eitaa logo
دروس فلسفه و خارج فقه استاد احمدی شیرازی
357 دنبال‌کننده
48 عکس
9 ویدیو
21 فایل
بداية الحکمة، شرح منظومه، اعتباریات، خارج فقه. دو کانال دیگر مربوط به استاد: @osul_mozaffar @sheqsheqiat آیدی استاد @M_AhmadiShirazi آیدی بنده @Amirsafari80
مشاهده در ایتا
دانلود
🗂طریقه خداخواهی و خداجویی 🔰امام خمینی ره 🔹من نیز چندان عقیده به علم فقط ندارم و علمی که ایمان نیاورد حجاب اکبر می دانم، ولی تا ورود در حجاب نباشد خرق آن نشود. علوم بذر مشاهدات است.‏ ‏‏📌گو که ممکن است گاهی بی حجاب اصطلاحات و علوم به مقاماتی رسید، ولی این از غیر طریق عادی و خلاف سنت طبیعی است، و نادر اتفاق می افتد. 🔸پس طریقه خدا خواهی و خدا جویی به آن است که انسان در ابتدای امر وقتش را [صرف ] مذاکره حق کند، و علم بالله و اسماء و صفات آن ذات مقدس را از راه معمولی آن در خدمت مشایخ آن علم تحصیل کند، و پس از آن، به ریاضات علمی و عملی معارف را وارد قلب کند که البته نتیجه از آن حاصل خواهد شد. 🔹و اگر اهل اصطلاحات نیست، نتیجه حاصل تواند کرد از تذکر محبوب و اشتغال قلب و حال به آن ذات مقدس. البته این اشتغال قلبی و توجه باطنی اسباب هدایت او شود و حق تعالی از او دستگیری فرماید، و پرده ای از حجابها برای او بالا رود و از این انکارهای عامیانه قدری تنزل کند، و شاید با عنایات خاصه حقّ تعالی راهی به معارف پیدا کند. إنّه ولیّ النّعم.‏ 📚چهل حدیث،حدیث۲۸، ص۴۵۷ @albayanb
حدیث عرضه ی دین : عَبْدُ اَلْعَظِيمِ بْنُ عَبْدِ اَللَّهِ اَلْحَسَنِيُّ قَالَ: دَخَلْتُ عَلَى سَيِّدِي عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدٍ عَلَيْهِ السَّلاَمُ فَلَمَّا بَصُرَ بِي قَالَ لِي مَرْحَباً بِكَ يَا أَبَا اَلْقَاسِمِ أَنْتَ وَلِيُّنَا حَقّاً. فَقُلْتُ لَهُ يَا اِبْنَ رَسُولِ اَللَّهِ إِنِّي أُرِيدُ أَنْ أَعْرِضَ عَلَيْكَ دِينِي فَإِنْ كَانَ مَرْضِيّاً ثَبَتُّ عَلَيْهِ إِلَى أَنْ أَلْقَى اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فَقَالَ هَاتِ يَا أَبَا اَلْقَاسِمِ. فَقُلْتُ إِنِّي أَقُولُ: (الف: توحید) إِنَّ اَللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى وَاحِدٌ لَيْسَ كَمِثْلِهِ شَيْءٌ خَارِجٌ عَنِ اَلْحَدَّيْنِ حَدِّ اَلْإِبْطَالِ وَ حَدِّ اَلتَّشْبِيهِ وَ أَنَّهُ لَيْسَ بِجِسْمٍ وَ لاَ صُورَةٍ وَ لاَ عَرَضٍ وَ لاَ جَوْهَرٍ بَلْ هُوَ مُجَسِّمُ اَلْأَجْسَامِ وَ مُصَوِّرُ اَلصُّوَرِ وَ خَالِقُ اَلْأَعْرَاضِ وَ اَلْجَوَاهِرِ وَ رَبُّ كُلِّ شَيْءٍ وَ مَالِكُهُ وَ جَاعِلُهُ وَ مُحْدِثُهُ. (ب: نبوت) وَ أَنَّ مُحَمَّداً خَاتَمُ اَلنَّبِيِّينَ وَ لاَ نَبِيَّ بَعْدَهُ إِلَى يَوْمِ اَلْقِيَامَةِ وَ أَنَّ شَرِيعَتَهُ خَاتِمَةُ اَلشَّرَائِعِ فَلاَ شَرِيعَةَ بَعْدَهَا إِلَى يَوْمِ اَلْقِيَامَةِ. (ج : امامت) وَ أَقُولُ إِنَّ اَلْإِمَامَ وَ اَلْخَلِيفَةَ وَ وَلِيَّ اَلْأَمْرِ بَعْدَهُ أَمِيرُ اَلْمُؤْمِنِينَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ ثُمَّ اَلْحَسَنُ ثُمَّ اَلْحُسَيْنُ ثُمَّ عَلِيُّ بْنُ اَلْحُسَيْنِ ثُمَّ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيٍّ ثُمَّ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ ثُمَّ مُوسَى بْنُ جَعْفَرٍ ثُمَّ عَلِيُّ بْنُ مُوسَى ثُمَّ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيٍّ ثُمَّ أَنْتَ يَا مَوْلاَيَ. فَقَالَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ وَ مِنْ بَعْدِي اَلْحَسَنُ اِبْنِي. فَكَيْفَ يَكُونُ لِلنَّاسِ بِالْخَلَفِ مِنْ بَعْدِهِ؟ فَقُلْتُ وَ كَيْفَ ذَلِكَ يَا مَوْلاَيَ؟ قَالَ لِأَنَّهُ لاَ يُرَى شَخْصُهُ وَ لاَ يَحِلُّ ذِكْرُهُ بِاسْمِهِ حَتَّى يَخْرُجَ فَيَمْلَأَهَا عَدْلاً وَ قِسْطاً كَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً. فَقُلْتُ أَقْرَرْتُ وَ أَقُولُ (فروع دین : تولی و تبری) إِنَّ وَلِيَّهُمْ وَلِيُّ اَللَّهِ وَ إِنَّ عَدُوَّهُمْ عَدُوُّ اَللَّهِ وَ طَاعَتَهُمْ طَاعَةُ اَللَّهِ وَ مَعْصِيَتَهُمْ مَعْصِيَةُ اَللَّهِ. (د :معاد) وَ أَقُولُ اَلْمِعْرَاجُ حَقٌّ وَ اَلْمُسَاءَلَةُ فِي اَلْقَبْرِ حَقٌّ وَ إِنَّ اَلْجَنَّةَ حَقٌّ وَ إِنَّ اَلنَّارَ حَقٌّ وَ إِنَّ اَلصِّرَاطَ حَقٌّ وَ إِنَّ اَلْمِيزَانَ حَقٌّ وَ أَنَّ اَلسّٰاعَةَ آتِيَةٌ لاٰ رَيْبَ فِيهٰا وَ أَنَّ اَللّٰهَ يَبْعَثُ مَنْ فِي اَلْقُبُورِ. (ما بقی فروع دین) وَ أَقُولُ إِنَّ اَلْفَرَائِضَ اَلْوَاجِبَةَ بَعْدَ اَلْوَلاَيَةِ «اَلصَّلاَةُ وَ اَلزَّكَاةُ وَ اَلصَّوْمُ وَ اَلْحَجُّ وَ اَلْجِهَادُ وَ اَلْأَمْرُ بِالْمَعْرُوفِ وَ اَلنَّهْيُ عَنِ اَلْمُنْكَرِ». فَقَالَ عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدٍ عَلَيْهِ السَّلاَمُ يَا أَبَا اَلْقَاسِمِ هَذَا وَ اَللَّهِ دِينُ اَللَّهِ اَلَّذِي اِرْتَضَاهُ لِعِبَادِهِ فَاثْبُتْ عَلَيْهِ ثَبَّتَكَ اَللَّهُ بِالْقَوْلِ اَلثّٰابِتِ فِي اَلْحَيٰاةِ اَلدُّنْيٰا وَ اَلْآخِرَةِ .
Allameh Tabatabaei .pdf
9.75M
🔸آشنای آسمان؛ خاطرات و اسناد منتشرنشده از جناب آقای محمد تقی انصاریان درباره مرحوم علامه طباطبائی
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
❇️ والی حکمت صدرالمتالهین ولیّ حکمت است ، نه حکیم. او امام حکمت است ، نه حکیم. در این چهار قرن بزرگان زیادی آمدند و شدند امت این امام.. 💠به مناسبت سالروز بزرگداشت
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
روش شناسی اجتهاد مرحوم امام از نظر آیت الله محمد جواد فاضل حفظه‌الله
صَلَواتُ اللهِ و ملائِکتِه و حَمَلهِ عَرشِهِ و جَمیعِ خَلقِه مِنْ أرضِهِ و سَمائِهِ عَلَی سِرِّ الإلهی و الرّائی لِلحقائق کَما هی ، النُّورِ اللّاهُوتی ، و الإنسانِ الجَبَروتی ،و الأصلِ المَلَکوتی ، و العالِمِ النّاسوتی ، مِصداقِ العِلمِ المُطلَقِ ، و الشّاهدِ الغَیبی المَحَقَّق ، روحِ الأرواح ، حیوه الأشباحِ ، هِندِسَه ِالمَوجودِ ، التّیّارِ فی نَشأت الوُجودِ ، کَهفِ النُّفوسِ القُدسیّهِ ، غَوثِ الأقطاب الإنسیَّهِ ، الحُجَّهِ القاطِعَه الرَّبانیَّه ، مُحَقِّقِ الحَقائِقِ الإمکانِیَّه ، أزَلِ الأبَدیّاتِ و أبَدِ الأزَلیّاتِ ، الکَنزِ الغَیبی و الکتابِ اللّارَیبی ، قُرآنِ المُجمَلاتِ الأحَدیّهِ ،فُرقانِ المفصَّلاتِ الواحدیّهِ ، أمِّ الوَری ،بدرِ الدُّجی ، علیِّ بن موسَی الرِّضا ، علیه و علی آبائهِ الصَّلواهُ و السَّلام. 🌺میلاد سراسر نور حضرت شمس الشموس، انیس النفوس، امام هشتم باب هفتم، علی بن موسی الرضا علیه السلام فرخنده و شادباش 🌺
دَخَلَ رَجُلٌ مِنَ الزَّنَادِقَةِ عَلَى الرِّضَا ع وَ عِنْدَهُ جَمَاعَةٌ ... فَقَالَ فَأَوْجِدْنِي كَيْفَ هُوَ وَ أَيْنَ هُوَ؟ قَالَ وَيْلَكَ إِنَّ الَّذِي ذَهَبْتَ إِلَيْهِ غَلَطٌ وَ هُوَ أَيَّنَ الْأَيْنَ‏ وَ كَانَ وَ لَا أَيْنَ وَ كَيَّفَ‏ الْكَيْفَ وَ كَانَ‏ وَ لَا كَيْفَ فَلَا يُعْرَفُ بِكَيْفُوفِيَّةٍ وَ لَا بِأَيْنُونِيَّةٍ وَ لَا يُدْرَكُ بِحَاسَّةٍ وَ لَا يُقَاسُ بِشَيْ‏ءٍ قَالَ الرَّجُلُ فَإِذاً إِنَّهُ‏ لَا شَيْ‏ءَ إِذَا لَمْ يُدْرَكْ بِحَاسَّةٍ مِنَ الْحَوَاسِّ فَقَالَ أَبُو الْحَسَنِ ع وَيْلَكَ لَمَّا عَجَزَتْ حَوَاسُّكَ عَنْ إِدْرَاكِهِ أَنْكَرْتَ رُبُوبِيَّتَهُ وَ نَحْنُ إِذَا عَجَزَتْ‏ حَوَاسُّنَا عَنْ إِدْرَاكِهِ أَيْقَنَّا أَنَّهُ رَبُّنَا وَ أَنَّهُ شَيْ‏ءٌ بِخِلَافِ‏ الْأَشْيَاءِ ... یکی از زنادقه خدمت حضرت رضا (ع) رسید، در حالتى که جماعتى نزد آن بزرگوار حضور داشتند. زندیق گفت به من بگو که خدا چگونه است و در کجا است؟ امام رضا ع فرمودند : واى بر تو! این خیالى که کرده ای غلط و باطل است. زیرا خداى ما ایجادکننده مکان است و دارای مکان نیست. و ایجادکننده ی کیف و کیفیت است پس دارای کیفیت نیست. پس [الف] با کیفیت و مکان شناخته نمی‌شود [ب] و با حواس پنج‌گانه درک نمی‌شود [ج] و نمی‌توان چیزی را با او مقایسه نمود. آن مرد عرض کرد چیزى نیست که با یکى از حواس درک نشود. حضرت فرمود واى بر تو! تو چون‌که چشم و گوش و دماغ و دهان و دستت نمیتوانند خدا را درک کنند، ربوبیت او را انکار کردی ولی ما از همین مطلب یقین پیدا کرده‌ ایم که او پروردگار ماست و چیزی است بر خلاف سایر چیزها
این تصویر متعلق به میرزا حسن کرمانشاهی از حکمای بزرگ حوزه حکمی تهران است که به تازگی یافت شده است و تنها تصویر موجود از آن حکیم صمدانی است. ایشان بعد از استاد آقا علی حکیم کرسی درس حکمت را در مدرسه سپهسالار قدیم بر عهده گرفت. استاد سید جلال الدین آشتیانی، در پاورقی «شرح بر زاد المسافر» می نویسد: «آقا میرزاحسن کرمانشاهی، از بزرگترین فلاسفه مشائی در اعصار اخیر که در حکمت ذوقی و فلسفه به سبک ملاصدرا و عرفانیات به سبک محیی الدین و اتباع او، صاحب حظی وافر و در علوم ریاضی و طب متداول قدیم، استاد و در تدریس بعضی از مباحث اسفار، مانند جواهر و اعراض و سفر نفس این کتاب، بی نظیر بود» استاد آشتیانی در جایی دیگر چنین می نگارد: «همه اساتید عصر، اقرار داشتند که معاصران مرحوم آقا میرزا حسن، مباحث نفس اسفار و امور عامه این کتاب و کتب مشائیه را نمی توانند مانند وی تدریس کنند.»
دروس فلسفه و خارج فقه استاد احمدی شیرازی
این تصویر متعلق به میرزا حسن کرمانشاهی از حکمای بزرگ حوزه حکمی تهران است که به تازگی یافت شده است و
مرحوم علامه حسن زاده در کتاب هزار و یک نکته این طور نوشته اند: « راقم این سطور حسن حسن‌زاده آملى وقتى در طهران به تنهائى در محضر مبارک آیة الله حاج میرزا احمد آشتیانى قدس سره العزیز تشرف داشت آنجناب را بر این تلمیذ دعا گویش لطفى خاص بود. در آن فرخنده محضر سخن از اساتید حضرتش بمیان آمد تا این که از جایش برخاست و به اندرون رفت و کتابى را بقطع وزیرى و قطر در حدود چهار انگشت و تمیز و با خط ممتاز و مجلد بود آورد و فرمود این تعلیقات مرحوم استاد ما میرزا حسن کرمانشاهى بر اسفار است که من خودم استنساخ کرده‌ام شما این نسخه را ببرید و استنساخ کنید و به من برگردانید. و لکن این کمترین کفران نعمت کرده‌است و عرض کرد اجازه بفرمایید وقتى درس و بحث تعطیل شده‌است و ایام تعطیلى تابستان فرا رسید به داعى مرحمت بفرمایید که با ضعف بصر و چندین درس و بحث مبادا نسخه زیاد معطل بماند و حضرتعالى را مورد لزوم واقع شود، فرمودند میل شماست که متأسفانه دیگر توفیق استنساخ آن را نیافته‌ام.» امیدوارم حواشی اسفار ایشان نیز یافت شود.
sahaat.ogg
11.39M
💠«تأملی در ساحت اجتماعی فلسفه اسلامی» 🎙استاد موسوی بایگی (عضو هیئت علمی دانشگاه رضوی) 🔊رسانه علوم انسانی اسلامی
صَلَواتُ اللهِ و ملائِکتِه و حَمَلةِ عَرشِهِ و جَمیعِ خَلقِه مِنْ أرضِهِ و سَمائِهِ عَلی بابِ اللهِ المَفتوحِ و کتابِهِ المَشروحِ، ماهیَّهِ الماهِیّاتِ ،مُطلَقِ المُقَیَّداتِ، سِرِّ السِّریّات المَوجودِ فی ظِلِّ اللهِ المَمدود، المُنطَبِعِ فی مِرآتِ العِرفانِ، المُنقَطِعِ مِن نَیلِهِ حَبلِ الوُجدانِ، غَوّاصِ بَحرِ القِدَم، مَهبِط الفَضلِ و الکَرَمِ، حامِلِ سِرِّ الرَّسولِ، مُهَندِس الأرواحِ و العُقولِ، أدیبِ مَعلَمَهِ الأسماء و الشُّئون، قَهرَمانِ الکافِ و النّونِ، غایهِ الظُهورِ و الإیجاد، مُحَمَّدِ بنِ علیٍّ الجواد، علیهِ الصَّلوهُ و السَّلام. 🏴 شهادت ابن الرضا حضرت امام محمد تقی علیه و علی آبائه افضل صلوات الله تسلیت و تعزیت باد
هدایت شده از البیان
🖊دختر مرحوم علامه طباطبایی : 📌 گاهی ابتکارات مهم علمی و فلسفی خویش را به گونه ای ساده بیان می کرد که می پنداشتیم این مطلب در تمام کتب وجود دارد ولی پس از مراجعه ، معلوم می شد فقط کشف و ابتکار خودشان بوده است . او هرگز نمی گفت برای این مطلب ، چنین و چنان زحمت کشیدم یا این ابتکار من است . @albayann
عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِيهِ قَالَ: حَضَرْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع فَدَخَلَ عَلَيْهِ رَجُلٌ مِنَ الْخَوَارِجِ فَقَالَ لَهُ يَا أَبَا جَعْفَرٍ أَيَّ شَيْ‏ءٍ تَعْبُدُ؟ قَالَ اللَّهَ. قَالَ رَأَيْتَهُ؟ قَالَ لَمْ تَرَهُ الْعُيُونُ بِمُشَاهَدَةِ الْعِيَانِ وَ لَكِنْ رَأَتْهُ الْقُلُوبُ بحقائق الْإِيمَانِ لَا يُعْرَفُ بِالْقِيَاسِ وَ لَا يُدْرَكُ بِالْحَوَاسِّ وَ لَا يُشَبَّهُ بِالنَّاسِ مَوْصُوفٌ بِالْآيَاتِ مَعْرُوفٌ بِالْعَلَامَاتِ لَا يَجُورُ فِي حُكْمِهِ ذَلِكَ اللَّهُ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ. قَالَ فَخَرَجَ الرَّجُلُ وَ هُوَ يَقُولُ- اللَّهُ أَعْلَمُ حَيْثُ يَجْعَلُ رِسالَتَهُ. (التوحيد للصدوق)
خدمت علامه طباطبایی عرض کردیم چرا این طور شده و حوزه ها از شنیدن مباحث دقیق معاد اسفار محروم باشند؟ فرمودند: هنوز حوزه های علمیه در فهم دقایق معاد در حدِّ بچّگی به سر می برند با بچّه چقدر می شود از اسرار معاد سخن گفت؟ به علامه گفتیم چرا شما بر مباحث نفس اسفار حاشیه نزدید؟ ایشان بی درنگ فرمود: روزی نشده است. اینها را رزق الهی می دانستند و هر برهان و حرفی روزی هر کسی نمی شود و سهم هر کس در نوآوری به اندازه سهمی است که تقوا در آن دارد چشمه این حرف ها تقواست حکیم طهران میرزا علی آقا زنوزی. جلد ۹. صفحات ۳۸۹ و ۴۸ (ناقل: آیت الله عبدالله جوادی آملی)
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
ارتحال جناب جلالت مآب حکیم بزرگوار حضرت آیت الله سعادت مصطفوی را بر همه حکمت دوستان تسلیت عرض میکنیم. آن مرحوم از اجله حکمای اسلامی معاصر بودند و مستفیدان بسیار، از محضر ایشان، کسب فیض نموده اند. رحمة الله علیه رحمة واسعة و الحقه بآبائه الکرام فی اعلی علیین. نثار ایشان و همه ی علمایی که به واسطه ی زحمات بی دریغشان این دین به دست ما رسید فاتحه و صلواتی بخوانیم.
هدایت شده از البیان
عدم مضاف حظی از وجود ندارد.mp3
1.25M
🔉 ⁉️آیا حظی از دارد؟ 🔰استاد آیت الله فرحانی 🎙 درس خارج اصول ۹۵/۸/۸ @albayann 📌 متن عبارات امام و بیانات استاد را 👇 👇 👇 👇 👇
هدایت شده از البیان
⁉️آیا عدم مضاف حظی از وجود دارد؟ 🔰 استاد آیت الله فرحانی 📌📌📌📌📌📌 🔸اگر کسی خوب فهمید که سلب تحصیلی قید ندارد، متوجه می شود که عدم حکمی ندارد و حکمی نمی پذیرد. و اگر اینگونه فهمید، فتوا نمی دهد به تقارن عدم با چیزی؛ تقدم عدم بر چیزی؛ تأخر عدم از چیزی؛ ممانعت عدم از چیزی؛ ابدا از این حرف ها نمی زند. به قول علامۀ طباطبایی در نهایه در ذیل بحث اعادۀ معدوم، اینگونه نیست که عدم یک شیئیتی دارد و خارج را پر کرده باشد و وجود می آید و این عدم را رد می کند و جای آن می نشیند. فلاسفۀ اسلامی ـ نه متکلمین- این را خوب می فهمیدند. 🔸فلاسفه ای که مسئله عدم و سلب تحصیلی را به درستی فهمیده اند، بر دو قسم هستند. بعضی از آنها اصالة الوجود را خوب می فهمند و "عدم مضاف له حظ من الوجود" را هم قبول ندارند. و بعض دیگر از آنها اصالة الوجود را خوب نفهمیدند و می گویند عدم مضاف له حظ من الوجود. در اینصورت بین عدم مضاف و آن امر وجودی، تقابلی از جنس ضدان لا ثالث لهما درست می شود. 🔸لذا در واقع اگر بخواهیم از جهت عقلی شماره گذاری کنیم - بدون این که من بخواهم وارد مبانی بشوم- این سه مرحله را باید یاد بگیریم: 1- تعقل صحیح سلب تحصیلی و تفکیک آن از ایجاب عدولی 2- فهم صحیح اصالت وجود 3- اینکه عدم مضاف حظی از وجود ندارد. 🔸مرحله اول را همۀ فلاسفۀ ما می گویند. مشاء می گوید. اشراق می گوید. صدرا در حکمت متعالیه هم می گوید. علامۀ طباطبایی هم می گوید. خدا بیامرزد آقای مطهری را! وقتی می خواست فلسفۀ هگل نقد کند، همین یک جمله را می گفت. می گفت فهم بوعلی از اصالة الوجود کامل نبود اما بوعلی نمی گفت که اجتماع نقیضین داریم. شیخ اشراق اصالة الماهیتی بود، ولی نمی گفت اجتماع نقیضین داریم. چون می فهمیدند که سلب تحصیلی یعنی چه؟ 🔸اما در مورد اینکه آیا عدم مضاف حظی از وجود دارد یا ندارد؟ مکاتب فلسفی با هم فرق می کنند. اصالة الوجودی هایی مثل علامۀ طباطبایی و حضرت امام می گویند: «عدم مضاف له حظ من الوجود» غلط است. 🔸سوالی که وجود دارد این است که با فرض اینکه بگوییم که عدم مضاف حظی از وجود ندارد، حرکت (وجود سیال) را چگونه توضیح می دهیم؟ علامۀ طباطبایی رضوان الله تعالی علیه همۀ حرفش با فلسفۀ غرب در این بود. می گفت غربی ها اگر وجود سیال را خوب بفهمند، دیگر نمی گویند حرکت جمع وجود و عدم است. حرکت وجود سیال است و ذهن می تواند بخاطر تزلزلی که در وجود سیال هست، از آن مفهوم عدم را انتزاع کند. این موجودی که ممتد است، سیال است. وجود سیال، وجود است. وجود ثابت هم وجود است. از طرف دیگر، وجود ثابت، می تواند بی ماهیت باشد. در مراتب اعلی، وجود سیال هم می تواند بی ماهیت باشد. - خداوند را کار ندارم. اصلا برای وجود خداوند از این حرف ها نمی شود زد- اگر کسی خوب این وجود ثابت و سیال را بفهمد، دیگر نمی گوید وجود سیال، جمع وجود و عدم است. نکته ای که وجود دارد این است که وجود ثابت جمع است و وجود سیال پخش است. 🔸با این نگاه دیگر نمی توانم قائل به عدم مضاف بشوم. عدم مضاف یعنی چه؟ آیا یعنی چیزی غیر از وجود اضافۀ به وجود بشود؟ ندارم. اینکه یک شیئیتی به عدم بدهم و بر وجود حملش کنم؟ ندارم. چنین چیزی نمی شود. این خیلی گوهر بزرگی است. در فلسفۀ اسلامی بزرگانی مثل امام و علامۀ طباطبایی به این مساله ملتزم اند. متأسفانه بعضی از تلامذۀ علامه از استادشان فاصله گرفته اند و این مطلب را خراب کرده اند. 🔸متاسفانه هم محقق خویی و هم استاد ایشان محقق نائینی و هم شهید صدر به دلیل ضعف نظام فلسفی ایشان، در همین شبهۀ غربی ها گیرافتاده اند. ایشان معنای صحیح سلب تحصیلی را متوجه نشده اند و لذا خطا می کنند. فرق هم نمی کند خطا را چه کسی بکند. شهید صدر هم همین خطا را کرده است. البته شهید صدر در «فلسفتنا» این کار را نکرده است. چون «فلسفتنا»ی ایشان توضیح اصول فلسفه علامه طباطبایی است. ولی در علم اصول من حیث لا یشعر با سیر آقایان وارد شده است و چون ذهن شریفش در بحث مبانی منطقی استقراء به سمت فلسفۀ غرب رفته، در بحث های اصولی اش اثر خودش را گذاشته است. از طرف دیگر بعضی از بزرگان هم، حرف امام را نفهمیده اند و مستقیم یا غیر مستقیم به ایشان اشکال می کنند. 📌 درس خارج اصول ۹۵/۸/۸ 📌📌📌📌📌📌 📝 بخشی از عبارت امام در مناهج و ما یقال من أنّ للأعدام المضافة حظّا من الوجود، كلام لا يعوّل عليه، فإنّ حيثيّة العدم لا يمكن أن تكون ذات حظّ من الوجود، بل الإضافات الواقعة بينها و بين غيرها إنّما هي في الذهن، و في وعائه تكون الأعدام المطلقة- أيضا- موجودة بالحمل الشائع و إن كانت أعداما بالحمل الأوّليّ، فلا حقيقة للعدم- أيّ عدم كان- حتّى يتّصف بوصف وجوديّ أو اعتباريّ أو عدميّ، فالعدم لا يثبت له العدم أيضا. (ج۲ ص۱۱) @albayann