#تفسیر_سوره_حمد_آیه 7⃣
#بخش_اول_آیه7⃣
✨✨ صِراطَ الَّذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ غَيْرِ الْمَغْضُوب عَلَيْهِمْ وَ لَا الضَّالِّينَ✨✨✨
🍀(خداوندا! ما را به) راه كسانى كه آنها را مشمول نعمت خود ساختى، (هدايت كن) نه #غضب_شدگان و نه #گمراهان!
❇️#نکته ها
اين آيه راه #مستقيم را، راه كسانى معرّفى مىكند كه مورد نعمت الهى واقع شدهاند
وعبارتند از:
🔸انبيا،
🔹صدّيقين،
🔸شهدا و
🔹صالحين.
✨✨«مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ الرَّسُولَ فَأُولئِكَ مَعَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ مِنَ النَّبِيِّينَ وَ الصِّدِّيقِينَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِينَ»،✨✨
🍃🌸كسانى كه خدا و رسول را پيروى كنند، آنان با كسانى هستند كه خدا آنها را نعمت داده است، از پيامبران، راستگويان، شهدا و صالحان. نساء، 69 و آيه 59 سوره مريم.
توجّه به راه اين بزرگواران و آرزوى پيمودن آن وتلقين اين آرزو به خود، ما را از خطر كجروى وقرار گرفتن در خطوط انحرافى باز مىدارد.
بعد از اين درخواست، از خداوند تقاضا دارد كه او را در مسير #غضبشدگان و#گمراهان قرار ندهد. زيرا بنىاسرائيل نيز به گفته قرآن، مورد نعمت قرار گرفتند، ولى در اثر ناسپاسى ولجاجت گرفتار غضب شدند.
قرآن، مردم را به سه دسته تقسيم مىنمايد:
✅ كسانى كه مورد نعمت هدايت قرار گرفتهوثابت قدم ماندند،
✅ غضب شدگان
✅گمراهان.
🔶مراد از #نعمت در «أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ»، نعمتِ #هدايت است. زيرا در آيهى قبل سخن از هدايت بود. علاوه بر آنكه نعمتهاى مادى را كفّار ومنحرفين وديگران نيز دارند.
#هدايت_شدگان نيز مورد خطرند و بايد دائماً از خدا بخواهيم كه مسير ما، به غضب و گمراهى كشيده نشود.
❌#مغضوبين_در_قرآن
🔷در قرآن، افرادى همانند
#فرعون
و #قارون و
#ابولهب و
امّتهايی همچون#قوم_عاد_ثمود_و_بنىاسرائيل،
به عنوان #غضبشدگان معرّفى شدهاند.
🍃🌺در آيات متعدّدى از قرآن ويژگىهاى #گمراهان و #غضب_شدگان و مصاديق آنها بيان شده است كه براى نمونه به موارد ذيل اشاره مىشود:
✅#منافقان و #مشركان و #بدگمانان به خداوند. نساء، 116 و فتح، 6.
✅#كافران به آيات الهى و #قاتلان انبياء الهى. بقره، 61.
✅#اهل_كتاب كه در برابر دعوت به حقّ سركشى كردهاند. آلعمران، 110- 112.
✅#فراريان_از_جهاد. انفال، 16.
✅پذيرندگان و جايگزين كنندگان كفر با ايمان. بقره، 108 و نحل، 106.
✅پذيرندگان ولايت دشمنان خدا و دوستداران رابطهى با دشمنان خدا. ممتحنه، 1.
💠بنىاسرائيل كه داستان زندگى و تمدّن آنها در قرآن بيان شده است، زمانى بر مردم روزگار خويش برترى داشتند؛ «فَضَّلْتُكُمْ عَلَى الْعالَمِينَ» «بقره47»
لكن بعد از اين فضيلت و برترى، به خاطر رفتار خودشان، دچار قهر و غضب خداوند شدند.
✨«وَ باؤُ بِغَضَبٍ مِنَ اللَّهِ» «بقره61»✨
اين #تغيير_سرنوشت، به علّت تغيير در #رفتار_و_كردار آنان بوده است؛ دانشمندان يهود، دستورات وقوانين آسمانى تورات را تحريف كردند،
💫 «يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ» «نسا46»
🔥وتجّار وثروتمندان آنان نيز به ربا وحرامخوارى و رفاهطلبى روى آوردند،
💫 «أَخْذِهِمُ الرِّبَوا» «نسا161
❌وعامّه مردم نيز در برابر دعوت به جهاد و مبارزه، از روى تنپرورى و ترس، از رفتن به جبهه نبرد و ورود به سرزمينِ مقدّس، سر باز زدند.
✨✨ «فَاذْهَبْ أَنْتَ وَ رَبُّكَ فَقاتِلا إِنَّا هاهُنا قاعِدُونَ» ✨✨«مائده24»
🍃 به خاطر اين انحرافات، خدا آنان را از اوج عزّت و فضيلت، به نهايت ذلّت و سرافكندگى مبتلا ساخت.
🤲🏻ما در هر نماز، از خداوند مىخواهيم كه مانند غضبشدگان نباشيم. يعنى
🔸نه اهل #تحريف آيات و
🔹نه اهل #ربا و
🔸نه اهل #فرار_از_جهاد در راه حقّ،
🔹و همچنين از گمراهان نباشيم، آنان كه حقّ را رها كرده
🔸و به سراغ باطل مىروند
🔹ودر دين و باور خود غلوّ و افراط كرده
🔸و يا از هوى و هوس خود و يا ديگران پيروى مىكنند.
🌟 «قُلْ يا أَهْلَ الْكِتابِ لا تَغْلُوا فِي دِينِكُمْ غَيْرَ الْحَقِّ وَ لا تَتَّبِعُوا أَهْواءَ قَوْمٍ قَدْ ضَلُّوا مِنْ قَبْلُ وَ أَضَلُّوا كَثِيراً وَ ضَلُّوا عَنْ سَواءِ السَّبِيلِ»🌟
🌹 بگو: اى اهلكتاب! در دينتان به ناحقّ غلوّ نكنيد وبه دنبال خواهشهاى گمراهانِ پيش از خود نرويد، كه آنان افراد زيادى را گمراه كرده و از راه راست گمراه شدهاند. مائده، 77.
انسان در اين سوره، عشق و علاقه و تولّاى خود را به انبيا و شهدا و صالحان و راه آنان، اظهار و ابراز داشته و از مغضوبان و گمراهان تاريخ نيز برائت و دورى مىجويد و اين مصداق تولّى و تبرّى است.
https://eitaa.com/joinchat/4224516132Ca6d640ffc0
#تفسیر_سوره_بقره_آیه6⃣2⃣
✨إِنَّ اللَّهَ لَا یَسْتَحِى أَن یَضْرِبَ مَثَلاً مَّا بَعُوضَةً فَمَا فَوْقَهَا فَأَمَّا الَّذِینَ ءَامَنُواْ فَیَعْلَمُونْ أَنَّهُ الْحَقُّ مِن رَّبِّهِمْ وَأَمَّا الَّذِینَ کَفَرُواْ فَیَقُولُونَ مَاذآ أَرَادَ اللَّهُ بِهَذا مَثَلاً یُضِلُّ بِهِ کَثِیراً وَیَهْدِى بِهِ کَثِیراً وَمَا یُضِلُّ بِهِ إِلّاَ الْفَسِقِینَ✨
#ترجمه:
🍃🌸همانا خداوند از اینکه به پشه اى (یا فروتر) یا بالاتر از آن مثال بزند شرم ندارد، پس آنهایى که ایمان دارند مى دانند که آن(مثال) از طرف پروردگارشان به حقّ است، ولى کسانى که کفرورزیدند گویند: خداوند از این مثل چه منظورى داشته است؟ (آرى،) خداوند بسیارى را بدان (مثال) گمراه و بسیارى را بدان هدایت مى فرماید. (امّا آگاه باشید که) خداوند جز افراد فاسق را بدان گمراه نمى کند.
🍃🌹کلمه «#بعوض» به معناى #پشه و ریشه آن از «بعض» مىباشد که به جهت کوچکى جثّه به آن اطلاق شده است.
مثالهاى قرآن، براى همهى مردم است و از هر نوع مثلى نیز در آن آمده است: ✨«ولقد ضربنا للنّاس فى هذا القران من کلّ مثل»✨
البتّه این مثلها را نباید ساده انگاشت، زیرا دانشمندان، کُنه آن را درک مى کنند:
✨ «وتلک الامثال نَضربُها للنّاس و ما یَعقلها الاّ العالمون» ✨
در مثال زدن، #تذکّر، #تفهیم، #تعلیم، #بیان و #پرده_بردارى_از_حقایق_نهفته است و در کتابهاى آسمانىِ پیشین نیز همانند تورات و انجیل و در سخنان حضرت رسول (ص) و ائمه اهل بیت فراوان دیده مىشود. در تورات نیز بخشى به نام «#أمثال_سلیمان» وجود دارد.
🌴بعضى از #مخالفان اسلام که از برخورد منطقى و آوردن مثلِ قرآن عاجز ماندند، مثالهاى قرآن را بهانه قرار داده و مىگفتند: شأن خداوند برتر از آن است که به حیواناتى چون مگس یا عنکبوت مثال بزند. و این مثالها با مقام خداوند سازگار نیست. و بدینوسیله در آیات قرآن تشکیک مىکردند. [ خداوند با نزول این آیه به بهانهگیرىهاى آنان پاسخ مىدهد.
🔴❓#سؤال: چرا خداوند گروهى را با قرآن و مثالهاى آن گمراه مىکند؟
#پاسخ: خداوند کسى را گمراه نمى کند، بلکه هرکس در برابر حقایق قرآن بایستد، خود گمراه مىشود و بدین معنى مىتوان گفت که قرآن، سبب گمراهى او گردید. چنانکه در پایان همین آیه مىفرماید:
🔥«وما یضلّ به الاّ الفاسقین» یعنى #فسق مردم سبب #گمراهى آنان مىباشد.
❌❓راستى مگر مىشود خداوند مردم را به ا#یمان تکلیف کند، ولى خودش آنان را گمراه کند!؟
❌❓و مگر مى شود این همه پیامبر و کتب آسمانى نازل کند، ولى خودش مردم را گمراه کند!؟
❌❓مگر مىشود از #ابلیس به خاطر گمراه کردن انتقاد کند، ولى خودش دیگران را گمراه نماید!؟
💠گرچه در این آیه، #هدایت و #گمراهى بطور کلّى به خداوند نسبت داده شده است، ولى آیات دیگر، مسئله را باز نموده و مىفرماید:
✨«یَهدى الیه من أناب» ✨
🍃🌸خداوند کسانى را هدایت مىکند که به سوى او بروند.
و ✨«یَهدى به اللَّه من اتّبع رضوانه» ✨به دنبال کسب رضاى او باشند.
✨ و «الذین جاهدوا فینا لنهدینهم سبلنا» ✨آنان که در راه او #جهاد کنند.
🍀 و بر عکس، کسانى که با #اختیار خود در راه کج حرکت کنند، خداوند آنان را به حال خود #رها مىکند. مراد از گمراه کردن خدا نیز همین معناست.
🌼 چنانکه درباره #کافران، #ظالمان، #فاسقان و #ُمسرفان جمله «#لا_یهدى» بکار رفته است.
☘ به قول سعدى:
راه است و چاه و دیده بینا و آفتاب -
تا آدمى نگاه کند، پیش پاى خویش
چندین چراغ دارد و بىراهه مى رود - بگذار تا بیفتد و بیند، سزاى خویش
#پیامها:
✅۱- #حیا و #شرم در مواردى است که کار شرعاً، عقلاً یا عرفاً مذموم باشد. امّا در بیان حقایق، شرم و خجالت پسندیده نیست.
✨«لا یَستحیى»✨
✅۲- حقایق والا و مهم را مى توان با زبان ساده و مثال بیان نمود.
✨«ان یضرب مثلاً»✨
✅۳- #مؤمن کلام خدارا باور دارد و #مطیع آن است.
✨ «یَعلمون انّه الحق»✨
✅۴- مثالهاى قرآن، وسیله #تربیت و #رشد است.✨ «فیعلمون انه الحق من ربهم»✨
✅۵ - مثالهاى قرآن، حقّ و در مقام بیان حقایق است.
✨ «انّهالحق»✨
✅۶- انسانِ #حقیقت جو، از هر نورى راه را مى یابد، ولى شخص #بهانهگیر و اشکال تراش، به هر چراغى خرده مى گیرد.
✨«ماذا اَراد اللَّه بهذا مَثلاً»✨
✅۷- #کفر و #لجاجت، عامل بهانهگیرى است. «ماذا اراد اللَّه بهذا مثلاً»
✅۸ - #فسق، موجب #گمراهى و مانع شناخت حقایق است.
✨«ومایضلّ به الاّ الفاسقین»✨
✅۹- مثالهاى قرآن، وسیله #هدایت یا #ضلالت است.
✨ «یُضلُّ به، یهَدى به»✨
✅۱۰- خداوند، پیمان شکن را #فاسق و فاسق را #گمراه مى کند.
✨«و ما یضل به الا الفاسقین»✨
@TafsirQuranKarim1