◻️«یا سخن دانسته گو ای مرد عاقل یا خموش»
🖊احمدحسین شریفی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
یکی از شرایط داشتن یک زندگی درست آن است که فقط در مورد مسائلی سخن بگوییم که از آنها «آگاهی» داریم. آن هم «آگاهی کافی و مطمئن»؛ و هرگز درباره اشخاص، افعال، تصمیمات یا مسائلی که از آنها آگاهی درستی نداریم، داوری نکنیم.
#قرآن به ما دستور میدهد که هرگز با اطلاعات و دادههای ناقص یا بر اساس سوءظن، به داوری دیگران نپردازیم؛ حتی اگر بالمآل معلوم شود که داوری ما بر اساس دادههای نامطمئن، درست از آب درآمده باشد.
وَ لا تَقْفُ ما لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَ الْبَصَرَ وَ الْفُؤادَ كُلُّ أُولئِكَ كانَ عَنْهُ مَسْؤُلا (اسراء، ۳۶)
از آنچه به آن آگاهی نداری، پیروی مکن، چرا که گوش و چشم و دل، همه مسؤولند.
رهبر فرزانه انقلاب ذیل همین آیه میفرماید:
«اگر چنانچه ما چیزی را به کسی نسبت بدهیم که در او نیست، خب این میشود تهمت. اگر چنانچه چیزی را بگوئیم که به آن علم نداریم؛ مثلاً یک شایعه است - یک نفری یک حرفی را از قول یکی نقل میکند، ما هم همان را دوباره تکرار میکنیم - خب، این کمک کردن به شایعه است، این شایعهپردازی است؛ قول به غیر علم است. قول به غیر علم، خود قولش هم اشکال دارد، عمل کردن به آن امر غیرمعلوم و بدون علم هم اشکال دارد؛ «وَ لا تَقْفُ ما لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ». «لا تَقْفُ»، یعنی چیزی را که علم به آن نداری، دنبال نکن، دنبال نرو. دنبال کردن، هم در زمینهی عمل هست، هم در زمینهی گفتار هست.(۱۶ مرداد، ۱۳۹۱)
از نظر فقهی هم کسانی که قول غیرعلم میگویند یا شایعهسازی میکنند و یا با پخش شایعهها به شایعهسازان کمک میکنند، از عدالت ساقطاند؛ نه شهادت آنان پذیرفته است و نه میتوان نماز را به امامت آنان اقامه کرد. #امیرمؤمنان علیه السلام میفرماید:
لَيْسَ مِنَ الْعَدْلِ الْقَضَاءُ عَلَى الثِّقَةِ بِالظَّن؛ داوری، با تکیه بر گمان، عادلانه نیست.
#شایعه
#دروغ
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
◻️حرمت پیشداوری و قضاوت پیشهنگام
🖊احمدحسین شریفی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
از بدترین آفات در روابط اجتماعی و انسانی، به ویژه در جامعه ایمانی، قضاوتهای پیشداورانه و داوریهای زودهنگام درباره شخصیت، گفتار یا رفتار دیگران است. یکی از آثار بسیار مخرب و گناهآلود این رذیله اخلاقی، بههم ریختگی روابط اجتماعی و ایجاد حالت بدبینی و اشمئزاز نسبت به برادران ایمانی است.
به همین دلیل، اولیای دین فراوان از این موضوع نهی کردهاند و به جامعه پیروان تأکید کردهاند:
اولاً، هرگز به شایعات گوش ندهید و آنها را اشاعه ندهید؛
ثانیاً، تا از چیزی مطمئن نشدهاید و به آن «علم» پیدا نکردهاید، آن بازگو نکنید و بر اساس آن عمل نکنید؛
و ثالثاً، در اموری که به آبرو و اعتبار یک انسان مؤمن مربوط میشود، همواره تلاش کنید کار او و گفتار و رفتار او را حمل بر صحت و درستی کنید.
#امیرمؤمنان علیه السلام میفرماید:
ضَعْ أَمْرَ أَخِيكَ عَلَى أَحْسَنِهِ؛ حَتَّى يَأْتِيَكَ مَا يَغْلِبُكَ مِنْهُ وَ لَا تَظُنَّنَّ بِكَلِمَةٍ خَرَجَتْ مِنْ أَخِيكَ سُوءاً وَ أَنْتَ تَجِدُ لَهَا فِي الْخَيْرِ مَحْمِلًا؛ امور برادرت را به بهترين وجه آن تفسير كن تا زمانى كه كارى از او سر زند كه راه توجيه را بر تو ببندد؛ و هيچگاه به سخنى كه از دهان برادرت بيرون آيد، تا وقتى که میتوانی براى آن توجيهی داشته باشی، گمان بد مبَر.
#شایعه
#سوء_ظن
ٰ
@Ahmadhoseinsharifi
🌹