🔰 احكام علامت
🖌 مقصود از علامت آهن بزرگى است كه در جلوى هيئتها و دستههاى عزادارى حسينى به عنوان نوعى شعار حمل مىشود و بالاى آن صفحههاى فنر قابل انعطافى وجود دارد كه مزيّن به پر و جواهرات و مجسّمه و غير آنهاست. (1)
🖌 علامت از ابزار و وسايل عزادارى امام حسين عليه السلام است كه در هيئتها و دستههاى مذهبى به كار گرفته مىشود.
🖌 اين ابزار پس از ارتباط ايران با اروپايىها در عصر قاجار از آيينهاى مذهبى مسيحيّت اقتباس شده است. اين ابزار نماد و مظهرى است كه گاهى عزاداران را از محتوا و اصل عزادارى و اقامه شعائر دين باز مىدارند. (2)
❓پرسش: بسيارى از تكايا در ايام عزاداريهاى مذهبى، اقدام به حمل «علاماتى» مىكنند كه به قيمت گزافى خريده شده و حمل آن نيز موجب اشكال است اين وسائل از نظر شرعى چه حكمى دارند؟
✅ پاسخ: اشكال ندارد. (3)
❓پرسش: حكم علمهايى كه در مراسم عزادارى امام حسين عليه السلام از آنها استفاده مىشود و بعضى داراى نقش و نگارهايى نيز هستند چيست؟
✅ پاسخ: استفاده از آنها جايز است. (4)
❓پرسش: آيا جايز است پارچههايى را كه در ايام محرم بر روى علم مىبندند به فروش برسانند و پول آن را در عزادارى و تعمير حسينيه مصرف كنند؟
✅ پاسخ: اگر در مراسم عزادارى محل حاجت نباشد و زايد بر متعارف باشد مىتوانند بفروشند و به مصارف عزادارى و احتياجات حسينيهها برسانند. (5)
❓پرسش: استفاده از علم در مراسم عزادارى سيدالشهداء يا قرار دادن آن در مجلس عزا يا حمل آن در دسته عزادارى چه حكمى دارد؟
✅ پاسخ: فى نفسه اشكال ندارد ولى نبايد اين امور جزء دين شمرده شوند. (6)
---------------
1. اجوبة الاستفتائات، ج 2، ص 128.
2. فرهنگ عاشورا، جواد محدثى.
3. استفتائات امام خمينى( ره)، ج 2، ص 28، س 72؛ جامع المسائل فاضل، ج 1 س 207؛ استفتائات جديد مكارم، ج 1، ص 579.
4. جامع المسائل فاضل، ج 1، ص 623. س 2173.
5. همان، س 2179.
6. اجوبة الاستفتائات، ج 2، ص 128، س 358.
احكام مناسبت ها، ص: 23
💢 حجة الاسلام محمود اکبری
🔻
@ahkam_akbari
🔰 احكام تعزيه و شبيه خوانى
🖌 مسأله: #تعزيه و شبيه خوانى اگر مشتمل بر حرام نباشد و موجب #وهن مذهب نشود اشكال ندارد ولى بهتر است به جاى آن، مجالس #روضهخوانى برپا كنند. (1)
🖌 مسأله: اگر تعزيه و شبيه خوانى موجب #هتك حرمت به ساحت مقدس بزرگان دين شود بايد اجتناب شود. (2)
❓پرسش: آيا تعزيه و شبيه خوانى در مراسم عزادارى جايز است؟
✅ پاسخ: اگر مشتمل بر حرام نباشد و موجب وهن مذهب نشود مانعى ندارد. (3)
👈 اگر تعزيه خوانى مشتمل بر استعمال آلات #موسيقى نباشد و #غنا و #دروغ نخوانند و مرد #لباس_مختص زن را نپوشد اشكال ندارد. (4)
❓پرسش: آيا تشبّه به اهل بيت عليهم السلام در نمايش و تعزيه و غير آن جايز است؟
✅ پاسخ: در صورتى كه مستلزم اهانت نباشد مانعى ندارد. (5)
❓پرسش: شبيهسازى در نمايشها، همچون تعزيه كه فردى نقش يكى از ائمه عليهم السلام را بازى مىكند چه صورت دارد؟
✅ پاسخ: با مراعات احترام آنان جايز است. (6)
--------------
1. استفتائات امام خمينى( ره)، ج 2، ص 28، س 71 و ج 3، س 44، س 47، س 33؛ جامع المسائل صافى، ج 1، ص 599؛ اجوبة الاستفتائات، س 1440.
2. اجوبة المسائل، علوى گرگانى، ص 365.
3. جامع المسائل فاضل، ج 1، ص 2165.
4. مجمع المسائل گلپايگانى، ج 1، ص 559، س 77.
5. جامع المسائل فاضل، ج 1 س 2166؛ جامع الاحكام صافى، ج 2، ص 132.
6. احكام خانواده، عبدالرحيم، موگهى، طبق فتواى امام، ص 336.
📚 احكام مناسبت ها، ص: 25
💢 حجة الاسلام محمود اکبری
🔻
@ahkam_akbari
🔰 احكام استفاده از لباس سياه
🖌 رنگ سياه از جهات گوناگون، آثار و خواص مختلف دارد و به اعتبار هريك از اين خواص، فرد يا گروهى مخصوص براى منظور ويژه خويش از آن بهره مىگيرند.
1⃣ رنگ سياه از جهتى رنگ #پوشش است، يعنى رنگ تيره سبب استتار و اختفا مىگردد و گاه براى چنين امرى به كار گرفته مىشود.
2⃣ رنگ سياه از جهت ديگر، رنگ #هيبت و تشخص است و از اين رو، لباس رسمى شخصيتها نوعاً سياه يا سرمهاى سير است، و در نقلهاى تاريخى موارد فراوانى را مىتوان يافت كه براى نشان دادن هيبت و تشخص فرد، گروه، حكومت يا مسألهاى از اين رنگ استفاده مىشده است.
3⃣ يكى ديگر از خواص و آثار رنگ سياه، آن است كه اين رنگ به صورت طبيعى، رنگى #حزنآور و دلگير و مناسب عزا و ماتم است. از همين رو، بسيارى از مردم جهان، از اين رنگ به عنوان اظهار غم و اندوه از مرگ دوستان و عزيزان خود سود مىجويند.
👈 اما بايد توجه داشت كه انتخاب رنگ سياه در ايام سوگوارى (علاوه بر نكته فوق) علتى #منطقى_عاطفى نيز دارد و آن عبارت است از اين حقيقت كه:
كسى كه در ماتم عزيزان خويش، جامه سياه مىپوشد و در و ديوار را سياهپوش مىكند، با اين عمل مىخواهد بگويد و بفهماند كه: «تو مايه روشنى چشم من و در حكم فروغ ديدگان من بودى و دفن پيكر تو در دل خاك بسان افول ماه و خورشيد در چاه مغرب، حيات و زندگى را در چشمم تيره و تار ساخته و زمين و زمان را در سياهى و ظلمت فرو برده است.» (1)
⬅️ چنان كه حضرت زهرا عليها السلام در روز هشتم رحلت حضرت رسول صلى الله عليه و آله و سلم بر سر قبر آن حضرت رفت و فرياد برآورد:
يا ابتاه انقطعت بك الدنيا بانوارها و زوت زهرتها و كانت بِبَهجتك زاهرة فقد اسودَّ نهارها، فصار يحكى حنادسها رَطبها و يابسها ... و الأسى لازمنا ... . (2)
اى پدر! تو رفتى و با رفتن تو، دنيا روشنىهاى خويش را از ما برگرفت و نعمت و خوشىاش را از ما دريغ كرد. جهان، به حسن و جمال تو، روشن و درخشان بود (ولى اكنون با رفتن تو) روز روشن آن سياه گشته و تر و خشكش حكايت از شبهاى بس تاريك دارد ... و حزن و اندوه، همواره ملازم ماست ...
✅ بنابراين، سياهپوشى به دليل رمز و رازى كه در اين رنگ نهفته است، به عنوان يك رسم طبيعى و سنت منطقى نشان #حزن و اندوه دارد و پيروان اهلبيت عليهم السلام در ايام عزادارى، لباس سياه بر تن مىكنند؛ زيرا لباس سياه، نشانه #عشق و #دوستى به ساحت آنان، اعلام #جانبدارى از سرور آزادگان، در جبهه #ستيز حق و باطل و اظهار #تيره شدن آفاق حيات معنوى است.
🖌 وقتى كه امام حسين عليه السلام و يارانش به شهادت رسيدند. #زنهاى بنى هاشم لباس سياه پوشيدند. (3)
🔻حاجى نورى در جلد سوم مستدرك رواياتى نقل كرده مبنى بر عدم كراهت لباس سياه در عزاى امام حسين عليه السلام.
🔻آيت الله العظمى مرعشى نجفى در وصيتنامه خود فرمودهاند: سفارش مىكنم لباس سياهى را كه در ماه محرم و صفر مىپوشيدم جهت حزن و اندوه در مصيبتهاى آل رسول اكرم صلى الله عليه و آله و سلم با من دفن شود. (4)
🔻علامه ممقانى: پوشيدن لباس سياه در عزاى اهل بيت عليهم السلام كراهت ندارد بلكه پوشيدن لباس سياه در عزاى مؤمن (شيعه دوازده امامى) هم به خاطر احترام او كراهت ندارد. (5)
❓پرسش: آيا پوشيدن لباس سياه در عزادارى امام حسين عليه السلام جايز است و آيا رجحان دارد؟
✅ پاسخ: پوشيدن لباس سياه در عزاى امام حسين عليه السلام و ديگر ائمه عليهم السلام چون از مصاديق #شعائر است، واجد رجحان شرعى مىباشد و بزرگانى چون مرحوم آيت اللَّه بروجردى در روز عاشورا از #قباى سياه استفاده مىكردند. (6)
✅ آيت اللَّه صافى و نورى همدانى: پوشيدن لباس سياه به عنوان اعلان حزن و اندوه در مصيبت امام حسين عليه السلام و ائمه عليهم السلام رجحان دارد. (7)
❓پرسش: آيا نماز خواندن با لباس سياه بر عزاداران امام حسين عليه السلام مكروه است؟
✅ پاسخ: چون لباس سياه علامت عزاداران سيدالشهداء است و عزادارى آن حضرت كمال رجحان را دارد لذا نماز خواندن با آن نيز مكروه نمىباشد. (8)
-------------
1. پرسشهاى دانشجويى، ويژه محرم، ص 179.
2. بحارالانوار، ج 43، ص 174- 180.
3. وسائل الشيعه، ج 2، ص 890؛ جامع المسائل فاضل، ج 1، ص 620.
4. سياهپوشى در سوگ ائمه نور، ص 220.
5. همان.
6. جامع المسائل فاضل، ج 1، ص 621، س 2170؛ سياه پوشى در سوگ ائمه ص 215؛ هزار و يك مسأله نورى، ج 2، ص 180 س 602.
7. جامع الاحكام صافى، ج 2، ص 130، س 159؛ و هزار و يك مسئله نورى، ج 2، ص 180، س 602؛ جامع المسائل، فاضل، ج 2، ص 620، س 2171.
8. جامع الاحكام صافى، ج 2، ص 130، س 159؛ جامعه المسائل فاضل، ج 2، ص 620، س 2171.
📚 احكام مناسبت ها، ص: 26
💢 حجة الاسلام محمود اکبری
🔻
@ahkam_akbari
🔰 احكام ياد امام حسين عليه السلام
🖌 ياد امام حسين عليه السلام در همه مناسبتها مطرح است؛ يكى از اعمال مستحبى #جمعه، عيد #فطر، عيد #قربان، #مبعث، #نيمه_شعبان #تولد حضرت على عليه السلام، شبهاى #قدر، زيارت و ياد امام حسين عليه السلام است.
🖌 از جمله مواردى كه ياد كردن حضرت سيدالشهدا عليه السلام سفارش شده است هنگام نوشيدن #آب است، مستحب است بعد از آشاميدن آب امام حسين عليه السلام و اهل بيت ايشان عليهم السلام را ياد كند و قاتلان آن حضرت را #لعنت نمايد. (1)
---------------
1. توضيح المسائل مراجع، م 2638.
📚 احكام مناسبت ها، ص: 37
💢 حجة الاسلام محمود اکبری
🔻
@ahkam_akbari
🔰 احكام نام امام حسين عليه السلام
🖌 نام امام حسين عليه السلام مانند نام پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم و ساير امامان عليهم السلام از اسامى #مقدسى است كه احترام به آن لازم است و هرگونه بى احترامى به آن حرام است. (1)
👈 مانند:
🔸الف: سوزاندن ورقهاى كه نام ايشان بر آن نوشته شده است.
🔸ب: انداختن آن درجايى كه بى احترامى به آن باشد. مانند زباله دان.
🔸ج: نوشتن آن با چيزى يا بر چيزى كه بى احترامى به آن باشد. (2)
📌مسأله: دست زدن به نام امام حسين عليه السلام يا رساندن جائى از بدن به آن بدون طهارت حرام است پس كسى كه وضو ندارد يا غسل جنابت، حيض، نفاس بر او واجب شده است نمىتواند به اين نام مبارك دست بزند. (3)
📌مسأله: شخص بىوضو نبايد بدن خود را به نامهاى انبياء و ائمه برساند. (4)
❓پرسش: مسّ نامهايى چون عبدالحسين، غلام حسين، قربان على، رضوى چه حكمى دارد؟
✅ پاسخ: مس اسامى مذكور اشكال ندارد مگر (رضوى) (5) كه اگر مقصود امام رضا عليه السلام باشد و مس موجت هتك باشد حرام است.
----------------
1. همان، م 140.
2. استفتائات امام خمينى( ره)، ج 1، ص 115، س 311 و 312.
3. تحرير الوسيله، ج 1، ص 32؛ توضيح المسائل مراجع، م 319.
4. رساله منتخب ارسائل، محمد كاظم يزدى، ص 146.
5. هزار و يك مسئله، نورى همدانى، ص 16، ج 2، س 40.
📚 احكام مناسبت ها، ص: 38
💢 حجة الاسلام محمود اکبری
🔻
@ahkam_akbari
🔰 احكام تربت
🖌 مسأله: لازم است حرمت تربت امام حسين عليه السلام حفظ شود و حرام است هر نوع بىاحترامى به آن مثل #نجس كردن. (1)
👈 مرحوم صاحب جواهر مىفرمايد تعظيم و احترام تربت امام حسين مستند به روايات #متواتر است. (2)
👈 فقيه و محدث كبير شيخ يوسف بحرانى مىفرمايد: بدون شك احترام كردن تربت كربلا واجب و توهين و بىاحترامى به آن حرام است. (3)
🖌 مسأله: مستحب است سجده بر تربت امام حسين عليه السلام؛ براى سجده بهتر از هر چيز تربت امام حسين عليه السلام است و سبب #افزايش ثواب نماز مىشود. (4)
♦️ اولين كسى كه بر تربت امام حسين عليه السلام سجده كرد حضرت #على_بن_الحسين، بود كه پس از دفن پدر، مقدارى خاك قبر را برداشت و بر آن سجده كرد و با آن خاك تسبيح درست كرد. (5)
🖌 مسأله: مستحب است كام طفل با تربت امام حسين عليه السلام باز شود. (6)
🖌 مسأله: مستحب است مخلوط كردن مقدارى تربت با حنوط ميّت هنگام دفن. (7)
🖌 مسأله: مستحب است هنگام دفن ميّت مقدارى تربت همراه او گذاشته شود. (8)
🖌 مسأله: خوردن هر نوع خاك حرام است به جز تربت امام حسين عليه السلام كه خوردن اندكى از آن به نيّت #استشفاء جايز است. (9)
🖌 مسأله: كالايى را كه به جايى مىفرستند، مستحب است مقدارى تربت هم همراه آن بگذارند.
👈مانند جهيزيه دختر. (10)
💡 امام رضا عليه السلام هرگاه مىخواست لباس يا چيز ديگرى را براى كسى بفرستد قدرى تربت امام حسين عليه السلام لابه لاى آن مىگذاشت و مىفرمود: تربت باعث #محفوظ ماندن است به اذن خداوند. (11)
------------------
1. عروة الوثقى، ج 1، ص 90، م 25.
2. جواهر، ج 6، ص 99.
3. حدائق، ج 2، ص 44.
4. توضيح المسائل مراجع، م 1083.
5. زندگى امام حسين عليه السلام، حسن عمادزاده، ص 855.
6. تحرير الوسيله، ج 2، ص 310، م 2.
7. عروة الوثقى، ج 1، ص 4.
8. همان، ص 415، ب حنوط، م 9.
9. تحرير الوسيله، ج 2، ص 164، م 9.
10. وسائل الشيعه، ج 1، ص 210.
11. كامل الزيارات، ص 278؛ بحار الانوار، ج 101، ص 124.
📚 احكام مناسبت ها، ص: 39
💢 حجة الاسلام محمود اکبری
🔻
@ahkam_akbari
#ادامه
🔰 احکام تربت
🖌 مسأله: محل برداشتن تربت به طور متيقّن همان قبر شريف و آنچه كه عرفاً به آن ملحق است مىباشد. (1)
👈 علّامه حلى مىفرمايد: تربتى كه خوردن آن جايز است لازم نيست از قبر مطهر برداشته شده باشد بلكه كافى است از حرم تا فاصله چهار #فرسخ باشد. (2)
👈 شهيد ثانى مىفرمايد: جايز است برداشتن از تربت حرم مطهر آن حضرت گرچه از فاصله دور باشد هرچه به ضريح مطهر نزديكتر باشد فضيلت بيشترى دارد. (3)
🖌 مسأله: مستحب است #مسافر مقدارى از تربت امام حسين عليه السلام همراه داشته باشد. (4)
🖌 مسأله: احترام و بزرگ داشت تربت امام حسين عليه السلام واجب و #نجس كردن آن حرام مىباشد و هرگاه نجس شود تطهير آن واجب است. (5)
🖌 مسأله: #ذكر گفتن با تسبيح تربت فضيلت بسيار دارد و حتى در روايات آمده است در دست داشتن تسبيح تربت هر چند ذكر نگويد ثواب ذكر الهى براى او نوشته مىشود. (6)
🖌 مسأله: از جمله غسلهاى مستحبى، #غسل كردن براى برداشتن تربت امام حسين عليه السلام در كربلا است. (7)
🖌 مسأله: #بوييدن و #بوسيدن تربت امام حسين عليه السلام مستحب است و حتى #دست كشيدن بر آن و بر ساير اعضاى بدن ماليدن نيز ثواب دارد. (8)
🖌 مسأله: مستحب است #افطار روز عيد فطر با تربت امام حسين عليه السلام. (9)
----------------
1. تحرير الوسيله كتاب الاطمعه و الاشربة القول فى غير الحيوان.
2. المهذب البارع، ج 4، ص 220.
3. دروس، ص 159، جواهر، ج 36، ص 368.
4. عروة الوثقى، ج 1، فى آداب السفر.
5. عروة الوثقى، ج 1، فى احكام النجاسات، عروة الوثقى، ج 1، ص 90، م 25.
6. بحارالانوار، ج 98، ص 133 و 140.
7. عروة الوثقى، ج 1، ص 263.
8. عروة الوثقى، ج 1، ص 263.
9. مفاتيح الجنان، در اعمال عيد فطر، ص 513.
📚 احكام مناسبت ها، ص: 41
💢 حجة الاسلام محمود اکبری
🔻
@ahkam_akbari