#شیخ_مفید #مکتب_بغداد #شیخ_صدوق 💠مخالفت های شیخ مفید اهل مکتب بغداد عقل گرا با شیخ صدوق اهل مکتب حدیثی قم (قسمت دوم) ❇️در کتاب تصحیح اعتقادات الإمامیه چند نمونه از تعبیرات شیخ مفید را در رابطه با شیخ صدوق ببینیم: 1⃣صدوق اهل فکر و درایت و تأمل نیست و نمی تواند حق و باطل را تشخیص دهد! این است ضعف فکری کسی که مقلد راویان حدیث است! (فصل في الإرادة و المشيئة) 2⃣صدوق در رابطه با قضاء و قدر سخن مفیدی نگفته است، وقتی معنای قضاء را نمی فهمد بهتر است در این مورد حرف نزند. (مبحث تفسير آيات القضاء و القدر) 3⃣کلام صدوق در رابطه با نفوس و ارواح بر اساس حدس و گمان است نه تحقیق. بهتر بود صدوق فقط روایات را نقل کند و وارد مباحثی که بلد نیست نشود!! (فصل في النفوس و الأرواح‌) 4⃣روایت صدوق مبنی بر "خلق شدن ارواح هزار سال قبل از از خلق اجساد" روایتی است که هیچ عاقلی آن را قبول نمی کند و برای کسی چون صدوق که معرفت به حقایق امور ندارد بهتر است ساکت شود و حرف نزند و عقیده صدوق در این مورد همان عقیده تناسخیه است بدون اینکه خودش بفهمد. با نوشتن این مطالب در این کتاب بر خودش و دیگران جنایت کرده است! (فصل في النفوس و الأرواح‌) @Talabeh_nevesht110

#تصوف #نقد_تحلیل 💢ذكر و فكر (قسمت دوم) 💠اساسا اخبار متعددى در مورد عبادات وارد شده كه از هر گونه دخل و تصرفى در كيفيت و كميت آن جدا جلوگيرى نموده است ولو اينكه آن تصرف به زياد كردن كلماتى باشد كه خيلى خوب و مناسب به نظر مى رسد، با اين حال با چه جرأتى مى توان كيفيات مخصوصى از براى اذكار و كيفيت و كميت آن قائل شد در صورتى كه هيچ مدركى براى آن در دست نيست؟ مرحوم كلينى در كتاب شريف كافى درباره اهميت «ذكر» روايات فراوانى نقل كرده، از جمله در باب «ذكر الله عزوجل كثيرا» به سند خود از امام صادق عليه السلام روايت كرده كه فرمود: «ما من شيئى الا و له حد ينتهى اليه الا الذكر فليس له حد ينتهى اليه، فرض الله عزوجل الفرائض فمن اداهن فهو حدهن، و شهر رمضان فمن صامه فهو حده و الحج فمن حج فهو حده، الا الذكر فان الله عزوجل لم يفرض منه بالقليل و لم يجعل له حد ينتهى اليه: «هيچ چيز نيست جز آنكه براى آن حد و اندازه اى است كه بدان پايان پذيرد مگر ذكر كه حدى ندارد تا پايان پذيرد، خداى عزوجل فرائض را واجب كرده و هر كه آنها را به جاى آورد همان حد و انتهاى آنها است... مگر ذكر خدا كه به اندك آن راضى شده و حدى براى آن قرار نداده است». 🔻در كلمات بعضى از رؤساى صوفيه مانند شيخ صفى الدين اردبيلى تصريح شده كه ذكر از فكر فاضل تر و بالاتر است! در حالى كه اگر ذكر خالى از فكر باشد بيهوده و لقلقه لسان است. مرحوم علامه مجلسى از امام على بن موسى الرضا عليه السلام نقل كرده است كه: «عبادات به زيادى نماز و روزه نيست بلكه به زيادى تفكر در كار خدا است». 📘جلوه حق(در نقد تصوف) ص ۱۳۲ @Talabeh_nevesht110

#الاسس_الحدیثیه_و_الرجالیه #عند_العلامة_محمّد_تقي_المجلسي 💠عذر مؤلفین کتب اربعه در نقل از کتب ضعفاء 🔻ملا محمّد تقی مجلسی ره چندین عذر برای مؤلفین کتب اربعه در نقل از ضعفاء مثل علی بن أبی حمزة واقفی یا علی بن حسن بن فضال فطحی مذهب می آورد: 1⃣محتمل است طعنی که در کتب رجال بر این ها وارد شده از جهت فساد مذهب باشد ولی با این حال ثقه بودند. 2⃣محتمل ‌است چون از مشایخ اجازه بودند لذا مؤلفین کتب اربعه از این ها نقل هایی کردند. 3⃣بخاطر حسن ترتیب کتب این ضعفاء از ایشان نقل هایی کردند. 📚روضة المتّقین، ج ۱۴، ص ۹۵ 4⃣محتمل است نقل هایی که مؤلفین کتب اربعه از این ها کردند مختص به دوره در حال استقامت و عدم انحراف شون و قبل از واقفی شدن شون باشد. 5⃣بخاطر اینکه متن نقل های این ضعفاء در روایات ثقات مؤید داشت نقل کردند. 📚روضة المتّقین، ج ۱۴، ص ۱۸۶ 6⃣بخاطر این بوده که مؤلفین کتب اربعه روایات این هارا با اصول و کتب معتبره در مقابل هم گذاشتند و دیدند مؤید دارد و موافق با اصول معتبره است نقل کردند. 📚روضة المتّقین، ج ۱۴، ص ۳۹۴ @Talabeh_nevesht110

#عدالت_صحابه #تاریخ #اهل_سنت 💠کتمان حقایق و منع از حکایت ما وقع (۸) 🔻این عالم اهل سنت نجم الدین احمد بن حمدان حنبلی است که می گوید: ▫️حبّ تک تک صحابه واجب است و واجب است سکوت در رابطه با اختلافات و دعوا هایی که بین صحابه واقع شد از هر جهت! نباید چیزی در این مورد نوشته شود!!! نباید چیزی خوانده شود یا به دیگری گفته شود!!! نباید چیزی در این مورد گوش داده شود و نه به دیگری سخنش برسد!!! واجب است که خوبی های صحابه فقط ذکر شود و برای آن ها ترحم و ترضی شود!!! باید اعتقاد داشت که صحابه هر کاری کردند حتی اگر خطا هم بوده عذری داشتند و آنان مجتهد بودند نباید آن هارا بخاطر خطایشان تکفیر یا تفسیق کرد بلکه در خطاهایی که کردند ثواب هم بردند!!! 🔹متن عربی: وَقَال ابْنُ حَمْدَانَ الْحَنْبَلِيُّ: يَجِبُ حُبُّ كُلِّ الصَّحَابَةِ،وَالْكَفُّ عَمَّا جَرَى بَيْنَهُمْ كِتَابَةً وَقِرَاءَةً وَإِقْرَاءً وَسَمَاعًا  وَتَسْمِيعًا، وَيَجِبُ ذِكْرُ مَحَاسِنِهِمْ، وَالتَّرَضِّي عَنْهُمْ، وَالْمَحَبَّةُ لَهُمْ، وَتَرْكُ التَّحَامُلِ عَلَيْهِمْ، وَاعْتِقَادُ الْعُذْرِ لَهُمْ، وَأَنَّهُمْ فَعَلُوا مَا فَعَلُوا بِاجْتِهَادٍ سَائِغٍ لَا يُوجِبُ كُفْرًا وَلَا فِسْقًا، بَلْ رُبَّمَا يُثَابُونَ عَلَيْهِ. 📚لوامع الأنوار البهية، سفاريني، ج ۲ ص ۳۸۷ @Talabeh_nevesht110

#شیخ_مفید #مکتب_بغداد #شیخ_صدوق 💠مخالفت های شیخ مفید اهل مکتب بغداد عقل گرا با شیخ صدوق اهل مکتب حدیثی قم (قسمت سوم) 🔻شیخ مفید که کتاب تصحیح اعتقادات الامامیه را در نقد کتاب الاعتقادات شیخ صدوق نوشت، در این کتاب اشکالات زیادی که غالباً بی دلیل و متعصبانه است نسبت به صدوق وارد کرده، گرچه در بعضی ابواب کتاب نقدی که به صدوق وارد کرده کاملا درست و بجا می باشد مثل نقدی که در خصوص جدال فی الله وارد کرده که شیخ صدوق گفته منهی عنه است ولی شیخ مفید گفته جدال بر دو قسم است: جدال بر حق و جدال بر باطل. انبیاء و معصومین و اصحاب شان جدل احسن می کردند و احتجاجات و مناظرات با مخالفین در اثبات خدا یا نفی تشبیه از خدا داشتند و هر جدالی منهی عنه نیست. یا در بعضی ابواب شیخ صدوق صرفاً به حدیث اکتفاء کرده است با اینکه نیازمند توضیحاتی بود و در بیشتر ابواب اجمال گویی کرده که موجب شده شیخ مفید نسبت به شیخ صدوق اشکالاتی بخاطر همین "اجمال گویی" و "اکتفاء به حدیث" وارد کند. ✳️جناب آیت الله صافی گلپایگانی کتابی به عنوان "بين العلمين الشيخ الصدوق والشيخ المفيد" دارد که در آن به بررسی نظرات این دو شیخ و اختلافات شان در دو کتاب اعتقادات و تصحیح اعتقادات پرداخته است، إن شاءالله چندین نمونه از اشکالات بی اساسی را که شیخ مفید به شیخ صدوق وارد کرده است و آیت الله صافی نیز از شیخ صدوق دفاع کردند و نسبت به اشکال شیخ مفید پاسخ دادند، ارسال خواهیم کرد. @Talabeh_nevesht110

#حدیث_شناسی #تاریخ ❇️بررسی شبهات در رابطه با حدیث "انا نقطة تحت الباء" (قسمت اول) 🔻شبهات و سوالاتی چند در رابطه با این روایت مطرح شده است: 1⃣گفته اند: آیا این روایت که در کتاب مشارق انوار الیقین حافظ رجب برسی آمده است، در منابع دسته اول و قابل اعتمادی وارد شده است که بتوان اعتماد کرد؟! 2⃣گفته اند: آیا در دوران امیر المؤمنین علیه السّلام اصلا خطی که استعمال می شده است، نقطه ای داشته است که حضرت فرموده باشند من نقطه زیر باء هستم؟ 💠از میان شبهات این دو شبهه ارزش داشت تا مطرح کنیم و پاسخ دهیم، بقیه شبهات مضحک از قبیل "ضعف سندی" یا "عدم ورود در کتب اربعه" و... ارزش ندارند. @Talabeh_nevesht110

#تصوف #نقد_تحلیل 💢ذكر و فكر (قسمت سوم) 💠از همه گذشته منظور از ذكر نه فقط اين است كه انسان جمله «لا اله الا الله» و يا «يا هو يا من هو» را به اندازه اى بگويد كه دهان او كف كند و به سر گيجه دچار شود، بلكه بنا به گواهى اخبار معصومين عليهم السلام از جمله خبرى كه مرحوم علامه مجلسى در كتاب بحارالانوار نقل كرده، حقيقت ذكر اين است كه «شخص در موقع انجام هر كارى به ياد خدا افتاده و به او توجه كند تا اگر آن كار از كارهاى ناپسند و خلاف دستورات الهى است از خدا بترسد و آن را ترك كند». متن روايت چنين است: قال رسول الله صلى الله عليه و آله: «يا على ثلثة لا يطيقها هذه الامة: المواساة للاخ فى ماله، و انصاف الناس من نفسه و ذكر الله على كل حال، و ليس هو سبحان الله و الحمدلله و لا اله الا الله و الله اكبر، و لكن اذا ورد على ما يحرم عليه خاف الله و تركه». 📘جلوه حق(در نقد تصوف) ص ۱۳۵ @Talabeh_nevesht110

#شیخ_مفید #مکتب_بغداد #شیخ_صدوق 💠مخالفت های شیخ مفید اهل مکتب بغداد عقل گرا با شیخ صدوق اهل مکتب حدیثی قم (قسمت چهارم) 🔻شیخ صدوق روایاتی را در کتاب الاعتقادات در باب القضاء والقدر نقل نموده که شیخ مفید در تصحیح اعتقادات گوید: این ها همه احادیث شاذ اند و مردود! در کل صدوق سخنان مفیدی در این باب نگفته است و بهتر بود برای او در رابطه با قضاء و قدر که آشنایی ندارد حرفی نزند. (📚تصحيح اعتقادات الإمامية ص ۵۴) سپس شیخ مفید چهار معنی لغوی قضاء را بررسی می کند. 🔷آیت الله صافی گلپایگانی در دفاع از شیخ صدوق و نقد اشکال شیخ مفید می نویسد: اولا- شیخ صدوق در این باب در صدد بیان معانی قضاء و قدر نبوده است! ثانیا- شیخ صدوق آشنا با معانی لغوی قضاء که شیخ مفید گفته بوده و خودش هم در کتاب توحید ۱۰ معنی برای قضاء از قرآن استخراج می کند! با اینکه شیخ مفید تنها ۴ معنی توانسته ذکر کند! ثالثا- شیخ مفید بر چه اساس و معیاری این روایات معتبر و صحیح را شاذ و مردود می نامد؟!! با اینکه شیخ صدوق در کتابش توحید ۳۶ روایت برای توضیح قضاء و قدر آورده است! (📚بين العلمين الشيخ الصدوق و الشيخ المفيد ص ۳۱) @Talabeh_nevesht110

#حدیث_شناسی #تاریخ ❇️بررسی شبهات در رابطه با حدیث "انا نقطة تحت الباء" (قسمت دوم) 💢بعضی اشکال کرده بودند که این روایت انا النقطة تنها در آثار حافظ رجب برسی است که نقل های او قابل اعتماد نیست و او غالی است. 📌در پاسخ این افراد گوییم: 1⃣اتهام غلو مردود است و خود حافظ رجب برسی اهل تفویض و غلات را در کتاب مشارق انوار الیقین نقد و رد کرده است و علامه امینی رحمة الله علیه نیز در کتاب الغدیر دفاعاتی از حافظ رجب برسی دارد، برای تفصیل رجوع کنید به کتاب الغدیر عربی مجلد ۷ ص ۴۹. 2⃣ابن شهرآشوب مازندرانی که حدود ۲ یا ۳ قرن قبل از حافظ رجب برسی می زیسته، نقلی شبیه به روایت انا نقطة تحت الباء دارد که این نشان می دهد این روایت قبل از حافظ رجب برسی توسط علمای بزرگ شیعه مطرح بوده است: قَالَ علیه السّلام:‌ أَنَا النُّقْطَةُ أَنَا الْخَطُّ. (📚المناقب ج ۲ ص ۴۹) یا عالم اهل سنت محمّد ترمذی که حدود ۲ و یا ۳ قرن پیش از حافظ رجب برسی می زیسته نقل می کند از ابن عباس که: امیرالمومنین علی علیه السّلام از شب تا صبح داشت برای ما تفسیر و شرح نقطه باء بسم الله الرحمن الرحیم را می گفت(📚بنقل از غایة المرام علامه بحرانی ج ۵ ص ۲۰۸ كان علي بن أبي طالب يشرح لنا نقطة الباء..) 3⃣الفضل ما شهد به الاعداء! حتی اهل سنت معترف به این روایت شریفه اند و در کتب شان قائل انا نقطة تحت الباء را امیرالمومنین می دانند مثل قندوزی حنفی در ینابیع الموده ج ۳ ص ۲۱۲ و اسماعیل حقی در تفسیر روح البیان ج ۱ ص ۷ یا محمّد امین هرری عالم معاصر سنی در تفسیر حدائق الروح والريحان ج ۱ ص ۳۲ و... @Talabeh_nevesht110

#تصوف #نقد_تحلیل 💢كشف و شهود و رؤيا 💠از جمله دعاوى صوفيه كه يكى از اركان اصلى مسلك آنها را تشكيل مى دهد مسئله كشف و شهود و رويا است. «صوفيه» معتقدند كه سالك در اثر رياضات شاقه، ممكن است به جايى برسد كه درهاى عوالم غيبى بر روى او گشوده شده، و حقايق اشياى عالم ماوراء طبيعت را در پيش چشمان خود معاينةّ ببيند بلكه به گفته شيخ صفى الدين اردبيلى جمال خدا را با ديده خدا داد بنگرد! (صفوة الصفا). بعضى ديگر مانند محى الدين عربى و بايزيد بسطامى، قدم را فراتر نهاده و دعوى «معراج» معنوى يا نظير آن را كرده اند!! 🔻موضوع كشف و رويا از نظر اينكه سند و مدرك بسيارى از عقايد و اعمال صوفيه است و غالب اذكار اختراعى و مرشد سازيها و... به آن منتهى مى شود، بايد مورد دقت و توجه فراوان قرار گيرد تا معلوم شود كه شالوده كارشان بر چه پايه سستى است، و انصافا اگر اين دو موضوع (كشف و رؤيا) از دست آنها گرفته شود، دستشان خالى شده و دستگاه كرامات آنها همه به هم خواهد خورد. اين نكته را هم ناگفته نگذاريم كه دعوى كشف و شهود، اختصاص به جمعيت صوفيه ندارد بلكه بسيارى از فلاسفه هم در اين قسمت با آنها شريك هستند. 📘جلوه حق(در نقد تصوف) ص ۱۳۹ و ۱۴۰ @Talabeh_nevesht110

#حدیث_شناسی #تاریخ ❇️بررسی شبهات در رابطه با حدیث "انا نقطة تحت الباء" (قسمت سوم) 💢‌شبهه دوم: در دوران امیر المؤمنین اصلا خطی که استعمال می شده نقطه ای داشته است که حضرت فرموده باشند من نقطه زیر باء هستم؟ 📌در پاسخ گوییم: 1⃣در اینکه دوران تنقیط اعجام از چه زمانی شروع شده است نقل ها مختلفه، بعضی گفته اند توسط ابوالاسود به تلقین امیرالمومنین علیه السّلام انجام شده است(📚أبجد العلوم ج ۱ ص ۳۹۰: وقيل: أبو الأسود الدؤلي بتلقين علي كرم الله وجهه) و بعضی گفته اند بعد از حضرت توسط یحیی بن معمر و نصر بن عاصم لیثی انجام شده است. صدور این سخن از حضرت امیر حمل می شود بعد از دوران تنقیط که به تلقین امیرالمومنین توسط ابو الاسود صورت گرفت و مختار کاتب اینست. 2⃣این نیز قابل ذکر است بعضی محققین مثل سید علی شهرستانی و حاجی خلیفه و صدیق حسن خان گفته اند مصحف های قبل از زمان عثمان دارای نقطه بودند و صحابه در مصحف عثمان نقطه هارا از قرآن حذف کردند و خود سخن عبد الله بن مسعود که گفته جردوا القرآن(قرآن را از نقطه ها خالی کنید) دلیل است بر اینکه مصاحف دارای نقطه بودند و سید علی شهرستانی نقل می کند که علمایی برای اثبات این مدعا(نقطه دار بودن مصاحف) به حدیث انا نقطة تحت الباء نیز استناد کردند. (📚مصحف امیرالمومنین ص ۱۰۳، 📚أبجد العلوم ج ۱ ص ۳۹۰، 📚كشف الظنون ج ۱ ص ۷۱۲) @Talabeh_nevesht110

#ابن_ابی_الحدید #کتاب_شناسی 🔶عبد الحمید بن هبة الله معروف به "ابن ابی الحدید" از علمای معتزلی مذهب سنی قرن ۴ و ۵ است که به گفته خودش دومین کتاب شرح را بر نهج البلاغه او نوشته است. 📝در مورد او اختلاف بسیار است، چون روایاتی نقل کرده است که طبق میل جامعه سنی مذهب نبوده و قائل به جهنمی بودن محاربین با امیرالمومنین علی علیه السّلام بود و معتقد بود که امیرالمومنین علی افضل از خلفایی که بر او مقدم شدند در امر خلافت، بود و چون اشعاری در شأن و فضائل امیرالمومنین سروده بود. این امر باعث شد او را افرادی مثل ابن کثیر "معتزلی شیعی" نامند با اینکه شیعه معتزلی اصلاً در میان فرق شیعه نداریم! بلکه چون اهل سنت قائل اند هر کس تمایل به عقاید شیعیان داشت و امیرالمومنین را از خلفا افضل دانست شیعه و غالی است حتی اگر قائل به خلافت شیخین باشد! به او شیعه گفتند با اینکه شیعه نبود بلکه خود ابن ابی الحدید در کتب مختلفش گفته که من بعد از پیامبر به خلافت ابوبکر و عمر و عثمان و علی به ترتیب قائل ام و خلافت به اجماع و انتخاب مردم است و برای امیرالمومنین علی علیه السّلام نصی وجود ندارد! حتی ابن ابی الحدید در شرح نهج البلاغه در چندین جا می گوید شیعه و امامیه در این مسأله به فلان چیز معتقدند که این عقیده باطل است و عقیده اصحاب معتزلی ما صحیح است. ✅ان شاءالله قصد داریم به چندین مورد از عقاید و آراء کلامی ابن ابی الحدید اشاره کنیم. @Talabeh_nevesht110