررسی اجمالی گزارش شیخ مفید این نکته روشن می شود که در بیشتر موارد، گزارش های تاریخ طبری (که آن کتاب نیز گزارش های ابومخنف را دارد) با حذف اسناد و رعایت اختصار آورده شده است. این نکته با مقایسه گزارش های وی و طبری که با ذکر سند آورده شده قابل پیگیری و اثبات است. نکته شایان توجه در گزارش های شیخ مفید، افزوده هایی است که در تاریخ طبری نمی توان یافت. شیخ مفید در الارشاد دو مورد از ابومخنف نام برده است که در غیر واقعه عاشورا است. استفاده شیخ مفید از آثار ابومخنف منحصر در همین موارد نیست و همانطور که گفته شد با تطبيق مطالب الارشاد در بخش مربوط به واقعه کربلا یا گزارش های ابومخنف به آسانی می توان پی برد که بسیاری از اخبار آن برگرفته از کتاب مقتل الحسين ابومخنف به واسطه شاگردش هشام کلبی است. 🔻در مجموع، گزارش شیخ مفید از وقایع عاشورا یکی از مهمترین و دقیق ترین گزارش هاست و با توجه به ویژگی های کتاب الارشاد، و مؤلف آن قابل استناد و بهره برداری است. #مقتل_شناسی #مقاتل_معتبر #تاریخ #نقد_مشهورات #تأمل 👇👇 @Taammolate_talabegi

📜 مقتل شناسی(۴) ۳. اللهوف الملهوف على قتلى الطُفوف این کتاب اثرى است از سید بن طاووس که پیرامون شرح قیام امام حسین(ع) از حرکت ایشان از مدینه، حوادث روز عاشورا تا بازگشت اسرا به وطن است. این کتاب به عربی نوشته شده و به جهت اهمیتی که داشته، به فارسی ترجمه شده است. کتاب در چند بخش سامان یافته است: مقدمه ای شامل مطالبی در عظمت واقعه عاشورا، مقام امام حسین(ع)، ارزش گریه و عزاداری بر امام و انگیزه نگارش کتاب. 🔹نخستین مسلک، با ولادت امام حسین(ع) آغاز شده و پس از آن، بدون بیان تاریخ زندگی امام در زمان پدر و برادر، به سراغ سخنرانی ایشان در مکه رفته و سپس به داستان شهادت « قيس بن مصهر» و ماجرای دیدار امام با تعدادی از افرادی که در طول مسیر به امام پیوستند و سخنرانی های ایشان می پردازد. 🔹آغاز فصل یا مسلک دوم «لهوف» سخنرانی امام در کربلاست. برخورد مقتدرانه حضرت عباس(ع) با شمر، شوخی و بذله گویی اصحاب در شب عاشورا، سخنرانی امام ، توبه « حر»، برگزاری نماز ظهر عاشورا بوسیله امام، شهادت تعدادی از هاشميون، مطالب مسلک دوم را تشکیل می دهد. 🔹ابن طاووس مسلک سوم را با خاکسپاری شهدا آغاز کرده و پس از آن، به خطبه حضرت زینب(س) ، امام سجاد(ع) وام كلثوم می پردازد. این قسمت، از نقاط قوت کتاب به شمار می رود؛ چون این خطبه ها بیانگر ماهیت حرکت اهل بیت(ع) است و متأسفانه در بیشتر مقتل ها ذکر نشده است. 🔸روایات این کتاب مانند بسیاری از دیگر کتب تاریخی به صورت مرسل بوده و تنها آخرین راوی و یا آخرین کتابی که از آن نقل شده، ذکر شده است. با این وجود، مؤلف از نقل مطالب اغراق آمیز که در کتب مشابه بوده خودداری کرده است. با توجه به شخصیت مؤلف و نیز هماهنگی بسیاری از مطالب ذکر شده با نقل های دیگر، این کتاب در مجموع از مقاتل معتبر و قابل استناد به شمار می آید. 🔻از ویژگی های دیگر این کتاب، اختصار نویسی و تدوین مناسب تاریخی وقایع مربوط به عاشوراست. ابن طاووس کتاب را نه به عنوان یک اثر تاریخی، بلکه برای کسانی نوشته است که می خواهند به زیارت حایر حسینی(ع) بروند. 🔻این کتاب هم چنین مطالبی منحصر به فرد دارد که پیشتر در مقاتل نیامده است، مانند نامه امام به بنی هاشم و هم چنین خبر دادن آن حضرت از شهادتش و تحلیلی صوفیانه نسبت به شبهه هلاكت نفس که بعد از او در برخی کتاب ها آمده است. شاید بتوان گفت علت وجود گزارش های خاص این است که کتابخانه شيخ طوسی در اختیار او بوده است. باید به این نکته توجه کرد که شیخ طوسی کتابی با عنوان مقتل الحسین داشته است که متأسفانه اثری از آن موجود نیست و می توان نتیجه گرفت که به احتمال فراوان ابن طاووس از آن بهره برده است و این برغنای کار او و ورود برخی اخبار در لهوف تأثیرگذار بوده است. بی شک اقبال به این کتاب هم ناشی از شخصیت ممتاز معنوی و اخلاقی نویسنده و هم برگرفته از ویژگی های این کتاب است. 🔻از جمله گزارش های منحصر به فرد آن است که اهل بیت در روز اربعین به کربلا رسیدند. البته خود ابن طاووس نخستین کسی است که در کتاب اقبال الاعمال این خبر را بعید دانسته و آمدن اسیران را در روز اربعین به کربلا انکار می کند. مسئله بازگشت اسیران به کربلا در روز اربعین نخستین بار در لهوف و بعد از آن در مثیر الاحزان آمده است. در صورتی که اکثر منابع تاریخی و روایی بازگشت اهل بیت را به مدينه نقل کرده اند؛ شیخ مفید در مسار الشيعه و علامه حلی در عدد القويه بازگشت به مدینه را تصریح کرده اند و محدث نوری، محدث قمی و شهید مطهری نیز از کسانی هستند که بازگشت به کربلا را در اربعین غیر ممکن می دانند. #مقتل_شناسی #مقاتل_معتبر #تاریخ #نقد_مشهورات #تأمل 👇👇 @Taammolate_talabegi

📜مقتل شناسی(۵) در میان منابع متأخر، کتاب هایی وجود دارد که در آنها مطالبی است که قابل پژوهش و بررسی است. البته در اتقان و استناد، هم ردیف منابع قابل استناد که ذکر شد، نیستند؛ با این وجود خالی از مطالب مهم و قابل بررسی هم نیستند. ۴. مثير الأحزان ومنير سُبل الأشجان این کتاب، کتابی است در مصایب واقعه عاشورا که به تناسب، از تاریخ و زندگی امام حسین(ع) نیز سخن گفته است. کتاب را عالم دینی شیعی، نجم الدين جعفر بن محمد بن جعفر بن هبة الله بن نماحلی، معروف به ابن نماحلی تألیف کرده است. این کتاب در کتاب های شیعه تأثیر فراوان داشته است و به آن استناد شده و حتی یکی از منابع بحارالانوار، منتهی الآمال و دیگر کتاب های علمای شیعه درباره قیام امام حسین(ع) است. کتاب قریب صد صفحه و دارای مطالب متفاوتی است. بخشی از مطالب ابن اعثم به صورت فشرده در وقایع قبل از روز عاشورا و برخی از مطالب ابن سعد در وقایع بعد از شهادت امام حسین(ع) و بدون استناد به منبعی، در این کتاب ذکر شده است؛ البته در مورد وقایع روز عاشورا، این کتاب در اغلب مطالب با منابع ابو مخنف موافق است، بدون این که سند روایات و منبع آن را یاد کند. 🔹در این کتاب همچون لهوف گزارش هایی وجود دارد که در هیچ کدام از منابع قبلی نبوده است و با توجه به اینکه سال وفات او بعد از سید بن طاووس است بعید نیست که او در سبک نگارش و برخی گزارش ها از لهوف استفاده کرده باشد. 🔸سبک نگارش او به گونه ای است که فقط به بیان روایات تاریخی پرداخته و تحلیلی از خود ارائه نمی دهد و در مقام پژوهش درباره علل و عوامل این نهضت نیست. وی گزارش مقتل را به صورت ذکر یک جریان منسجم با سبکی داستان پردازی شده آورده و اسناد روایات را به طور کامل ذکر نکرده است. 🔻این اثر شامل مقدمه ای در فضایل اهل بیت پیامبر و ذکر مصایب آن بزرگواران بوده و دارای سه مقصد به ترتیب زیر است: مقصد اول: گزیده ای از زندگی نامه امام حسین(ع) وسیر تحولات تاریخی در بوجود آمدن حادثه کربلا از حرکت امام از مدینه تا ورود به کربلاست. مقصد دوم: وقایع روز عاشوراست تا شهادت امام و آغاز اسارت اهل بیت. در پایان این مقصد روایاتی در پیشگویی شهادت امام و واقعه عاشورا آمده است. مقصد سوم: بازگشت اسیران را از شام در بردارد. در این قسمت خطبه های امام زین العابدین(ع) و سایر اهل بیت در کوفه، شام و... ذکر شده است. #مقتل_شناسی #مقاتل_قابل_پژوهش #تاریخ #نقد_مشهورات #تأمل 👇👇 @Taammolate_talabegi

📜مقتل شناسی(۶) ۵.اخبار الطوال در اخبار الطوال، ابوحنفیه دینوری گزارشی توصیفی از قیام و شهادت امام حسین(ع) ارائه کرده است. او متن بسیاری از سخنانی که در کربلا رد و بدل شده مثل خطبه های امام و یاران ایشان را یاد نکرده است. هم چنین حوادث کوفه و شام را نیز بسیار مختصر و کوتاه بیان کرده است. منبع دینوری معلوم نیست، ولی استخوان بندی کلی با آن چه طبری از مقتل ابومخنف روایت کرده مطابقت دارد و از آن جا که ابومخنف در بیان حوادث خبره بوده و پایه گذار تاریخ نگاری در عراق است، به طور طبیعی دینوری که حدود یک و نیم قرن بعد از او می زیسته، از روایاتش بهره برده است. البته تعدادی از مطالب ابومخنف به ویژه در مورد وقایع عاشورا در روایت دینوری وجود ندارد و در برخی موارد نیز روایت دینوری با روایت ابومخنف تفاوت هایی دارد. ۶. تاریخ یعقوبی احمد بن ابی یعقوب، معروف به یعقوبی در کتاب تاریخ خود، جریان قیام امام حسین(ع) را به صورت بسیار مختصر و توصیفی گزارش کرده است. گزارش وی با این که بسیار کوتاه است با روایت ابومخنف هم خوانی زیادی دارد؛ از این رو محتمل است که وی براساس مقتل ابومخنف، گزارش توصیفی خود را سامان داده باشد؛ البته تفاوت های اندکی هم دیده می شود. از جمله ویژگی های خاص این کتاب آن است که یعقوبی اولین فردی است که به توصیف بدون نام از حضور و شهادت طفل رضيع در روز عاشورا پرداخته است و پس از او این واقعه به صورتی تکمیل شده در آثار بعدی دیده می شود. #مقتل_شناسی #مقاتل_قابل_پژوهش #تاریخ #نقد_مشهورات #تأمل 👇👇 @Taammolate_talabegi

📜 مقتل شناسی(۷) ۷.تاریخ الامم و الملوک 🔹محمد بن جریر طبری در خصوص وقایع عاشورا سه روایت آورده است: نخست روایت عمار دُهنی، سپس روایت حصین و در پایان، روایت ابومخنف به روایت هشام کلبی؛ که در هر سه مورد مطالب را با سند کامل، روایت کرده است. 🔸مقتل ابومخنف مهم ترین بخش روایت طبری را تشکیل می دهد. وی تمام روایات ابومخنف را به روایت هشام بن سائب کلبی روایت کرده و به نظر می رسد که طبری از روی نوشته هشام، مقتل ابومخنف را در تاریخ خود نوشته است؛ زیرا طبری به طور مستقیم از هشام نقل می کند، و با توجه به این که وفات هشام در سال ۲۰۴ یا ۲۰۶ ه.ق و تولد طبری در سال ۲۲۴ ه.ق بوده است، ممکن نیست که طبری به طور شفاهی و مستقیم از هشام روایت کرده باشد. 🔻نقل طبری، کامل ترین نقل از مقتل ابومخنف است و بعید است چیزی از آن فرو گذار شده باشد؛ در حوادث مربوط به شام که ابومخنف کمتر به آن پرداخته، طبری چند روایت از هشام نقل می کند. 🔻مهم ترین ویژگی تاریخ طبری این است که روایات مختلف را بدون این که در مورد آنها داوری کند، گرد آورده است و این کار باعث شده که بسیاری از روایات و گزارش های تاریخی، صحیح و یا غلط از خطر نابودی نجات یافته، به دست ما برسد. ۸.الفتوح ابن اعثم 🔹یکی از مهم ترین و مفصل ترین گزارش ها از واقعه قیام امام حسین(ع) گزارش ابن اعثم کوفی در کتاب تاریخ خود به نام الفتوح است. این گزارش، مفصل و در چهارچوب مقتل ابومخنف است و گاه الفاظ و عبارات آنها نیز یکسان است؛ اما در برخی موارد افزوده ها، کمبودها و تفاوت هایی با آن دارد. 🔻ابن اعثم منابع خود را ذکر نکرده، به همین دلیل معلوم نیست مطالب خود را از متن دیگران فراهم کرده است یا روایت راویان؛ اما آن چه از بررسی و مقایسه مطالب الفتوح با مقتل ابومخنف به دست می آید این است که وی همان روایت ابومخنف را از زبان داستان پردازی نقل کرده بی آنکه بداند آن روایت از ابومخنف است و همین موجب کم توجهی به این کتاب شده است. البته از آن جهت که این کتاب در قرون اولیه نوشته شده قابل توجه و بررسی است و گزارش هایی دارد که می توان نسبت به آن پژوهش های مفیدی انجام داد. #مقتل_شناسی #مقاتل_قابل_پژوهش #تاریخ #نقد_مشهورات #تأمل 👇👇 @Taammolate_talabegi

📜 مقتل شناسی(۸) ۹. مقاتل الطالبيّين 🔹ابوالفرج اصفهانی کتابی درباره کشته شدگان خاندان ابوطالب؛ یعنی، فرزندان امام علی(ع) ، جعفر و عقیل دارد که به مقاتل الطالبيين ومقاتل آل ابی طالب شهرت دارد. این کتاب به سبب جامعیت و دقتی که در نقل اخبار داشته مورد استناد و اعتماد مؤلفان بسیاری قرار داشته است. ابوالفرج هدف از تألیف این کتاب را فراهم آوردن شرحی کوتاه از چگونگی زندگی و مرگ فرزندان ابوطالب از زمان پیامبر(ص) تا زمان نگارش کتاب بیان می کند. البته او تنها اخبار طالبیانی را گرد آورده که مرگشان دلایلی سیاسی داشته، یا قیام هایی را روایت کرده که هدف آنان اجرای عدالت بوده است. 🔻این کتاب با شرح حال جعفر بن ابی طالب در زمان پیامبر(ص) آغاز می‌شود و سپس به دوران بنی امیه و بنی عباس تا دوران المتقدر بالله پرداخته و نام علویان را زیر نام خلیفه ای که در آن زمان حکم می رانده، آورده است. مؤلف، نخست نام کامل و نسب فرد را می آورد و گاه نام مادران وی را تا جد اعلی نقل می‌کند. وی در پایان روایات، معمولا اشعاری را که در رثا یا مدح آن فرد سروده شده - که گاه متجاوز از صد بیت است - ذکر می کند. 🔸مؤلف در کتاب خود بابی به مقتل حسین بن علی(ع) و مسائل پیرامونی آن اختصاص داده است و درباره آن بحث مبسوطی می کند. گزارش مقاتل الطالبيين، گزارشی ترکیبی است؛ زیرا وی روایت ابی مخنف را از طريق نصر بن مزاحم و ابوالحسن مداینی با روایت عمار دهنی و روایاتی از جابر جعفی با هم ترکیب کرده و روایت خود را سامان داده است و خود نیز این مطلب را تصریح می کند، بنابراین روایت او، روایت نقل به معناست. کتاب به شیوه روایی و براساس روایات محدثان شیعی و کوفی تدوین شده است. ولی از آنجا که مؤلف بنای بر رعایت اختصار داشته، گاه همه اسناد مربوط به اخبار را ذکر نمی کند. 🔻ابوالفرج با گرد آوری همه منابع مربوط به خاندان ابوطالب و افزودن بسیاری از مقاتل قابل دسترس دیگر، کتاب جامعی را برای این منظور تدوین کرد. کتاب مقاتل الطالبيين و به ویژه گزارش آن از وقایع عاشورا، به سبب جامعیت و نیز دقتی که در نقل اخبار آن صورت گرفته، مورد استناد و استفاده مؤلفان بسیاری واقع شده است. نگارش این کتاب در سال ۳۱۳ ه.ق به پایان رسیده است. این کتاب اولین بار بوسیله جواد فاضل با عنوان فرزندان ابوطالب ترجمه گردید. ترجمه دیگر این کتاب بوسیله سید هاشم رسولی محلاتی صورت گرفته است. #مقتل_شناسی #مقاتل_قابل_پژوهش #تاریخ #نقد_مشهورات #تأمل 👇👇 @Taammolate_talabegi

📜 مقتل شناسی(۹) ۱۰. مقتل الحسین(ع) خوارزمی خوارزمی درباره فضائل اهل بیت طالب کتابی نوشته که به مقتل الحسین خوارزمی معروف است. کتاب در دو جلد و پانزده فصل است . هرچند عنوان مقتل دارد، اما حدود دو سوم آن مباحث دیگر است. ثلث اول کتاب ، شرح مناقب اهل بیت(ع)، ثلث دوم ماجرای کربلا و ثلث سوم درباره قیام مختار است. 🔸خوارزمی در کتاب خود شیوه حدیثی را پی گرفته و سلسله اسناد هر روایت را بیان می کند؛ برخی روایات او کوتاه و برخی بسیار مفصل و طولانی است. مباحث مربوط به عاشورا، از تاریخ ابن اعثم نقل شده که احتمالا غیر از کتاب الفتوح است. تعدادی از روایاتی که در این کتاب نقل شده در منابع دیگر نیز وجود دارد؛ اما اغلب این روایات را نویسنده نه از کتاب، بلکه به نقل از محدثان و همان طور که گفته شد با ذکر سند روایت کرده است. 🔻خوارزمی روایت و گزارش هایی را که در این کتاب آورده، تلقی به قبول کرده است. وی ظاهرا تنها در جایی به ضعف یک روایت، آن هم از قول دیگری، اشاره کرده است و در باقی موارد، به بررسی و نقد سند و یا متن روایت ها، نپرداخته است و البته اختصاصاتی نیز در بیان برخی روایات دارد. 🔻نقل مطالب از منبعی کهن چون کتاب الفتوح یا تاریخ ابن اعثم و موضع غیرشیعی وی، از دیگر امتیازات این اثر است؛ این کتاب با آن که نویسنده ای غیرشیعی دارد اما در میان شیعیان جایگاهی یافته و مؤلفان امامی مذهب، از قدیم، روایات او را در کتاب خود آورده اند. 🔻آنچه با عنوان اصلی کتاب؛ یعنی، مقتل تطبيق دارد، تنها فصل یازدهم است که در چاپ رایج آن، در جلد اول از صفحه ۳۱۵ تا ۳۵۸ و در جلد دوم از ابتدا تا صفحه ۹۱ قرار دارد؛ این فصل، حدود ۱۵۰ صفحه دارد، در حالی که مجموع کتاب، حدود ۶۰۰ صفحه است. #مقتل_شناسی #مقاتل_قابل_پژوهش #تاریخ #نقد_مشهورات #تأمل 👇👇 @Taammolate_talabegi

📜 مقتل شناسی(۱۰) ۱۱. نفس المهموم في مصيبة سيدنا الحسين المظلوم(ع) شیخ عباس سه کتاب به نام های نفس المهموم، نفثة المصدور و منتهی الآمال درباره واقعه عاشورا نوشته، که در کتاب اول مختص واقعه عاشورا و سومی، شرح حال ائمه(ع) است که بخش مفصلی از آن اختصاص به امام حسین (ع) دارد. 🔸این کتاب دارای یک مقدمه، پنج باب که هرباب دارای فصل های متعدد است و یک خاتمه دارد. مقدمه کتاب کوتاه و درباره ولادت امام حسین(ع) است. باب نخست درباره مناقب امام حسین(ع) ، پاداش گریستن بر او، لعن بر کشندگان و اخباری درباره شهادت اوست. باب دوم، که مفصل ترین باب کتاب است، درباره قیام آن حضرت و شهادت او و یاران و خاندانش است و در آن، وقایع عاشورا با تفصیل بیشتر بیان شده است. باب سوم درباره حوادث پس از شهادت آن حضرت است؛ باب چهارم حوادث خارق العاده ای دارد که پس از شهادت حضرت، روی داده است؛ باب پنجم به فرزندان و همسران امام و پاداش زیارت او و تعرض و ستم خلفا به قبر حضرت اختصاص یافته است. 🔹به پیوست نفس المهموم، کتاب نفثة المصدور فيما يتجدد به حزن يوم العاشور از همین مؤلف است که در آن بیشتر به مناقب امام حسین(ع) و یارانش پرداخته شده است. در خاتمه کتاب، مؤلف به پیروی از استادش، محدث نوری در کتاب لؤلؤ و مرجان، اندرزهایی به اهل منبر و تعزیه خوانان داده است. 🔻نفس المهموم، یکی از گزارش های مفصل بوده و ویژگی های فراوانی دارد. در این کتاب منبع هر روایت و مطلب مشخص شده و مؤلف با قرار دادن رمز برای هر کتاب، منبع کلام خود را نشان می دهد. فصل بندی آن نیز قابل توجه است که کمی به کتاب های معاصر شباهت دارد. ویژگی دیگر این است که درباره اشخاص، مکان ها و گزارش ها، توضیحات سودمندی داده است. گفتنی است مؤلف در برخی موارد و در پاورقی، برخی روایات را نقد و نظراتی بیان کرده است. همانطور که گفته شد محدث قمی روایات و مطالب را از منابع متعدد برگرفته است، اما این مطالب را به گونه ای در کتابش آورده که هیچ یک قابل تشخیص و بیگانه از هم نیست. معمولا وقتی از منابع مختلف در یک اثر استفاده می شود، زبان متفاوت آثار حس می شود، اما در این اثر این گونه نیست. از دیگر ویژگی های این کتاب، پیوستگی مسیر حوادث کربلا و عاشوراست. محدث قمی این کتاب را با رویکرد زدودن تحریفات و دروغ ها نوشته است. این کتاب بیشتر توصیفی است تا تحلیلی؛ البته باید گفت اگر نویسنده قصد تحلیل داشت قطعا توانایی این کار را به بهترین شکل داشته است، اما قصدش از نگارش این کتاب، اثری پیراسته بوده است تا به عنوان یک مقتل خوانده شود و از همین رو نحوه نگارش آن به صورت مقتل خوانی است و این که اقوال گوناگون را آورده، قصدش این بوده تا با آوردن اسناد بتوان قول درست را یافت. 🔻این کتاب اثری خوشخوان است و خواننده را به دست انداز نمی افکند و مخاطب را با زندگی امام حسین(ع) آشنا می کند و از بهترین و کامل ترین منابع و مقاتل عاشوراست. نفس المهموم، در سال های اخیر، با مقدمه سید احمد حسینی و تحقیق رضا استادی، چاپ شده که با عنوان «در کربلا چه گذشت» عرضه شده است. #مقتل_شناسی #مقاتل_مستند_معاصر #تاریخ #نقد_مشهورات #تأمل 👇👇 @Taammolate_talabegi

📜 مقتل شناسی(۱۱) ۱۲. منتهی الآمال في تواريخ النبي و الآل شیخ عباس قمی این کتاب دو جلدی را با زبانی ساده، مختصر و با استفاده از منابع معتبر درباره فضایل، مناقب و حوادث دوران زندگانی چهارده معصوم(ع) و به زبان فارسی نگاشته است. همچنین محدث قمی در تكمله منتهی الآمال، کتاب تتمة المنتهى في وقایع ایام الخلفاء را نگاشت که به تاریخ خلفای بعد از پیامبر اختصاص دارد. 🔹این کتاب در واقع یک دوره تاریخ تحلیلی و مستند است و در چهارده باب تدوین شده است که هر باب، اختصاص به یک معصوم دارد. جلد نخست آن، از زندگی پیامبر تا زندگی امام حسین(ع) و جلد دوم از زندگی امام سجاد تا امام دوازدهم(ع) را شامل می شود. باب پنجم که مربوط به امام حسین(ع) است، نسبت به باب های دیگر، حجیم تر است و حدود یک پنجم کتاب را دربر می گیرد. این باب دارای چهار مقصد و یک خاتمه و هر مقصد دارای چندین فصل است. مقصد اول که چهار فصل دارد، درباره ولادت آن حضرت و برخی از مناقب وی و برخی از اخبار در خصوص ثواب گریستن بر حضرت و اخباری درباره شهادت وی است. مقصد دوم که دارای هفت فصل است، به قیام آن حضرت از آغاز تا ورود به کربلا و شهادت مسلم بن عقیل و دو کودکش پرداخته است. مقصد سوم که پنج فصل دارد، از ورود امام به کربلا تا شهادتش است. مقصد چهارم که دارای دوازده فصل است، به وقایع پس از شهادت امام و بردن اسرا به شام و کوفه و خطبه های امام سجاد(ع) و حضرت زینب(س) و دیگران تا بازگشت اهل بیت به مدینه و نیز برخی از مراثی درباره آن حضرت و نیز معرفی فرزندان امام پرداخته است. بخش خاتمه از این باب حاوی مطالبی از قبیل اهمیت برپایی مجلس عزاداری و انتقاد از وضعیت روضه خوانی و عزاداری و چنان که در نفس المهموم نیز نگاشته است، پند و اندرزهایی به اهل منبر و ذاکران مصایب امام حسین(ع) است. 🔸با توجه به آن که این اثر، پس از نفس المهموم ونفثة المصدور و در دهه آخر زندگی مؤلف نوشته شده است، حاصل آخرين مطالعات، تأملات و بررسی‌های مولف، محقق و محدث آن است و از این حیث در زمانی نوشته شده است که نگارنده به پختگی کامل در تتبعات علمی خود دست یافته است. به همین دلیل از این نگاشته، استقبال بسیاری شده و تاکنون چاپ های متعدد و گوناگونی از آن عرضه شده است و بخش مقتل و زندگی امام حسین(ع) از کتاب منتهی الآمال به صورت جداگانه نیز منتشر شده است. 🔻محدث قمی، در بیان مطالب غالب منابع خود را نام برده و روایت های مختلف درباره یک واقعه را ذکر می کند؛ در چاپ اخیر که به همت باقری بیدهندی تصحیح شده، این منابع با ذکر آدرس دقیق، استخراج و در پاورقی ارائه شده است. 🔻محدث قمی، در مقتل منتهی الآمال، پژوهش های فراوانی در تحریف زدایی از وقایع عاشورا دارد و در مجموع باید گفت که این بخش از کتاب، از بهترین و کامل ترین گزارش های عاشوراست و با توجه به ویژگی هایش، بهترین میزان در جهت شناسایی، تحقیق و پژوهش در این حوزه است و باید مطالب خارج از آن را با دیدی پژوهشی و نقادانه نگریست. #مقتل_شناسی #مقاتل_مستند_معاصر #تاریخ #نقد_مشهورات #تأمل 👇👇 @Taammolate_talabegi

📜 مقتل شناسی(۱۲) 💠 کنار منابع معتبر، منابعی دیده می شود که از اتقان و استناد تاریخی و روایی برخوردار نیستند و شناسایی و معرفی این دسته از مقاتل، در تحریف زدایی و بیان واقعیات عاشورا، سهم بسزایی دارد. لذا، در ادامه به معرفی تعدادی از پر مراجعه ترین این دسته از منابع، پرداخته می شود. ۱۳. نور العين في مشهد الحسين(ع) این مقتل منسوب به ابواسحاق اسفراینی است و این عنوان منصرف به ابراهيم بن محمد بن ابراهیم اسفراینی، فقیه شافعی و در گذشته به سال ۴۱۷ یا ۴۱۸ هجری است، اما هیچ یک از منابع کهن، تألیف چنین کتابی را در شرح حال او گزارش نکرده اند. 🔻در میان کتاب شناسان متأخر، ابتدا اسماعیل پاشا البغدادی و پس از او شیخ آقا بزرگ تهرانی این کتاب را به او منسوب داشته اند. 🔹آن چه نظر اسماعیل بغدادی را کم اعتبار می کند، اشاره وی به مأخذ خود، وفیات الاعيان است، حال آن که چنین مطلبی در وفیات الاعیان وجود ندارد و بغدادی، خود در کتاب دیگرش، ایضاح المكنون ، کتاب را بدون ذکر مؤلف آن معرفی کرده است. 🔸کتاب شناسان معاصری مانند سید عبدالعزيز طباطبایی معتقدند که این کتاب را بر اسفراینی بربسته اند؛ زیرا اسلوب و سبک آن با کتاب های تألیف شده در قرن چهارم، یعنی سال های تدریس و تألیف اسفراینی، همسان نیست. 🔻 نکته آخر آن که مطالب کتاب، بدون سند و مأخذ است و گاه چنان غیر معتبر و دور از عقل است که تأليف آن را از سوی یک فقيه دانشمند، بعید می سازد. #مقتل_شناسی #مقاتل_غیرمعتبر #تاریخ #نقد_مشهورات #تأمل 👇👇 @Taammolate_talabegi

📜 مقتل شناسی(۱۳) ۱۴. روضة الشهدا کمال الدین حسین بن علی واعظ کاشفی، مبتکر سبک قصه پردازی و پردازش پندگونه از وقایع تاریخی است. او که سنی یا شیعه بودنش معلوم نیست، شیفته اهل بیت(ع) بود و برای جذب عوام، حوادث تاریخی بویژه، حادثه عاشورا را با نثری دلپسند به داستان درآورد و در این میان مطالب معتبر و غیر معتبر و مستند و بدون سند را با هم درآمیخت. 🔹سبک جدید، فارسی بودن و انگیزه مؤلف برای خواندن کتاب در مجالس عزا، موجب شد تألیف کاشفی، نه یک اثر تاریخی، که یک اثر تبلیغی و حتی تخیلی شمرده شود. متأسفانه عدم توجه به این مطلب، قرائت و استنساخ متكرر آن، تا آن جا که سخنرانان مجالس سوگواری امام حسين علي را، «روضه خوان» نامیدند. 🔸زمینه ورود بسیاری از اطلاعات نادرست این کتاب را به فرهنگ عاشورا فراهم ساخت. مصحح و حاشیه نگار کتاب، میرزا ابوالحسن شعرانی نیز در مقدمه ای که براین کتاب نوشته، به این موضوع اشاره کرده است: «از نقل ضعیف در روضة الشهدا عجب نباید داشت، چون در ادای مقصود واعظ، قوی است، اگر چه برای مقصود مورخ کافی نیست». 🔻پیش از شعرانی، میرزا عبدالله افندی، همکارعالم و کتابشناس علامه مجلسی، اکثر روایات این کتاب و بلکه همه آن را مأخوذ از کتب غير مشهوره و غیرقابل اعتماد دانسته. محدث نوری برخی گزارش های کتاب را بدون پشتوانه تاریخی خوانده و شهید مطهری آن را پر از دروغ، وتأليف و نشر این کتاب را مانع مراجعه به منابع اصلی و مطالعه تاریخ واقعی امام حسین(ع) دانسته است. شهید قاضی طباطبایی نیز مطالب آن را در مقام تعارض با مقاتل معتبر، ساقط و بی ارزش می داند. #مقتل_شناسی #مقاتل_غیرمعتبر #تاریخ #نقد_مشهورات #تأمل 👇👇 @Taammolate_talabegi

📜 مقتل شناسی(۱۴) ۱۵. المنتخب في جمع المراثی و الخطب 🔹فخرالدین بن محمد علی بن احمد طریحی مؤلف مجمع البحرین، مجموعه ای از احادیث و مراثی درباره امام حسین(ع) و برخی دیگر از امامان را گرد آورد و به قصد گریاندن مؤمنان و تشویق به سوگواری، آنها را به صورتی داستانی و عامه پسند سامان داد. 🔸المنتخب تاریخ نگاری علمی زندگی یا قیام امام حسین(ع) نیست، اکثر مطالب کتاب بدون ذکر مأخذ و احادیث آن به صورت مرسل آمده و قوی و ضعیف در آن به هم درآمیخته است. از این رو آن را متناسب با هدف و شيوه مؤلف، المجالس الطريحيه ويا المجالس الفخريه نیز نامیده اند. ضعف دیگر کتاب، اختلافات موجود در نسخه های متفاوت آن است که می تواند نشانگر تصرفات بعدی در آن باشد. 🔻محدث نوری، منتخب طریحی را مشتمل بر مطالب موهون و غير موهون می داند، شهید مطهری نیز اخبار آن را مشتمل بر مطالب موهون می داند. ۱۶. محرق القلوب 🔹این کتاب، نوشته ملا مهدی نراقی است. او با اقتباس از روضة الشهدا، به عرضه مطالبی دست زد که به گونه ای شورانگیز، عواطف و احساسات مردم را به سوی واقعه کربلا سوق دهد، اما چون مأخذ نراقی، روضة الشهدا، کتابی ضعیف و مخلوط از مطالب درست و نادرست بود، نوشته او نیز بر اخبار ضعیف و غیر معتبر مشتمل گشت. 🔻نراقی خود به ضعیف بودن برخی گزارش های کتابش تصریح کرده و از این رو مورد انتقاد برخی از عالمان پس از خود قرار گرفته است. محدث نوری، با ابراز شگفتی از تألیف چنین کتابی از جانب آن عالم بزرگ ، برخی مطالب آن را منکر نامیده است. شهید مطهری، نراقی را فقیه بزرگی خوانده ولی او را در تاریخ عاشورا، صاحب اطلاع نمی داند و برخی مطالب او را نقد کرده است. گفتنی است انتساب کتاب به نراقی، مشهور است و تردیدی در آن وجود ندارد. اما محتمل است که آن را در اوایل سن تحصیل و پیش از رسیدن به مراتب کمال علمی نوشته باشد. #مقتل_شناسی #مقاتل_غیرمعتبر #تاریخ #نقد_مشهورات #تأمل 👇👇 @Taammolate_talabegi

📜 مقتل شناسی(۱۵) ۱۷. اکسير العبادات في اسرار الشهادات؛ «اسرار الشهاده» آغا بن عابد دربندی شیروانی مشهور به فاضل دربندی، از نویسندگانی است که افزون بر رشته تخصصی خود، فقه، در دیگر رشته ها، مانند تاریخ عاشورا نیز کتاب نوشت. 🔹او با جمع اخبار قوی و ضعیف و به قصد حل اختلاف و تحلیل آنها یکی از بزرگ ترین نگاشته ها را درباره واقعه عاشورا سامان داد. او شیفته امام حسین بود، اما به دلیل استفاده از منابع ضعیف در کنار منابع اصلی و نقل برخی گزارش های بدون سند نتوانست مقتل معتبری ارائه دهد. 🔸او هم چنین مبنای نادرستی برگزید و براساس آن از کتاب هایی که مشتمل بر اخبار مظنون الكذب بودند نیز نقل کرد. مبنای او این بود که نشانه های کذب هرچند به درجه ظن برسد، مانع نقل نیست و نقل چنین اخباری در بیان سیره و تاریخ، بی اشکال است. محدث نوری، یکی از منابع ضعیف دربندی را نسخه مجهول و پر از دروغ هایی می داند که سید عرب روضه خوان برای کسب تأييد نزد عالمان نجف آورده و سپس به دست دربندی می رسد. نسخه ای که به گفته محدث نوری، از کثرت اشتمال بر اکاذیب واضحه و اخبار واهيه احتمال نمی رود که از تألیفات چنین عالمی باشد. 🔻سخن محدث نوری را بسیاری از عالمان دیگر تأیید کرده اند و بسیاری از نقل های نادرست و غیرقابل باور کتاب را به عنوان گواه ارائه کرده اند. از آن میان می توان به اقوال شیخ ذبیح الله محلاتی، سید محسن امین، شیخ آقا بزرگ تهرانی اشاره نمود. #مقتل_شناسی #مقاتل_غیرمعتبر #تاریخ #نقد_مشهورات #تأمل 👇👇 @Taammolate_talabegi

📜 مقتل شناسی(۱۶) ۱۸. ناسخ التواريخ 🔹میرزا محمدتقی سپهر، مشهور به لسان الملک، از شاعران و منشیان دربار قاجار است. او در کنار کار دیوانی، مأمور شد تا کتابی را درباره تاریخ جهان از آدم تا آن زمان، بنگارد. 🔸کتابی که همه آن چه را گفته اند و امکان وقوع دارد و محال نیست، در خود جای دهد هر چند دور از ذهن باشد. او این تفصیل را در بخش مربوط به امام حسین(ع) حفظ کرده و از این رو هر قصه را که در کتب معارف مورخین و محدثین دیده، آورده است. 🔻او هر چند، گاه به گاه به نقد پاره ای منقولات دست می یازد، اما خود نیز اشتباهات تاریخی دارد و مطالب ضعیف به کتابش راه یافته است و از این رو با وجود استفاده اهل منبر و مرثیه از آن، نمی توان متفردات آن را معتبر دانست. شهید قاضی طباطبایی اشتباهات آن را فراوان دانسته و محتویات بدون مدرک آن را قابل اعتماد ندانسته است. شهید مطهری نیز هرچند مؤلف را متدین خوانده، اما تاریخش را چندان معتبر ندانسته و برخی از اشتباهات تاریخی او را گوشزد کرده است. #مقتل_شناسی #مقاتل_غیرمعتبر #تاریخ #نقد_مشهورات #تأمل 👇👇 @Taammolate_talabegi

💠 ردیه محقق خویی بر افسانه جوانمرگ شدن ابن ادریس حلی به خاطر اهانت به شیخ طوسی 🔹معروف است که ابن ادریس در السرائر به شیخ طوسی جسارت هایی روا داشت و به همین سبب جوانمرگ شد و به قول ابوعلی در منتهی المقال در 25 سالگی یا به قول مامقانی در تنقیح المقال در 35 سالگی از دنیا رفت در حالی که هر دو مطلب اشتباه است. 🔻محقق خویی در معجم رجال الحدیث به هر دو این سوال پاسخ داده اند و دامن ابن ادریس را از این تهمت ها مبرا دانسته اند:«بقي هنا شيء: و هو أن المعروف في الألسنة أن ابن إدريس تجاسر على شيخ الطائفة أبي جعفر الطوسي(قدس سره)، جسارة لا ينبغي صدورها عن الجاهل فضلا عن مثل ابن إدريس، و هذه القصة لا أساس لها. (معجم رجال، ج ۱۶، ص۶۸)» 🔸متاسفانه در برخی روش های تربیتی اخلاقی برای اینکه طلبه ها را هر چه بیشتر متعبدتر بار بیاورند از امثال اینگونه داستان های خیالی می بافند تا روحیه انتقاد کردن را از طلبه ها سلب کنند که کار نامبارکی است .البته بارها شاهد بوده ایم که این حضرات انتقاد علمی را هم به منزله توهین و جسارت به حساب آورده اند. 🔻استناد دوم این افراد به ماجرای نقدی است که یکی از طلاب به المیزان مرحوم علامه داشته و جسارت هایی به ایشان کرده بود.این داستان هم تناسب آنچنانی با حقیقت ندارد چرا که اولا این یک طلبه ساده نبوده و از قضا یکی از شاگردان علامه و آدم فاضلی هم بوده است. جوانمرگ شدن او هم مستندی ندارد (در این مورد رجوع کنید به مستند حدیث سرو علامه طباطبایی). #نقد_مشهورات #اخلاق #تحمل_مخالف #تأمل 👇👇 @Taammolate_talabegi

📜 مقتل شناسی(۱۷) مقتل نگاری های جامع: 💠 ۱۹. الصحيح من مقتل سیدالشهداء واصحابه این کتاب، بخشی از مجموعه سترگ و بی نظیر چهارده جلدی دانشنامه امام حسين(ع) تالیف آقای ری شهری و همکاران وی است که در سال های اخیر، بوسیله انتشارات دارالحدیث منتشر شده است. 🔹از آنجا که بخش های مرتبط با قیام، مقتل و عزای امام حسین(ع) بیشتر از سایر مباحث مربوط به زندگی و شخصیت آن حضرت مورد توجه عام و خاص به ویژه خطباء و مرثیه خوانان بوده است، لذا گزیده ای از این مباحث تحت عنوان « شهادت نامه امام حسین(ع)» به فارسی منتشر گردید. پس از آن، بخش های مرتبط با قیام عاشورا و مقتل به طور کامل و تحت عنوان «الصحيح من مقتل سيد الشهدا و اصحابه» به زبان عربی منتشر گردید. 🔸این کتاب مشتمل بر هشت بخش است که بخش های آن عبارتند از: بخش اول: أبحاث هامة حول ملحمة عاشوراء؛ بخش دوم: الحياة العاءلية؛ بخش سوم: الأنباء بشهادة الامام الحسين بن علی(ع)؛ بخش چهارم: خروج الامام من مدينة حتى نزوله کربلاء؛ بخش پنجم: وصول الامام إلى كربلاء حتى شهادته؛ بخش ششم: بعد شهادة الامام(ع)؛ بخش هفتم: صدى واقعة شهادة الامام الحسين(ع) ومصير من له دور في قتل الامام وأصحابه؛ بخش هشتم: إقامة مأتم الحسين(ع) و ذکر مصائبه والبكاء عليه. 🔻این کتاب به جهت اینکه تمامی مقاتل گذشته را با نگاهی تطبیقی و پژوهشی مورد ارزیابی قرار داده است و هم به جهت استناد سازی گزارش های استفاده شده از هر منبع در ذیل هر عبارت، ارزشمند و شایسته است. در این کتاب تمامی مطالب راجع به قيام سید الشهدا(ع)، راجع به شهادت افراد، راجع به وقایع دهه عاشورا و وقایع روز عاشوراء، اسارت اهل بیت را از کتاب های کهن و معتبر بیان شده است. 🔻از دیگر ویژگی های این کتاب، کار گروهی آن است که به غنای مطالب و پژوهش ها کمک کرده است. تنظیم مناسب فصول و بخش ها و ارائه مطالب به صورت سیر تاریخی و متناسب با وقایع عاشورا بر دقت و قابل استفاده بودن این کتاب افزوده است. #مقتل_شناسی #مقاتل_جامع #تاریخ #نقد_مشهورات #تأمل 👇👇 @Taammolate_talabegi

🎙در نقل و بازگو کردن حادثه عاشورا ما هزاران تحریف وارد کرده ایم. 🚫شرکت در روضه دروغ حرام است! 👌سخنان شهید مطهری در مورد روضه خوانی رو از دست ندید. #شهید_مطهری #تاریخ #نقد_مشهورات #جعلیات #تأمل 👇👇 @Taammolate_talabegi

📜 مقتل شناسی(۱۸)/قسمت آخر 💠 مقتل نگاری های جامع: ۲۰. تاریخ قیام و مقتل جامع سید الشهداء(ع) 🔹دوره دو جلدی « تاریخ قیام و مقتل جامع سیدالشهداء» پژوهشی در قلمرو تاریخ عاشوراست که با تلاش گروهی از تاریخ پژوهان موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی و زیر نظر مهدی پیشوایی تالیف شده است. هدف اصلی این کتاب ارائه گزارش جامع و مستند از تاریخ قیام عاشورا برای پویندگان علمی کشور به ویژه طلاب و خطباست. 🔸در نخستین جلد این کتاب، ضمن پرداختن به معنای لغوی و اصطلاحی مقتل، مسیر تاریخی مقتل نویسی و تاریخ نگاری عاشورا از قرن دوم تا پانزدهم و قرن حاضر و نیز سیری در ادوار زندگی و شخصیت امام حسین(ع) ارائه شده است. موضوع شهادت امام حسین(ع) در گفتار اهل بیت ، فضیلت گریستن و عزاداری بر امام حسین(ع) و تحلیل آن، فلسفه قیام عاشورا و بیان مشهورترین دیدگاهها درباره فلسفه قیام کربلا از عناوین طرح شده در این بخش است. ترسیم شخصیت و حکومت معاویه و مواضع امام حسین(ع) در برابر حکومت او و مبارزات سیاسی آن حضرت، حوادث بعد از مرگ معاویه، فعالیت های امام حسین(ع) در ایام اقامت در مکه، ساختار سیاسی - فرهنگی کوفه و خروج امام حسین(ع) از مکه، دیگر موضوعات جلد اول این کتاب است. در بخش آخر جلد اول نیز حوادثی چون ورود امام به کربلا تا روز عاشورا، رویدادهای روز عاشورا و تبیین نحوه شهادت امام و یارانش و حوادث پس از شهادت امام بیان شده است. 🔸دومین جلد این کتاب به پیامدهای تکوینی، اجتماعی و سیاسی پس از عاشورا می پردازد. بیان مباحثی پیرامون نهضت عاشورا که پژوهشی در اربعین سیدالشهدا(ع) ، فلسفه عزاداری و سیر تاریخی عزاداری برای امام و واقعه عاشورا در آینه تاریخ از مباحث مطرح شده در این بخش است. بخش انتهایی شرح حال و زندگی نامه اصحاب امام حسین(ع) را در بر دارد. پایان این کتاب بیش از ۳۰ سوال و شبهه مبتلا به، مطرح و پاسخ آنها مستدل بیان شده تا جلوی بسیاری تحریفات عاشورایی گرفته شود. 🔻پژوهش های انجام شده در این کتاب، بسیار قابل توجه و کاربردی است. تطبيق منابع معتبر و کهن، دقت در استناد روایی و تاریخی گزارش ها، فصل بندی مناسب و منظم وقایع، پرداختن به مباحث پیرامونی در نهضت عاشورا و کار گروهی بوسیله تعدادی از تاریخ پژوهان، از ویژگی های این کتاب است. #مقتل_شناسی #مقاتل_جامع #تاریخ #نقد_مشهورات #تأمل 👇👇 @Taammolate_talabegi

✍ تأملی در رحلت پیامبر عظیم الشأن/ محمد زکاوت صفت ▪️گاهی بیان می شود که رسول خدا(ص) توسط یک یا دو تن از زنان خود، توسط سمی که در دارو به او خورانده اند، به شهادت رسیده است. مستمسک این افراد روایت مرسله ای است از تفسیر عیّاشی. گویا تمسک به این مرسله، به جهت إعطای مقام شهادت به پیامبر صورت گرفته، غافل از این که رسول خدا به شهادت قرآن، دارای مقام شهادت اند (بقره/ 143 و نساء/ 41 و نحل/ 89 و حج/ 78) و نیازی به اثبات رحلت ایشان بوسیله ی شهادت نیست. 🔹در منابع شیعه و سنّی روایاتی دالّ بر شهادت پیامبر(ص) بوسیله ی کتف و ذراع زهرآلود گوسفندی بریان، که توسط زنی یهودی در روز خیبر به او هدیه کرده بود، وارد شده است. این روایات در منابع سنّی از نظر سندی صحیح و از نظر متنی دلالت تام بر مدعا دارند. در منابع شیعه نیز می توان به صدور آنها اطمینان پیدا کرد، چنانکه در روایت محاسن و کافی، مسموم شدن رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم توسط زن یهودی، با سند صحیح روایت شده است. اما سند مورد اعتمادی از این که پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم توسط دو نفر از زنان خود، بوسیله ی خوردن دارو مسموم شده، در دسترس نیست. البته روایتی در منابع صحیح سنّی وجود دارد که بعضی از زنان پیامبر در زمان بیماری او، با اکراه به حضرت، دارو خورانده است (صحیح بخاری، کتاب المغازی، باب 83- باب مَرَضِ النَّبِىِّ وَ وَفَاتِهِ، حدیث 4458 و صحیح مسلم، کتاب السلام، باب 27- باب كَرَاهَةِ التَّدَاوِى بِاللَّدُودِ، حدیث5891) اما این روایات نمی تواند مستند صحیحی برای ادعای مسموم کردن ایشان توسط فرد دارو دهنده باشد. (والله العالم بحقائق الأمور). 🔻نویسنده ی این نوشتار پس از ذکر کاربرد نوع رحلت برای پیامبر(ص) در لسان قرآن و روایات، به بررسی شهادت رسول خدا(ص) بوسیله ی خوراک زهرآلود که زن یهودی برای ایشان فراهم کرده بود، با جستجو در منابع سنّی و شیعه، این موضوع را تأیید می کند که پیامبر خدا(ص) در سال هفتم هجری در خیبر، مسموم شده که بر اثر آن سم، در سال یازدهم هجری به شهادت می رسند. اما نویسنده نتوانست دلیل اطمینان بخشی بر توطئه ی بعضی از زنان پیامبر در مسموم کردن ایشان، بدست آورد. 🔸بنابراین وقتی از کلمه ی «رحلت پیامبر(ص)» استفاده می کنیم، منظور ما شهادت ایشان بوسیله ی خوراک مسموم توسط زن یهودیه ی خیبریه است، نه رحلت بوسیله ی مرگ طبیعی ـ چنانکه مرحوم شیخ مفید معتقد است ـ و نه مسموم شدن بوسیله ی داروئی که بعضی از زنان او به ایشان داده اند، چنانکه بعضی از شیعیان معتقدند. #تاریخ #نقد_مشهورات #جعلیات #تأمل 👇👇 @Taammolate_talabegi

🔻در کاربستِ «ع» و «علیه السلام» ✍️مصطفی قناعتگر 🔹اینکه اصحاب امامان غالبا به هنگام ذکر نام ایشان از واژۀ «علیه السلام» یا هر واژۀ عظمت‌نماد دیگری استفاده می‌کرده‌اند، محل تردید است. در موارد فراوانی از روایات در دسترس، نام امام را بدون هیچ پسوندی می‌بینیم. برای نمونه کافی است عبارت "جعفر بن محمد" را در نرم‌افزار نور با دامنه محدود به متن احادیث جستجو کنید تا درستی این ادعا را دریابید. حتی در موارد وجود عبارت علیه السلام، احتمال متاخر بودن و پدیداری آن به قلم محدثان و کاتبان قوی است. 🔹اگر از عبارت «علیه السلام» یا به تعبیر مجلسی اول «صلوات الله علیه» پس از نام امام استفاده کنیم، نیکو عملی است؛ اما اگر کسی چنین نکرد نمی‌توان بر او خرده گرفت. چرا این نکته را بیان کردم؟ گاهی در نصایح علمی-اخلاقی به دانشیان توصیه می‌شود واژۀ علیه السلام را به شکل کامل بنویسید و از اختصار «ع» بپرهیزید که کاری ناشایست است. 🔹این توصیه دو اشکال دارد؛ اولین اشکال، بی‌توجهی به ارتکاز شیعیان متقدم پیرامون عدم تقید به کاربست «علیه السلام» است؛ چه به شکل تمام و چه مختصر. دومین اشکال نیز بی‌توجهی به خصوصیت «حاکی» و «نماد» بودن لفظ از/برای معنا است. وقتی لفظ «ع» پس از نام امام معنای علیه السلام را در ذهن تداعی می‌کند، چه ایرادی به آن می‌توان گرفت و چه کم از عبارت تمام «علیه السلام» دارد؟ بماند که هر دو صورت تمام و مختصر، امری دارای اصالت فرهنگیِ دیرین نیست که در ابتدا عرض شد. 🔹برای دفع استبعاد از این بیان، تصویر (https://t.me/tavanerejal/490?single) نسخه‌ای از وسائل الشیعه با حاشیۀ مجلسی دوم را مشاهده می‌کنیم که مجلسی به کرّات از «ع» بهره جسته است. کاتب وسائل نیز در غالب موارد چنین کرده. مجلسی در برخی موارد حتی پس از نام رسول الله از اختصار «ص» به‌جای صلی الله علیه وآله بهره جسته که در آینده در این‌باره نیز خواهم نوشت بعون‌الله. #تأمل #سلفی_گری_شیعی #نقد_مشهورات 👇👇 @Taammolate_talabegi

♦️حدیث لولاک 🔹 آیت الله شبیری زنجانی: ♦️حديث "لولاک" که در الجنه العاصمه ذکر شده است، جعلی است. مرحوم میرجهانی نقل کرده است که من به کتابخانهٔ شیخ محمد سماوی، نویسنده کتاب ابصار العین فی انصار الحسین علیه السلام رفتم و کتابها را می گشتم تا به کتابی از ابن عرندس برخورد کردم. سپس طریقی از ابن عرندس نقل میکند که مجعول بودن آن روشن است. در آن طریق ابن عرندس از کسی نقل میکند که مدتها بعد از او متولد شده است. ♦️علاوه بر این شیخ محمد سماوی از عشاق کتاب بود و کتابهای نادر و نسخه های خطی زیادی داشت. معمولاً کسانی که نسخه های خطی دارند، افراد را به مخازن کتاب خود راه نمی دهند؛ چون احتمال سرقت و حتی خطر جانی وجود دارد، زیرا ممکن است برای تصاحب نسخه ای که مثلاً صد میلیون تومان قیمت دارد، صاحب کتاب را بکشند. شیخ محمد سماوی نیز همینگونه بود و به هیج وجه احدی را به کتابخانه خود راه نمیداد. آقای فیروزآبادی، مؤلف فضائل الخمسة من الصحاح السة برای تألیف کتابش از کتابخانهٔ شیخ محمد سماوی استفاده میکرد، ولی به این نحو که باید وثیقه ای در اختیار آشيخ محمد میگذاشت تا فلان کتاب چایی - نه خطی - را در اختیارش بگذارد، آن هم به این صورت که آشیخ محمد خودش کتاب را از مخزن می آورد و فیروزآبادی در بیرونی می نشست و از کتاب استفاده میکرد و سپس کتاب را تحویل میداد و وثیقه را می گرفت. هیچ کس اجازه نداشت وارد مخزن کتاب او شود. این را مرحوم آقای فحام که مطلع بود، نقل میکرد. من هم از فیروزآبادی شنیدم که از کتابخانهٔ آشیخ محمد استفاده میکرد، ولی کیفیت استفاده را آقای فحام نقل میکرد. شاید از فیروزآبادی شنیده بود. ♦️به مناسبتی پیش آقای آسید عبدالعزیز طباطبایی از نقلیات مرحوم میرجهانی صحبت شد و من گفتم: بالای منبر مطالبی نقل میکرد که انسان نمی تواند باور کند؛ از جمله ماجرای حدیث «لولاک»، آقای آسید عبدالعزیز گفت: همین طور است، امکان نداشت که آشيخ محمد سماوی کسی را به کتابخانه اش راه بدهد، مستحيل بود! 📚جرعه ای از دریا ج۲ ص 684 #تأمل #جعلیات #اخبار_جعلی #نقد_مشهورات 👇👇 @Taammolate_talabegi

♦️رجالی مشهور، جناب آقای مددی نیز این خبر را موضوع دانسته است #تأمل #نقد_مشهورات #جعلیات #اخبار_جعلی #تسامح_ادله_سنن #مفاتیح #سید_بن_طاووس #لیلة_الرغائب 👇👇 @Taammolate_talabegi

✍️ تسامح در ادله سنن و ضررهای آن علیه شیعه ♦️آیت الله حسینی قزوینی در مورد کاربست قاعده تسامح در ادله سنن در مکتوبات علمای شیعه می فرمایند : 🔹اهل‌سنت آمدند همان موضوعی را که ما در «تساهل در ادله سنن» داریم را مورد عمل قرار دادند. البته من روی این قضیه خیلی حرف دارم اگر فرصتی بشود من اقوال بزرگان را روی قضیه «تسامح در ادله سنن» عرض می‌کنم که چه ضرر‌هایی امروز به خاطر قضیه «تسامح در ادله سنن» متوجه جهان شیعه است که دستمایه وهابیت شده است! 🔹ما در بحث‌ها و مناظراتی که با این‌ها داشتیم به این‌جا که رسیدیم بنده رسماً اعتراف می‌کنم هیچ جوابی نداریم جز این‌که بگوییم آقایان در «تسامح در ادله سنن» تسامح فرموده‌اند! غیر از این چیز دیگری نیست! از زمان «شیخ مفید» (اعلی الله مقامه) تا امام (رضوان الله تعالی علیه) در کتاب «مکاسب»‌ و «معاملات» یکی از معاملات مکروه، معامله با اکراد است. این بندگان خدا چه گناهی کرده‌اند! زبان‌شان «کُرد» است؛ ولی معامله مکروه است. من تعجبم از خود امام (رضوان الله علیه) است - البته آن‌چه که در ذهنم است این مطلب را در «تحریر» هم دارد - ایشان با آن بینش و نگاهی که به جامعه دارد، ایشان هم یکی از معاملات مکروه را معامله با اکراد می‌داند توضیح هم نمی‌دهد. 🔹روایت «مرسله ابو ربیع شامی» است «يا أبا الربيع لا تخالطوهم ، فإن الأكراد حي من أحياء الجن ، كشف الله عنهم الغطاء فلا تخالطوهم» الحر العاملی، محمد بن الحسن، متوفای 1104ق، وسائل الشیعه الی تفصیل مسائل الشریعه، ج12، ص308، تحقيق مؤسسة آل البيت عليهم السلام لإحياء التراث، ناشر: مؤسسة آل البيت عليهم السلام لإحياء التراث – قم، چاپ دوم، 1414هـ الان در شبکه‌های ماهواره‌ی همین روایت را دستمایه برای کوباندن شیعه، تزلزل اعتقادات شیعه، بدبین کردن یک طیفی از «اکراد» قرار داده‌اند. شما ببینید «اکراد» در «ایران»، «عراق» و «ترکیه» یک جمع کثیری هستند. خارج فقه مقارن جلسه چهل و یکم 97/09/26 #تأمل #نقد_مشهورات #جعلیات #اخبار_جعلی #تسامح_ادله_سنن #مفاتیح #سید_بن_طاووس #لیلة_الرغائب #حسینی_قزوینی 👇👇 @Taammolate_talabegi

♦️حجت الاسلام حامد رضا معاونیان می فرمایند : انیشتن شیعه شده و با مرحوم آقای بروجردی نامه نگاری کرده است! البته قبل از ایشان آیت الله مهدوی کنی نیز چنین ادعایی را کرده بودند. ❓چقدر این ادعا مستند قوی دارد یا صرفا مشهوری بی دلیل هست ؟ #تأمل #نقد_مشهورات #اخبار_جعلی #جعلیات 👇👇 @Taammolate_talabegi